Hôm nay,  

Bệnh Chikungunya Gia Tăng Mạnh Tại Vùng Antilles Và Biển Caraibes

06/12/201400:00:00(Xem: 3279)
Bệnh Chikungunya do muỗi hổ lây truyền đã thấy xuất hiện tháng 12,2013 tại đảo St Martin thuộc vùng Antilles, biển Caraibes.

Bênh có mòi gia tăng mạnh tại toàn khu vực Caraibes. Bà con co đi du lịch vùng nắng ấm (Destination soleil) nói trên như Punta Cana, Dominican Republic, Cuba, Floride, Trung Mỹ v,v… nên cẩn thận tránh đừng để muỗi chích. Ước lượng đã có khoảng 900 000 người đã bị nhiễm bệnh, trong số nầy có 210 công dân Canada.

Triệu chứng chung như viêm khớp (arthrite), đau nhức, tay chân tê buốt và sưng phù,đi đưng khó khăn, sốt nống và có nốt dõ trên da. Bệnh kéo dài lối một tháng.

Không có vaccin chủng ngừa. (theo Le virus chikungunya frappe les destinations soleil

La Presse Montreal 4 Dec 2014)

http://www.lapresse.ca/actualites/sante/201412/04/01-4825095-le-virus-chikungunya-frappe-les-destinations-soleil.php

Muỗi hổ Á Châu (Aedes albopictus),

The Asian Tiger Mosquito or Forest Day Mosquito (Aedes albopictus), native to southern and eastern Asia, is about a quarter inch long, with striped black and white legs and many white spots on its body. Its aggressive biting makes its presence known, especially in the early morning and late afternoon

Chikungunya virus spreads to U.S., Cuba

By Sara Cheshire, Special to CNN, June 19 2014
http://www.cnn.com/2014/06/19/health/chikungunya-virus-cuba-united-states/

Từ khoảng vài chục năm nay một giống muỗi đặc biệt của vùng Đông Nam Á bắt đầu xuất hiện tại Âu châu, Bắc Mỹ châu,Trung Mỹ và Úc châu, đó là muỗi hổ Á Châu hay Asian Tiger Mosquito.

blank
Coi chừng muỗi gây bệnh.

Muỗi hổ Á châu xâm nhập Hoa Kỳ

Vào năm 1985, muỗi hổ Á Châu thấy xuất hiện lần đầu tiên tại Houston-Tx, và sau đó lan truyền đến các tiểu bang khác của Hoa Kỳ.

Được biết từ năm 83 đến 85 Hoa Kỳ đã nhập cảng trên 5 triệu vỏ xe hơi từ Trung Quốc.

Trên đường di chuyển tàu phải ghé qua vào nhiều hải cảng. Trong lòng các vỏ xe thường hay ttích tụ nước mưa rất thuận tiện cho muỗi hổ đẻ và phát triển trong suốt tuyến đường đến Hoa Kỳ.

Muỗi hổ Á Châu là gì?

Tên khoa học của muỗi hổ là Aedes albopictus.

Đây là một loại muỗi nhỏ con, có sọc trắng chạy dài từ đầu dọc theo lưng và ra tận phía sau. Chân và thân muỗi có khoanh trắng. Cũng như tất cả các loại muỗi khác chỉ có con cái mới chích mà thôi.

Muỗi hổ rất hiếu chiến, thường hoạt động ban ngày mà đặc biệt là vào lúc rạng đông và lúc về chiều khi trời vừa chạng vạng tối.

Nơi sinh sản của muỗi hổ không phải là ao hồ hay sông rạch mà là những nơi chốn có tích tụ một ít nước chẳng hạn như bên trong các vỏ xe phế thải, lon, lu, chậu, khạp, máng xối, các hòn non bộ bên cạnh nhà và trong các ly, chậu có chứa nước để trồng cây phát lộc lucky bamboo (Dracaena sanderia).

Chikungunya virus disease cases reported by state – United States, 2014 (as of December 2, 2014)

Table 1. Laboratory-confirmed chikungunya virus disease cases reported to ArboNET by state— United States, 2014 (as of December 2)*

Muỗi Hổ Á Châu xuất hiện tại Hoa Kỳ, Dec 2014.
http://www.cdc.gov/chikungunya/geo/united-states.html

blank
Coi chừng muỗi gây bệnh.

