Vi Anh
Vô tư, độc lập, trung thực là lý tưởng của truyền thông đại chúng chánh yếu gồm có báo chí, phát thanh, phát hình. Nhưng truyền thông đại chúng là do Con Người làm, mà Con Người tuy không là thần thánh, vẫnc ó sai lầm, nhưng hiển nhiên là không tê hại quá lắm để bán rẻ lương tâm. Dù là giờ phút vô tư, độc lập, trung thực chưa gõ trên trần gian này. Do đó vô tư, độc lập, trung thực truyền thông vẫn còn là lý tưởng, điều mà người ta mong mỏi mà thôi! Lấy thí dụ truyền thông Mỹ với cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, là cuộc bầu cử quan trọng nhứt của nước Mỹ với nên truyền thông đại chúng có thể nói là tự do nhứt của thế giới, thử phân tích xem sao.Còn khoảng hai tuần nữa là đến ngày 4 tháng 11 bầu cử tổng thống Mỹ. Truyền thông của Au châu bên kia Đại Tây Dương, tuy cách Mỹ một đại dương đã chấp nhận chánh nghĩa của Obama và ủng hộ ứng cử viên (ưcv) tổng thống của đảng Dân Chủ từ lâu rồi -- mấy tháng rồi -- từ thời Ô Obama công du Au Châu Pháp. Có một nhà bình luận Pháp Ong Gael Vaillant viết trên báo Journal du Dimanche của Pháp, rất tự hào dân tộc Pháp như "Mẹ của Văn học Nghệ Thuật" (Mère des Lettres et des Arts) viết. Rằng những nhà truyền thông bên kia bờ Đại Tây Dương [phiá Mỹ] đã sẵn sàng bắt chước truyền thông Au Châu,là tên của châu có lần người Mỹ ghép Pháp chống Chiến Tranh Iraq gọi là Cựu Lục Địa, người Pháp giận vô cùng. Dú không bắt chước Au châu, nhưng ở Mỹ còn hai tuần nữa là bầu cử, hệ thống truyền hình NBC, báo New Yorker, Boston Globe, Washington Post, Los Angeles Times, San Francisco Chronicle, New York Times...đã tuyên xưng lập trưòng ủng hộ ưcv Obama. Mỗi ngày hàng đống truyền hình, phát thanh và báo chí ủng hộ thêm Obma, như ghiền Ô Obama vậy. Đến đổi tờ báo Chicago Tribune, suốt từ khi ra báo vào năm 1847 chưa ủng hội ưcv tổng thống nào, nhưng bây giờ đã tuyên bố ủng hộ ưcv Obama. Trong một bài xã luận, chủ bút tờ nhựt báo duy nhứt này ở Chicago, viết "Ngày 4 tháng 11, chúng ta bầu một tổng thống để lãnh đạo chúng ta trong thời buổi của một giai đoạn hiểm nghèo và để khôi phục niểm tin chung trong mục tiêu quốc gia, (...) với Barack Obama." Báo Chicago Tribune nói ủng hộ Obama cũng vì Obama là Thượng nghị sĩ đại diên cho tiểu bang Illinois là tiểu bang tờ báo ấy phát hành. Trong khi đó ưcv tổng thống của đảng Cộng Hoà mỗi ngày mỗi mất sự ủng hộ của truyền thông đại chúng Mỹ. Chánh yếu có thể nói vì yếu tiền. Báo New York Times đã tiết lộ, ngân khoản tranh cử mà ưcv McCain dành cho truyển thông đại chúng Mỹ ít hơn so với của ưcv Obama. Nên Ô McCain thua Ô Obama trong cuộc chiến quảng cáo truyền thông tranh cử (Ad Wars). Báo New York Times trên mạng Internet phân tích con số chi cho cuộc chiến tranh quảng cáo tranh cử của hai ưcv, con số tự nó đã nói lên tại sao Ô McCain lâm vào hoàn cảnh bất lợi. Trên truyền thông đại chúng. Ô McCain chi chưa tới 90 triệu để quảng cáo truyền thông, trong khi Ô Obama chi tới 145 triệu. Tin truyên hình CBS, tại những tiểu bang thiết yếu, như Pennsylvania, Ohio, Florida, tuần lễ thứ hai sắp bầu cử, Ô Obama lúc nào cũng chi gấp ba hay bốn cho quảng cáo truyển thông tranh cử so với Ô McCain, đơn vị tính bắng triệu hay trăm ngàn. Kinh nghiệm bầu cử tổng thống cho thấy từ những năm 1990 đến nay, các ưcv luôn chi phí cho quảng cáo truyền thông, trung bình không người nào dưới từ 120 đến 130 triệu. Tuy nhiên nếu so Ô Obama với TT Bush khi tranh cử, thì Ô Obama chi chỉ cho quảng cáo truyền thống ít hơn TT George Bush lúc tranh cử, TT Bush đã chi 188 triệu trong cuộc bầu cử năm 2004: giật giải quán quân cho đến bây giờ!Ngoài việc phe Obama chánh thức chi 145 triệu cho quảng cáo truyền thông trong khi tranh cử, còn phải nói đến những cuộc vận động hành lang của những người ủng hô Ô Obama đối với những người có quyền thế của các hệ thống phát hình, phát thanh, và báo chí Mỹ nữa. Tiêu biểu như chi nhánh ở Mỹ của hệ thống Activision Blizzard (đứng hàng đầu trên thế giới về trò chơi video mà chủ nhân là một người Pháp, Vivendi Games) đã ủng hộ ưcv Obama một cách đăc biệt và hữu hiệu. Những nhà sản xuất trò chơi video đưa những quảng cáo có lợi cho việc