Nhà thơ Hà Bỉnh Trung tóc trắng như bông (thứ nhì từ trái) cùng các nghệ sĩ lưu niệm. |
Trong buổi sinh hoạt văn học nghệ thuật này có hơn sáu trăm quan khách tham dự với sự hiện diện của hầu hết các văn nhân thi hữu vùng Hoa Thịnh Đốn, trong một không khí thật nhộn nhịp vui tươi. Đặc biệt có sự góp mặt của Ca sĩ Vũ Khanh đến từ Cali, chương trình được điều khiển bởi ba MC là Đào Hiếu Thảo, Nhà văn khả ái Hồng Thủy và Xướng ngôn viên Hồng Vân cũng đến từ Cali.
Nhà Thơ Hà Bỉnh Trung đã xuất bản 25 Văn Thi Tập, 7 tác phẩm sắp xuất bản, gồm đủ thể loại truyện dài, truyện ngắn, kịch thơ, thơ sáng tác, thơ dịch, thơ ngoại ngữ và hồi ký. Điều đặc biệt là thường người làm thơ thì không biết viết văn, người viết văn thì không thể làm thơ, nhưng Ông Hà Bỉnh Trung có thể vừa viết văn, vừa làm thơ, ông làm thơ bằng Anh ngữ (Mars and Venus), thơ dịch song ngữ Pháp - Việt (Hoa Thơm) và song ngữ Anh -Việt (Anh Hoa) và cả Hán - Việt (Thơ Lý Bạch).
Nhà văn , nhà thơ Hà Bỉnh Trung cho biết lý do ông làm thơ chủ yếu ngã về tình cảm, tình yêu vì tình yêu là một đề tài chung của nhân loại, bất cứ ai sinh ra làm người đều có tình yêu cả, đó là lối đi chung của nhân loại. Nếu làm thơ quê hương mà mình còn ở quê huơng sẽ không phổ thông, nếu mình làm thơ chiến tranh thì chiến tranh có giới hạn thôi. Chỉ có nói về tình yêu thì mọi nguời đều hiểu và thông cảm cả. Thơ của ông được nhiều nhạc sĩ phổ nhạc (16 nhạc sĩ phổ 38 bài thơ).
Về văn thì ông cũng lồng vào chuyện tình yêu , kết luận thì bao giờ cũng là một kết luận luân lý, có những khuyên nhủ về cách sống ở đời.
Qua lời giới thiệu của ký giả Phạm Trần, Văn thi sĩ Hà Bỉnh Trung sinh năm 1922 tại Cao Bằng, nay đã 85 tuổi. Ông được gọi động viên năm 1953, đi học Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Đức, nhưng vì nhà trường không còn chỗ nên phải chuyễn lên Đà Lạt học tại Trường Võ Bị Đà Lạt Liên Quân.
Về binh nghiệp thì ông rất lận đận, đeo lon Trung Úy 12 năm, đến khi giải ngũ thì mang cấp bực Thiếu Tá. Có lúc ông là Phụ Tá Báo Chí của Quốc Trưởng Phan Khắc Sửu. Ông cũng là Sĩ Quan Báo Chí Phủ Tổng Thống VNCH.
Ông đã là hội viên của Văn Bút Việt năm 1964, Hội viên của Hội Nhà Văn Việt Nam trước năm 1963, Chủ Tịch Văn Bút Hải Ngoại Miền Đông HK hai nhiệm kỳ (1997 – 1999) và (2001-2002) , Chủ Tịch Câu Lạc Bộ Văn Học - Nghệ Thuật vùng HTĐ từ 2001 đến nay.
