WASHINGTON – Hôm thứ Ba (30/7), các nhà lập pháp Hoa Kỳ đe dọa sẽ cắt giảm tài trợ cho Cơ quan quốc tế chống gian lận trong tranh đua thể thao (World Anti-Doping Agency, WADA) vì cho rằng cơ quan này thất trách, không điều tra rõ ràng về cáo buộc các vận động viên bơi lội của Trung Quốc dương tính với chất kích thích (doping), theo Reuters.
Hoa Kỳ, quốc gia tài trợ cho WADA nhiều nhất, chỉ trích cơ quan này đã không công khai thông tin về việc 23 vận động viên bơi lội Trung Quốc dương tính với chất kích thích TMZ vài tháng trước Thế vận hội Tokyo 2021.
Sự việc này đã gây ra một làn sóng ngờ vực về tính minh bạch của Thế vận hội, ảnh hưởng tiêu cực đến Thế vận hội Paris 2024, và làm dấy lên tranh cãi giữa các cơ quan chống gian lận trong tranh đua thể thao của quốc tế (WADA) và của Hoa Kỳ (USADA, U.S. Anti-Doping Agency).
Để đối phó trước các cáo buộc của Hoa Kỳ, WADA dọa sẽ lôi USADA ra Ủy ban Độc lập Giám sát việc Tuân thủ các quy tắc (Independent Compliance Review Committee, ICRC); điều này sẽ có tác động xấu đến kế hoạch tổ chức Thế vận hội 2028 và 2034 của Hoa Kỳ.
Đáp trả lại, các nhà lập pháp từ cả Hạ viện và Thượng viện đã đưa ra Đạo luật Restoring Confidence in the World Anti-Doping Agency Act of 2024, nhằm cho phép Văn phòng Chính sách về Bài trừ Ma túy (Office of National Drug Control Policy, ONDCP) của Bạch Ốc giảm bớt hoặc ngừng tài trợ cho WADA nếu thấy cần thiết.
Theo TNS Marsha Blackburn, Ủy ban Thế vận Quốc tế (International Olympic Committee, IOC) và WADA đã cố gắng ép Hoa Kỳ cho FBI ngừng điều tra vụ doping bằng cách mang Thế vận hội Mùa đông (Winter Games) 2034 của Salt Lake City ra dọa dẫm.
Blackburn nói với các phóng viên: “Chúng tôi sẽ không ngậm bồ hòn làm ngọt mà vẫn sẽ tiếp tục đấu tranh cho tinh thần fair play trong thể thao. Luật mới sẽ cho phép Hoa Kỳ ngừng tài trợ cho WADA nếu họ không giữ được sự công bằng trong vai trò chống gian lận của mình.”
IOC đã yêu cầu Hoa Kỳ phải tuân theo quyền hạn và quyết định của WADA, đồng thời bổ sung thêm một điều khoản trong hợp đồng cho Thế vận hội 2034 tại Salt Lake City. Điều khoản này cho phép IOC hủy bỏ hợp đồng tổ chức Thế vận hội Mùa đông 2034 nếu Hoa Kỳ không tôn trọng quyền hạn của WADA.
Bất kỳ quốc gia nào muốn tham gia hoặc tổ chức một sự kiện thể thao quốc tế đều phải tuân thủ các quy định về việc cấm xài kích thích. Điều này có nghĩa là trong quá trình WADA xem xét và đánh giá, nếu Hoa Kỳ bị phán là không tuân thủ các quy định về doping, họ sẽ bị tước quyền tổ chức Thế vận hội hay thậm chí là không được tham gia.
Hoa Kỳ sẽ tổ chức Thế vận hội Mùa hè tại Los Angeles vào năm 2028, và Mùa đông năm 2034 tại Salt Lake City. Hoa Kỳ cũng đã đóng góp khoảng 3.4 triệu MK vào ngân sách của WADA trong năm 2023, và dự kiến sẽ đóng góp một khoản tương tự trong năm 2024.
TQ đã điều tra và minh oan cho các vận động viên bơi lội của mình. Kết quả điều tra phát hiện ra dấu vết của TMZ trong bếp của khách sạn nơi các vận động viên này ở, cho rằng doping có thể đã vô tình rơi rớt vào đồ ăn hoặc nước uống của họ. Và WADA cho biết họ không có bằng chứng để bác bỏ kết luận này.
Sự việc không được công khai vào thời điểm diễn ra Thế vận Tokyo 2021. Tuy nhiên, vấn đề đáng nói là một số vận động này đã giành huy chương ở Tokyo và hiện đang tham gia Thế vận Paris. ĐSQ TQ tại Washington đã chỉ trích luật mới, cho rằng Hoa Kỳ không nên nhúng tay vào hệ thống của WADA.
Phát ngôn viên của ĐSQ TQ Liu Pengyu cho biết: “Hoa Kỳ đang cố tình đặt điều, dựng chuyện, rồi đi đe dọa các tổ chức quốc tế để bôi nhọ uy tín các vận động viên TQ và cản trở họ tham gia Thế vận Paris.”