Lược-Thuyết Trên Quốc Hội Về ‘Tự Do Trên Mạng Internet’ Ơ Việt Nam
Tâm Việt
Sáng hôm thứ Tư 14 tháng 10, bức xúc trước tin 9 nhà tranh đấu cho Dân-chủ ở VN đã bị đưa ra xử án liền liền trong 4 ngày trời ở Hà-nội và Hải-phòng tuần qua (từ ngày 6 đến ngày 9/10/2009) để tổng-cộng phải nhận lãnh án 59 năm tù ở và quản-chế sau đó (đích-xác là 32 năm tù giam và 27 năm quản-chế sau đó), hai dân-biểu Liên-bang Hoa-kỳ, bà Zoe Lofgren (Dân-chủ, Bắc Cali) và Loretta Sanchez (Dân-chủ, Quận Cam), đã mời một buổi họp khẩn-cấp của một số chuyên-gia về vấn-đề Internet ở Việt-nam đển Hạ-viện trình bầy cho thế-giới biết về tình-trạng bi đát liên-quan đến sự thiếu tự do trên mạng điện-tử ở VN hôm nay. Tham-dự buổi thuyết-trình này còn có Dân-biểu Cao Quang Ánh (Cộng-hoà, Louisiana) dù như ông hôm nay không được khoẻ.
Được mời đến lược-thuyết (briefing) là quý-ông Hoàng Tứ Duy, phát-ngôn-nhân của Đảng Việt Tân, ông Robert Guerra thuộc tổ-chức Freedom House, ông Nguyễn Ngọc Bích thuộc Nghị-hội Toàn-quốc Người Việt tại Hoa-kỳ và bà Sophie Richardson, Giám-đốc văn-phòng Hoa-thịnh-đốn của Human Rights Watch.
Mở đầu, ông Hoàng Tứ Duy cám ơn hai nữ-dân-biểu nói trên thuộc Chụm nhóm Việt-nam (Vietnam Caucus) trong Hạ-viện Hoa-kỳ đã đưa ra Nghị-quyết Hạ-viện số 672 nhằm bảo vệ tự do trên mạng Internet ở VN. Những lý-do ông đưa ra để thúc đẩy việc này là: Đảng CSVN vẫn giữ độc-quyền về truyền thông, báo chí, truyền thanh và truyền hình, chặn hết những nguồn tin đứng đắn và đi ngược chiều với Đảng CS. Do vậy mà chế-độ tìm cách ngăn chặn mọi dư-luận bất lợi, bắt bớ những người bất đồng chính-kiến, bỏ tù những thành-phần ly khai. Vì thế nên ông chủ-trương: (1) Thúc đẩy việc cải tổ luật pháp ở VN; (2) kêu gọi các hãng điện-tử không nên tiếp tay Hà-nội áp-dụng kiểm-duyệt đối với các dịch-vụ dành cho người dùng Internet; và (3) yểm-trợ những người chủ các blog ở VN cũng như bảo vệ những nhà tranh đấu trên Internet.
Việc chín ngưòi hôm rồi bị đem ra toà kết án mà không có luật-sư bào chữa là hậu-quả của một chế-độ hà khắc, tuyệt-đối không tôn trọng quyền dân. Và thế, theo ông Duy, chỉ có thể dẫn đến chậm lụt, suy thoái cho toàn xã-hội.
Đi vào kỹ-thuật là ông Robert Guerra. Là một người lâu năm nghiên cứu về những phương-thức bảo vệ người dùng Internet chống lại những sự o ép, lấn lướt, đàn áp của các chính-quyền, ông Guerra than là ngày nay Hà-nội đã mua được của Tây-phương, không trừ một số công-ty Mỹ, những kỹ-thuật cao-cấp mà thường chỉ dành cho các cơ-quan điều tra như FBI để tìm cách theo dõi, truy cập các trương-mục cá-nhân ngõ hầu cắt xén không-gian tự do của người dùng Internet ở VN. Ông do đó kêu gọi sự cộng-tác của các hãng điện-tử lớn như Google, Yahoo, Microsoft hãy đồng-tâm cưỡng lại áp-lực của các quốc gia toàn-trị như Hà-nội hay Bắc-kinh nhằm trù dập công-dân của mình.