Ông viết báo từ 1950 tại Hà Nội trên các tờ Ngày Mai, Chính Đạo, Thời Luận và làm Chủ Bút cho Tuần Báo Quê Hương. Tại Saigon ông viết cho Ánh Sáng, Thời Luận, Tự Do, Phụng Sự và Tiền Tuyến của Quân Đội vv…
Tại Hoa Kỳ, ông viết cho rất nhiều báo và tạp chí. Ở vùng Thủ Đô độc giả có thể thưởng thức văn, thơ của ông trên các báo, tạp chí như Diễn Đàn Tự Do, Đời Nay, Hoa Thịnh Đốn Việt Báo, Văn Nghệ…Ông cũng đã hoặc đang giữ các chức vụ Chủ Biên hay Chủ Bút cho các tạp chí Văn Phong và Kỷ Nguyên Mới.
Ký giả Phạm Trần chia thời gian sáng tác của tác giả Hà Bỉnh Trung làm ba giai đoạn: Ở miền Bắc trước năm 1954, tại Miền Nam từ 1955 đến 1975 và Thời kỳ thứ ba tại Hoa Kỳ cho đến nay.
Tác phẩm đầu tay là truyện dài “Răng Đen Ai Nhuộm Cho Mình” xuất bản năm 1952 tại Hà Nội, khi ấy tác giả 30 tuổi, cũng trong năm này tập thơ dịch Anh-Việt đối chiếu có tên là Hoa Thơm được ra mắt tại Hà Nội.
Mười lăm năm sau tập thơ dịch đối chiếu Anh- Việt có tên là Anh Hoa ra đời tại Saigon năm 1967, tập thơ này được Giải Thưởng Văn Học của bộ môn dich thuật do Phủ Quốc Vụ Khanh Văn Hóa tổ chức năm 1965.
Riêng trong lãnh vực Truyện dài thì mãi 20 năm sau, kể từ sau “Răng Đen Ai Nhuộm Cho Mình”, độc giả mới đọc truyện dài thứ nhì của ông tên là “Những Ngả Đường”, xuất bản tại Saigon năm 1972, ba năm trước khi CS chiếm miền Nam.
Thời kỳ sáng tác nhiều nhất của tác giả là từ 1987 cho đến bây giờ, tại Hoa Kỳ. Trong vòng 18 năm, từ 1987-2005, ông đã cho in 19 tác phẩm, truyện dài, truyện ngắn, thơ và một tập kịch thơ. Những thành tích sáng tác của ông đã làm thêm phong phú kho tàng văn học của người Việt ở hải ngoại.
Nhà văn nhà thơ Nguyễn thị Thanh Bình giới thiệu về “thơ” của Hà bỉnh Trung. Theo Bà Thanh Bình thì thi ca vốn là một đền đài linh thiêng, bí ẩn, chỉ có khả năng cảm nhận chứ không thể phân tích. Chúng ta có thể yêu nhưng không thể cắt nghĩa được những ẩn mật của tình yêu hay của người yêu bằng ngôn ngữ. Cô hoan nghênh ông Hà Bỉnh Trung, một nhà thơ không còn trẻ nữa mà cho đến cuối đời vẫn còn lao lách một tấm lòng với thi ca. Theo Bà, Hà Bỉnh Trung là nguời vừa làm thơ tới bến và viết văn tới bờ, nổi đồng đều cả hai lãnh vực.
Cùng một bài thơ có người cho là hay, có người cho là không hay, có thể người đó không cùng một tần số, không cảm nhận được. Đi suốt chín tác phẩm thơ và một kịch thơ, cũng như hai tập thơ dịch đối chiếu của ông Hà Bỉnh Trung, Bà Thanh Bình có nhận xét, khu vườn thơ của Ông Hà Bỉnh Trung rất là đa dạng, phong phú. Nhưng tác giả chỉ muốn phô bày khuôn mặt độc đáo của tình yêu mà thôi. Tình yêu của Hà Bỉnh Trung bao quát cả một tấm lòng tha thiết với quê hương, dân tộc, có dấu vết của chiến tranh, của tù đày cũng như có nỗi lòng xa xứ.
Nhà Văn Uyên Thao giới thiệu “văn” của Hà Bỉnh Trung, tác giả đã có hơn ba mươi tác phẩm nên nhà văn Uyên Thao chỉ nói vài nét đặc trưng của nhân vật văn chương trong tác phẩm.
