Các mục tiêu của nhóm này gồm cả bà Ayaan Hirsi Ali và Dân biểu bảo thủ cánh hữu Gert Wilder, người nổi tiếng có những quan điểm chống Hồi giáo rất gay gắt.
Khi Mohommad Bouyeri bị bắt, hắn bị tìm thấy có mang trong người một lá thư tuyệt mệnh, với nội dung cho thấy hắn trông đợi được xem là người “tử vì đạo”. Bouyeri cũng ghim trên xác chết của ông Theo Van Gogh một lá thơ dài năm trang, trong đó có nội dung đe dọa vị nữ dân biểu Hòa Lan Ayaan Hirsi Ali và cũng đề cập đến các nhân vật chính trị Hòa Lan khác, gồm Thị trưởng Amsterdam Job Cohen và Chủ tịch quốc hội Jozias van Artsen.
Theo bản tin ngày 5 tháng Mười Một, 2004, được đăng trên Explica.com, bức thư này không chỉ tố cáo vị dân biểu sinh đẻ ở Somali (bà Ayaan Hirsi Ali) đã nói sai sự thật nhưng cũng liên kết bà với một thế lực ma quỷ, gồm “các chủ nhân Do Thái của bà ta” và chính phủ Hòa Lan. Bức thư còn đe dọa bà Ali, cùng với Hoa Kỳ, Âu Châu, Hòa Lan và những người không tin vào đạo Hồi khác “sẽ gặp tai họa”.
Các chuyên gia xem xét bức thư này cho biết cách hành văn cho thấy nó có nguồn gốc từ một nhóm Hồi giáo cực đoan có liên hệ với mạng lưới khủng bố al-Qaeda. Tuy nhiên, sự liên hệ của Bouyeri với tổ chức khủng bố khét tiếng này đã không được chính thức xác nhận. Kể từ khi bị bắt, Bouyeri đã không tiết lộ tin tức liên hệ đến vụ giết người này và mối liên hệ của hắn với các nhóm Hồi giáo cực đoan khác.
Cảnh sát thực hiện một cuộc lục soát căn flat của Bouyeri, tịch thu chiếc máy điện toán, các cuốn video và một số sách về đạo Hồi. Bốn căn nhà khác cũng bị lục soát vì liên hệ đến vụ giết người này. Các nhà điều tra cũng đã bắt giữ tám kẻ tình nghi bị nghĩ có liên hệ với nhóm Hofstad Network và dính líu đến âm mưu giết người này. Redouan al-Issar, kẻ bị cho là thủ lãnh của nhóm này, đã chạy thoát và tung tích của y vẫn chưa được biết.
Vài ngày sau vụ giết chết ông Theo, hai kẻ tình nghi được trả tự do bởi vì không đủ chứng cớ. Sáu kẻ tình nghi khác vẫn bị giam giữ, tất cả đều là con cháu của những phần tử Hồi giáo cực đoan ở Bắc Phi, tuổi từ 19 đến 27. Theo bài viết của ký giả Anthony Duetsch ngày 6 tháng Mười một, 2004, cơ quan tình báo Hòa Lan, AIVD, cho biết “những kẻ bị tình nghi này có liên hệ với kẻ điều khiển các vụ tấn công khủng bố ở Casablanca ngày 16 tháng Năm, 2003, người này được nghĩ là lãnh tụ Hồi giáo cực đoan Abdeladim Akoudad.
Tất cả sáu kẻ tình nghi này sẽ bị truy tố tội âm mưu giết người. Bouyeri sẽ phải ra tòa để bị buộc tới sáu tội, gồm tham dự vào một “tổ chức tội phạm có những đặc tính khủng bố”. Hắn sẽ bị truy tố chiếu theo các luật lệ chống khủng bố mới của Cộng đồng Âu Châu. Chưa biết khi nào phiên tòa xét xử hắn sẽ bắt đầu, tuy nhiên người ta trông đợi nó sẽ xảy ra cuối mùa xuân năm 2005.
