Để hiểu PGHH: Tiền Tam Giang, Hậu Thất Lĩnh
Vi Anh
Nhơn thời gian đại lễ 18 tháng 5 thứ 70 ngày Đức Huỳnh Giáo Chủ Khai Sáng Nền Đạo Phật Giáo, Luật sư Dina Nguyễn, nghị viên TP Garden Grove thuộc thế hệ một rưởi có điện thoại ngỏ ý muốn có một số sách vở để tìm hiểu thêm về Phật Giáo Hoà Hảo vì Cô rất thấm thía bài Sứ Mạng của Đức Huỳnh Giáo Chủ mà Cô đã nghe khi dự lễ. Còn một số bạn cố tri nay đã sáu bảy bó thì hỏi tìm đâu ra cuốn "Tiền Tam Giang Hậu Thất Lĩnh", để tìm hiểu thêm khiá cạnh văn hoá xã hội của nền đạo Phật Giáo Hoà Hảo. Câu hỏi của nữ nghị viên xin dành cho Ban Trị sư Phật Giáo Hoà Hảo có ấn tống toàn tập Bộ Sấm Giảng Thi văn Giáo lý của Đức Hùnh Giáo Chủ và có Ban Phổ Thông Giáo Lý.
Câu hỏi thứ hai của mấy Ong bạn già cố tri làm người viêt bài này đọc lại cuốn "Tiền Tam Giang Hậu Thất Lĩnh". Và thấy cần phân tích tác phẩm "Tiền Tam Giang Hậu thất Lĩnh" của Dương thanh Tồn ("nhà xuất bản Trường Giang và phát hành năm Đinh Hợi 2007). Có thể coi đó là một tác phẩm viết về Phật Giáo Hoà Hảo vừa có tính tiểu thuyết hấp dẫn vừa có tinh biên khảo lịch sử về một tôn giáo dân tộc theo một một phương pháp rất mới, rất sáng tạo nên rất lôi cuốn. Một đóng góp mới vào thư tịch viết về Phật Giáo Hoà Hảo ở hải ngoại.
Một, về tác giả. Tác phẩm "Tiền Tam Giang Hậu thất Lĩnh", tác giả Dương thanh Tồn vốn là một cựu dân biểu Hạ nghị viện VNCH, pháp nhiệm 2. Đơn vị bầu cử là tỉnh Kiến Phong, tiếng bình dân thường gọi là Cao Lãnh. Tác giả là một tín đồ, một nhân sĩ Phật Giáo Hoà Hảo trung kiên trong cuộc đời thường cũng như sự nghiệp chánh trị. Di tản sang Mỹ sau 30-75, làm ăn thành công, cư ngụ tiểu bang Texas. Qua tác phẩm người ta thấy Cựu DB Dương thanh Tồn không sống được ở VN, không phục vụ được đồng bào và đồng đạo còn kệt lại trong nước, Anh đem VN, đem vùng địa linh nhân kiệt trước ba sông sau bảy núi ở Miền Tây Nam Việt, đem đức tin tôn giáo PGHH theo mình. Sau những tháng năm làm lại cuộc đời nơi quê hương mới, Anh Dương thanh Tồn dành những ngày còn lại - những ngày kinh nghiệm, già dặn nhứt - để suy gẩm, góp phần quang phục quê hương bằng con tim khối óc, bằng cái tâm qua cây viết của mình.
Hai, về hình thức. "Tiền Tam Giang Hậu Thất Lĩnh" là một cuốn sách đẹp. Bìa màu cứng có bao nylon. Có hình sông và núi, màu trang nhã, chân phương nhưng gợi cảm như nội dung của sách. Sách có 1152 trang chữ và hình trên giấy mày ngà rất êm mắt khi đọc chữ màu đen. Sách có 30 chương. Đặc biệt phần tham khảo rất phong phú để dẫn chứng và giúp cho người đọc tìn hiểm thêm.
Phân nửa trước của cuồn sách viết dưới dạng tiểu thuyết, dùng quê hương sứ sở của mình làm bối cảnh. Lịch sử và khảo cổ của Trường Bác Cổ Viễn Đông của Pháp đã từng khai quật chứng minh nơi đây đã trãi qua một nền văn minh cổ. Văn minh Oc Eo của Đế Quốc Phù Nam trải dài từ bờ biển Miền Trung đến Vịnh Thái Lan, suốt từ đầu Công nguyên đến thế kỷ thứ 7.