Muỗi hổ Á Châu truyền bệnh gì?

Muỗi hổ Á Châu có thể làm trung gian hay vector để lây truyền những bệnh do virus gây ra, chẳng hạn như bệnh Chikungunya, bệnh sốt vàng Yellow fever, West Nile virus, bệnhViêm Não Saint Louis, La Crosse encephalitis và bệnh viêm não Nhật Bản Japanese encephalitis…

Về mặt thú y muỗi hổ Á châu có thể làm trung gian truyền bệnh giun tim ở loài chó(dirofilariasis hay dog heartworm), virus bênh viêm não ở ngựa (virus of eastern equine encephalitis).

Tại Âu Châu, muỗi hổ Á Châu ở yên một thời gian khá dài, nay thì bắt đầu mon men gây dịch bệnh tại Pháp và Italy.

Chikungunya, một bệnh đang lên (maladie en émergence)

Muỗi hổ Á Châu là vector trung gian truyền Chikungunya virus (CHIKV) qua vết chích.

Virus CHIKV thuộc nhóm Arbovirus, genus Alphavirus và family Togaviridae.

Triệu chứng cấp tính gồm có nhức đầu, đau khớp xương, da nổi đỏ. Triệu chứng viêm khớp rất tiêu biểu. Các đốt xương có vẻ cứng lúc về sáng, rất đau nhức khi cử động. Bệnh có thể kéo dài cả tuần lễ thậm chí có khi cả tháng trời.

Cũng may là bệnh ít làm chết người (self limiting) ngoại trừ có biến chứng gây viêm màng não (méningo encéphalite) ở trẻ em và ở những người đang bị suy yếu sẵn vì một chứng bệnh nào khác.

Bệnh Chikungunya được thấy báo cáo xảy ra ở Phi Châu, Ấn Độ, Philippines, Thái Lan và các quốc gia khác vùng Đông Nam Á.

Bệnh chưa có vaccin để ngừa.

Bệnh sốt Dengue cũng rất giống bệnh Chikungunya

Có một bệnh khác rất tương tợ như bệnh Chikungunya, cũng do muỗi Aedès truyền virus qua vết chích: đó chính là bệnh sốt Dengue rất ư là phổ biến tại nhiều vùng bên Việt Nam. Người mình thường quen gọi là bệnh sốt xuất huyết.

Chánh phủ Úc lo ngại về sự xuất hiện của muỗi hổ Á Châu tại các đảo Torres Strait Islands thuộc phía Bắc lãnh thổ. Họ sợ loài muỗi nầy có thể truyền dịch bệnh sốt Dengue cho nhiều vùng rộng lớn của Úc Châu. Bởi lý do trên, chánh phủ Úc đã cho áp dụng những chương trình diệt trừ muỗi hổ Á châu từ năm 2005.

CDC cũng rất quan tâm đến sự hiện diện của muỗi hổ Á châu tại Hoa Kỳ.

Có nhiều người Mỹ đã cho thấy họ có kết quả dương tính đối với bệnh Chikungunya sau những chuyến du lịch vùng Ấn Độ và Đông Nam Á.

Ngoài ra đối với bệnh viêm não La Crosse (La Crosse encephalitis) do muỗi Aedes triseriatus truyền và rất thường thấy xảy ra ở trẻ em dưới 16 tuổi tại các tiểu bang Midatlantic và Midwestern states, giới khoa học nghĩ rằng trong một tương lai không xa muỗi hổ Á Châu Aedes albopictus có thể thích nghi dể trở thành một vector khác của bệnh viêm não La Crosse.

Bệnh Sốt xuất huyết Dengue quá quen thuộc tại Việt Nam

***Tại vùng nhiệt đới, muỗi vằn Aedes aegypti là vector chánh truyền bệnh sốt Dengue (Dengue fever) còn gọi là bệnh sốt đập lưng (break-bone fever).