bầu cử cho đảng Dân Chủ giữa những trò chơi âm nhạc Anh Hùng Guitar (Guitar Hero) mà nhiều người Mỹ trẻ rất thích. Theo điều tra của báo New York Times đó là một sáng kiến ủng hộ miển phí, do cuộc vận động hành lang. Nhưng vận động hành lang là chuyện thâm cung bí sử, làm sao biết có chuyện tiiền bạc hay không dưới gầm bàn hay trong phòng đóng kín cửa. Nếu phía Ô Obama lấy tiền đè người trên màn hình thì phiá O McCain cũng không phải tay vừa, lấy sự gây hấn (aggressive) để làm quảng cáo tranh cử thêm hấp dẫn. Đại học Wisconsin của Mỹ gia công nghiên cứu cuộc chiến tranh quảng cáo tranh cử này. Công trình sưu khảo đã phố biến trên báo chí Mỹ mới đây. Nếu phân tích vô tư, công minh, thì thấy quảng cáo tranh cử của phe Dân Chủ trội hơn - về lượng hơn phẩm. Chuyên viên dàn dựng và quay tiến công tính rất măc, đôi khi mắc hơn tiển trả cho việc loan tãi. Quảng cáo tranh cử trên truyền thông của phe Ô McCain gây hấn hơn của Ô Obama. Tìm cách chối bỏ đối thủ Obama trong 55% tổng số quảng cáo của phe McCain. Nghiên cứu của ĐH Wisconsin cũng xác nhận nhiều quảng cáo tranh cử trên truyền thông đại chúng của phe Ô McCain có tính kỳ thị chủng tộc. Nếu Ô McCain phủ nhận mình là cực hữu, nhưng nhiêu nhà xã hội học cho biết có một số bách phân tuy nhỏ nhưng vẫn có số người Mỹ Da Trắng trong xã hội Mỹ, còn kiên định lập trường bỏ thăm theo tiêu chuẩn sắc tộc. Trong trường hợp bầu cử tổng thống kỳ này là bỏ thăm cho Ô McCain, dù những người này bên ngoài không hề tỏ ra kỳ thị, có khi nói ủng hộ Ô Obama nữa là khác nếu những người thăm dò [hỏng vấn, nhưng hành động khác trong phòng phiếu. Đó là hiện tượng mà các nhà nghiêm cứu chánh trị xã hội học gọi là "hiệu ứng Bradley" để ám chỉ ưcv Thống Đốc Cali là Tom Bradley, Thị Trưởng Da Đen của TP Los Angeles, năm 1982 theo thăm dò và đánh giá của truyền thông là người sẽ thắng, nhưng thua một ưcv Da Trắng. Còn non hai tuần phù du nữa, với những kết quả thăm do, liên danh McCain luôn đi sau liên danh Obama, phe ưcv McCain đã ráng hết sức bình sanh, làm mọi cách có thể được để trở lại chiến trận quảng cáo truyền thông tranh cử. Tôi nghiệp cho thân phận má đào, Bà Palin đường đường là Thống Đốc TB Alaska, đứng chung liên danh với Ô McCain, phải chấp nhận xuất hiện trên chương trình trào phúng, châm biếm nhưng rất phổ biến ở Mỹ, là Saturday Night Live của truyển hình NBC. Nếu Bà Palin giỏi thoát được những câu hỏi hóc búa chọc cười của người hướng dẫn chương trình Tina Fey, thì show của Bà cũng bị mờ đi vì cái phim “Improbable Destin" của Oliver Stone chỉ trích TT Bush của Đảng Cộng Hoà ở Nhà Trắng và lời càu nhàu của một diển viên Hollywod "ái mộ" Obama liên tục từ mấy tháng đến bây giờ. Bà Palin nhận vào hang hùm truyền thông như thế, xuất hiện như vậy, chẳng qua là được miển phí, tiết kiệm ngân quỹ quảng cáo tranh cử cho liên danh McCain.Xem người lại nghĩ đến ta. Cho đến bây giờ, Obama chi cho quảng cáo tranh cử cho truyền thông Mỹ145 triệu; McCain, 90 triệu. Cái bánh quá to, quá ngon. Mà truyền thông đại chúng tiếng Việt có được xơ múi nào đâu. Mà đâu phải truyền thông Việt ngữ không có khán thính giả, độc giả. Mà đâu phải cộng đồng ngưòi Mỹ gốc Việt không có người đại diện cho McCain và Obama. Mà đâu phải khối dân số sắc tộc Mỹ gốc Việt ít, tròm trèm hai triệu với gần 800 000 cử tri. Mà đâu phải cử tri Mỹ gốc Việt lơ là, làm biếng đi bầu, trái lại đi bầu đông và siêng. Trong lúc hai ưcv thổng thớng hơn thua nhau chỉ vài chục ngàn phiếu như ở Florida. Đã đến lúc truyền thông đại chúng của người Mỹ gốc Việt nghĩ lại nguyên tắc vô tư, độc lập, trung thực là lý tưởng của truyền thông thôi. Đã đến lúc người Mỹ gốc Việt nghĩ lại tương quan chánh trị là tương quan quyền lợi. Làm chánh trị nhứt là chánh trị bầu cử là vì quyền lợi cho cộng đồng và nước nhà. Quyền lợi có vật chất và tinh thần. Đại diện cho một liên danh mà không đem một chút bánh về cho cộng đồng; một là đã ăn một mình, hai là đã bán rẻ số phiếu của cộng đồng để đổi lấy quyền lợi cá nhân. Không có chuyện làm chánh trị bầu cử là làm dùm, là làm văn nghệ, là làm "chùa" cho McCain, Obama, cho Đảng Dân Chủ, hay Cộng hoà.
Gửi ý kiến của bạn