Ba, về nội dung, "Tiền Tam Giang Hậu Thất Lĩnh" có thể được xem là một quyển sách hay, đọc rồi vẫn muốn đọc nữa. Vì con người đến với tôn giáo và hiểu tôn giáo bằng trực giác, chớ không bằng lý trí, kiến thức khoa học, nên tác giả đã khéo léo lồng những sự kiện lịch sử , sự thật, tài liệu tôn giáo là thi văn giáo lý Phật Giáo Hoà Hảo, tiến trình khai sáng, hoạt động của Đức Huỳnh Giáo Chủ và sự phát triễn của Phật Giáo Hoà Hảo thành một tác phẩm vừa mang tính tiểu thuyết vừa mang tính biên khảo lịch sử. Một kỹ thuật mới rất sáng tạo để lôi cuốn người đọc đi vào vấn đề tôn giáo rất trừu tượng và siêu linh. Trong bối cảnh lịch sử và địa lý đó, dù không nói ra, nhưng người đọc thấy đưá cháu nội của người mộ đạo, theo Đức Thầy đó là ai. Tác giả đã trải dài, trải rộng tình nghĩa đời và đạo mình - cái tâm mình -- theo sự thăng trầm của quê hương xứ sở. Làm sống lại văn minh miệt vườn, một tôn giáo dân tộc phát sinh ở vùng trước ba sông sau bảy núi, giáo chủ là người Việt bằng câu chuyện, bằng ngòi bút sau ba mười năm càng xa nước càng yêu thêm nước, càng xa quê càng nhớ thêm quê.
Về bút pháp, chữ dùng, tác giả lấy tiếng nói và câu nói miền Nam bình dân, giản dị, không cầu kỳ, không hoa hòe, không bác học, để mô tả một vấn đề trừu tượng là tôn giáo với giáo chủ, giáo lý và tiến trình tâm linh của tín hữu gồm hàng 6 triệu người. Việc làm này rất khó . Phải thấm nhuần, suy tưởng, tự thể nghiệm như người trong cuộc, như chủ thể. Ce que l’on concoit bien s'enonce clairement phải quan niệm rõ ràng trước, tiên niệm chuẩn xác cốt truyện, năm vững tinh túy của ngôn ngữ địa phương, khúc mắc của lịch sử viết và truyền thuyết trước mới có thể trình bày rõ ràng ra được một hiện tượng khách quan của lịch sử cận đại nhiều người biết và tôn kính.
Tác giả không theo trường phái nào của khảo sử và văn học. Tác giả viết theo cái tâm đạo và đời của mình. Vừa đưa ra những sự kiện của thời dại và địa phương như một biên khảo lịch sử . Vừa khéo léo và êm đềm lồng bối cảnh của tôn giáo PGHH vào hoàn cảnh của tác giả, gia đình và đồng đạo đa số là nông dân, "Tiền Tam Giang Hậu Thất Lĩnh" trở thành một truyện dài nếu không muốn nói là tiểu thuyết có tính hấp dẫn lôi cuốn của Tam Quốc Chí, Tây Du Ký để ngưòi đọc thích thú đi vào lịch sử và phạm trù tâm linh trừu tượng.
Vỉ thế có thể coi "Tiền Tam Giang Hậu Thất Lĩnh" là quyển sử bình dân, lôi cuốn, đầy đủ về lịch sử Phật Giáo Hoà Hảo nếu xét theo sử quan lịch sử xã hội, lịch sử là của quần chúng, của dân chúng thời với sinh hoạt vật chất và tinh thần hàng ngày; chớ lịch sử không phải là của riêng của những ông hoàng bà chúa.
"Tiền Tam Giang Hậu Thất Lĩnh" có cac1 khía cạnh khác với những quyển sách khác viết về Phật Giáo Hoà Hảo như của Ong Nguyễn công Hầu, Nguyễn Long Thành Nam, Nguyễn Hùng Mai. Tính sưu khảo và khảo luận lồng trong bối cảnh tiểu thuyết, truyện dài tạo nên hấp dẫn. Đó là một đóng góp để cho thư tịch Phật Giáo Hoà Hảo ngày càng thêm phong phú, hấp dẫn và lôi cuốn. Ở một mức độ nào đó, đó là một cách phổ thông giáo lý khéo léo.
Vì thế hầu hết những nhân vật VNCH, tôn giáo, chánh trị, văn hoá, báo chí ở hải ngoại đọc qua đều đánh giá cao, như Đại Lão Hoà Thượng Thích Tâm Châu, cựu Thủ Tướng Nguyễn Bá Cẩn, nhà báo quân đội Nguyễn đạt Thịnh, nhà báo chuyên nghiệp Thanh Thương Hoàng, nhà văn Doản quốc Sỹ, Giáo sư Tiến sĩ Nguyễn Thanh Liêm sau khi đọc đều khen bằng giấy trắng mực đen được in ở phần phụ lục.
Sau cùng, không có ai điểm sách, bình luận văn học và nhân định thấm thía cho bằng giới độc giả. Có thể liên lạc với tác giả Dương thanh Tồn của quyển "Tiền Tam Giang Hậu Thất Lĩnh"qua điện thoại (832) 875-7726 hoăc email: duongthanhton@hotmail.com
Gửi ý kiến của bạn
