Mời các bạn đọc một ngụ ngôn tân thời của thi sĩ Nobel Louise Gluck.
Bóng tối che đậy tội ác. Che giấu những con mèo từ rừng hoang xuống trà trộn vào thành phố. Ban ngày, chúng hiền lành. Về đêm, mèo lộng hành, bè đảng, lòng dạ hung tợn, ngay cả người cũng sợ. Chúng săn đuổi, tiêu diệt những sinh vật không có sức kháng cự. Thảm thương cho thân phận làm chuột. Ngày không dám nhìn mặt trời. Đêm la hét đau đớn dưới răng mèo sắc bén. Chết, Chuột chết la liệt đầy phố đêm. Ai biết? Biết rồi, ai nói? Trước khi trời sáng, xã hội quét dọn, đường phố sạch sẽ, không dấu vết sát thủ, nạn nhân.
Mặt trời lên. Mèo hiều hậu, dễ thương, Chuột trốn nắng. Người vô tư. Nhưng rồi đêm sẽ đến, sẽ tiếp diễn máu me và định mệnh.
Tại sao người của thế giới mặt trời không quan tâm về thế giới bóng tối? Họ quen thuộc, chấp nhận hay chai lì?
Gluck nói rằng, “Cứ sung sướng quấn nhau trên giường / nơi tiếng rên ái tình át đi tiếng thét của xác chết.”
Một bài thơ hay, rốt ráo, vì chứa đựng ý tưởng sâu sắc hoặc độc đáo. Sự sâu sắc cho phép bài thơ sống lâu. Sự độc đáo làm bài thơ nổi bật, vượt cao, như ngọn hải đăng soi biển tối.
Hầu hết thơ Việt đương đại có chữ nghĩa bay bướm, bay tản mác vì nhẹ, không có trọng lượng. Trọng lượng của thơ là giá trị của suy nghĩ. Có dung nhan mỹ lệ vì giải phẫu nhiều hơn nét đẹp tự nhiên. Có phô bày, trình diễn nhiều hơn chăm sóc, trăn trở những gì hối thúc từ suy gẫm lâu ngày.
Vì sao thơ của Louise Gluck được ái mộ?
*
Sát Thủ (*)
Đêm hôm, đường phố thuộc về đám mèo
và những sinh vật nhỏ mà mèo tìm ăn thịt –
Mèo nhanh nhẹn như tổ tiên của chúng trên rừng
thường xuyên đói khát.
Hầu như không thấy trăng,
không ánh sáng hâm nóng,
đêm mát mẻ.
Mùa hè đang giã từ,
hiện giờ, săn mồi vẫn còn nhiều cơ hội
dù bầy chuột nín thinh, theo dõi mèo.
Đêm bình thản, ngửi trong gió mùi yêu thương.
Thỉnh thoảng, dưới đường
nghe tiếng thét
khi răng nanh mèo táp vào chân chuột.
Nghe tiếng thét biết chuột rồi đời.
Tiếng thét dẫn đường:
cho mèo tìm ra cổ họng chuột.
Sau đó, xác chết thét lên.
Những đêm như thế,
các người may mắn được yêu đương,
trần truồng ấm áp với chăn nệm,
đẫm mồ hôi,
cử động vất vả,
yêu như vậy,
mặc kệ ai khen chê.
Mèo bỏ xác chuột la liệt dọc đường phố.
Trước khi phu quét rác dọn dẹp,
các người hãy vui mừng vì không bị ra khỏi nhà.
Đến lúc mặt trời mọc,
sẽ không thất vọng khi nhìn thấy
đường xá sạch đẹp, đón tiếp một ngày mới
và dĩ nhiên, đêm sẽ tiếp theo.
Cứ sung sướng quấn nhau trên giường,
nơi tiếng rên ái tình át đi tiếng thét của xác chết.
(*) Thợ Săn.
(Ngu Yên dịch. Trích trong “A Village Life”, “Đời Sống Làng Quê”, thi phẩm thứ 11 của Thi sĩ Nobel Louise Gluck.
Đọc thêm tài liệu: Sáng tác thơ
https://www.academia.edu/44395802/S%C3%A1ng_T%C3%A1c_Ph%E1%BA%A3n_x%E1%BA%A1
Hunters
A dark night--the streets belong to the cats.
The cats and whatever small thing they find to kill--
The cats are fast like their ancestors in the hills
and hungry like their ancestors.
Hardly any moon. So the night's cool--
no moon to heat it up. Summer's on the way out
but for now, there's still plenty to hunt
though the mice are quiet, watchful like the cats.
Smell the air--a still night, a night for love.
And every once in a while a scream
rising from the street below
where the cat's digging his teeth into the rat's leg.
Once the rat screams, it's dead. That scream is like a map:
it tells the cat where to find the throat. After that,
the scream's coming from a corpse.
You're lucky to be in love on nights like this,
still warm enough to lie naked on top of the sheets,
sweating, because it's hard work, this love, no matter what anyone says.
The dead rats lie in the street, where the cat drops them.
Be glad you're not on the street now,
before the street cleaners come to sweep them away. When the sun rises,
it won't be disappointed with the world it finds,
the streets will be clean for the new day and the night that follows.
Just be glad you were in bed,
where the cries of love drown out the screams of the corpses.
Ngu Yên.
Link: https://independent.academia.edu/TienNguyen228/Papers
