Nhà văn Nhã Ca và thi sĩ Trần Dạ Từ tại buổi ra mắt tuyển tập truyện ngắn O Xưa. Hình: Nguyễn Lập Hậu
Một trong những điều lôi cuốn tôi đến với buổi ra mắt tuyển tập truyện ngắn "O Xưa" là giọng đọc thơ của nhà văn Nhã Ca, tác giả của "O Xưa". Khi được nghe lại "Tiếng Chuông Thiên Mụ", một trong những bài thơ của thi sĩ Nhã Ca qua giọng đọc của chính tác giả, trái tim tôi ngân nga nhỏ lệ vì giây phút ấy thầm thì bên tai tôi câu hỏi: "Có phải bạn đang hạnh phúc?"
Có điều gì đó thật kỳ diệu, khó nói được thành lời, cứ lâng lâng trong lòng tôi khi giọng đọc của thi sĩ Nhã Ca cất lên quyện với tiếng chuông hoài niệm đang "thức dậy cùng lịch sử". Khi nhớ lại buổi tối hạnh phúc vừa qua, tôi mơ màng đọc lại những câu sau cùng trong bài thơ "Tiếng Chuông Thiên Mụ":
"Tôi thức dậy rồi chuông ơi chuông hỡi
Tôi thức dậy đây, tôi thức dậy rồi
Thức dậy thực sự rồi
Thức dậy cùng giông bão
Thức dậy cùng tan vỡ
Thức dậy cùng lịch sử
Mẹ hiền ơi thành phố cũ chiều nay
Có tiếng chuông nào rơi như lệ trên tay
Trên mặt nước trên mặt người mặt lộ
Cho con trở về đứng mê sảng ngó."
Thi sĩ Nhã Ca bắt đầu làm thơ lúc tôi chưa chào đời. Khi tuyển tập truyện ngắn "O Xưa" của bà được ra mắt tại Quận Cam, tiểu bang California, Hoa Kỳ, vào ngày 10 tháng 2 năm 2023, thì tóc tôi đã ngả chút màu sương gió. Trong chiếc áo dài tha thướt tình quê, nhà văn Nhã Ca dịu dàng đứng cạnh người chồng hiền đức và tài hoa của mình, thi sĩ Trần Dạ Từ, cùng gửi lời tri ân đến tất cả mọi người có mặt trong buổi giới thiệu tác phẩm mới của bà. Đó là một hình ảnh đẹp mãi mãi lung linh trong tâm thức tôi vì chân-thiện-mỹ chẳng bao giờ mất đi ở bất cứ thời đại nào.
Tôi hiếu kỳ mua sách qua trang Amazon trước ngày ra mắt vì cái tựa "O Xưa". Đây cũng là tựa đề của truyện ngắn thứ mười ba, và cũng là truyện ngắn sau cùng trong tuyển tập "O Xưa". "O" là từ địa phương mà người miền Trung thường dùng để gọi một người phụ nữ có tuổi. "Xưa" là tên của nhân vật chính có thật mà tác giả hồi tưởng để viết thành truyện:
"Tôi viết truyện này để tặng bạn bè cũ, đã có cùng một thời thơ dại ở xóm Chùa, cùng trên "con đường Nam Giao thẳng mà không bằng", như lời nhà thơ Xuân Diệu từng mô tả." Đây là lời kết của truyện ngắn "O Xưa".
Nếu ai đã từng đọc hồi ký "Giải khăn sô cho Huế" của nhà văn Nhã Ca, được in lần đầu tại Sài Gòn vào năm 1969, thì sau khi đọc tuyển tập truyện ngắn "O Xưa", được in lần đầu tại Hoa Kỳ vào năm 2022, sẽ cảm nhận được điều giản dị đáng quý trọng từ những tác phẩm của nhà văn nữ có biệt tài làm thơ hay như viết văn. Bà nghĩ thật, viết thật, và khẳng khái để lại sự chân thành trong lòng người đọc dù đó là bài thơ thuở đầu đời, hồi ký về một giai đoạn tan thương của đất nước, hay truyện ngắn để tặng bằng hữu cùng trang lứa.
Trải qua ngần ấy năm trời lênh đênh theo mệnh nước thăng trầm, bà vẫn gìn giữ được tâm hồn dạt dào tình cảm, tấm lòng nhiều thương mến và khí phách trong sáng của một người cầm bút giàu lòng can đảm.
Tôi được biết chương trình thơ nhạc đón mừng thêm một đứa con tình thần của nhà văn Nhã Ca đã được thâu hình và sẽ được trình chiếu trên YouTube trong tương lai. Đây không chỉ là niềm vui của những độc giả yêu quý bà mà còn là nỗi mừng cho những người đọc ở thế hệ chưa được sanh ra vào thời bà bắt đầu sáng tác.
Tôi tin, nếu là người Việt Nam, hiểu được tiếng Việt phổ thông, thì độc giả dù có sống ở phương trời nào, trong thể chế nào, cũng sẽ mỉm cười khi một lần đọc tiếng Việt của Nhã Ca:
"Khi những nàng tiên từ bỏ trần gian
Em là nàng tiên ở lại yêu anh."
(trích "Đêm Xuân" của Nhã Ca)
Khi bài hát "Bài Nhã Ca Thứ Nhất", do cố nhạc sĩ Trầm Tử Thiêng phổ nhạc từ bài thơ cùng tên của thi sĩ Nhã Ca, được Khánh Ly cất lên tại buổi ra mắt sách Nhã Ca, tình yêu đậm sâu ngày nào trong tôi, tưởng đã nhạt nhòa như bóng nắng lịm tắt ban chiều, bỗng chốc dâng đầy nơi khoé mắt theo từng câu, từng chữ của Nhã Ca:
"Tôi làm con gái
Một lần yêu người
Một lần mãi mãi
Bao giờ cho nguôi
Tôi làm con gái
Bao nhiêu tuổi đời
Bấy lần thơ dại
Buồn không ai hay."
(trích "Bài Nhã Ca Thứ Nhất" của Nhã Ca)
Vì "một lần mãi mãi", tôi xin được tỏ bày lòng biết ơn đối với nhà văn Nhã Ca và những người cầm bút biết nâng niu bảo bọc chân-thiện-mỹ cho nhân loại như bà. Vì những tác phẩm của họ, sẽ có thêm những niềm hạnh phúc tiếp theo cho người đọc.
Là một trong những người đến dự buổi ra mắt "Tuyển tập truyện ngắn O Xưa” của nhà văn Nhã Ca, tôi thành tâm cảm ơn các cô chú, anh chị và các bạn đã tham gia tổ chức và đóng góp công sức để thực hiện một chương trình nghệ thuật công phu và ý nghĩa.
Nguyên Thái
(California, ngày 12 tháng 2, năm 2023)
Gửi ý kiến của bạn