Theo nhà văn Uyên Thao, các nhân vật nam trong các chuyện luôn gánh cùng một gánh nặng là những trăn trở yêu thương từ những góc độ khác biệt của mỗi cuộc đời. Các nhân vật nữ cũng không vượt khỏi những băn khoăn, trằn trọc trong chuyện lứa đôi. Đặc biệt nỗi bật là mọi nhân vật đều biểu hiện màu sắc dịu mát của nếp sống bình dị, chân thành và yêu thương nồng đậm.
Với Hà Bỉnh Trung những dằn vặt trăn trở không dừng lại ở cảm giác hạnh phúc hay đau thương, mà dằn vặt, trăn trở theo ý hướng muôn thuở là đạt ước nguyện an lành. Thế giới văn chương của Hà Bỉnh Trung là những cảnh đời của mọi thời đại, của con người dưới tác động thời gian và các biến cố lúc nào cũng có thể xảy ra, trong khi các nhân vật không đứng lại ở cảnh đời đang gặp mà tiếp tục sống với nỗ lực vươn tới.
Hà Bỉnh Trung dấn bước vào những cảnh đời khó khăn để nhận diện nhiều trạng thái tâm tư, đồng thời để tìm câu trả lời chuẩn xác cho nỗi mong mỏi xây dựng một tương lai không còn sóng gió. Và câu trả lời mà Hà Bỉnh Trung muốn đưa lại đã tạo nên màu sắc đặc thù cho nhân vật văn chương của ông.
Xen giữa chương trình giới tghiệu văn thơ là phần trình diễn văn nghệ. Bạch Mai diễn ngâm bài thơ của HBT “Một Ngàn Năm Cũ”, Ca sĩ Vũ Khanh trình diễn bài “Yêu Trăng”, thơ HBT, Linh Phương phổ nhạc; Bảo Oanh diễn ngâm “Yêu Mãi Ngàn Năm”, Hoàng Tiếp trình diễn nhạc “Hoa và Em” thơ HBT, Bác sĩ Văn Sơn Trường phổ nhạc. Vũ Khanh trình diễn nhạc “Rừng Ái Ân” thơ HBT, Nguyễn Tuân phổ nhạc. Hoàng Cung Fa trình diễn bài “Người Yêu Thoáng Gặp” thơ HBT, Hoàng Cung Fa phổ nhạc.
Văn thi sĩ Hà Bỉnh Trung cho biết, có rất nhiều bạn yêu văn học nghệ thuật đến chung vui trong buổi kỷ niệm 60 năm văn học của ông và khuyến khích tiếp tục viết văn mãi cho đến phút cuối cùng, nên ông rất phấn khởi .
Phần cuối chương trình Ca sĩ Vũ Khanh trình diễn những bản tình ca nhạc do chính ca sĩ lựa chọn, với lời giới thiệu dí dỏm, duyên dáng Ca sĩ Vũ Khanh đã thu hút rất nhiều cảm tình của khán giả qua các nhạc phẩm như Yêu, Và Con Tim Đã Vui Trở Lại, Áo Lụa Hà Đông, Nhớ Mùa Thu Hà Nội… và bản cuối cùng là “Mình Ơi” cùng diễn với MC Hồng Vân, thật truyền cảm, sống động được khán giả vỗ tay tán thuởng nhiệt liệt.
Ca sĩ địa phương Hoàng Tiếp có giọng ca trầm ấm đã làm khán giả ngạc nhiên thích thú trong nhạc phẩm “Áo Anh Sứt Chỉ Đuờng Tà “ và “Tát Nuớc Đầu Đình”. Với âm thanh tuyệt hảo và ban nhạc điêu luyện, Hoàng Tiếp cho khán giả Thủ Đô thấy khả năng của mình, có triển vọng sẽ là ngôi sao sáng trên vòm trời ca nhạc VN ở hải ngoại.
Chương trình kỷ niệm 60 năm văn học của Nhà văn, Nhà thơ Hà Bỉnh Trung được chấm dứt vào lúc 6:30 cùng ngày.