Tới phiên bà Richardson, bà đi vào chi-tiết từng trường-hợp của 9 người bị đem ra xử án tuần rồi để nêu lên nhu-cầu thế-giới bên ngoài cần tiếp tay các nạn-nhân ở những nơi như VN. Đặc-biệt, bà nêu ra trường-hợp của nhà văn Trần Khải Thanh Thuỷ, đã bị làm khó dễ vì những quan-điểm chống chính-quyền của bà rồi bị bỏ tù 9 tháng cách đây hai năm (2007). Ra tù, bà vẫn tiếp-tục chống đối nên hôm mồng 8 vừa qua, công-an đã dùng bọn du thủ du thực xông vào nhà bà, hành hung bà và chồng bà, ông Đỗ Bá Tân, trước mắt người con gái 13 tuổi của bà. Sau đó, công-an còn dựng chuyện để vu-khống vợ chồng bà đánh người ta. Chẳng may, hình do công-an đưa ra lại là một hình gian lận, đã có từ năm 2005, nên công-an rất mất mặt. Bà Richardson kêu gọi chính-quyền Mỹ hãy mạnh dạn lên tiếng để bảo vệ cho sự an-toàn cá-nhân của vợ chồng Trần Khải Thanh Thuỷ. Bà cũng nêu ra trường-hợp của sáu người ở VN vừa được giải thưởng Hellman/ Hammett của tổ-chức HRW, nói lên sự can trường của những tiếng nói này ở VN. Đó là các ông Điếu Cày, 57, Nguyễn Thượng Long, 62, Trần Anh Kim, 61, Vi Đức Hồi, 54, Thượng-toạ Thích Thiện Minh, 56, và cô Phạm Thanh Nghiên, 33.
Người cuối cùng được mời thuyết trình là G.S. Nguyễn Ngọc Bích thuộc Nghị-hội. Ông đã dùng những con số để chứng minh sự phát triển nhảy vọt của Internet ở VN trong khoảng 6-7 năm qua. Vì thế mà nhà cầm quyền Hà-nội phải ra liên-tiếp một số luật, sắc-lệnh, quyết-định, thông tư… để tìm cách kiềm chế sự phát triển đó cùng lúc ngăn chặn những luồng dư-luận bất lợi cho chính-quyền được truyền qua Internet.
Chính sự kềm kẹp này đã dẫn đến những vụ bắt bớ, tịch thu máy tính hay cắt điện-thoại của người dùng Internet, thậm chí cả bỏ tù người ta vì những lý-do hoàn-toàn thiếu cơ-sở. Mặc dầu vậy, theo ông Bích Internet càng ngày càng lan rộng và tiến-bộ ở VN. Những chuyện xảy ra ở VN giờ đây có thể được biết chỉ đôi ba phút sau ở hải-ngoại và trên toàn-thế-giới, tất cả do nhờ Internet.
Cho nên dù bắt bớ, bỏ tù người ta, Hà-nội vẫn không chặn được những luồng dư-luận bất lợi đối với Dảng CSVN. Ngày nay, nhờ có Internet chúng ta thấy có nhiều đảng đi vào hoạt-động như các đảng Dân-chủ XXI, đảng Dân-chủ Nhân-dân, đảng Nhân-dân Hành động, đảng Thăng Tiến, chưa kể các đảng lập ra ở hải-ngoại nhưng vẫn có người hoạt-động ở trong nước (như Phục Hưng hay Việt Tân, Liên Minh Dân Chủ) và các đảng cũ phục-hoạt ở trong nước.
Cũng tương-tự, Hà-nội không chặn được sự chống đối ngày càng mạnh của các tôn-giáo (như các vụ Thái-hà, Toà Khâm ở Hà-nội, Tam Toà ở Quảng-bình, Bát Nhã ở Lâm-đồng v.v. hoặc vụ sư sãi Khmer Krom ở Sóc-trăng năm ngoái, các giáo-hội tại gia trên cao-nguyên, Cao Đài và nhất là Phật-giáo Hoà Hảo).
Giờ đây, tuổi trẻ cũng đã nhập cuộc với hàng trăm người có blog rất được theo dõi, như các blog của Người Buôn Gió (tên thật, Bùi Thanh Hiếu, 37), Mẹ Nấm (tên thật, Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, 31), v.v.
Nhưng Internet càng phát triển thì Hà-nội càng đàn áp. Có lẽ vì thế mà từ năm ngoái, Uỷ-ban Bảo vệ Ký-giả có trụ-sở ở New York đã gọi “Việt-nam là một trong mười chỗ tệ hại nhất thế-giới để mà ta có thể làm người blogger.” Dẫu sao, qua Internet, ông Bích cho rằng người ta vẫn có thể tranh đấu thành công ở VN như bán-nguyệt-san trên mạng Tự Do Ngôn Luận của Khối 8406, báo Tổ Quốc của nhóm ông Nguyễn Thanh Giang, báo Phía Trước của Tập Hợp Thanh Niên Dân Chủ dù như nhiều người chủ chốt trong các nhóm này hiện đang ngồi tù hay bị o ép đủ kiểu.
Trong bối-cảnh như thế, ông Bích vẫn kêu gọi Quốc-hội Hoa-kỳ nên có dự-luật về tự do trên mạng Internet áp-dụng vào VN để nếu cần, có thể có những biện-pháp chế-tài làm cho Hà-nội phải chùn tay chứ không thể cứ tiếp-tục đối-xử một cách dã-man với ngay công-dân của nước mình.