WHO kêu gọi những quốc gia có dự trữ vắc xin hãy quyên góp để giúp đỡ các khu vực đang bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh, đặc biệt là những nơi chưa có vắc xin như Congo. (Nguồn:YouTube)
Hôm thứ Tư (14/8), Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tuyên bố mpox (tên cũ là bịnh Đậu Khỉ, đã được WHO đổi thành ‘mpox’ hồi năm 2022 để giảm bớt sự kỳ thị và phân biệt đối xử liên quan đến virus) là Tình Trạng Khẩn Cấp Về Sức Khỏe Cộng Đồng (Public Health Emergency, PHE) của toàn thế giới, theo Reuters.
Đây là lần thứ hai trong vòng hai năm WHO đưa ra tuyên bố này. Dịch bệnh đã bùng phát tại Congo và lây lan sang các nước láng giềng. Trước đó, ủy ban khẩn cấp (emergency committee) đã họp với Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus và cân nhắc xem liệu tình hình có đủ nghiêm trọng để được coi là “Tình Trạng Khẩn Cấp Về Sức Khỏe Cộng Đồng Toàn Cầu” (Public Health Emergency of International Concern, PHEIC) hay không.
PHEIC là mức cảnh báo cao nhất của WHO, nhằm tăng tốc các hoạt động nghiên cứu, huy động nguồn tài chính và hợp tác quốc tế để kiểm soát dịch bệnh. Tedros nhấn mạnh: “Chúng ta đều biết rõ là sự hợp tác chặt chẽ của các quốc gia và tổ chức trên thế giới là yếu tố tối quan trọng để ngăn chặn dịch bệnh bùng phát và cứu sống mọi người.”
Mpox có thể lây lan qua tiếp xúc gần gũi với những người bị bệnh. Phần lớn các trường hợp bị nhiễm mpox thường không quá nghiêm trọng, nhưng trong một số trường hợp đặc biệt, bệnh vẫn có thể gây tử vong. Các triệu chứng thường thấy của bệnh này cũng giống như bị cúm mùa, kèm theo các nốt mụn mủ mọc khắp người.
Ở Congo, ban đầu, mpox bắt đầu bùng phát từ một chủng virus cũ thường lưu hành ở địa phương (endemic), được gọi là clade I. Tuy nhiên, sau đó một biến thể mới, được gọi là clade Ib, xuất hiện và lây lan nhanh chóng thông qua tiếp xúc gần gũi với những người mắc bệnh, bao gồm cả quan hệ tình dục.
Biến thể mới đã lây lan từ Congo sang các nước láng giềng như Burundi, Kenya, Rwanda và Uganda, buộc WHO phải vào cuộc để kiểm soát tình hình. Tedros bày tỏ lo ngại: “Biến thể mới của mpox đã xuất hiện và lây lan nhanh chóng ở miền Đông Congo. Không chỉ vậy, các nước láng giềng xung quanh, vốn chưa từng có mpox trước đây, đã bắt đầu ghi nhận sự xuất hiện của virus này. Dịch bệnh rất có thể sẽ tiếp tục lây lan rộng rãi trong Phi Châu và thậm chí là vượt ra khỏi lục địa.”
Ông cũng cho biết WHO đã chi 1.5 triệu MK từ quỹ dự phòng và dự kiến sẽ chi thêm trong những ngày tới. WHO ước tính kế hoạch ứng phó với dịch bệnh sẽ cần khoản tiền ban đầu là 15 triệu MK, và sẽ kêu gọi các nhà tài trợ góp tiền hỗ trợ.
Đầu tuần này, cơ quan y tế công cộng hàng đầu của Phi Châu đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp về mpox trên toàn lục địa, cảnh báo rằng virus đang lây lan với tốc độ rất nhanh. Trong năm nay, đã có hơn 17,000 trường hợp nghi ngờ mắc bệnh và hơn 500 người đã chết, hầu hết đều là trẻ em ở Congo.
Giáo sư Dimie Ogoina, chủ tịch ủy ban khẩn cấp về mpox của WHO, cho biết tất cả thành viên trong ủy ban đều đồng thuận rằng sự bùng phát mpox là một “tình huống bất thường” với số ca bệnh kỷ lục ở Congo.
Trong năm 2022, một chủng virus mpox khác đã lây lan trên toàn thế giới, chủ yếu trong nhóm nam giới có quan hệ tình dục đồng giới, khiến WHO phải tuyên bố tình trạng khẩn cấp. Thuốc chích ngừa và sự tăng cường các biện pháp phòng ngừa đã giúp ngăn chặn dịch bệnh lây lan.
Tuy nhiên, ở Congo, WHO cho biết vẫn còn nhiều điều chưa rõ về các con đường lây nhiễm của virus và cần phải nghiên cứu thêm. Hiện tại chưa có thuốc để chích ngừa bệnh ở khu vực này. WHO đang nỗ lực phát triển thuốc và lên kế hoạch chủng ngừa, đồng thời kêu gọi các quốc gia có dự trữ thuốc ngừa quyên góp để hỗ trợ.
Gửi ý kiến của bạn
