MC Jimmy Nhựt phỏng vấn nhà văn Nhã Ca trong ct sinh hoạt ra mắt sách O Xưa, Westminster. Photo: Patrick Hoàng
Nói một tiệc lễ Thượng Thọ do con cháu tổ chức theo phong tục quê nhà thì không đúng. Nói lễ ra mắt tập truyện ngắn O XƯA cũng chưa chính xác, dù có bán sách, có tác giả ký tặng, có người hào phóng ôm cả mươi đầu sách...
Nói dạ tiệc kỷ niệm một đời thơ văn Nhã Ca nghe có lý hơn: sinh hoạt thơ- văn, ca-vũ-nhạc, đã diễn ra suốt tối Thứ Sáu tuần rồi ở căn The Villa với đầy ắp nét nồng ấm tình văn nghệ sĩ Quận Cam dành cho Nhã Ca, quả là hiếm hoi trong kỳ “ hậu Covid 19” với hơn hai trăm người đến dự gồm nhà văn, nhà báo, họa sĩ, tài tử, ca sĩ, MC, nhóm chuyên mục “Viết về nước Mỹ” cùng các kỹ thuật viên online cùng phóng viên tờ Việt Báo và các thân hữu từ khắp nơi ...v..v..
Trên sân khấu tí hon của căn phòng được thiết kế âm thanh, ánh sáng ấm cúng như một quán trà hay căn phòng sinh hoạt, một số thân hữu như tài tử Kiều Chinh, ca sĩ Khánh Ly… nhắc lại các kỷ niệm gắn bó với đời thơ văn bà Nhã Ca kể từ những năm đầu thập niên 1960. Nhiều người khác như nhà thơ Đỗ Quý Toàn (cũng là bình luận gia Ngô nhân Dụng), nhà nghiên cứu Phật học Nguyên Giác (tức Phan tấn Hải, cựu chủ bút Việt Báo), giọng opera tên tuổi Bích Liên, nhà thơ Ngu Yên về từ Houston…v..v.., đã nói chuyện và trích đọc một số bài thơ Nhã Ca mà họ từng yêu thích, thu hút cử tọa lắng nghe…
Bài thơ làm nên tên tuổi Nhã Ca và nằm trong ký ức đông đảo thanh thiếu niên mê thơ Nhã Ca dạo 1960’s, bài HỒI CHUÔNG THIÊN MỤ, đã được minh họa qua vũ điệu đơn độc của nữ vũ công ballet, cùng giọng đọc chậm rãi pha chút bùi ngùi của chính tác giả đã mở màn đêm văn nghệ ra mắt cuốn O XƯA này. Điệu múa bay bổng mà lại lột tả chân xác từng tâm trạng cô đơn, khắc khoải của người thiếu nữ đất Kim Long, chỉ có người bạn tâm giao là tiếng vọng, tiếng rung ngân thanh thoát từ những hồi chuông chùa giữa đêm khuya tĩnh mịch, thuở nào.
Vũ điệu ballet minh họa bài Tiếng Chuông Thiên Mụ do vũ công ballet Nicole Voris trình bày, biên soạn bởi Thắng Đào. Photo: Nguyễn Lập Hậu.
Phòng trà sinh hoạt tuy không hề có chuông Chùa, mà sao toàn thể cử tọa ngồi yên ắng lắng nghe. Người vũ công mảnh dẻ, đẹp như tranh Nguyễn Trung, Đinh Cường, uyển chuyển qua một vài động tác như muốn nói người trong Thơ đang thao thức, chờ nghe tiếng chuông ngân. Lúc ấy, tôi có cảm giác khán giả đang nín thở, chờ nghe tiếng đại hổng chung vọng rung từ đỉnh đồi chùa Linh Mụ. Ấy là khi giọng Nhã Ca diễn đọc bài thơ:
“Tiếng chuông buồn vui rợn thấu trong da
Người với chuông như chiều với tôi”
……
“Nhưng sao chiều nay bỗng bàng hoàng nhớ
Tiếng chuông xưa giờ sống lại trong tôi
Tiếng chuông xưa, kìa tuổi dại ta ơi
Chuông òa vỡ trong tôi nghìn tiếng nói,”
…
Rồi tiếp đó:
“Những mảnh đồng đen như máu phục sinh
Những mảnh đồng đen kề vai bước tới!…
và:
Tôi thức dậy rồi, chuông ơi chuông hỡi
Thức dậy cùng giông bão!
