WASHINGTON – Hôm thứ Hai (28/10), chính quyền Biden cho biết họ đang hoàn tất các quy định nhằm hạn chế đầu tư của Hoa Kỳ vào trí tuệ nhân tạo (artificial intelligence, AI) và các lĩnh vực công nghệ khác tại Trung Quốc có thể đe dọa đến an ninh quốc gia của Hoa Kỳ, theo Reuters.
Các quy định này được Bộ Tài chánh đưa ra vào tháng 6/2023, được Tổng thống Joe Biden chuẩn thuận qua sắc lệnh hành pháp vào tháng 8/2023, tập trung vào ba lĩnh vực công nghệ: chất bán dẫn (semiconductors) và vi điện tử (microelectronics), công nghệ thông tin lượng tử (quantum information technologies), và một số hệ thống AI (AI systems) đặc biệt.
Các quy định mới có hiệu lực từ ngày 02/01/2025, và sẽ do Office of Global Transactions giám sát (cơ quan này thuộc Bộ Tài chánh và mới được thành lập gần đây). Bộ Tài chánh giải thích rằng những quy định mới chỉ áp dụng cho một “nhóm nhỏ các công nghệ” là cốt lõi cho sự phát triển của các ứng dụng quân sự, an ninh mạng, giám sát và tình báo trong tương lai. Những công nghệ này bao gồm các hệ thống máy tính phá mã tiên tiến hoặc các loại chiến đấu cơ thế hệ mới.
Paul Rosen, viên chức cấp cao của Bộ Tài chánh, cho biết các khoản đầu tư của Hoa Kỳ, bao gồm cả những lợi ích về lâu dài như giúp đỡ kiểm soát hay các mạng lưới đầu tư và nhân tài, không được phép dùng để giúp cho các quốc gia “có vấn đề” phát triển năng lực quân sự, tình báo và an ninh mạng.
Các quy định này là một phần trong nỗ lực rộng lớn hơn nhằm ngăn chặn các tri thức và công nghệ của Hoa Kỳ rơi vào tay Bắc Kinh, giúp TQ phát triển các công nghệ tiên tiến rồi chiếm lĩnh thị trường công nghệ toàn cầu.
Từ đầu năm nay, Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ Gina Raimondo đã nhấn mạnh rằng các quy định mới rất quan trọng để ngăn chặn TQ phát triển các công nghệ liên quan đến quân sự. Các quy định mới cũng có một phần ngoại lệ, cho phép các khoản đầu tư vào chứng khoán công khai; nhưng Hoa Kỳ có quyền ngăn chặn giao dịch đối với các công ty TQ đã được liệt kê trong danh sách cấm từ các sắc lệnh trước.
Ủy ban Hạ viện chuyên về các vấn đề TQ (Select Committee on China) đã chỉ trích các công ty cung cấp chỉ số thị trường chứng khoán ở Hoa Kỳ vì đã chuyển hướng hàng tỷ MK của các nhà đầu tư Hoa Kỳ vào cổ phiếu của các công ty TQ, được cho là đang góp phần vào sự phát triển quân sự của Bắc Kinh.