
(WASHINGTON, ngày 10 tháng 2, Reuters) – Tổng thống Donald Trump vừa ký một sắc lệnh hành pháp gây tranh cãi: chỉ đạo Bộ Tư Pháp tạm dừng truy tố các công dân Hoa Kỳ bị cáo buộc hối lộ viên chức chính phủ nước ngoài khi tìm cơ hội làm ăn ở nước đó.
Sắc lệnh được ban hành với mục tiêu “tái định hình” cách thực thi Đạo luật Chống tham nhũng ở nước ngoài (Foreign Corrupt Practices Act - FCPA) năm 1977, mà Tòa Bạch Ốc cho rằng đã khiến các công ty, xí nghiệp Hoa Kỳ rơi vào thế bất lợi trên thương trường quốc tế. Theo tờ sự kiện (fact sheet) về chính sách mới, sắc lệnh yêu cầu điều chỉnh “các hướng dẫn thực thi sửa đổi, hợp lý hơn” đối với Luật FCPA để bảo vệ lợi thế cạnh tranh của Hoa Kỳ trên trường quốc tế.
Trump đã ký sắc lệnh tại Phòng Bầu dục trước sự chứng kiến của báo giới.
Bản sự kiện nêu rõ: “An ninh quốc gia của Hoa Kỳ phụ thuộc vào việc Hoa Kỳ và các công ty của mình giành được lợi thế mậu dịch chiến lược trên toàn cầu, và Tổng thống Trump sẽ chấm dứt việc thực thi FCPA quá mức, thiếu nhất quán, làm yếu sức cạnh tranh của các công ty, xí nghiệp Hoa Kỳ,” và “tất cả các cuộc điều tra và biện pháp thực thi FCPA trong tương lai sẽ phải tuân theo các quy định mới này và chỉ được tiến hành khi có sự chuẩn thuận của Bộ trưởng Tư Pháp.”
Sắc lệnh mới chỉ đạo Bộ trưởng Tư Pháp Pam Bondi tạm ngừng thực thi FCPA cho đến khi bà ban hành hướng dẫn thực thi mới, đặt trọng tâm vào việc thúc đẩy khả năng cạnh tranh của công ty Mỹ trên trường quốc tế.
Tòa Bạch Ốc cho biết: “Việc thực thi FCPA quá nghiêm ngặt đã khiến các công ty Hoa Kỳ gặp bất lợi khi phải tuân theo những quy định khắt khe hơn so với doanh nghiệp từ các quốc gia khác, bởi họ bị cấm thực hiện một số hoạt động kinh doanh phổ biến mà các đối thủ quốc tế vẫn có thể làm mà không bị ràng buộc gì. Điều này tạo ra một sân chơi không bình đẳng.”
Sắc lệnh cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo lợi thế chiến lược trong các lĩnh vực then chốt như khai thác khoáng sản chiến lược, phát triển cảng nước sâu và đầu tư vào cơ sở hạ tầng quan trọng trên toàn thế giới nhằm tăng cường an ninh quốc gia của Hoa Kỳ.
“Đây không chỉ là vấn đề kinh tế, mà còn là vấn đề an ninh quốc gia,” một viên chức ẩn danh của Bạch Ốc cho biết.
Được thông qua vào năm 1977, Luật chống tham nhũng nước ngoài (FCPA) cấm các công ty Hoa Kỳ hối lộ viên chức nước ngoài để giành hợp đồng hoặc thuận lợi trong kinh doanh. Thời các chính phủ trước đây, luật này đã được thực thi mạnh mẽ, với hàng chục vụ truy tố và khoản phạt lên đến hàng tỷ MK đối với các tập đoàn vi phạm.
Theo dữ liệu của Bộ Tư Pháp và Ủy Hội Chứng Khoán và Hội Đoái liên bang (SEC), trong năm 2024, chính phủ Hoa Kỳ đã khởi kiện 26 vụ liên quan đến FCPA; cho tới cuối năm, vẫn còn ít nhất 31 công ty đang bị điều tra.