Ba Bài Thơ Mùa Thu Của Nguyễn Trãi

08/08/202014:30:00(Xem: 2571)
1.
秋 夜 與 黃 江 阮 若 水 同 賦

紅葉堆庭竹擁門,
滿階明月過黃昏。
九霄清露三更濕,
四壁寒蛩徹夜喧。
天籟語秋驚草木,
玉繩低漢轉乾坤。
高齋獨坐渾無寐,
好把新詩向志論。

Phiên Âm:

THU DẠ DỮ HOÀNG GIANG NGUYỄN NHƯỢC THỦY ĐỒNG PHÚ

Hồng diệp đôi đình trúc ủng môn,
Mãn giai minh nguyệt quá hoàng hôn.
Cửu tiêu thanh lộ tam canh thấp,
Tứ bích hàn cung triệt dạ huyên.
Thiên lại ngữ thu kinh thảo mộc,
Ngọc Thằng đê Hán chuyển càn khôn.
Cao trai độc toạ hồn vô mị,
Hảo bả tân thi hướng chí luân.

Dịch Nghĩa:

ĐÊM THU CÙNG HOÀNG GIANG NGUYỄN NHƯỢC THỦY LÀM THƠ

Đống lá đỏ đầy sân, cây trúc ôm cửa,
Trăng sáng rãi đầy thềm, buổi chiều đã đi qua rồi.
Sương từ chín tầng mây, thấm ướt ba canh,
Tiếng dế kêu lạnh suốt đêm trong bốn vách tường.
Tiếng trời [hình như muốn nói rằng] mùa thu đến làm kinh động cây cỏ,
Sao Ngọc Thằng xuống thấp gần sông Ngân Hà, chuyển động trời đất.
Một mình ngồi đối bóng trên phòng cao, không ngủ được,
[Tốt nhất là] thử xem bài thơ mới làm, [để] luận bàn đến chí hướng của mình.

Chuyển Dịch Thơ Việt:

ĐÊM THU CÙNG HOÀNG GIANG NGUYỄN NHƯỢC THỦY LÀM THƠ

Trúc ôm cửa, lá đỏ đầy sân
Chiều đi rồi, thềm trăng sáng dần
Sương tỏa chín tầng, ba canh ướt
Dế rân bốn vách, suốt đêm hàn
Thu đến, tiếng trời rền cây cỏ
Sông Ngân, sao Ngọc chuyển không gian
Phòng cao đối bóng, hồn thao thức
Thơ mới làm xong, chí thử bàn?!

2.
秋日偶成

蕭蕭墜葉響庭皋,
病骨纔蘇氣轉豪。
天地斯文從古重,
湖山清興入秋高。
鏡中白髮佳人老,
身外浮名謾爾勞。
緬想故圓三徑菊,
夢魂夜夜上歸舠。

Phiên Âm:

THU NHẬT NGẪU THÀNH

Tiêu tiêu trụy diệp hưởng đình cao,
Bệnh cốt tài tô khí chuyển hào.
Thiên địa tư văn tùng cổ trọng,
Hồ sơn thanh hứng nhập thu cao.
Kính trung bạch phát giai nhân lão,
Thân ngoại phù danh mạn nhĩ lao.
Miến [diến] tưởng cố viên tam kính cúc,
Mộng hồn dạ dạ thượng quy đao.

Dịch Nghĩa:

NGẪU HỨNG NGÀY THU

Tiếng lá rơi hắt hiu buồn ở ngoài sân,
Xương cốt đau bệnh vừa khỏe lại, [có vẻ] hào khí hơn.
Văn chương trời đất vốn được quý trọng từ xưa,
Nguồn cảm hứng với non nước bước sang mùa thu càng cao thêm.
Nhìn trong gương, thấy tóc đã bạc, [cũng] già như thiên hạ [vậy thôi],
Cái thân bên ngoài [của con người,] miếng danh hảo chỉ đưa đến mệt nhọc [ích gì].
Nghĩ ngợi, tưởng nhớ về ba luống cúc trong ngôi vườn cũ,
Đêm đêm hồn mộng cứ giục lên thuyền để trở về.


