Loạt bài nhiều kỳ của Gs. PHAM VĂN CHÍNH
I. Tết Canh Thìn năm 2000, tôi viết về Kim-Cương Thật, Kim-Cương Giả. Tết năm nay Tân Tỵ 2001,theo yêu cầu của Việt Báo, tôi viết về Hồng-Ngọc. Không phải Hồng-Ngọc nói chung mà Hồng-Ngọc Việt-Nam. Tựa đề của bài viết là Hồng-Ngọc Việt-Nam Đăng Quang được nhiều người quan tâm tìm đọc.Vì vậy, tôi thấy cần viết thêm một số bài nữa về loại Đá Quý đặc biệt hiếm hoi và đắt giá này.
Bài nầy nói về viêc mua bán Hồng-Ngọc tại Việt-Nam mấy năm trước và hiện nay.
Những thông tin,những câu chuyện kể trong các bài viết này rất hữu ích cho bất cứ ai
muốn tìm hiểu lãnh vực khá lý thú: Ngọc quý của nước Việt-Nam ta. Để mở đầu,tôi xin kể một câu chuyện có thật một trăm phần trăm lại liên quan đến tôi khi dạy về ngành Ngọc học.
Vào năm 1992, các mỏ Hồng-Ngọc nở rộ,sau khi hoàn tất khóa học thứ 7, thầy trò chúng tôi tổ chức một chuyến đi vừa tham quan vừa học thực tế mỏ Đá Quý Lâm-Đồng.Chuyến đi gồm 10 học viên và thời gian là 2 ngày.Ngoài việc đến tận nơi đào đá, chúng tôi cũng tìm đến những tay chuyên mua bán Đá Quý địa phương xem có viên nào có thể mua kiếm lời và thăm dò thị trường luôn.Tại nhà một ông trùm Đá
Hồng-Ngọc và Lam-Ngọc (Ruby và Sapphire), chúng tôi không hài lòng viên nào mặc dù ông chào rất nhiều thứ.Trong lúc đang thất vọng, một cô nữ học viên của tôi phát hiện trên ngón tay giữa của ông bán Đá có đeo một chiếc nhẫn bằng vàng trên mặt là viên Đá màu đỏ lóng lánh.Cô liền báo cho tôi và muốn được xem viên Đá.
Theo yêu cầu của tôi ông bán đá liền cởi chiếc nhẫn cho chúng tôi xem.Đầu tiên là cô học viên xem trước, sau đó chuyền cho tất cả đều xem để nhận diện,phân biệt và đánh giá căn cứ trên kiến thức đã học.Hầu hết đều nhìn nhận viên đá là thật, tức là đá thiên nhiên, không bị xử lý về màu sắc... Tôi được thẩm định sau cùng: Viên Hồng-Ngọc này cắt dạng bầu dục ( oval), màu đỏ máu chim bồ câu, tức là màu đẹp nhứt, độ âtrong suốt rất cao, cân nặng 1,8 carats...Sau khi biết rõ viên Ngọc, các học viên đề nghị ông chủ bán cho họ. Ban đầu ông không chịu bán. Ông nói viên Ngọc này của một người bạn ở Quỳ-Châu tặng làm kỷ niệm nên ông muốn giữ mãi. Nhưng do sự yêu cầu khẩn thiêt của chúng tôi ông xiêu lòng.Ông ra giá chắc không bớt la 1000 đô(Đá Quý ở Việt Nam bán mua bằng đô).Cô học viên hỏi ý kiến tôi về giá cả và cho biết cô có đem theo đủ tiền .Tôi khuyên em nên mua viên Đá. Nhưng vấn đề là mua chung hay ai mua. Các học viên khác ngõ ý nhường cho cô học viên đã có duyên tìm thấy viên Ngọc trước. Cô tên là Thiên-Hương, Lâm Thiên-Hương và viên Ngọc trở thành sở hữu của cô sau khi trả 1000 đô. Tất nhiên là có luôn cái vỏ bằng vàng 18k.mặc dù vàng 18k không phải là loại vàng để gắn Đá Quý.
