Hôm nay,  

«Chàng/ Nàng» Sẽ Không Còn Nữa!

05/12/202120:50:00(Xem: 1693)

Sexe et Genre

Ở đây muốn nói rõ là «Nam/Nữ, Trai/Gái, Đực/Cái» sẽ chánh thức không còn nữa trong

ngôn ngữ phổ thông hay cả trên văn tự hành chánh của Âu châu. Người ta muốn xóa đi cặp

nhị phân (binaire).

 

Không biết phải chăng để bắt đầu mà ở Bỉ chánh phủ sẽ xóa bỏ trong căn cước dân Bỉ khoảng ghi giới tính Nam/Nữ (Tin RTBF – Le Point 30/11/2021). Họ sẽ ghi chỗ Nam hay Nữ đó như thế nào thì chưa nghe nói rõ.

 

Cụ thể chủ trương này, trước nhứt, nhằm ghi nhận người mà không bị kẹt theo nhị phân vì căn cước từ nay sẽ không còn cặp Nam/Nữ nữa. Một quyết định cực kỳ quan trọng. Chỉ còn các mặt kỹ thuật cần phải được thảo luận. Bà Jessika Soors, phát ngôn nhơn của Bộ Trưởng «Bình đẳng giới tính, Bình đẳng cơ hội và Đa dạng» (Egalité des genres, Egalité des chances et à la Diversité) đã không ngần ngại nhấn mạnh tầm quan trọng của vấn đề «Chúng tôi sẽ thực hiện điều này trong thời gian ngắn nhứt». Dĩ nhiên Bộ Nội vụ sẽ phân tách ảnh hưởng của thứ thẻ căn cước mới này khi nó không còn khoản Nam/Nữ.

 

Năm 2019, người ta đã bắt đầu suy nghĩ về việc từ xưa nay ghi giới tính trong giấy căn cước ở Bỉ. Lúc đó, tòa Bảo hiến đã cho rằng cứ duy trì cách phân loại con người theo đàn ông và đàn bà trong giấy khai sanh thật không ổn. Chánh phủ Liên bang vẫn chưa tìm được một giải pháp  thỏa đáng để xóa bỏ những khuyết điểm do hành chánh lâu đời để lại. Vì vậy có một giả thiết đề nghị để xác định giới tính hãy dùng dấu X. Nhưng ý nghĩ này nhanh chóng bị hủy bỏ. Sau cùng, theo một văn thư trình Quốc hội năm 2022, chánh phủ Bỉ quyết định xóa bỏ trên giấy tờ hành chánh như thẻ căn cước, giấy khai sanh, khoản ghi giới tính. Một dự luật đã được Bộ Tư pháp và Bộ Nội vụ soạn thảo.

 

Quyển cẩm nang của Ủy hội Âu châu

 

Trong  lúc chủ trương xóa bỏ giới tính đang gây nhiều phản ứng mạnh, trong chánh giới và cả trong dân chúng qua báo chí, thi bà Ủy viên Âu châu Helena Dalli vừa được bầu gần đây, Dân biểu và Bộ trưởng Phụ nữ, đảng viên Xã hội của xứ Malte (đảo), đưa ra quyển cẩm nang đề nghị xóa bỏ sự phân biệt giới tính, xóa bỏ một số từ ngữ mang tính phân biệt hoặc quá riêng biệt. Quyển cẩm nang vừa kịp thò ra, bị dư luận la ó, cả Liên Âu, làm cho bà ta vội rút lại và giải thích «vì chỉ mới là dự án, chưa hoàn chỉnh, sẽ coi lại và phổ biến sau».

 

Liên Âu có quy chế như quốc tế về nhơn sự. Ủy viên như bà Helena Dalli được trả lương 25.000€/tháng, bỏ túi trọn vì không phải trả một thứ chi phí xã hội như người làm công hay làm nghề tự do. Và xứ Malte của bà là nơi cấp giấy thông hành với giá trăm ngàn Mỹ kim một cái.

 

Điều đáng để ý thêm, dĩ nhiên không có nghĩa là hay, bà Helena Dalli phổ biến một quyển cẩm nang như một kiểu mẫu nghĩ đúng theo văn hóa Anh-Mỹ dành cho nhơn viên công chức Bruxelles. Helena Dalli cũng chính là người đã tiếp hội  Femyso, «Thanh niên Âu châu» trong quỹ đạo «Anh em Hồi giáo» (tổ chức chủ trương thánh chiến nhằm Hồi giáo hóa Âu châu trước mắt), vận động cho tự do quàng khăn che mặt, một lần bị dư luận phản ứng khá ồn ào.

