Hôm thứ Ba (12/11), tòa án đã quyết định ngăn chặn luật của Louisiana về việc phải treo Mười Điều Răn trong các lớp học. (Nguồn: Chụp lại từ YouTube)
HOA KỲ – Hôm thứ Ba (12/11), một thẩm phán liên bang đã tuyên bố luật của Louisiana buộc phải trưng bày Mười Điều Răn (Ten Commandments) trong các lớp học là vi hiến, theo Reuters.
Thẩm phán John deGravelles gọi luật này “phân biệt đối xử và có tính cưỡng ép.” Đây là một bước lùi tạm thời cho các nhóm bảo thủ đang muốn tăng cường ảnh hưởng của tín ngưỡng tôn giáo trong xã hội.
Từ lâu, các trường công lập ở Hoa Kỳ thường là nơi diễn ra nhiều tranh cãi về quyền tự do tôn giáo, khi quyền tự do tôn giáo xung đột với mong muốn của chính quyền về việc không thiên vị một tôn giáo nào.
Tổng thống đắc cử Donald Trump, đảng Cộng hòa, ủng hộ việc “đưa cầu nguyện trở lại các trường học.” Nếu luật của Louisiana không bị ngăn cản, các trường học công lập ở bang này sẽ phải tuân theo yêu cầu treo Mười Điều Răn trong lớp học trước ngày 1 tháng 1. Thẩm phán John deGravelles, người đưa ra phán quyết ngăn chặn luật này, được bổ nhiệm bởi Tổng thống Barack Obama thuộc Đảng Dân chủ.
Bộ trưởng Tư pháp Louisiana, Liz Murrill, thuộc Đảng Cộng hòa, tuyên bố: “Chúng tôi hoàn toàn không đồng tình với quyết định của tòa án và sẽ lập tức kháng cáo.” Đơn kháng cáo sẽ được gởi cho Tòa Phúc Thẩm Khu Vực 5 tại New Orleans, một trong những tòa án liên bang có khuynh hướng bảo thủ nhất.
Trong quyết định dài 177 trang, deGravelles đã chỉ ra rằng luật của Louisiana mâu thuẫn với phán quyết của Tối Cao Pháp Viện (TCPV) Hoa Kỳ năm 1980, tuyên bố đạo luật yêu cầu trưng bày Mười Điều Răn tại các trường công lập ở Kentucky là vi hiến.
Ông cũng cho rằng luật của Louisiana sẽ tạo ra áp lực buộc trẻ em trong các trường công lập phải chấp nhận và tuân theo những giáo lý tôn giáo mà bang này ưu ái. Và điều này sẽ xảy ra trong suốt thời gian các em phải đi học, ít nhất 177 ngày mỗi năm
Thẩm phán viết: “Mấy đứa nhỏ sẽ trở thành ‘khán giả bất đắc dĩ,’ bị buộc phải tiếp nhận những nội dung tôn giáo có thể không phù hợp với niềm tin của các con trong suốt thời gian học tập tại trường,” và kết luận là “không có cách nào hợp hiến và hợp pháp để trưng bày Mười Điều Răn theo luật của Louisiana.”
Louisiana là bang duy nhất ở Hoa Kỳ bắt các trường công lập phải treo Mười Điều Răn trong lớp học. Thống đốc Jeff Landry, Đảng Cộng hòa, đã ký ban hành Luật Hạ viện Số 71 vào ngày 19 tháng 6 năm 2024.
Theo luật này, các trường học phải trưng bày các áp phích hoặc bản Mười Điều Răn được đóng khung, kích thước nhỏ nhất là 11 x 14-inch. Mười Điều Răn phải là “trọng tâm,” chữ in phải lớn, rõ ràng, dễ đọc.
Sau năm ngày, chín gia đình có con em học trong các trường công lập ở Baton Rouge đã đệ đơn kiện yêu cầu tòa án ngăn chặn luật này. Các nguyên đơn thuộc nhiều tôn giáo khác nhau, bao gồm giáo phái Unitarian Universalist, Do Thái giáo, giáo hội Trưởng lão Presbyterian, và cả những người không theo tôn giáo nào.
“H.B. 71 xâm phạm quyền tự do tôn giáo của chúng tôi,” Darcy Roake, mục sư Unitarian Universalist, và chồng cô, Adrian Van Young, người Do Thái, bày tỏ bức xúc.
“Là một gia đình liên hiệp các tôn giáo, chúng tôi muốn con cái học hành bình thường tại trường công lập, và học giáo lý tôn giáo tại nhà hoặc trong cộng đồng tín ngưỡng của mình, chứ không phải bị ép uổng bởi các viên chức chính phủ như vậy,” Roake nói thêm.
Một số người bảo thủ hy vọng với đa số bảo thủ hiện nay của TCPV (6-3), các luật tương tự sẽ được bảo vệ và giữ nguyên trước những vụ kiện cáo.
Năm 2022, TCPV đã ra phán quyết ủng hộ một huấn luyện viên bóng bầu dục ở Washington. Ông này cho rằng thầy trò ông có quyền cầu nguyện tại vạch 50 yard sau các trận đấu.
Tuy nhiên, theo thẩm phán deGravelles, dù có mang quyết định trong vụ kiện đó ra để lập luận, thì luật của Louisiana vẫn là vi hiến, vì chẳng có “truyền thống lâu dài” nào về việc đem treo Mười Điều Răn trong các trường công lập.
Vụ kiện này tên là “Roake et al v Brumley et al,” được xét xử tại Tòa án Quận Liên bang khu vực Trung tâm Louisiana, Số 24-00517.
Gửi ý kiến của bạn