***Muỗi hổ Á Châu (Aedes albopictus) cũng có thể truyền bệnh sốt Dengue.

http://www.france24.com/en/20140807-fears-tiger-mosquito-could-spread-dengue-france/

Tác nhân của bệnh nầy là Dengue virus thuộc nhóm Flavivirus

Muỗi vằn Aedes aegypti chích cả ngày lẫn đêm.

Muỗi Aedes aegypti có thể truyền virus gây các loại bệnh chẳng hạn như bệnh sốt vàng da Yellow fever, chikungunya, sốt dengue.

Loại muỗi nầy nguyên thủy thuộc Phi Châu nhưng ngày nay thấy hiện diện tại vùng nhiệt đới và bán nhiệt đới.

blank
Coi chừng muỗi gây bệnh.

Bệnh sốt Dengue có 2 thể:

Hỏi đáp về sốt xuất huyết dengue và sốt xuất huyết dengue nặng
http://www.wpro.who.int/vietnam/topics/dengue/faq_dengue/vi/

1) thể cổ điển (classic Dengue) thường không gây tử vong,

2) thể nặng còn gọi là bệnh sốt xuất huyết Dengue (Dengue hemorrhagic fever, DHF) rất là nguy hiểm.

Triệu chứng thường thấy trong bệnh sốt Dengue là đau khớp, nóng sốt, nhức đầu, mệt mỏi, da nổi đỏ, bệnh có thể khỏi sau vài ngày nhưng có thể dây dưa trong nhiều tuần.

Thể sốt xuất huyết là thể nặng và nguy hiểm hơn hết. Triệu chứng cũng tương tợ như thể cổ điển nhưng có thêm nôn mửa và đau bụng. Ngoài ra còn có xáo trộn về sự đông huyết (abnormal blood clotting), gây xuất huyết ồ ạt bên trong cơ thể, ói máu, da có chấm đỏ hay ban, có vết bầm, chảy máu cam, nướu răng rỉ máu...

Thể sốt xuất huyết có thể dẫn đến tình trạng shock còn gọi là Dengue shock syndrome (DSS) làm tổn thương hệ thần kinh và gây co giật. Không chữa trị kịp thời, bệnh sốt xuất huyết có thể gây tử vong cao do trụy tim mạch nhất là ở trẻ em nhỏ tuổi.

Bệnh rất quan trọng tại Đông Nam Á, miền Đông, Tây và Trung châu Phi, Châu Mỹ la tinh, vùng Caribbean và Oceania.

Riêng tại VN, bệnh sốt xuất huyết thường xuất hiện thành dịch bệnh quanh năm nhưng mạnh nhứt vào mùa mưa tại các tỉnh vùng đồng bằng sông Cữu Long như Cà Mau, Bạc Liêu, Tiền Giang...

Tin mới nhứt do France Press cho biết Brazil đang sản xuất ra loại muỗi đực Aedes aegypti chuyển thể (genetically modified) để thả vào thiên nhiên cho chúng tìm cách phối với muỗi cái. Muỗi con đẻ ra sẽ không bao giờ sống được đến tuổi trưỏng thành hết vì vậy đàn muỗi cái dần dần sẽ bị giảm đi.

Hy vọng đây là cách hữu hiệu để giải quyết tình trạng bênh sốt xuất huyết tại Brazil.

Phòng ngừa bệnh Chikungunya bằng cách nào?

DEET thuốc thoa ngoài da chống muỗi

Tránh đừng để cho muỗi chích là điều quan trọng nhất.

Cách phòng ngừa như:

- Mặc quần áo dài tay

- Thoa những loại thuốc chống muỗi gốc DEET

- Ngủ mùng

- Tránh đừng để nước bị ứ đọng quanh nhà. Dẹp bỏ bánh xe cũ, lu, khạp, lon hộp, v.v... vì có thể giữ nước mưa làm ổ đẻ cho muỗi.

- Làm cửa lưới chống muỗi, v.v...

Kết Luận

Cảnh giác khi đi du lịch Á châu, vùng biển Caraibes, Cuba, Trung Mỹ.

Với hiện tượng hâm nóng toàn cầu cùng với việc toàn cầu hóa mậu dịch, muỗi hổ Á Châu đã trở thành một mối đe dọa thật sự cho cả thế giới./.