Thức dậy cùng lịch sử.”
…
Nhiều bài ca phổ từ thơ Nhã Ca, đã được ca sĩ Khánh Ly cùng một số giọng ca thế hệ sau, hoà nhập trong niềm vui chúc tụng sự nghiệp thơ văn của người cựu nữ sinh Huế này. Họ trình bày thật sống động, ấm áp, tự nhiên như thể sân khấu là phòng khách của một gia đình đang sum họp với người thân yêu! Cử tọa vốn là thân hữu, kể cả ba vị ni sư thiền tông, đều bày tỏ niềm hân hoan bằng những tràng pháo tay và nụ cười tán thưởng.
Một tiết mục đáng nhớ (theo tôi) trong chương trình ra mắt sách là cử tọa được nghe giọng cô Lê đình Y Sa, một nhà làm văn nghệ trẻ từ hội VAALA, giới thiệu và đọc trích đoạn tác phẩm mới của Nhã Ca: cuốn O XƯA. Đây là sách thứ 50 của nhà thơ nhà văn này sau sáu mươi năm cầm bút.
Vậy mà vẫn còn cả ngàn trang bản thảo, sáng tác chưa in, theo như giới thiệu trên bìa sách.
O XƯA, tập truyện ngắn phác họa sinh hoạt xã hội và con người VN trong bối cảnh còn chiến tranh lẫn lúc đã hết chiến chinh.
O XƯA, thuật lại chuyện một cô gái mất trí thời tác giả còn bé, mà nhiều người Huế vùng dốc Nam Giao nay còn nhớ. Thành phố nào cũng có các cô gái, bà già điên điên, mát mát, thưởng bị dân gian gọi là Mụ điên, Con điên. Vậy mà cư dân vùng Nam Giao thuở ấy gọi bằng O, nghe thật trân trọng.
Phải chăng O XƯA này toát lên chất “Liêu trai”, khiến các bà nội trợ Huế có chút kiêng dè, gọi bằng O rất vai vế. Cũng nhờ vậy, truyện O Xưa cũng… rất liêu trai!
Mụ điên O Xưa, qua ngòi bút Nhã Ca, mang cả nhân tính lẫn thánh thần. O luôn tin vào thượng đế đã đặt để số phận mình, và ban phát cho những đứa con. Dưới mắt người địa phương, thực ra O Xưa liên tiếp bị chứa hoang, những đứa con hoang không cha, bởi chẳng ai thừa nhận.
O XƯA luôn sống trong mơ. Mơ một Chàng Ba ở trên cao, một người yêu hay đấng thần linh? Có ai chịu tiếp cận để phỏng vấn O đâu. Cái bi thảm cuộc sống là ở chỗ đó. Nhã Ca đã nhớ lại lời kể của bàng dân thiên hạ, O Xưa tuy điên, nhưng có phá phách, chửi bới, gây gỗ ai đâu, mà còn cả gan đến vuốt mắt những người chết trong chiến tranh, hoặc bị trả thù. Vậy thì O Xưa đâu có điên. Cái lắt léo của truyện ngắn Liêu trai này, vừa rất đậm chất liêu trai, vừa đậm tình người.
Theo tác giả, chuyện thực bảy tám chục năm trước, là thực hay là hư cấu? ai mà biết. Tôi thì cho rằng O Xưa chắc mang bịnh hoang tưởng, một chứng tâm lý rất nhiều người bị. Nhưng thắc mắc làm chi, chỉ biết O XƯA là một truyện liêu trai thật hay, ai chưa đọc nên tìm đọc.
Và, ý rời cuối cùng: đêm văn nghệ đánh dấu ngày ra mắt cuốn O XƯA, thật trên cả tuyệt vời! Tuyệt vời từ chuyện tổ chức công phu, trang trí thanh nhã từng góc phòng, kệ sách, chương trình và lời lẽ súc tích từ các MC, diễn giả, vũ công, ca sĩ, nhạc sĩ v..v đến các món ăn và các món tráng miệng cùng quầy trà rượu, cùng dàn “volunteer” phục vụ ân cần giúp chương trình đã được biên soạn tổ chức công phu vượt lên trên cả tuyệt vời.
Nói theo chữ “thời đại”, buổi dạ tiệc đã hoàn thành…viên mãn!
Nguyễn Hiền
Một người được mời tham dự, viết nhanh gửi Việt Báo như một lời cám ơn.
Gửi ý kiến của bạn