SỰ GIẬN DỮ VÀ BUỒN BÃ
Vụ giết chết nhà đạo diễn phim Theo Van Gogh đã làm nổ ra sự căm phẫn mạnh mẽ trong dân chúng ở khắp đất nước Hòa Lan. Ngay buổi tối hôm xảy ra vụ giết người hết sức dã man này, khoảng 20,000 người đã tụ tập tại Quảng trường Dam ở Amsterdam để bầy tỏ lòng kính trọng ông Theo, và biểu lộ sự ủng hộ đối với quyền tự do ngôn luận bằng cách tạo ra sự náo động trong 7 phút. Theo Expatica. com, công chúng đã mang theo “kèn, trống, nồi, chảo và bất cứ thứ gì có thể tạo ra sự náo động ầm ĩ”, điều mà họ sử dụng để bầy tỏ sự tức giận đối với thảm kịch này.
Bẩy phút náo động ầm ĩ được tiếp theo bởi 2 phút im lặng. Cuộc mít-tinh với số người tham dự đông đảo này đã là bằng chứng hùng hồn rằng người dân Hòa Lan sẽ không chấp nhận bị hăm dọa phải im lặng, hoặc chấp nhận vụ giết chết người nói lên quan điểm của riêng mình. ở khắp đất nước, tình trạng căng thẳng chống lại cộng đồng người Hồi giáo đã lên đến mức cao nhất kể từ khi xảy ra các cuộc tấn công khủng bố nhắm vào World Trade Center trong tháng Chín năm 2001.
Sự căng thẳng này hầu hết dựa trên sự lo sợ sẽ có thêm nhiều vụ tấn công nữa và làm trầm trọng thêm thành kiến chống lại các nguyên tắc Hồi giáo. Nhận thức được điều này, cộng đồng Hồi giáo đã mau lẹ lên án tên giết người và thề sẽ có hành động mạnh tay đối với các phần tử cực đoan trong cộng đồng của họ. Tuy nhiên các lời hứa hẹn này đã chỉ giảm bớt đôi chút lòng căm phẫn và sự lo sợ của người dân Hòa Lan, rất nhiều người đòi hỏi phải có hành động nhiều hơn nữa để chiến đấu chống lại chủ nghĩa khủng bố trong đất nước họ.
Phản ứng lại, chính phủ Hòa Lan đã có những biện pháp an ninh nghiêm ngặt hơn, gia tăng sự hiện diện của cảnh sát trên đường phố, giám sát chặt chẽ hơn những kẻ bị tình nghi là các phần tử cực đoan và tăng cường biện pháp bảo vệ an ninh ở những tòa nhà quan trọng, như các cơ sở chính phủ, các tòa đại sứ và những nơi thờ phượng. Các biện pháp gay gắt hơn nữa cũng đang được xem xét đến, chẳng hạn hủy bỏ quốc tịch Hòa Lan của những kẻ phạm tội nghiêm trọng có hai quốc tịch, và đóng cửa các nhà thờ Hồi giáo tán thành sự thù hận và bạo động. Hơn nữa, chính phủ cũng bắt đầu thực hiện các kế hoạch nhằm làm cho thuận tiện hơn sự giao tiếp giữa cộng đồng Hồi giáo và các hội đồng thành phố địa phương, giúp người di dân Hồi giáo hội nhập mau lẹ hơn vào xã hội Hòa Lan, và cung cấp thêm nhiều việc làm cho họ. Tất cả các nỗ lực này nhằm giảm bớt sự căng thẳng chủng tộc và tôn giáo đang đe dọa làm chia rẽ đất nước này.
Tuy nhiên không phải mọi người đều hài lòng với phản ứng cấp thời của chính phủ đối với vấn đề này. Thật sự nhiều người đã mất niềm tin nơi chính phủ, theo một cuộc thăm dò dân ý trong tháng Mười Một, 2004, có tới 87% những người được hỏi ý kiến cho rằng các chính trị gia đã hoàn toàn thất bại trong việc chiến đấu chống lại các tổ chức Hồi giáo cực đoan. Sự kết hợp chết người của sự phẫn nộ, sợ hãi và một sự thiếu tin cậy ngày càng gia tăng đối với chính phủ cuối cùng đã khiến một số người tự mình hành động.
BẠO ĐỘNG BÙNG NỔ!
