Nếu nói một cách ngắn gọn nhất, thì tui sẽ nói như thế này: Hình như Mai là cuốn phim Việt Nam hay nhất với tui từ trước đến giờ thì phải.
Còn nếu nói dài thì nói luôn là tui coi phim Việt Nam không nhiều. Hồi nhỏ không có gì coi thì tivi chiếu gì coi đó, trong đó có phim VN. Sao mà nó cứ chầm chậm, lây lất. Ngột ngạt. Nặng nề.
Đến lúc diễn viên có thể nói nhanh hơn một chút, cuộc sống chuyển động lẹ hơn một chút, thì tui lại thấy sao những gì mà người ta nói, người ta làm, người ta sống cứ như ở một thế giới nào đó mà tui không tồn tại, nó cứ giả giả gượng gượng như "plastic".
Rồi thì cũng đến lúc tui được xem nhiều cuốn phim Việt Nam hay ho hơn, tử tế hơn trong các lần VAALA tổ chức Đại hội điện ảnh Việt Film Fest. Nhưng bàng bạc trong đó, vẫn cứ thấy lẩn quẩn một nỗi gì khó diễn tả lắm. ‘Bi ơi, đừng sợ!’ (mặc dù tui coi tui sợ muốn chết), ‘Trăng nơi đáy giếng’, ‘Song Lang’,… nhiều quá không nhớ hết tựa…
Rồi thì cũng đến lúc tui được xem nhiều cuốn phim Việt Nam hay ho hơn, tử tế hơn trong các lần VAALA tổ chức Đại hội điện ảnh Việt Film Fest. Nhưng bàng bạc trong đó, vẫn cứ thấy lẩn quẩn một nỗi gì khó diễn tả lắm. ‘Bi ơi, đừng sợ!’ (mặc dù tui coi tui sợ muốn chết), ‘Trăng nơi đáy giếng’, ‘Song Lang’,… nhiều quá không nhớ hết tựa…
‘Mai’ thu hút tui từ cảnh đầu tiên, lúc Mai kéo vali vào chung cư, ngước nhìn cái cầu thang mình phải bước lên và vượt ra khỏi các ô cửa chất chồng của bao tầng cao là một khoảng trời, đủ nhỏ, tối thui!
Mai kéo theo hành trang mình, không nhiều, nhưng lỉnh kỉnh, đi qua những nhếch nhác chen trong tiếng vợ chửi chồng, mẹ quát con, hàng xóm gấu ó, cùng những mắt nhìn soi mói không cần che đậy. Tất cả đều là sự hiện diện cho một thứ mà tui gọi là cuộc đời của chốn bình dân.
Tui đi theo Mai để nhìn cuộc sống diễn ra như là chính nó, nghĩa là tui thấy đâu đó cái ồn ào, nhiều chuyện của khu xóm tui từng ở, thấy đâu đó bóng dáng bạn bè, người quen mình đang bươn chải trong cuộc mưu sinh dưới nhiều màu sắc. Và đằng sau mỗi ánh mắt, nụ cười, gương mặt dịu dàng hay đành hanh, giọng nói ngọt ngào hay chua ngoa… là những câu chuyện đời không đụng hàng, không giống ai.
Tui đi theo Mai để nhìn thấy nhân tình thế thái diễn ra như là chính nó, không cần lên gân, không cần rao giảng, không cần make-up. Có thể ai đó cho rằng tình yêu giữa Mai và Sâu là không thật, hay được thi vị hóa, lý tưởng hóa. Nhưng với tui, tui lại thấy nó thật, thật như nhân vật Sâu đã nói “Yêu đâu có ai khôn đâu” Nghĩa là chả có một công thức hay khuôn mẫu nào cho tình yêu. Người tỉnh táo bên ngoài nhìn vào có thể thấy những ngu dại, những chông chênh, khập khiểng, không tương lai của 1 cuộc tình. Nhưng người trong cuộc lại khác. Vì yêu, họ có thể làm được những điều chính họ cũng không nghĩ đến.
Tui đi theo Mai để nhìn thấy nhân tình thế thái diễn ra như là chính nó, không cần lên gân, không cần rao giảng, không cần make-up. Có thể ai đó cho rằng tình yêu giữa Mai và Sâu là không thật, hay được thi vị hóa, lý tưởng hóa. Nhưng với tui, tui lại thấy nó thật, thật như nhân vật Sâu đã nói “Yêu đâu có ai khôn đâu” Nghĩa là chả có một công thức hay khuôn mẫu nào cho tình yêu. Người tỉnh táo bên ngoài nhìn vào có thể thấy những ngu dại, những chông chênh, khập khiểng, không tương lai của 1 cuộc tình. Nhưng người trong cuộc lại khác. Vì yêu, họ có thể làm được những điều chính họ cũng không nghĩ đến.