Tham khảo:

- OMS. Dengue et Dengue hémorragique
http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs117/fr/index.html

- CDC. St Louis Encephalitis Fact Sheet.
http://www.cdc.gov/ncidod/dvbid/sle/Sle_FactSheet.html

- CDC. La Crosse Encephalitis Fact Sheet.
http://www.cdc.gov/ncidod/dvbid/Arbor/lacfact.htm

- CDC. Chikungunya Fact Sheet.
http://www.cdc.gov/ncidod/dvbid/Chikungunya/CH_FactSheet.html

- CDC. Information on Aedes albopictus
http://www.cdc.gov/ncidod/dvbid/Arbor/albopic_new.htm

- CPSA. Outbreak of Chikungunya Fever:north east Italy
http://www.phac-aspc.gc.ca/tmp-pmv/2007/chiku070928_e.html

- Nguyễn Thượng Chánh-Từ chó đến người, bệnh giun chỉ
http://www.advite.com/TuChoDenNguoi.htm

- Dengue: contre-attaque d'un moustique génétiquement modifié
http://www.lapresse.ca/sciences/genetique/201207/10/01-4542393-dengue-contre-attaque-dun-moustique-genetiquement-modifie.php

- Cảnh báo đợt cao điểm bệnh sốt xuất huyết
http://www.benhvienlongxuyen.com/nuke/modules.php?name=News&op=viewst&sid=7785