 

Trở lại quyển cẩm nang. Vì bị phản đối, bà Helena Dalli rút lại để coi lại nhưng vẫn còn trên mạng, dưới dạng Anh ngữ . Bà coi đây như là quyển cẩm nang gối đầu giường của giới ưu tú Âu châu vì đây là ngôn ngữ chánh thức của Âu châu. Bà coi thuyết «wokisme» như một tôn giáo mới và thật sự, theo bà, nó không gì khác hơn là cách nghĩ đúng của người ưu tú ngày nay.

 

Xin lược kể ra vài cách nghĩ đúng theo cẩm nang của bà Helena Dalli. Trước tiên, bà yêu cầu không nên có những cách nói làm xúc phạm để tránh làm tổn thương người khác như dùng những cách xưng hô, thưa gởi, quá sống sượng như «Quý bà, quý ông» (Mesdames, Messieurs) mà không ai biết đó là nói với ai. Nay nó không còn hợp thời nữa. Vậy tại sao không nói «Các đồng nghiệp thân ái» hoặc «Các bạn tham dự». Như vậy tránh được sự phân biệt đối xử mang tính Nam/Nữ trong đó. Phải chọn cách nói bao gồm chung hài hòa các thành phần từ đồng tính, dị tính, chuyển tính, nhị phân, bất nhị phân, v.v. đến những thứ đầu gà đít vịt, thứ gender fluid, một loại giới tính xuyên quốc gia!

 

Nhưng khí nói «Các đồng nghiệp», «Các bạn» này nọ, liệu trong đó có hàm ý Nam/Nữ hay không? Cả tiếng « công dân » (citoyen), bà cũng kêu gọi không nên dùng trong nói và viết để chỉ chung người dân một cách bao quát. Thay vì nói «Mỗi công dân làm việc phải biết những quyền lợi của mình» thì từ nay nên nói «Tất cả những người lao động đều phải biết quyền lợi của mình» để tránh đụng chạm tới những người vô tổ quốc và những di dân vì những người tuy cùng ở Âu châu nhưng họ không phải đều là «công dân».

 

Khi viết Âu châu hay Liên Âu (UE: Union Européenne) nên nghĩ như vậy mình đã làm tổn thương những người Ukrainiens, Bosniens, Albalnais, v.v. vì những người này là người Âu châu nhưng xứ sở của họ không nằm trong Liên Âu (UE). Con người vô cùng phức tạp với những đặc tánh khác nhau nên khi đề cập tới con người nên tránh bỏ sót ai vì sơ suất.

 

Bà Helena Dalli tránh, như tránh bịnh Sida, sử dụng những từ ngữ chỉ quá rõ giới tính như tiếng «workman» hoặc «policeman» vì nam tính trong tiếp vĩ ngữ «man» quá nặng, nó vượt qua sức chịu đựng của chúng ta.

 

Từ khi bà Helena Dalli kêu gọi không đề cập tới giới tính thì những tiếng được bà dùng để thay thế trở thành những quả bom tấn. «Lửa là phát minh lớn của con người (homme)» là cách nói phải dứt khoát tránh vì người được nói là người đàn ông. Nó biểu hiện rõ sự áp đảo của nam tính, của sức mạnh phụ quyền, một thứ Tân Thực dân da trắng. Vậy tại sao không nói một cách hay hơn «Lửa là một phát minh lớn của nhơn loại?» Vậy khi nhà cháy, theo cẩm nang, thì không nên kêu lính cứu hỏa vì lính cứu hỏa là đàn ông (Le Pompier, thuộc giống đực -- Chưa có La Pompière, tiếng giống cái)!

 

Cứ căn cứ theo cẩm nang của bà Helena Dalli, thì ở nhà, khi nói chuyện với ba của bà, thì bà sẽ gọi ông ấy như thế nào? Thưa ba, thưa cha, thưa bố đều không tránh khỏi tính nhị phân. Xa hơn, cẩm nang sẽ dạy thưa với Hồng y, Giáo hoàng, Linh mục… cách nào đây cho ổn? Rồi khi nói tới Ông Trời mà tránh giới tính thì phải kêu ra làm sao?