Chuyển Dịch Thơ Việt:

NGẪU HỨNG NGÀY THU

Tiếng lá rơi, sầu rụng trước sân
Xương cốt đau, nay khỏe nhiều phần
Trời đất văn chương, cao quý lắm
Non sông thu hứng, sáng thêm dần
Soi gương: tóc bạc, già như lão
Ngắm thân: danh hão, mệt thêm đần
Nhớ mãi vườn xưa ba luống cúc
Thuyền con ứng mộng, bóng quê ngân.

3.
秋夜客感

西風撼樹響錚錚,
搖落聲悲久客情。
黃葉滿庭秋過半,
青燈和雨夜三更。
病多骨瘦眠應少,
官冷身閒夢亦清。
一念息來千念息,
雞虫自此了相爭。

Phiên Âm:

THU DẠ KHÁCH CẢM

Tây phong hám thụ hưởng tranh tranh,
Diêu [dao] lạc thanh bi cửu khách tình.
Hoàng diệp mãn đình thu quá bán,
Thanh đăng hòa vũ dạ tam canh.
Bệnh đa cốt sấu miên ưng thiểu,
Quan lãnh thân nhàn mộng diệc thanh.
Nhất niệm tức lai thiên niệm tức,
Kê trùng tự thử liễu tương tranh.

Dịch Nghĩa:

ĐÊM THU CẢM HOÀI NƠI ĐẤT KHÁCH

Gió tây [làm] xao động cây cối, tiếng lao xao rì rào vọng lại,
Khiến lòng khách [xa xứ] rung động nỗi đau buồn đã lâu ngày.
Lá vàng rụng đầy sân, mùa thu đã đi qua quá nửa phần,
Ánh đèn xanh hòa trong tiếng mưa đêm đã ba canh.
Bệnh nhiều, xương cốt hao gầy nên thiếu ngủ,
Rảnh rỗi việc quan, thân nhàn hạ, nên mộng cũng thanh sạch, nhẹ nhàng.
Một mối suy tư, thở ra nhẹ nhàng, thì ngàn mối suy tư khác cũng giống như vậy,
Gà và sâu bọ từ nay thôi đừng tranh giành nhau nữa.

Chuyển Dịch Thơ Việt:

ĐÊM THU CẢM HOÀI NƠI ĐẤT KHÁCH

Cây cối lao xao cơn gió Tây
Sầu bi khách lữ đã bao ngày
Thu quá nửa phần, vàng lá rụng
Đèn trọn ba canh, xanh mưa bay
Cốt hao bệnh ủ, thường thao thức
Việc rảnh thân nhàn, nên mộng lay
Nỗi nọ niềm kia xem nhẹ hết
Thói đời tranh đoạt hãy buông tay.

Nguyễn Trãi

Nguyễn Lương Vỵ chuyển dịch thơ Việt
10.2014

Ghi chú: Dịch theo bản in “Nguyễn Trãi Toàn Tập”, NXB Khoa Học Xã Hội – Hà Nội, 1976.
Nguồn: Dịch giả gửi