Trong vài tuần lễ sau vụ giết chết ông Theo Van Gogh, một loạt các vụ bạo động bùng nổ xảy ra ở khắp đất nước Hòa Lan, gồm các vụ tấn công phá hoại tài sản công và tư và các vụ phóng hỏa rất trầm trọng, hầu hết đều nhắm mục tiêu vào cộng đồng Hồi giáo. Một trong những vụ tấn công nghiêm trọng đã xảy ra khi một quả bom nổ tung tại một trường tiểu học Hồi giáo trong tỉnh Eindhoven. Thật may mắn không có ai bị chết hoặc bị thương bởi vì vụ tấn công này xảy ra trong buổi sáng sớm, tuy nhiên ngôi trường đã bị hư hại nặng nề.
Các trường học và nhà thờ Hồi giáo khác ở Uden, Huizen, Zuilen, Breda, Almere, Groningen và Rotterdam cũng bị phá hoại hoặc phóng hỏa bởi các nhóm du côn, một số bị bắt bởi cảnh sát. Hầu hết các vụ tấn công đều được nghĩ là sự báo thù trực tiếp cho cái chết của ông Theo. Sự bộc phát các làn sóng bạo động đã làm chấn động khắp đất nước, tạo ra sự hoài nghi và tức giận không chỉ trong cộng đồng người Hồi giáo, nhưng cũng trong cả xã hội chính mạch Hòa Lan.
Phản ứng lại, một số người đã toan tính đốt cháy hai nhà thờ Tin lành Hòa Lan ở Utrecht và Amersfort bằng bom xăng. Hơn nữa, một nhóm Hồi giáo cực đoan có tên là al-Tawahid đã đe dọa trả thù Chính phủ và công dân Hòa Lan nếu hành động phá hoại các cơ sở của người Hồi giáo cứ tiếp tục. Al-Tawahid đòi hỏi rằng các chương trình truyền hình có tính chất kích động không nên được trình chiếu, bằng không nhóm này đe dọa sẽ thực hiện các cuộc tấn công khủng bố nhắm vào đất nước này. Trong khi đó, Chính phủ Hòa Lan tiến hành cuộc điều tra các vụ phá hoại này và gia tăng việc tuần tra của cảnh sát 24/24 quanh các cơ sở của người Hồi giáo ở khắp đất nước. Đồng thời có kế hoạch để thực hiện thêm các biện pháp an ninh nhằm ngăn ngừa các vụ tấn công nữa. Tuy nhiên nhà cầm quyền than phiền không thể bảo vệ tất cả các cơ sở Hồi giáo bởi vì thiếu tài nguyên.
Từng là quốc gia rất hãnh diện với sự khoan dung của nó, trong vài năm qua Hòa Lan đã trải qua sự thay đổi rất lớn trong không khí chính trị, liên hệ đến các chính sách di dân, và các quan điểm về Hồi giáo. Sự thay đổi này được thấy rõ rệt với chiến thắng của ông Pim Fortuyn, một chính trị gia cánh hữu 54 tuổi có quan điểm rất cấp tiến. Ông ta đạt được 17 từ tổng số 45 ghế trong cuộc bầu cử của thành phố Rotterdam năm 2002. Thắng lợi này rất có thể đưa ông lên chức vụ Thủ Tướng. Sự thăng tiến chính trị của ông Pim đã làm nhiều người ngạc nhiên bởi vì ông ta triệt để chống di dân và xem Hồi giáo là “một nền văn hóa lạc hậu”.
Tuy nhiên ông Pim đã không tồn tại lâu. Ngày 6 tháng Năm, 2002, Volkert van der Graaf, nhà tranh đấu cho thú vật người Hòa Lan, đã bắn và giết chết ông Pim ngay bên ngoài một đài phát thanh bởi vì không đồng ý với quan điểm gây tranh cãi về di dân của ông ta. Cái chết của ông Pim đánh dấu vụ ám sát chính trị đầu tiên ở Hòa Lan kể từ năm 1672, khi chính trị gia Hòa Lan Johan de Witt bị giết bởi một đám đông.
MẠNG LƯỚI KHủNG BỐ!