 

Những tiếng quen thuộc trong tôn giáo bị xóa bỏ

 

Vẫn theo bà Ủy hội Âu châu Helena Dalli, những tiếng quen thuộc trong tôn giáo nên tránh vì nó hàm ý miệt thị. Trước hết, đây là ý chánh của bà Helena Dalli được viết ra rõ ràng : «Hãy tránh cho rằng tất cả mọi người đều là Công giáo». Vì vậy nên tránh dùng những tiếng chỉ ngày lễ mà khi nói lên, người ta sẽ hiểu ngay là nói tới tôn giáo nào. Như tiếng Pâques, Noël, Toussaint… mà nên nói Lễ Mùa Xuân, Lễ Cuối Năm, Lễ Mùa Thu… Và cũng theo cách cải tiến mới này, người ta sẽ không nên dùng những tên như Marie, Jean, không những xác định rõ giới tính, mà còn gợi lại nguồn gốc quá đau thương của anh em chúng ta khác tín ngưỡng.

Ủy hội «Bình đẳng, Đa dạng» của Âu châu đang vận động các cơ chế hãy thật sự bảo đảm thực hiện sự đa dạng về mặt chủng tộc và thiểu số, cả về mặt nhơn dạng, thể chất, tuổi tác, v.v. Hãy chọn lựa những hình ảnh của người thiểu số, chủng tộc khác nhau, trưng bày như đây đúng là dân Âu châu.

 

Không nên nói «Những di dân Phi châu chỉ có thể tìm được những việc làm không chuyên môn» vì nói như vậy hàm ý khinh miệt người Phi châu mà nên nói  «Cơ chế lao động thiếu   tính bình đẳng cơ hội nên dẫn đến tình trạng nhiều di dân Phi châu phải làm những công việc không chuyên môn».

 

Nhưng hòa hợp không chỉ ở hình ảnh mà phải tiến tới phá vỡ khuôn khổ cũ như Nam/Nữ.

 

«Il» hay «Elle» -- «Chàng» hay «Nàng»?

 

Đại danh từ tiếng Pháp chỉ giống đực «Il» và chỉ giống cái «Elle» nay phải hợp lại làm một để tránh phân biệt Nam/Nữ, trở thành một đại danh từ mới không chỉ rõ giống nào hết «IEL», ghép chung hai tiếng «il» và «elle».

 

Nhưng sự việc nếu chỉ đề cập ở Âu châu, với Ủy hội của bà Helena Dalli, thì chắc đã không thành vấn đề nghiêm trọng. Đây lại đưa vào Từ điển Robert danh tiếng, tuy chỉ trên mạng. Thế là các giới chức nước Pháp, từ học giả, hàn lâm tới báo chí, đều đồng loạt lên tiếng phản đối quyết liệt. Nhưng chưa thấy Từ điển Robert xóa bỏ.

 

Ba vần «i, e, l» có vẻ vô hại nhưng ghép lại thành một chữ, nó chỉ những đặc tính không thể chấp nhận được. Nó muốn chỉ một «người không giới tính» . Không Nam, không Nữ. Không chịu nổi, ông Tổng trưởng Giáo dục Pháp công kích: «Không nên nhồi nặn tiếng Pháp như vậy dù với những lý do nào đi nữa».

 

Vấn đề bình đẳng giới tính do bà Helena Dalli nêu ra tuy bị chống đối nhưng có không ít người hưởng ứng. Sẽ thành luật hay không, chưa biết. Bà Helena Dalli nhiệt tình đổi mới, hủy bỏ cái trật tự cũ triệt để, không chỉ vì bà là Bộ trưởng Bình đẳng của Malte và Ủy viên Âu châu, mà chính vì bà là đảng viên Dân chủ-Xã hội và cực kỳ cấp tiến.

 

Đối với di dân và vấn đề chủng tộc, bà tỏ ra là người hết lòng theo chủ thuyết «wokisme».

Cứ nghĩ nếu mai này, Âu châu thực hiện xóa bỏ thật sự giới tính, không còn Il Elle (Chàng và Nàng) nữa thì phải chăng con người ta cùng chấp nhận cách sống mới, cấp tiến, là sống dộng đầu xuống đất, chổng cẳng lên Trời?

 

Và các bà Âu châu xưa nay mặc váy, nay, đổi mới, phải mặc quần!

