Những yếu tố lôi cuốn du khách đi du lịch đến một đất nước bao gồm cảnh đẹp thiên nhiên, văn hóa, thành phố lớn với những lối kiến trúc độc đáo, cuộc sống sôi động, ẩm thực, hoạt động phiêu lưu, kỳ thú ngoài trời, những buổi hòa nhạc, thể thao, nghệ thuật, hay lễ hội, địa điểm hành hương tôn giáo, phương tiện giao thông, vấn đề an ninh và bình yên; trong văn hóa, yếu tố con người chiếm một phần rất lớn khiến du khách khi rời xa, vẫn lưu luyến muốn trở lại lần nữa.
Tôi đã đi đến nhiều nước trên thế giới, nhưng chưa bao giờ đến Trung Quốc. Trong chuyến du lịch vừa qua, nhóm chúng tôi, trên đường bay đến Malaysia và Japan, chuyến bay quá cảnh ở Shanghai, Trung Quốc mà chúng ta thường biết đến qua bộ phim “Máu nhuộm bãi Thượng Hải”. Đây là trải nghiệm đầu tiên của tôi với đất nước cộng sản này, nó để lại trong tôi một ấn tượng rất xấu, lưu lại trong ký ức và khó mà phai nhạt theo thời gian vì cái ấn tượng ban đầu này.
Phi cơ đáp xuống phi trường Pudong, tôi nhìn xuống bên dưới coi Trung cộng có giống với các nước cộng sản còn sót lại trên thế giới hay không, coi nó có hiện đại với những cao ốc ngất trời và đường xá thênh thang như trên TV và mạng xã hội thường hay mô tả. Quả thật, thành phố Thượng Hải có vẻ mới mẻ với nhiều xa lộ đan xen với nhau, xe cộ đi lại như mắc cửi.
Thượng Hải là thành phố lớn nhất Trung Quốc và là một trong những trung tâm kinh tế, tài chánh, thương mại, và văn hóa hàng đầu của đất nước tỷ dân này. Thành phố nằm ở bờ biển phía Đông Trung Quốc, bên bờ sông Hoàng Phố, nơi hợp lưu với sông Dương Tử trước khi chảy ra biển Đông. Từ trên cao, du khách có thể nhìn thấy tòa tháp Thượng Hải nổi tiếng (Shanghai Tower). Qua phim ảnh, thành phố này được biết đến như một sự kết hợp hài hòa giữa nét đẹp cổ kính và sự hiện đại, nơi hai nền văn hóa Đông-Tây gặp nhau, tạo nên một thành phố đa dạng và tràn đầy màu sắc.
Theo lịch trình chuyến bay, chúng tôi sẽ tạm dừng ở đây khoảng 3 giờ. Nhóm chúng tôi 6 người xếp hàng đi qua các quầy di trú và hải quan như mọi du khách khác. Phi trường đông nghẹt người đi lại vội vã và tấp nập. Các bạn trong nhóm và bà xã tôi lần lượt qua trót lọt, riêng tôi bị giữ lại rất lâu; cô nhân viên di trú người Tàu trạc gần 40 tuổi hỏi tôi nhiều câu hỏi mà đáng ra cô không được quyền hỏi. Cô ta giở từng trang cuốn sổ thông hành, nơi các nước tôi đã đi qua, ra vẻ suy nghĩ ghê lắm, cặp mắt như dính chặt vào cuốn sổ thông hành của tôi. Số là tôi hay đi làm việc ở mấy nước vùng Trung Đông, nơi mà không du khách nào muốn hoặc dám đặt chân đến. Tôi cảm thấy bực mình vì lẽ ra, cô ta không được quyền soi mói mấy nơi tôi đã đi qua.