Về Sai-Gòn vài ngày sau, cô Hương khoe viên Hồng Ngọc với một người bạn từ Hồng Kông mơi sang.Anh Hồng Kông xem viên Đá một lúc lại thử tới thử lui bằng một số dụng cụ máy móc chuyên môn rồi kết luận viên Đá là Hồng Ngoc giả! Cô Hương không tin vào sự hiểu biết của mình và cả của thầy mình, nên đưa viên Đá đến Phòng Giám Định Đá Quý của một Công Ty Vàng Bạc Đá Quý nổi tiếng tại Sai Gòn nhờ giám định. Tại đây, một lần nữa viên Đá cũng bị kết luận là Đá Giả, có cấp cả Giấy giám định với chữ ký tên và con dấu đỏ cẩn thận!
Cô Hương hoang mang cực độ. Mới thử lần đầu, sau khi học hỏi cẩn thận lại được sự cố vấn của thầy mà bị lầm, mất toi 1000 đô một cách oan uổng.Cô không còn cách nào khác hơn là tìm thầy để mắc thường . Hôm đó tôi đang dạy khóa 8, cô Hương vào lớp rất sớm.Thầy trò vừa chào nhau xong, cô liền trình bày đầu đuôi sự việc cho tôi nghe, đưa cả tờ Giấy Giám định.Trước tình thế này, tôi không có sự lựa chọn nào khác hơn là chịu trách nhiệm và tìm cách chứng minh viên Đá là Hồng Ngọc thật. Làm được điều này tôi mới còn đủ tư cách để tiếp tục dạy Đá Quý Học. Còn ngược lại, ngay cả tôi thường tiền cho cô Hương, tôi cũng không còn xứng đáng đứng lớp nữa. Trước mắt , tôi phải xem ý cô Hương thế nào. Một là cứ giữ viên Đá. Hai là bán viên Đá lại cho tôi. Trong trường hợp này chắc ai cũng chọn giải pháp hai, tức bán viên Đá, thu hồi tiền về cho chắc ăn…
Ngay sau khi nói chuyện xong với cô Hương, tôi vào lớp học có sự chứng kiến của cô, nói với cả lớp cùng nghe câu chuyện và khẳng định tôi không thể lầm lẫn đươc. Tôi ngõ ý nhờ anh em học viên đóng góp ý kiến, tìm biện pháp tái giám định lại viên Đá. Thật là khó khăn cho tôi lúc bấy giờ tại Sai Gon chỉ có duy nhứt một phòng giám định, không có cái thứ hai, làm sao mà tái giám định.Khó khăn hơn nữa là nếu có phòng giám định khác thì liệu có dám nói khác hay không...
Thật là may mắn, buổi học hôm nay có một người Đài-Loan, bạn của một nữ học viên,dự thính. Sau khi nghe tôi nói xong, anh dơ tay xin đươc đề nghị một giải pháp. Anh cho biết một tuần nữa anh sẽ về Đài-Loan, đem viên Đá tái giám định và nhân tiện nếu có thể sẽ bán luôn dùm cho tôi. Anh cũng cho biết là theo nhận định của anh viên Đá không phải là Đá giả. Mà nếu là Đá thật thì có thể bán được giá gấp đôi giá mua...Tôi thở phào nhẹ nhỏm và đồng ý ngay giải pháp anh đưa ra vì không còn cách nào khác. Tất nhiên tôi cũng nhận được ngay một vài rủi ro có thể xảy ra. Nhưng tôi không còn sự lựa chọn nào khác.Thôi thì cứ phó thác cho may rủi vây!
