Cháy rừng đã biến nhiều khu vực như Pacific Palisades, Altadena, Pasadena và các cộng đồng khác ở California thành những vùng hoang tàn, khói bụi mịt mù. (Nguồn: Chụp lại từ YouTube)
Cháy rừng khiến khói lửa bao trùm bầu trời Los Angeles trong khi lực lượng cứu hỏa đang nỗ lực dập lửa. Những trận hỏa hoạn kinh hoàng đã càn quét qua khu vực, thiêu rụi hơn 10,000 công trình, phần lớn là nhà dân, biến nhiều khu vực như Pacific Palisades, Altadena, Pasadena và các cộng đồng khác ở California chỉ còn lại hoang tàn.
Khi lệnh sơ tán được gỡ bỏ và người dân bắt đầu trở về nhà, một mối nguy hiểm khác đang rình rập và đe dọa mọi người: ô nhiễm nguồn nước uống.
Điều đáng lo ngại là nhiều người không nhận ra rằng hệ thống cung cấp nước uống có thể bị ảnh hưởng nặng nề bởi cháy rừng cùng nguy cơ các hóa chất độc hại có thể xâm nhập vào nguồn nước.
Là một giáo sư về Kỹ thuật Xây dựng, Môi trường và Sinh thái thuộc Đại học Purdue, Andrew J. Whelton chuyên làm việc với các cộng đồng chịu ảnh hưởng bởi cháy rừng và các thảm họa khác. Trong suốt nhiều năm qua, nhóm của ông đã được mời để hỗ trợ sau những vụ cháy rừng nghiêm trọng nhất trong lịch sử Hoa Kỳ. Trong một số tình huống khẩn cấp, họ không trực tiếp đến hiện trường mà tư vấn từ xa cho các viên chức tiểu bang và địa phương.
Hiện nay, một số hệ thống cung cấp nước tại khu vực Los Angeles đã bắt đầu phát đi cảnh báo về việc nguồn nước uống có thể không an toàn. Đây là vấn đề quan trọng mà cư dân trong khu vực, và những người sống gần nơi xảy ra cháy rừng, cần lưu tâm.
Nguy cơ ô nhiễm nước uống từ hỏa hoạn
Hỏa hoạn không chỉ thiêu rụi nhà cửa, mà còn gây ra những tác động nghiêm trọng đến nguồn nước uống, bao gồm cả hệ thống đường ống và bồn chứa. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này.
Việc sử dụng một lượng nước rất lớn để dập lửa có thể làm cạn kiệt nguồn nước trong hệ thống. Hệ thống cấp nước thường không được thiết kế để dập tắt những đám cháy rừng quy mô lớn. Ngoài ra, các công trình bị hư hại có thể khiến nước bị thất thoát, làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu nước. Đồng thời, thường thì khu vực có hỏa hoạn sẽ bị mất điện, nên không thể bơm kịp để bù lại lượng nước bị thất thoát. Những yếu tố này kết hợp lại gây ra hiện tượng giảm áp suất nước trong toàn hệ thống, dẫn đến tình trạng không còn đủ nước để sử dụng.
Hệ thống nước khi bị cạn kiệt trở nên rất dễ bị ô nhiễm bởi các hóa chất độc hại từ môi trường bên ngoài, làm tăng nguy cơ mất an toàn cho nguồn nước uống.
Ô nhiễm có thể xâm nhập từ nhiều nguồn: không khí, khói bụi, và đặc biệt là từ những phần hư hỏng của cơ sở hạ tầng hệ thống nước. Khi xảy ra hỏa hoạn, nhiệt độ cao có thể làm nóng chảy một phần các ống nhựa và đồng hồ đo nước, khiến các hóa chất độc hại chảy ra và len lỏi vào nguồn nước. Khói và bụi có thể bị hút vào hệ thống. Rồi các vết nứt, vỡ trong đường ống cũng khiến nhiều chất ô nhiễm khác xâm nhập vào hệ thống nước.
Theo nhiều nghiên cứu, một loạt hóa chất gây ung thư, như benzene, đã được phát hiện trong các hệ thống nước bị hư hỏng sau cháy rừng. Những hóa chất này không chỉ mang lại nguy cơ lâu dài mà còn có thể gây ra các vấn đề sức khỏe ngay lập tức nếu con người uống hoặc sử dụng nước bị ô nhiễm. Các triệu chứng bao gồm mắc ói, nhức đầu và viêm da rashes (nổi những nốt đỏ).