 

Nguyễn thị Cỏ May

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Vào ngày 6 tháng 12, 2023, nhà thơ, nhà văn, giáo sư văn học và nhà hoạt động xã hội được yêu mến người Palestine Refaat Alareer đã thiệt mạng trong một cuộc không kích từ Israel cùng với người anh, em gái và bốn đứa con của họ. Trong tuần để tang kể từ đó, những lời tri ân dành cho cuộc đời, sự nghiệp viết lách và các hoạt động nghệ thuật tích cực của Alareer đã tràn ngập khắp nơi trên thế giới. Nhiều lời tri ân được đăng cùng với bài thơ cuối cùng “Nếu tôi phải chết” được ông đăng trên Twitter của mình vào ngày 1 tháng 11 năm 2023. Cho đến nay, bài thơ chia tay như một điềm báo đau lòng của Alareer hiện đã được dịch sang hơn 40 thứ tiếng; được đọc trên các sân khấu thế giới và được viết trên các bức tường sân ga tàu điện; được in trên các biểu ngữ, bảng hiệu, cờ và diều, được giương cao trong các cuộc biểu tình đòi ngưng bắn trên khắp thế giới.
Nhà xuất bản của Ocean Vương trên Marketplace cũng như Ocean Vương trên Instagram của mình đã thông báo về cuốn tiểu thuyết mới sẽ được xuất bản vào tháng 6 năm 2025, Emperor of Gladness. “Emperor of Gladness” là cuốn tiểu thuyết thứ hai của Ocean Vương, “kể về một năm trong cuộc đời của một thanh niên ương ngạnh ở New England, người tình cờ trở thành người chăm sóc cho một góa phụ 82 tuổi bị mất trí nhớ, tạo nên câu chuyện về tình bạn. sự mất mát và mức độ chúng ta sẵn sàng mạo hiểm để đòi hỏi một trong những ân huệ quý giá nhất của cuộc đời: cơ hội thứ hai.”
Tuyển tập “9 Khuôn Mặt: 9 Phong Khí Văn Chương” của Bùi Vĩnh Phúc là những trang sách phê bình văn học độc đáo, nơi đây 9 người cầm bút nổi tiếng của Miền Nam – Thanh Tâm Tuyền, Mai Thảo, Vũ Khắc Khoan, Võ Phiến, Nguyễn Mộng Giác, Nguyễn Xuân Hoàng, Phạm Công Thiện, Bùi Giáng, Tô Thùy Yên – được chiếu rọi trên trang giấy rất mực trân trọng, công phu, phức tạp, và nổi bật là kiểu phê bình văn học rất mực thơ mộng của họ Bùi.
Nhận được tin buồn nhà thơ Phan Xuân Sinh sau một cơn bạo bệnh, nhập viện vì bệnh tim mạch, hôn mê sau 10 ngày vô phương cứu chữa đã qua đời tại Texas ngày 28/2/2024. Thọ 76 tuổi...
Từ hồi trẻ, tôi đã có thói quen là những ngày giáp Tết thì bắt đầu chọn một vài bài nhạc xuân để nghe; và trong những ngày đầu năm thì sẽ đọc một cuốn sách. Thói quen “khai sách đầu xuân” có thêm một chi tiết khi tuổi quá độ “ngũ thập nhi tri thiên mệnh”: đọc một cuốn sách có chủ đề về Phật Giáo. Trong năm Giáp Thìn này, tôi chọn cuốn “Từ Mặc Chiếu Đến Như Huyễn” của một tác giả cũng tuổi con rồng: cư sĩ Nguyên Giác, cũng là nhà báo Phan Tấn Hải. Giới thiệu “tác giả, tác phẩm” dài dòng như vậy, nhưng đối với tôi, người viết đơn giản chỉ là anh Hải, một người anh thân thiết, đã từng có một thời ngồi gõ bàn phím chung trong tòa soạn Việt Báo ở phố Moran. Đọc sách của anh Hải, tôi cũng không dám “điểm sách” hay “phê bình sách”, vì có thể sẽ bị anh phán rằng “… viết như cậu thì chỉ… làm phí cây rừng thôi!” Bài viết này chỉ ghi lại một vài niềm hứng khởi khi được tặng sách, khi đọc qua cuốn sách mà cái tựa cũng đã chạm sâu thẳm vào những điều bản thân đang chiêm nghiệm.
