ĐÀI LOAN – Chủ Tịch Hạ Viện Nancy Pelosi đã gặp Tổng Thống Đài Loan, Tsai Ing-wen (Thái Anh Văn), vào sáng Thứ Tư (giờ địa phương), với một loạt các cuộc họp dự kiến sẽ khiến căng thẳng với Trung Quốc tăng cao, theo NYTimes đưa tin ngày Thứ Ba, 2 tháng 8 năm 2022.
Sau cuộc gặp với các nhà lập pháp, bà Pelosi đã gặp bà Tsai tại văn phòng tổng thống ở trung tâm Đài Bắc. Cuộc gặp giữa hai bà được truyền hình trực tiếp. Bà Pelosi nói: “Ngày nay, thế giới phải đối mặt với sự lựa chọn giữa dân chủ và chuyên quyền. Quyết tâm của Hoa Kỳ trong việc bảo vệ nền dân chủ ở Đài Loan và trên toàn thế giới vẫn vững vàng như kiềng ba chân.”
Dù có thể sẽ bị coi là kẻ thù của Trung Quốc, bà Pelosi vẫn tham gia cuộc thảo luận với một số nhà lãnh đạo nhân quyền vào chiều Thứ Tư, trước khi rời Đài Loan.
Chuyến đi của bà diễn ra bất chấp những cảnh báo ngày càng gay gắt từ Trung Quốc, vốn luôn tuyên bố Đài Loan là lãnh thổ của mình. Họ đã lên án chuyến thăm mạnh mẽ, thậm chí tuyên bố kế hoạch các cuộc tập trận quân sự gần Đài Loan.
Sáng Thứ Tư, bà Pelosi đã đến cơ quan lập pháp của Đài Loan với sự hộ tống của cảnh sát để gặp gỡ một số nhà lập pháp hàng đầu của Đài Loan. Ở một phía của tòa nhà, một nhóm ủng hộ đã giơ băng rôn chào đón bà. Trong khi đó, một nhóm những người biểu tình ủng hộ Trung Quốc đã giơ những tấm biển gọi bà là “kẻ phóng hỏa” và cáo buộc bà can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc.
Trong thời gian ở trên đảo, bà Pelosi cũng dự kiến sẽ tham dự một bữa tiệc tại Nhà Khách Đài Bắc (Taipei Guest House), tòa nhà lịch sử của chính phủ được sử dụng để chiêu đãi ngoại giao và thăm Bảo Tàng Nhân Quyền Quốc Gia (National Human Rights Museum), nơi lưu giữ các tài liệu về lịch sử của Đài Loan với tư cách là một nền dân chủ.
Trong cuộc họp buổi sáng với các nhà lập pháp Đài Loan, bà Pelosi ca ngợi thành tích của Đài Loan trong việc đối phó với đại dịch COVID-19, nhân quyền và các vấn đề khí hậu. Lo Chih-cheng, một nhà lập pháp của Dân Tiến Đảng (Democratic Progressive Party) tham dự cuộc họp, cho biết: “Trước những dọa nạt và cảnh báo của Trung Quốc, chuyến thăm của bà cho thấy Hoa Kỳ sẽ không cúi đầu trước sự thị oai của Bắc Kinh và quyết định đứng về phía Đài Loan. Bà ấy quyết định đứng về phía các đồng minh của nền dân chủ.”
Sau cuộc gặp với bà Pelosi, Tổng Thống Tsai Ing-Wen tuyên bố rằng Đài Loan sẽ làm "bất cứ điều gì cần thiết" để tăng cường khả năng quốc phòng của mình, theo tin CNN.
"Đài Loan sẽ không lùi bước trước các mối đe dọa quân sự, chúng tôi sẽ duy trì chủ quyền của quốc gia mình và tiếp tục bảo vệ nền dân chủ. Đồng thời, chúng tôi muốn hợp tác và làm việc cùng với tất cả các nền dân chủ trên thế giới, để cùng nhau bảo vệ các nguyên tắc dân chủ", Tổng thống Đài Loan cho biết sau cuộc họp.
Một số người ở Đài Loan thì đang lo ngại về những gì Trung Quốc có thể làm sau khi bà Pelosi rời đi.
Phía Trung Quốc đã có những phản ứng rất nghiêm trọng. Ngay sau khi máy bay của Pelosi hạ cánh ở thủ đô Đài Bắc, các nhà ngoại giao Trung Quốc đã tuyên bố rằng chuyến thăm “làm suy yếu nghiêm trọng” chủ quyền của Trung Quốc và mối quan hệ Trung Quốc-Hoa Kỳ.
Bắc Kinh nhanh chóng áp đặt một loạt động thái trừng phạt kinh tế, bao gồm việc đình chỉ xuất cảng cát tự nhiên sang Đài Loan. Hải quan Trung Quốc đưa thêm 2,066 sản phẩm thực phẩm và hơn 100 công ty thực phẩm của Đài Loan vào danh sách đen. Họ cũng thông báo tạm ngừng nhập cảng trái cây họ cam quýt, cá hố trắng và cá sòng đông lạnh từ Đài Loan. Trung Quốc cũng sẽ cấm 2 quỹ tại Đài Loan hợp tác tài chánh với các công ty, cá nhân ở đại lục.
Quân đội Trung Quốc thì công bố các cuộc tập trận bắn đạn thật ở các khu vực xung quanh sát lãnh hải của Đài Loan, cảnh báo các tàu và máy bay tránh xa vì “lý do an toàn.” Các cuộc tập trận được thông báo sẽ diễn ra chủ yếu từ Thứ Năm đến Chủ Nhật.
Mặc dù các chuyên gia phân tích cho rằng các cuộc tập trận có vẻ là để phô trương sức mạnh, nhưng cũng cảnh báo rằng một cuộc chạm trán tình cờ bất kỳ có thể khiến tình hình vượt ngoài tầm kiểm soát. Và các cuộc tập trận có thể làm gián đoạn tạm thời một số tuyến vận tải thương mại và các cảng của Đài Loan.
Một tuyên bố đăng trên Tân Hoa Xã: “Trung Quốc chắc chắn sẽ có mọi biện pháp cần thiết để cương quyết bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ nhằm đáp lại chuyến thăm của Chủ tịch Hạ Viện Hoa Kỳ. Từ lúc này, toàn bộ hậu quả phải do phía Hoa Kỳ và lực lượng ly khai Đài Loan gánh chịu.”
Trung Quốc còn triệu tập Đại sứ Hoa Kỳ tại Bắc Kinh để chỉ trích chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi. Thứ Trưởng Ngoại Giao Trung Quốc đã lên tiếng “phản đối mạnh mẽ” chuyến thăm của bà Pelosi khi gặp Đại sứ Nicholas Burns.