Cô ta lật tới lật lui cuốn sổ và nhìn vào từng trang một với vầng trán cau có. Cô có vẻ như không hiểu và bị rối trí bởi những hàng chữ Ả Rập của các nước như Iraq, Afghanistan, Dubai, Barhain, Quatar… Cô ta liên tục hỏi tôi lý do đi đến mấy nước vùng Trung Đông nhiều lần và mục đích đi chơi hay đi làm. Sao tôi ở Afghanistan nguyên một năm 2021. Tôi trả lời rằng tôi đi buôn bán làm ăn. Cô ta tỏ vẻ không tin. Sau cùng cô ta chỉ vào một hàng số trên một trang trong passport của tôi và hỏi số này có nghĩa gì. Tôi trả lời “tôi không biết và không nhớ ai đã viết con số này và ở nước nào”. Cô ta không tin và nhấc điện thoại hai ba lần gọi ai đó. Cô xì xào một tràng tiếng Tàu tôi không hiểu. Đợi cô ta gác phone xong, tôi vội nói bằng tiếng Anh rằng tôi chỉ quá cảnh ngang qua nước Tàu và sẽ không vào nước của cô, sao lại phải qua nhiều thủ tục nhiêu khê vậy. Cô ta lại nhấn mạnh yêu cầu tôi phải giải thích hàng số trong passport, tôi chán nản buông 1 câu “tôi không biết và không nhớ”.
Cô rời bàn làm việc, cầm passport của tôi chạy qua một văn phòng gần đó. Sau một hồi lâu đứng chờ, tôi bực mình lắm mà không biết phải làm gì. Cô ta trở lại với khuôn mặt nhễ nhại mồ hôi và một vẻ mặt cau có khó ưa, đưa trả lại cái passport cho tôi rồi ra hiệu cho tôi đi qua. Tôi tức giận nói thêm lần nữa là tôi chỉ ghé tạm chứ không vào nước của cô, sao lại tạo ra nhiều thứ quái gở và làm mất thời giờ của nhau như thế. Cô ta hình như không hiểu và ra hiệu cho tôi “biến đi” cho rảnh nợ. Cầm cái sổ thông hành đi qua cửa ải mà lòng tôi không vui, vẫn “tâm tư và bức xúc”, cứ ấm ức cả buổi, lòng không phục với kiểu làm ăn quái đản của tên láng giềng khổng lồ này. Các bạn của tôi thở phào nhẹ nhõm khi thấy tôi qua được suôn sẻ.
Vừa thoát cửa di trú này lại dính vào một cửa ải khác mất thêm cả giờ đồng hồ nữa. Tất cả chúng tôi cùng đặt vé một lúc với United Airlines khi còn ở Mỹ. Trên vé có ghi rõ ràng tên hãng Air China với hàng chữ Star Alliance, có nghĩa là hệ thống của họ hợp tác với các hãng hàng không khác để tạo sự dễ dàng cho hành khách về chuyến bay và hành lý. Chúng tôi phải lấy hành lý ra và ký gởi lại vào chuyến bay Air China kế tiếp. Họ đòi thêm tiền hành lý, chúng tôi trả lời là hành lý đã được trả khi mua vé của United Airlines rồi. Họ nhất quyết không đồng ý và bắt phải trả thêm, còn không cứ việc thoải mái … ở lại.
May sao, vợ chồng Khang Bích đi cùng có “data plan” liên lục địa, vợ chồng anh và chúng tôi lại có cùng một “confirmation number”, anh mở email trong phone và đưa bằng chứng ra, hành lý của chúng tôi được ký gởi dễ dàng và không bị tính thêm tiền; nhưng vợ chồng anh Bình thì khác, không nhớ đã lưu email đó ở đâu, kiếm mãi không ra, anh chị chỉ có cái boarding pass được in ra lúc khởi hành từ phi trường Maldives thôi. Hàng dài các hành khách khác nối đuôi đứng chờ cũng bực mình vì sợ trễ chuyến bay nối tiếp. Họ phải mời vợ chồng anh Bình đứng ra một bên để tiếp tục tìm cho bằng ra cái email đó. Tất cả chúng tôi thay nhau giúp anh chị tìm mãi cũng không được.
Có một điều nên nhớ, ngoài Facebook và Google bị cấm khi đến phi trường Trung cộng, chúng ta không thể nào có “free wifi” vì nó chỉ dành cho dân Trung cộng. Họ đòi 2 điều kiện để được free wifi là số phone của Tàu và địa chỉ trên nước Tàu. Du khách như chúng tôi làm sao có! Tôi đưa cái phone của anh Bình và nhờ một nhân viên gần đó điền số phone, địa chỉ của họ để tôi có wifi mà tìm kiếm email xác nhận chuyến bay. Hắn ta lắc đầu nói không được. Đất nước gì mà khốn nạn như vậy! Cả thế giới người ta đều cung cấp free wifi cho du khách ở phi trường, chỉ có nước Tàu là từ chối vì lý do… an ninh.
