Họa Sĩ James Abbott McNeill Whistler Sinh Và Chết Trong Tháng 7

 

Họa sĩ người Mỹ James Abbott McNeill Whistler sinh ra và từ trần đều trong tháng 7 trong quãng thời gian cách nhau 69 năm của cuộc đời. Ông hoạt động nghệ thuật vào Thời Đại American Gilded Age tức những năm của hậu bán thế kỷ thứ 19. Ông là nhà nghệ sĩ chủ trương “nghệ thuật vị nghệ thuật.” Họa phẩm nổi tiếng nhất của ông là “Arrangement in Grey and Black No. 1” ra đời vào năm 1871, được biết tới như là bức tranh Mẹ của Whistler, là bức chân dung được quý trọng và thường được mô phỏng về tình mẹ.

James Abbott Whistler sinh ra tại thành phố Lowell thuộc tiểu bang Massachusetts vào ngày 11 tháng 7 năm 1834, là người con đầu lòng của Anna McNeill Whistler và George Washington Whistler, theo www.en.wikipedia.org.  Cha của ông là kỹ sư hỏa xa, và mẹ ông, Anna, là người vợ thứ. James đã sống 3 năm đầu đời tại một ngôi nhà khiêm tốn ở địa chỉ 243 Worthen Street tại Lowell. Căn nhà này hiện là Bảo Tàng Nghệ Thuật Whistler, để trưng bày các tác phẩm của ông.   

Gia đình ông đã dời từ Lowell tới Stonington, Connecticut vào năm 1837, nơi cha của ông làm việc cho sở hỏa xa Stonington Railroad. Vào năm 1839, cha của ông đã trở thành kỹ sư trưởng cho công ty Boston & Albany Railroad, và gia đình đã xây một biệt thự tại thành phố Springfield thuộc Massachusetts, nơi mà hiện nay là Bảo Tàng Lịch Sử Wood Museum of History. Họ sống ở đó cho đến khi họ rời Hoa Kỳ vào cuối năm 1842 khi Vua Nicholas Đệ Nhất của Nga đã biết tài của cha của ông trong nghề xe lửa nên đã tuyển bộ cha của ông làm kỹ sư của con đường xe lửa từ St. Petersburg tới Moscow, và gia đình ông đã tới St. Petersburg vào mùa đông năm 1842-43.

Whistler là một cậu bé ủ rũ, dễ nổi nóng và xấc xược, và thường lười biếng sau những cơn bệnh. Cha mẹ của ông khám phá ra rằng việc vẽ thường giúp ông ổn định và tập trung sự chú ý nên đã tạo điều kiện cho ông đi vào con đường hội họa.

Vào năm 1861, sau khi trở về Paris một thời gian, Whistler đã vẽ bức tranh nổi tiếng đầu tiên của ông “Symphony in White, No. 1: The White Girl” cũng được gọi là “The White Girl.” Bức hình của cô chủ và quản trị kinh doanh của ông là Joanna Hiffernan được sáng tạo như là nghiên cứu đơn giản bằng màu trắng. Tuy nhiên, những người khác nhìn bức hình thì khác hẳn. Nhà phê bình Jules-Antoine Castagnary nghĩ rằng bức tranh là một câu chuyện ngụ ngôn về sự trong trắng đã mất của một cô dâu mới. Có người thì liên kết nó với bức tranh The Woman in White – cuốn tiểu thuyết phổ biến vào thời đó, hay các nguồn văn chương khác -  của Wilkie Collin. Trong bức tranh, Hiffernan cầm một cánh hoa trắng trong tay trái và đứng trên tấm thảm da gấu, với đầu con gấu nhìn thẳng vào người xem tranh. Bức tranh đã bị từ chối cho triển lãm tại Viện Hoàng Gia bảo thủ, nhưng đã được trưng bày tại một phòng triển lãm tư nhân với tên The Woman in White. Vào năm 1863 bức tranh được triển lãm tại Salon des Refusés ở Paris, sự kiện này được Hoàng Đế Nã Phá Luân Đệ Tam bảo trợ để triển lãm các tác phẩm đã bị Salon từ chối, theo Lisa N. Peters trong tác phẩm “James McNeil Whistler” xuất bản tại New York vào năm 1996.

2 năm sau, Whistler đã vẽ bức tranh khác về Hiffernan màu trắng, lần này mô tả sự thích thú mới khám phá của ông trong các họa tiết Á Châu, mà ông đặt tên là The Little White Girl. Các họa phẩm “His Lady of the Land Lijsen” và “The Golden Screen,” đã hoàn tất vào năm 1864, một lần nữa bức hình của cô chủ của ông, còn nhấn mạnh hơn vào y phục Á Châu. Trong thời gian này Whistler trở nên gần gũi với Gustave Gourbet, nhà lãnh đạo của trường phái hiện thực Pháp, nhưng khi Hiffernan làm người mẫu khỏa thân cho Courbet, thì Whistler đã tức giận và mối quan hệ của ông với Hiffernan đã bắt đầu tan vỡ.

Vào tháng 1 năm 1864, người mẹ rất sùng đạo và rất mực thước của Whistler đã đến London, làm đảo lộn cuộc sống phóng túng của người con trai của bà và nhất thời tạo thêm căng thẳng gia đình. Như ông đã viết cho Henri Fantin-Latour rằng “Biến động chung!! Tôi phải dọn sạch căn nhà của tôi từ hầm tới mái hiên.” Ông cũng tức thì đem tấm tranh Hiffernan tới nơi khác, theo Ronald Anderson và Anne Koval trong tác phẩm “James McNeill Whistler: Beyond the Myth” do NXB Carroll & Graf. ấn hành tại New York vào năm 1995.

Trong 7 năm cuối đời, Whistler đã vẽ một số tranh phong cảnh biển tối giản bằng màu nước và bức tự họa sau cùng bằng sơn dầu. Ông đã giao tiếp với nhiều bạn bè và đồng nghiệp. Whistler đã thành lập trường nghệ thuật vào năm 1898, nhưng vì sức khỏe suy yếu và không thường xuyên có mặt đã dẫn tới việc đóng cửa ngôi trường vào năm 1901.

Ông qua đời tại London, Anh Quốc vào ngày 17 tháng 7 năm 1903, sau sinh nhật lần thứ 69 của ông 6 ngày. Ông đã được an táng tại Nghĩa Trang Chiswick Old Cemetery tại phía tây London, kề bên Nhà Thờ St Nicholas Church tại Chiswick.