Có thể ai đó nói mẹ Sâu tráo trở quá, gia đình Sâu ác quá khi bằng mọi cách đào bới cuộc đời Mai, phơi bày nó ra một cách trần trụi trước mặt Sâu – người yêu Mai, và Bình Minh – con gái Mai, chỉ vì mục đích muốn họ phải chia tay. Nhưng với tui, tui lại thấy đó là cách vùng vẫy, chống trả quyết liệt đến cùng cực của một thứ mang tên tình thương của các bậc cha mẹ dành cho núm ruột của mình. Con cái trong mắt họ luôn như những con thỏ ngơ ngác, sẽ luôn va vấp, sẽ luôn bị dối lừa, nên họ - những bậc sinh thành, tự lúc nào, luôn khoác lên mình thiên chức phải biến thành hổ báo để bảo vệ đàn con. Mà không hề biết rằng bên ngoài nó lành lặn thật đấy, nhưng bên trong, trái tim nó tơi bời, rách mướp! Vết thương đó, những đứa con phải tự tìm cách chữa lành cho chính mình.
Tui đi theo Mai để bàng hoàng nhìn ra cái ê chề đến tàn khốc khi một người cha có thể vì tiền mà chấp nhận bán đứa con gái vừa lớn của mình cho nhà chứa. Rồi cũng vì tiền, ông lại một lần nữa bán Mai đi bằng cách kể ra quá khứ ‘làm đĩ’ của con gái mình trước mặt gia đình Sâu, mà quên kể rằng chính ông đã đẩy Mai vào chốn ấy ra sao. Cuộc đời thật liệu có khốn nạn như vậy không? Với tui, câu trả lời là không. Bởi, cuộc đời thật nó khốn nạn hơn như thế!
Tui đi theo Mai để được nghe mẹ Sâu hát bài ca mà nhiều bậc cha mẹ thuộc lòng "Tao đã hi sinh vì ai? Cả thanh xuân tao không dám yêu ai, không dám đến với ai, là vì ai? Hãy trả lại thanh xuân cho tao!” Phải chăng tất cả những đứa con đều mong chờ điều đó, đòi hỏi điều đó? Câu Sâu trả lời mẹ: "Mẹ, con có yêu cầu mẹ làm như vậy không? Con có đòi hỏi thanh xuân của mẹ không? Sao phải bắt con chịu trách nhiệm?" có phải là điều đứa con nào cũng dám nói ra?
Tui đi theo Mai, để có lúc ngỡ rằng, lúc Mai quyết định “Đánh” – đánh bầm dập cái đứa làm chung luôn bắt nạt mà lâu nay Mai nín nhịn. Đánh bằng mồm những đứa hàng xóm xấu tính xấu nết. Và kéo theo Sâu đi tìm một nơi nào không ai biết đến họ để mà được bên nhau sống tiếp cuộc đời còn lại – là đã kết thúc phim, là một kết thúc đẹp, khi đọng trên khuôn mặt của Mai, của Sâu là nét rạng ngời hạnh phúc, trên chiếc xe thong dong giữa bao la đất trời.
Nhưng, Mai sẽ không còn là đời thật nữa nếu kết thúc ở đó.
Mạch chuyện của Mai, với tui, đã được kết cấu chặt chẽ, liền mạch từ đầu đến cuối. Cái kết chuyện làm tui bâng khuâng. Nụ cười ấm áp của Mai chào tạm biệt Sâu, vợ Sâu, mẹ Sâu. Để rồi khi cửa xe đóng lại. Mai nhìn về phía trước. Và khóc. Những giọt nước mắt chấm dứt quãng thời gian đã chờ đợi – trong âm thầm. Con đường Mai đi tiếp, với tui, đã nhẹ nhàng hơn, bởi không còn phải kéo theo những cồng kềnh, lỉnh kỉnh. Và, không còn là ngột ngạt của ô cửa chồng ô cửa, trên cao, tối thui một góc trời. Mà, phía trước của Mai, là cả một bầu trời, sáng trưng.
Tui thích nét diễn của Mai, của ba Mai, của Sâu, của mẹ Sâu, và của cả Bình Minh.
Tui thích cảnh Mai hiện tại lần dò, nhìn ngắm, nghiền ngẫm Mai của quá khứ thật xa và quá khứ thật gần.
Có thể ai đó sẽ cảm thấy lạ khi nghe cách nói chuyện, cách xưng hô trong phim. Nhưng ngôn từ khi nhân loại đã bắt đầu làm quen với AI rồi thì phải chịu khó mà nghe và ráng mà hiểu, chứ quay lại cách nói của thời Hồ Biểu Chánh hay Tự Lực Văn Đoàn, thiên hạ tưởng mình đóng phim cổ trang.
Gửi ý kiến của bạn