Cuối cùng chúng tôi yêu cầu cho gặp “supervisor”, xếp của quầy “check-in” để nói chuyện và xin giúp đỡ. Một anh chàng trên 40 tuổi, dáng người mập mạp, mặt đỏ gay vì sức nóng và công việc, tất tả bước đến. Sau khi nghe rõ chúng tôi trình bày, anh ta lục lọi trong máy tính bảng cầm tay, cố gắng giúp chúng tôi rất nhiệt tình. Ba mươi phút trôi qua mà không có gì khả quan. Mồ hôi tươm trên trán bóng nhẫy của anh. Chúng tôi thất vọng nhưng không tuyệt vọng, vẫn cố bằng mọi cách có thể. Anh chàng supervisor nói chờ ở đây, anh ta sẽ trở lại. Sau 10 phút, anh lại hối hả bước đến quầy “check-in” và ra lệnh cho cô nhân viên làm gì đó, chỉ thấy cô ta gõ trên bàn phím. Vài phút sau, vẻ mặt cô ta và anh “supervisor” tươi lên sung sướng. Quay qua chúng tôi, anh ta nói xong rồi, các vị có thể “check-in” và chúc thượng lộ bằng… máy bay.
Khỏi phải nói, chúng tôi vô cùng sung sướng như vừa được tai qua nạn khỏi, cám ơn anh ta rối rít. Nhìn thấy anh ta vất vả mà thương. Nếu anh ta không giúp, chúng tôi phải móc hầu bao ra mà trả tiền hành lý một cách oan uổng. Một điểm son cho anh xếp người Tàu này khiến tôi nãy giờ đang ấm ức cũng phải khen anh ta là một ông xếp rất có tâm. Quý vị khi du lịch ở Trung cộng, nên in ra cái email xác nhận chuyến bay từ ở nhà, và cả hàng chữ nhỏ phía bên dưới, còn không, nhớ đánh dấu hay lưu lại email vào nơi nào dễ kiếm nhất, kẻo bị như chúng tôi, sợ sẽ bị trễ chuyến bay.
Quay qua quay lại, chúng tôi mất hơn 2 tiếng đồng hồ chỉ để quá cảnh và gởi hành lý ở phi trường Thượng Hải rộng lớn, “hoành tráng” của đất nước khổng lồ này. Thật là phi lý đến mức không thể tin được. Các bạn tôi an ủi nói chắc hôm nay chúng ta bị xui “đi bay” không coi ngày, chứ họ khen phi trường Bắc Kinh không tiếc lời, có lẽ Bắc Kinh là bộ mặt quốc gia nên họ ứng xử khác đi chăng.
Chẳng có tí máu nào nhuộm bãi Thượng Hải như trong phim, chỉ có mồ hôi đẫm ướt lưng áo vì tất bật đi bộ và xếp hàng chờ đợi trong cái nóng bức mùa hè. Đó là kinh nghiệm cá nhân của tôi khi bay ngang nước Tàu chứ chưa đi vào nước Tàu. Chẳng biết khi vào thì sẽ ra sao. Anh bạn đi cùng cho hay, nếu cái phone của bạn có những hình ảnh “nhạy cảm” về chính trị thì nên xóa đi trước khi vào Tàu vì họ có thể bắt buộc bạn phải mở phone cho họ kiểm soát từng tấm hình, nếu họ nghi ngờ bạn.
Chỉ có đất nước tỷ dân này mới làm như vậy, không có nước nào trên thế giới ứng xử như thế, nếu có thì họ cũng làm kín đáo, không lộ liễu như chú Ba này. “TO GO or not TO GO”. Nếu bạn muốn đi Trung cộng thì phải chấp nhận, còn không thì ở nhà hoặc đi các nước khác.
NGUYỄN VĂN TỚI 9/2024.
Gửi ý kiến của bạn
