Trịnh Tùng là con thứ Trịnh Kiểm, mẹ là bà Ngọc Bảo con gái Nguyễn Kim. Trịnh Tùng là người có thực tài nhưng Trịnh Cối là anh nên được cha là Trịnh Kiểm giao binh quyền.

Trịnh Kiểm quê Thanh Hóa, cha mất sớm, nhà nghèo. Tương truyền ông rất có hiếu với mẹ, mẹ ông lại thích ăn đùi gà luộc, ông phải bắt gà của hàng xóm, nấu cho mẹ ăn.