Đáng lo ngại hơn, các hóa chất độc hại này có thể bám vào bề mặt các ống dẫn và bồn chứa, thậm chí có thể thấm qua một số miếng gioăng đệm. Một số loại nhựa có thể hấp thụ hóa chất như miếng bọt biển, sau đó từ từ tiết chúng vào nguồn nước sạch, khiến nước tiếp tục bị ô nhiễm trong một thời gian dài. Muốn loại bỏ hoàn toàn các hóa chất này khỏi hệ thống nước có thể mất từ vài ngày đến vài tháng, tùy thuộc vào mức độ ô nhiễm.
Những biện pháp phòng ngừa và ứng phó
Để giảm bớt nguy hiểm, người dân và các công ty, xí nghiệp cần chú ý theo dõi các thông báo từ nhà cung cấp nước uống và cơ quan y tế địa phương về vấn đề an toàn nguồn nước.
Việc kiểm tra hóa chất là rất quan trọng để xác định xem nước có bị ô nhiễm hay không và mức độ ô nhiễm như thế nào.
May thay, hướng dẫn về ứng phó và phục hồi hệ thống nước sau hỏa hoạn đã được công bố từ năm 2024. Mọi người cũng có thể tìm hiểu thêm thông tin chi tiết từ các nhóm nghiên cứu, chẳng hạn như nhóm của Đại học Purdue.
Khi nào cần kiểm tra và lọc nước uống tại nhà?
Việc kiểm tra và lọc nước uống tại nhà đòi hỏi sự cẩn trọng. Sau các vụ cháy rừng như ở Maui, Hawaii vào năm 2023 và Camp Fire tại Paradise, California vào năm 2018, nhiều gia đình đã chi hàng trăm đến hàng ngàn MK để thuê các công ty đến kiểm tra nguồn nước. Tuy nhiên, nhiều kết quả lại không chính xác hoặc không liên quan. Một số vấn đề thường gặp như sau:
- Nhiều mẫu nước được thu thập hoặc bảo quản không đúng cách, làm ảnh hưởng đến độ chính xác của kết quả kiểm tra.
- Một số gia đình đã xả nước dơ ra khỏi hệ thống ống dẫn trước khi lấy mẫu, khiến cho mẫu nước không nói lên đúng tình trạng thực tế.
- Nhiều mẫu nước không được kiểm tra các hóa chất thường có liên quan đến cháy rừng.
- Mẫu nước không được lấy từ những vị trí quan trọng hoặc không đủ số lượng để đánh giá toàn diện tình trạng nguồn nước.
Việc tự ý lọc nước tại nhà chỉ nên được thực hiện sau khi đã xác định chính xác mức độ ô nhiễm. Nhiều hệ thống cung cấp nước trong khu vực đã đưa ra cảnh báo về vấn đề này. Người dân cũng cần lưu ý rằng các thiết bị lọc nước gia đình thường không được thiết kế để giải quyết tình trạng nước bị ô nhiễm nặng.
Để giúp người dân đưa ra quyết định đúng đắn, các công ty cấp nước cần nhanh chóng tiến hành kiểm tra và công bố kết quả về các hóa chất đang có trong hệ thống. Sau khi có kết quả kiểm tra và đánh giá nguy cơ, mọi người có thể cân nhắc việc tự kiểm tra nếu hệ thống ống nước bị hư hỏng hoặc nếu nước ô nhiễm đã xâm nhập vào hệ thống ống nước trong nhà.
Hy vọng phục hồi
Chờ đợi thông tin có thể khiến nhiều người thấy sốt ruột; nhưng sau hỏa hoạn, các chuyên gia thường không thể vào khu vực bị ảnh hưởng ngay lập tức để bắt đầu kiểm tra.
Tuy nhiên, lịch sử đã chứng minh rằng chúng ta có thể khôi phục hoàn toàn nguồn nước sạch, kể cả trong những trường hợp bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Sự hỗ trợ từ các chuyên gia giàu kinh nghiệm sẽ giúp đẩy nhanh quá trình này. Và quan trọng nhất là, các cộng đồng phục hồi nhanh chóng và hiệu quả thường là những nơi mà người dân đoàn kết, đồng lòng giúp đỡ lẫn nhau để cùng vượt qua khó khăn.
Cung Đô biên dịch
Nguồn: “Wildfires can contaminate drinking water systems with harmful chemicals − here’s what Los Angeles needs to know” được đăng trên trang TheConversation.com.
Gửi ý kiến của bạn