Ngày 10 tháng Mười Một, 2004, cư dân của một quận ở The Hague đã đột ngột bị đánh thức dậy bởi một loạt các tiếng nổ trong những tiếng đồng hồ đầu tiên của buổi sáng hôm đó. Không bao lâu sau, các thành viên của Lực lượng Đặc biệt đã bao vây toàn thể khu vực Anthuisstraat. Sau này người ta biết rằng các tiếng nổ là do những quả lựu đạn được ném ra từ một căn nhà bị đột kích bởi Lực lượng Đặc biệt, nơi mà các phần tử vũ trang Hồi giáo cực đoan được nghĩ đang lẩn trốn.
Theo Expatica.com, cuộc đột kích này được thực hiện là một phần của cuộc điều tra về vụ giết chết ông Theo Van Gogh. Tiếng nổ đã làm bốn nhân viên cảnh sát bị thương nặng nhưng thật may mắn không ai bị thiệt mạng. Cuộc đột kích cuối cùng đã trở thành một cuộc đối đầu suốt ngày hôm đó trong khi cảnh sát cố tìm cách đánh bật các tên khủng bố này ra khỏi tòa nhà với sự thiệt hại tối thiểu cho họ và cư dân địa phương. Một “khu vực cấm bay” đã được áp dụng trên bầu trời thành phố, cấm tất cả các phi cơ bay thấp hơn 700 mét. Các tay súng bắn sẻ của cảnh sát được bố trí ở những vị trí tốt nhất trên các nóc nhà trong khu vực.
Hơn nữa, rất nhiều xe cứu hỏa, xe cảnh sát và xe cứu thương đã đậu đầy đường lộ để ngăn chặn người ta vào khu vực bị phong tỏa. Tất cả các cư dân được di tản và những ai bị tình nghi đều bị cảnh sát giữ để thẩm vấn. Cuối cùng vào lúc 4 giờ chiều, cảnh sát đã sử dụng hơi cay để đẩy những kẻ tình nghi khủng bố ra khỏi tòa nhà, và chấm dứt cuộc bao vây kéo dài gần 14 tiếng. Bản tin của hãng thông tấn AP cho biết khoảng 13 người Hồi giáo đã bị bắt, tất cả đều liên hệ với Hofstad Netword. Người ta tin rằng những kẻ bị tình nghi này liên kết với các tổ chức khủng bố khác, gồm cả al-Qaeda.
Một trong số những kẻ bị bắt trong cuộc bao vây ở The Hague được biết có liên hệ với tay khủng bố Abdeladim Akoudad, kẻ bị bắt ở Tây Ban Nha trong năm 2003 vì dính líu đến các cuộc tấn công tự sát do al-Qaeda tài trợ ở Casablanca hồi đầu năm đó, giết chết tổng cộng 33 người. Kẻ tình nghi này là người thứ hai bị bắt có liên quan đến vụ giết chết ông Theo Van Gogh và được biết có liên hệ với Akoudad.
Người đầu tiên bị liên kết với Akoudad, một người gốc Tây-Ban-Nha/Ma Rốc, bị bắt trong tháng Mười Một, 2004. Hai nhà chức trách Tây Ban Nha và Hòa Lan đang kết hợp điều tra để biết chắc những người đàn ông này, thuộc nhóm Hofstad Network, có liên hệ với những tên khủng bố thực hiện các vụ nổ bom trên xe lửa ở Madrid hay không. Một số tên khủng bố ở Madrid được nghĩ là các thành viên của al-Qaeda.
Một điều đã làm người ta ngạc nhiên hơn cả là cuộc điều tra cho thấy rằng đất nước Hòa Lan dường như là một ổ hoạt động khủng bố. Theo một bài viết trên Expatica.com của ký giả Lesley Thomas, Bộ nội vụ Hòa Lan và Cơ quan tình báo AIVD ước tính rằng khoảng “100 người ở Hòa Lan có liên hệ với các tổ chức khủng bố Hồi giáo.... Và kể từ vụ tấn công khủng bố 11 tháng Chín, chính phủ Hòa Lan đang theo dõi tới 200 người rất có thể là khủng bố”.
Thật sự thì con số này lớn hơn rất nhiều. Một điều mà người ta biết chắc là con số những người được thu nhận vào các nhóm Hồi giáo cực đoan ở Hòa Lan đang gia tăng ở mức độ chưa từng thấy, điều này đã khiến các công dân của một đất nước yên bình đang tự hỏi không biết đến khi nào sẽ có thêm một vụ tấn công khác trong đất nước họ.