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Hai bài thơ của Trần Hạ Vi...
Tháng 7. Mùa hè đang gửi đến đây một sứ giả vô cùng dễ thương. Phượng tím. Đi đâu chợt cũng bị màu tím thơ mộng ấy níu mắt nhìn, làm dịu đi cái nóng chói chan. Bạn đang ở đâu, buổi sáng rực nắng đi chơi hay chiều mệt nhoài sau giờ làm việc, hay tối, hay khuya, hàn huyên bạn thiết, hoặc giả nói chuyện một mình, tất cả những tâm trạng thời gian đó, bạn sẽ tìm thấy được trong Căn phòng chứa đựng mọi khoảnh khắc, nơi các nhà thơ Hoàng Trúc Ly, Duy Thanh, Nguyễn Thùy Song Thanh, Tomas Transtromer, Âu Thị Phục An, Chiêu Anh Nguyễn, Nguyễn thị Khánh Minh, Trương Đình Phượng, Inrasara, Phạm Thiên Thư, Nguyễn Xuân Thiệp, đọc cho bạn nghe những vần thơ mang âm hưởng chói chan của mặt trời mùa hạ, hoang mạc gai xương rồng, mật ngọt của thiên nhiên…
Nhớ khi cởi ướt lau mình | đừng phơi đừng giặt cho tình thêm thương. | Mặc quần ướt lạnh vấn vương | mặc áo ướt để lên giường đắp chăn.
Thơ của hai thi sĩ Huỳnh Liễu Ngạn & Thy An...
Ngày buồn: Đ P Q 1 | GS Triết Đặng Phùng Quân (ĐPQ) | vừa mới từ trần (1942 - 15.7.2023). Năm tôi xong học trình cử nhân Văn Khoa SG ban triết (1969) thì anh ĐPQ đã bảo vệ thành công xuất sắc luận án Cao học Triết, được mời làm giáo sư thỉnh giảng môn Triết học tại Đại học Văn khoa Sài Gòn. Nghe tiếng anh nhiều nhưng tôi chỉ gặp anh lần đầu trong cuộc triển lãm nêu trên: Một lần trong một bữa ăn văn nghệ nói chung do anh chị Trương Đình Luận khoản đãi. Và lần thứ nhì tại tư gia nữ sĩ Hàn Song Tường, một tri kỷ, người đã viết chung với ĐPQ tuyển tập Một Dặm Tương Thân. Anh Quân người điềm đạm, nhiều phong cách mô phạm nhưng rất nhiệt tình trong giao tiếp. Tôi chỉ mới đọc anh sau này, phần nhiều trên trang mạng Gió-O của chị Lê Thị Huệ.
Khi không dám nhìn dung nhan | Tôi nhìn đắm đuối đôi bàn chân thương | cong cong yểu điệu xương xương | Đôi chân nho nhỏ dặm trường khổ qua
bao giờ tượng tạc như in | thì xin chất ngọc | nhắn tin về đời | một lần | [có] | một lần thôi | ngoại vi men dã chấm cười tinh khôi
Victoria Amelina là một nhà thơ, tiểu thuyết gia người Ukraine. Khi Nga tiến hành cuộc xâm lược toàn diện vào đất nước của cô vào năm 2022, cô đã dành phần lớn thời gian viết lách để ghi chép và nghiên cứu về các tội ác chiến tranh. Amelina hiểu rõ những rủi ro, nguy hiểm mình sẽ gặp phải với công việc này, với tư cách là một công dân chọn ở lại đất nước của mình trong chiến tranh, và với tư cách là một nhà văn phải đối mặt với một đội quân xâm lược đang muốn tiêu diệt bản sắc dân tộc mình. Cô đưa con trai đến nơi an toàn ở Ba Lan, nhưng bản thân trở về tiếp tục sống và làm việc tại quê hương. Khi Kyiv bị ném bom vào đầu mùa hè, cô đã quan sát các vụ nổ từ căn hộ của mình và viết: “Chiến tranh là khi bạn không còn có thể theo dõi nỗi mọi tin tức và khóc về những người hàng xóm đã chết thay cho bạn cách bạn vài dặm. Tuy nhiên, tôi muốn chúng ta sẽ bằng mọi cách không quên tên của họ.”
Thơ của hai thi sĩ Quảng Tánh Trần Cầm & Nguyễn Hàn Chung...
thăng trầm lên xuống / như những bậc đá trên đồi xanh / tóc bay theo gió / mùa hạ êm đềm thắp lửa mặt trời / trong từng đôi mắt mong đợi / dõi cánh chim bay xa...