Trong khi nghiên cứu của Liên Hiệp Quốc báo động về tính hình mực nước biển dâng cao toàn cầu, nghiên cứu của Quỹ Tiền Tế Quốc Tế IMF báo động về trường hợp đồng bằng Cửu Long...
Bản tin từ thông tấn RTI của Đài Loan nói rằng một nghiên cứu mới nhất vừa được công bố vào ngày 12/2 cho thấy, tốc độ mực nước biển dâng cao đang gia tăng nhanh chóng, trước khi kết thúc thế kỷ này có thể đạt đến 66cm. Kết quả nghiên cứu này phù hợp với dự đoán của Liên Hiệp Quốc.
Mục nghiên cứu này được đăng trên chuyên san của Viện Khoa học quốc gia Mỹ chỉ ra, trước kia tốc độ dâng cao hàng năm của mực nước biển là 0,3 cm, nhưng cho đến cuối khi thế kỷ này (2100), có thể tăng gấp 3 lần, tức mỗi năm cao 1cm.
Bản tin nói nền tảng của nghiên cứu này là tư liệu chụp hình của vệ tinh trong suốt 25 năm, kết quả phù hợp với kết quả báo cáo lần thứ năm của Uỷ ban Liên Chính phủ về biến đổi khí hậu (International Panel on Climate Change - IPCC) .
Nhân viên nghiên cứu cho biết, nguyên nhân chủ yếu khiến mực nước biển dâng cao là do băng tại Greenland và Nam cực tan nhanh, đến trước năm 2100 mực nước biển sẽ dâng cao nhanh gấp đôi, nguyên dự đoán chỉ có 30 cm, nay tăng hơn 60 cm.
Trong khi đó, thông tấn Pháp RFI ghi nhận về “Đồng bằng Cửu Long: Áp lực di cư do biến đổi khí hậu.”
Bản tin ghi rằng đồng bằng sông Cửu Long là một trong những vùng sản xuất nông nghiệp lớn nhất thế giới. Ít nhất 15% tăng trưởng kinh tế của Việt Nam là đến từ vùng đồng bằng sông Cửu Long. Nhưng vùng có 18 triệu dân này cũng là một trong những khu vực bị biến đổi khí hậu tác động nhiều nhất và chính điều này đang làm gia tăng áp lực về di cư tại đồng bằng sông Cửu Long.
Trong một báo cáo được công bố ngày 09/01/2018, Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế IMF nhấn mạnh, Việt Nam đặc biệt dễ bị tác động của biến đổi khí hậu, bởi vì nước này có bờ biển dài đến gần 3.500 km và phần chủ yếu của tài sản kinh tế quốc gia là nằm ở những vùng đất thấp ven biển. Tính từ năm 1990 đến nay, trung bình hàng năm, thiên tai đã khiến 500 người chết và khiến Việt Nam mất đi 1% GDP.
Theo thẩm định của IMF, những tác động của biến đổi khí hậu (nhiệt độ tăng, mực nước biển dâng cao, di cư do khí hậu) có thể khiến tăng trưởng kinh tế của Việt Nam giảm đi 10% và ảnh hưởng đến 12% dân số nước này vào năm 2021.
Trong báo cáo nói trên, IMF cảnh báo: “Biến đổi khí hậu rất có thể sẽ làm gia tăng áp lực lên môi trường: các cơn bão thường xuyên hơn và dữ dội hơn có thể sẽ gây tác hại cho mùa màng, làm giảm thu nhập của nông dân, ảnh hưởng đến an ninh lương thực và xuất khẩu hàng hóa.” Định chế này dự báo thêm: “Những nguy cơ đó sẽ tác động nhiều nhất lên người nghèo, buộc họ phải di cư đến những vùng trong nội địa và đến những thành phố lớn hơn.”
Bản tin RFI cũng nói rằng theo một nghiên cứu mới đây của giáo sư Alex Chapman, Đại Học Southampton, Anh Quốc và giáo sư Văn Phạm Đăng Trì, Đại Học Cần Thơ, làn sóng di cư hiện đang gia tăng trong một thập niên qua đã khiến vùng đồng bằng sông Cửu Long mất đi 1 triệu dân trên tổng dân số 18 triệu người. Cụ thể là đã có 1,7 triệu dân di cư khỏi vùng này, trong khi chỉ có khoảng 700 ngàn dân đến định cư ở đây. Tỷ lệ di cư này là cao gấp đôi mức trung bình của cả nước.
Theo nghiên cứu của hai vị giáo sư nói trên, có nhiều yếu tố liên quan đến biến đổi khí hậu thúc đẩy di dân ở vùng đồng bằng sông Cửu Long. Một số người đã phải di cư do nhà của họ bị sập vì nước biển xói mòn vùng bờ biển. Hàng trăm hộ đã phải đi nơi khác kiếm sống do tình trạng ngập mặn. Số khác thì không thể tiếp tục sống ở đây do nạn hạn hán, một hiện tượng khí hậu vừa là do tác động của biến đổi khí hậu, vừa do các đập thủy điện ở thượng nguồn.
Một nghiên cứu khác do trường Đại Học Văn Lang ở Sài Gòn thực hiện cho thấy biến đổi khí hậu là nguyên nhân chính khiến 14,5% di dân đi tìm nơi cư trú khác, tức là tương đương với 24 ngàn người mỗi năm. Con số thực tế rất có thể là cao hơn, vì tình trạng di dân còn có quan hệ chặt chẽ với nạn nghèo khó.
Phần lớn di dân là từ các cánh đồng vùng thấp do tình trạng ngập mặn ngày càng nặng, vì nước biển dâng cao khiến nước mặn tràn sâu hơn vào trong. Tình trạng này càng thêm trầm trọng do việc xây dựng các đập thủy điện trên thượng nguồn, chủ yếu là của Trung Quốc và Lào, cản trở các dòng nước ngọt chảy xuống hạ nguồn, tức là xuống vùng đồng bằng sông Cửu Long. Nước mặn đã vào sâu đến hơn 80 km trong đất liền khi xảy ra trận hạn hán 2015-2016, trận hạn hán nặng nề nhất trong vòng thế kỷ, phá hủy ít nhất 160 ngàn hectare đất canh tác.
Gửi ý kiến của bạn