Chúng ta thường được nghe nói, rằng mọi người đều bình đẳng trước Thượng Đế. Tuy nhiên, Thượng đế thì không ai thấy, nhưng có một thứ còn đáng sợ hơn nhân vật cổ sử đó (nếu thật sự là có Thượng Đế): đó là những trận mưa bom. Người dân Ukraine và Palestine ý thức rất rõ, vì đó là chuyện hằng ngày của họ: mọi người đều bình đẳng khi đứng dưới mưa bom. Già, trẻ, nam, nữ, trí thức, nông dân, nhà thơ, họa sĩ… đều bình đẳng: khi bom rơi trúng là chết. Cuộc chiến giữa người Palestine muốn giữ đất và người Israel từ nơi xa tới nhận phần đất mới do quốc tế trao tặng từ đất Palestine đã kéo dài nhiều thập niên. Bây giờ căng thẳng mới nhất là ở Gaza, cuộc chiến đang tiếp diễn giữa nhóm Hamas, thành phần chủ trương bạo lực của dân Palestine, và quân Israel. Trong những người chết vì bom Israel, có những người hiền lành nhất, đó là trẻ em và phụ nữ.
Thông thường khi nghe hai chữ “cô đơn” chúng ta liên tưởng đến trạng thái tinh thần yếm thế, tâm tư buồn bã, ngày tháng chán chường, thậm chí, cuộc đời trống rỗng. Có lẽ, vì ý nghĩa từ điển của từ vựng này; có lẽ, vì ảnh hưởng văn chương nghệ thuật; có lẽ vì chúng ta đã từ lâu tin như thế, mà không bao giờ đặt một nghi vấn nào. Đây là định nghĩa của “cô đơn” qua Bách thư toàn khoa Wikipedia: “Cô đơn là một trạng thái cảm xúc phức tạp và thường gây khó chịu, đáp ứng lại với sự cách ly xã hội. Cô đơn thường bao gồm cảm giác lo lắng về sự thiếu kết hợp hay thiếu giao tiếp với những cá nhân khác, cả ở hiện tại cũng như trong tương lai. Như vậy, người ta có thể cảm thấy cô đơn ngay cả khi xung quanh có nhiều người. Nguyên nhân của sự cô đơn rất đa dạng, bao gồm các vấn đề về xã hội, tâm thần, tình cảm và các yếu tố thể chất.
Vào những ngày cuối năm 2023, khi mà người Mỹ bắt đầu chuẩn bị cho những bữa tiệc Giáng Sinh, năm mới, bàn tán chuyện mua sắm, thì chiến sự giữa Isarel và Hamas chưa có dấu hiệu thuyên giảm. Trên vùng đất thánh của cả ba tôn giáo lớn, những kiếp người lầm than chỉ mong có một ngày hòa bình, một ngày không bom đạn. Cũng vào những ngày cuối năm 2023, người Mỹ bắt đầu nhìn thấy một viễn cảnh Ukraine bị bỏ rơi, phải chấp nhận đổi đất lấy hòa bình. Nhiều người Việt cho rằng Ukraine sắp là một Việt Nam Cộng Hòa khác, một đồng minh bị Mỹ bỏ rơi, nhưng sau một thời gian có thể nhanh hơn nhiều.
Vào ngày 6 Tháng 12, giới truyền thông Mỹ đồng loạt đưa tin Taylor Swift, nữ ca nhạc sĩ đầy tài năng, được tạp chí Time vinh danh là “Nhân Vật Của Năm 2023” (Person of The Year). Đây là lần đầu tiên một ca nhạc sĩ được bình chọn danh hiệu giá trị này, càng nhấn mạnh thêm sự thành công và sức ảnh hưởng của cô gái hát nhạc pop-đồng quê. Trước đây, nhiều nhân vật được Time chọn từ năm 1927 là các tổng thống Hoa Kỳ, những nhà hoạt động chính trị lỗi lạc.
Bốn câu thơ này được bố tôi (nhà văn Doãn Quốc Sỹ) ghi lại như một giai thoại văn học, làm lời tựa cho tác phẩm Mình Lại Soi Mình. Bố tôi kể rằng khoảng năm 1984, phong trào vượt biên đang rầm rộ. Một người bạn mới gặp đó, mà hôm sau đã vượt biên rồi! Vào một ngày đẹp trời, bố tôi đạp xe từ Sài Gòn qua Làng Báo Chí bên kia cầu xa lộ để thăm chú Nguyễn Đình Toàn. Đến giữa cầu thì thấy chú đang đạp xe theo chiều ngược lại, cũng định đến thăm mình ở căn nhà hẻm Thành Thái. Hai người bạn gặp nhau giữa cầu. Có lẽ chú Toàn đã nhìn những cánh đồng lúa bên Thủ Thiêm, tức cảnh sinh tình, ngẫu hứng làm ra bốn câu thơ này.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.