Nhưng, thật là người ngay có Trời phò hộ! Ngay ngày hôm sau , khi anh tái giám định xong viên Hồng Ngọc tại Đài-Loan, anh gọi điện thoại ngay cho tôi báo tin mừng viên Đá là thật, màu sắc rất đẹp...Anh hỏi tôi muốn để lại làm kỷ niệm hay bán đi " Anh cho biết bạn anh sẳn sàng mua với giá 2.300 đô la.Tôi nhờ anh fax cho tôi một bức thư nội dung giống y những gì anh nói với tôi qua điện thoại để tôi đưa cho cả lớp xem, nhứt là cô Hương.Anh làm ngay những gì tôi yêu cầu. Nhờ đó tôi mới phục hồi được uy tín và mới có thể tiếp tục đứng lớp thêm hằng chục năm sau đó cho đến ngày rời Việt-Nam.Mãi đến nay, thời gian khá dài đã trôi qua mà tôi vẫn không sao quên kỷniệm nghề nghiệp cười ra nước mắt này.
Đọc đến đây, chắc ai cũng nghĩ câu chuyện kết thúc. Không, câu chuyện còn một phân nữa. Đó là khi tôi cầm giấy giám định viên Đá của một Phòng giám định Đá Quý Đài-Loan, chi nhánh của GIA(Viên Nghiên Cứu Đá Quý Mỹ), tôi liền đến anh Trưởng Phòng Giám Định đã xác định viên Đá trước đây tại Sai Gon....Anh ra cửa đón tôi vì đã quen biết từ trước, nhưng ít có dịp tới lui. Tôi chào anh , hỏi một đôi câu xã giao xong đi ngay vào vấn đề . Tôi đưa tờ giấy giám định cho anh xem và hỏi anh còn nhớ viên Đá này không. Nghĩ một lúc anh mới hỏi tôi có phải viên Đá của cô Hương không. Thì ra anh cũng có quen biết cô Hương. Tiếp theo, anh hỏi tôi có vấn đề gì liên quan với viên Đá không. Tôi liền kể đầu đuôi câu chuyện cho anh nghe và kết luận chính tờ giấy giám định có con dấu và chữ ký của anh đã làm cho tôi thắc thỏm, mất ăn mất hằng tuần lễ, anh có biết hay không" Thấy anh vẫn còn đang cố binh vực cho việc làm của mình, anh vẫn nghĩ rằng anh đúng, nên buộc lòng tôi phải đưa tờ giám định ở Đài-Loan cho anh xem và cho anh biết luôn là tôi đã bán viên Đá đó với giá 2300 đô la tại Đài-Loan rồi… Nghe xong, anh suy nghĩ một giây, sau đó anh yêu cầu bỏ qua chuyện này vì nó có ảnh hưởng đến nghề nghiệp. Anh cũng nhìn nhận nhân vô thập toàn và lãnh vực Đá Quý là lãnh vực khá phức tạp mà bất cứ ai dù chuyên môn hay mua làm của cũng phải cẩn thận mới tránh được lầm lẫn dẫn đến những thiệt hại nặng nề...
Đây là câu chuyện mở đầu về Mua Bán Hồng-Ngọc ở Việt-Nam.Trước khi giới thiệu vài loại Hồng-Ngọc nhân tạo rất giống Hồng-Ngọc thiên nhiên, đặc biệt là Hồng-Ngọc Douros, sản xuất ở Hy-Lạp bằng phương pháp nuôi tinh thể,bài tiếp theo tôisẽ kể thêm một câu chuyện nữa, cũng thuộc loại chuyện trong thâm cung của nghề mua bán Ngọc ít người biết. Quý Vị nào thích tìm hiểu hoặc đọc cho vui xin theo dõi hằng ngày trên Việt Báo.
Phạm văn Chính
Ý kiến bạn đọc
09/07/201503:47:48
nguyễn lâm tòng
Khách
Tôi có viên hồng ngọc màu đỏ máu bồ câu khi rọi dưới ánh sang. Bên trong có vài điểm đen. Nay muôn ban