Montreal, Dec, 2014

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trí tuệ nhân tạo / AI (Artificial Intelligence) gần đây được nhắc đến rất nhiều không những trong giới công nghệ máy tính mà cả trong các môi trường chính trị, kinh tế, xã hội vì tác dụng tiềm năng của nó trên mọi lãnh vực của đời sống con người. Riêng trong lãnh vực y học, AI đã và đang có những bước tiến đáng kể. AI đang được sử dụng để cải thiện kết quả của bệnh nhân, giảm chi phí và tăng hiệu quả trong chăm sóc sức khỏe, có khả năng cách mạng hóa y học bằng cách cung cấp các chẩn đoán chính xác hơn, kế hoạch điều trị cá nhân hóa và cải thiện việc chăm sóc bệnh nhân.
Cũng giống như một cuốn từ điển vật lý, ‘cuốn từ điển’ trong đầu của chúng ta cũng chứa thông tin về các từ, bao gồm các chữ cái, âm thanh và ý nghĩa hoặc ngữ nghĩa của từ, cũng như thông tin về các thành phần câu cú và cách ghép các từ lại với nhau để tạo thành các câu đúng ngữ pháp. ‘Cuốn từ điển’ đó còn là một cuốn từ điển các từ ngữ đồng nghĩa. Nó có thể giúp chúng ta kết nối các từ ngữ và xem chúng giống nhau về ý nghĩa, âm thanh hoặc chính tả như thế nào.
Vừa mới mua một thùng raspberry hôm qua, mà hôm nay chúng bắt đầu trông hơi…mốc lên rồi. Mà mang bỏ hết thì tiếc đứt ruột – hay là chỉ lấy những trái bị mốc bỏ ra là được? Không ít người sẽ quyết định như vậy. Tưởng chừng như vô hại, nhưng nấm mốc trên thực phẩm có thể gây ra nhiều vấn đề, từ chứng khó tiêu cho đến những tình huống nghiêm trọng nhất như tổn thương thận hoặc thậm chí là ung thư.
Các cơ quan y tế Trung Quốc tuần qua cho biết họ chưa phát hiện bất kỳ mầm bệnh bất thường hoặc chủng vi-rút mới nào sau khi Tổ Chức Y Tế Thế Giới (WHO) yêu cầu cung cấp thông tin về các đợt bùng phát bịnh hô hấp. WHO đã yêu cầu Trung Quốc cung cấp thêm thông tin chi tiết sau khi các tổ chức như Program for Monitoring Emerging Diseases (ProMED) báo cáo về các trường hợp viêm phổi chưa được chẩn đoán ở trẻ em ở miền bắc Trung Quốc.
Nghệ (turmeric) là một loài thực vật có hoa thuộc họ gừng. Từ lâu, nghệ đã được đánh giá cao trong nền y khoa cổ Ayurvedic ở Ấn Độ nhờ đặc tính chống viêm. Với ẩm thực Châu Á, nghệ cũng được ưa thích bởi hương vị và màu sắc của nó. Trong tiếng Hindi, nghệ được gọi là Haldi, có nguồn gốc từ tiếng Phạn có nghĩa là “màu vàng.” Nhưng đối với hàng triệu người Nam Á thường xuyên sử dụng nghệ, màu vàng rực rỡ của nghệ có thể khiến họ mất mạng.
Thời gian Mở Ghi Danh Medicare (Open Enrollment) đang diễn ra. Chúng tôi đã chọn một số câu hỏi về chủ đề này và muốn chia sẻ thông tin trong chuyên mục của tháng này. Chúng tôi đã thêm một câu hỏi để giải quyết rõ ràng hơn những lĩnh vực mà nhiều người còn nhầm lẫn về vắc xin ngừa COVID-19. Nếu quý vị có thêm câu hỏi về Medicare, Medicaid, thị trường bảo hiểm Y tế theo đạo luật chăm sóc giá cả phải chăng, phúc lợi hưu trí an sinh xã hội, thu nhập an sinh bổ sung hoặc tiêm chủng ngừa COVID/cúm, quý vị có thể liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay bằng 3 cách:
Mua thuốc bậy bạ không nguồn gốc là một trò xui rủi. Từ Xanax đến cocaine, thuốc hoặc thuốc giả được mua ở những nơi không phải cơ sở y tế có thể chứa liều lượng fentanyl nguy hiểm cho tính mạng. Các bác sĩ đã chứng kiến sự gia tăng sử dụng fentanyl không cố ý từ những người mua các loại thuốc theo toa thuộc nhóm opioid và các loại thuốc khác có chứa hoặc pha, trộn fentanyl. Người ta nhận thấy Fentanyl đã được đưa vào nguồn cung cấp thuốc heroin ở Massachusetts. Vào năm 2016, Giáo sư Kavita Babu và các đồng nghiệp phát hiện ra rằng những bệnh nhân đến khoa cấp cứu với báo cáo sử dụng quá liều heroin thường có fentanyl trong kết quả xét nghiệm mẫu thuốc của họ.
Hàng năm, trên khắp thế giới sẽ có hàng triệu người quyết tâm không động tới các loại đồ uống có cồn trong một tháng – truyền thống này bắt đầu từ Tháng Giêng Khô Ráo (Dry January) và sau này mở rộng thành nhiều nỗ lực tương tự, chẳng hạn như Tháng Mười Tỉnh Táo (Sober October). Cho dù đó là cả một chiến dịch đông đảo người tham gia, hay chỉ đơn giản là nỗ lực của một cá nhân để bớt ‘say xỉn’ lại, số lượng người tham gia ‘tháng kiêng rượu’ có vẻ như ngày càng nhiều.
Thường thì ai cũng sẽ nghĩ rằng tế bào sống tốt hơn tế bào chết. Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng đúng: các tế bào thường hy sinh bản thân để giữ cho chúng ta khỏe mạnh. Chúng là những ‘anh hùng thầm lặng’ chẳng màng sinh-tử để bảo vệ chúng ta. Mặc dù cái chết có vẻ thụ động – là một kết thúc đáng tiếc xảy ra theo kiểu “muốn tránh cũng không được” – nhưng cái chết của các tế bào thường có chủ đích và mang tính chiến lược. Tại sao tế bào chết và chết như thế nào là chuyện khá phức tạp và có thể ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe tổng thể của chúng ta.
Một người đàn ông 29 tuổi mắc HIV/AIDS giai đoạn cuối, đã qua đời 18 ngày sau khi được chẩn đoán mắc bệnh đậu khỉ. Trường hợp này nhấn mạnh tính dễ bị tổn thương của hệ thống miễn dịch bị suy giảm trước mối đe dọa mới nổi này, nhắc nhở về nguy cơ gia tăng đậu khỉ đối với một số nhóm dân cư. Riêng tại TPHCM, từ đầu năm đến nay, 20 ca mắc bệnh đậu khỉ được ghi nhận, trong đó có 18 bệnh nhân dương tính với HIV.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.