NGÔ XƯƠNG XÍ (? - ?)
Ngô Xương Xí là con trai của Thiên Sách Vương Ngô Xương Ngập. Năm 944, trước khi mất, Ngô Quyền uỷ thác con trưởng là Ngô Xương Ngập cho Dương Tam Kha. Nhưng Tam Kha cướp ngôi nhà Ngô. Ngô Xương Ngập chạy đến nhà hào trưởng Phạm Lệnh Công ở làng Trà Hương, Nam Sách, Hải Dương, nhờ Lệnh Công che chở. Sau đấy Xương Ngập lấy vợ ở nơi đây và sinh Ngô Xương Xí.
Năm 950, Ngô Xương Văn lật đổ Dương Tam Kha, lên ngôi, xưng là Nam Tấn Vương. Nam Tấn Vương cho người đón Ngô Xương Ngập về cùng làm vua, Xương Ngập xưng là Thiên Sách Vương. Năm 954, Ngô Xương Ngập bị bệnh mất, đến năm 965, Nam Tấn Vương thân chinh dẹp loạn ở Thái Bình bị giặc phục binh bắn chết. Ngô Xương Xí lên nối ngôi. Nhưng vì thế lực ngày càng yếu, nên Ngô Xương Xí phải lui về giữ đất Bình Kiều.
Từ khi Dương Tam Kha cướp ngôi của nhà Ngô, nhiều nơi không phục đã nổi lên chống lại triều đình. Năm 966, vào thời Ngô Xương Xí, trong nước đã thành 12 sứ quân, sử gọi là “loạn 12 sứ quân”. Ngô Xương Xí là một trong 12 sứ quân đó, tức là Ngô Sứ Quân.
Mãi đến 968 (Mậu thìn), sứ quân Đinh Bộ Lĩnh mới thống nhất đất nước, mở nghiệp nhà Đinh, nhà Ngô kết thúc.
Theo một số tài liệu đã nghiên cứu, việc Đinh Bộ Lĩnh bình định sứ quân Ngô Xương Xí, diễn ra một cách hòa bình; vì Ngô Xương Xí quy hàng Bộ Lĩnh. Có tài liệu còn nói rằng sở dĩ sứ quân Ngô Xương Xí đầu hàng Bộ Lĩnh, vì có sự tác động của cuộc hôn nhân giữa Đinh Bộ Lĩnh và Dương Vân Nga là con gái của Dương Tam Kha, là người thân tộc của Ngô Xương Xí.
Cảm niệm: Ngô Xương Xí
Cơ duyên, chễm chệ ở ngôi vua
Cha, chú, ngai vàng lại đẩy đưa
Loạn lạc sứ quân, đành đoạn chịu
Tài năng kém cỏi, ngậm ngùi thua!
Nguyễn Lộc Yên
Ngô Xương Xí là con trai của Thiên Sách Vương Ngô Xương Ngập. Năm 944, trước khi mất, Ngô Quyền uỷ thác con trưởng là Ngô Xương Ngập cho Dương Tam Kha. Nhưng Tam Kha cướp ngôi nhà Ngô. Ngô Xương Ngập chạy đến nhà hào trưởng Phạm Lệnh Công ở làng Trà Hương, Nam Sách, Hải Dương, nhờ Lệnh Công che chở. Sau đấy Xương Ngập lấy vợ ở nơi đây và sinh Ngô Xương Xí.
Năm 950, Ngô Xương Văn lật đổ Dương Tam Kha, lên ngôi, xưng là Nam Tấn Vương. Nam Tấn Vương cho người đón Ngô Xương Ngập về cùng làm vua, Xương Ngập xưng là Thiên Sách Vương. Năm 954, Ngô Xương Ngập bị bệnh mất, đến năm 965, Nam Tấn Vương thân chinh dẹp loạn ở Thái Bình bị giặc phục binh bắn chết. Ngô Xương Xí lên nối ngôi. Nhưng vì thế lực ngày càng yếu, nên Ngô Xương Xí phải lui về giữ đất Bình Kiều.
Từ khi Dương Tam Kha cướp ngôi của nhà Ngô, nhiều nơi không phục đã nổi lên chống lại triều đình. Năm 966, vào thời Ngô Xương Xí, trong nước đã thành 12 sứ quân, sử gọi là “loạn 12 sứ quân”. Ngô Xương Xí là một trong 12 sứ quân đó, tức là Ngô Sứ Quân.
Mãi đến 968 (Mậu thìn), sứ quân Đinh Bộ Lĩnh mới thống nhất đất nước, mở nghiệp nhà Đinh, nhà Ngô kết thúc.
Theo một số tài liệu đã nghiên cứu, việc Đinh Bộ Lĩnh bình định sứ quân Ngô Xương Xí, diễn ra một cách hòa bình; vì Ngô Xương Xí quy hàng Bộ Lĩnh. Có tài liệu còn nói rằng sở dĩ sứ quân Ngô Xương Xí đầu hàng Bộ Lĩnh, vì có sự tác động của cuộc hôn nhân giữa Đinh Bộ Lĩnh và Dương Vân Nga là con gái của Dương Tam Kha, là người thân tộc của Ngô Xương Xí.
Cảm niệm: Ngô Xương Xí
Cơ duyên, chễm chệ ở ngôi vua
Cha, chú, ngai vàng lại đẩy đưa
Loạn lạc sứ quân, đành đoạn chịu
Tài năng kém cỏi, ngậm ngùi thua!
Nguyễn Lộc Yên
Gửi ý kiến của bạn
