BARCELONA - Các xe tăng và tên lửa của Nga đang bao vây Ukraine, cũng là đang đe dọa nguồn cung cấp lương thực và sinh kế của vô số người dân ở châu Âu, châu Phi và cả châu Á, những người sống dựa vào các vùng đất nông nghiệp rộng lớn, màu mỡ ở khu vực Biển Đen - được gọi là “lò bánh mì của thế giới,” theo tin APnews ngày Chủ Nhật, 6 tháng 3 năm 2022.
Trong số hàng triệu người tháo chạy khỏi chiến tranh là những nông dân Ukraine, họ đành phải bỏ bê ruộng đồng. Các cảng thì phải đóng cửa. Còn Nga, một cường quốc nông nghiệp khác, cũng đang bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt của phương Tây.
Arnaud Petit, Giám đốc Hiệp hội Ngũ cốc Quốc tế (International Grains Council) cho biết, dù chưa bị gián đoạn nguồn cung, giá cả lúa mì cũng đã tăng 55% chỉ trong một tuần khi cuộc xâm lược xảy ra. Nếu chiến tranh kéo dài, các quốc gia phụ thuộc vào lúa mì xuất cảng giá cả phải chăng từ Ukraine có thể đối mặt với tình trạng thiếu hụt bắt đầu từ tháng 7 năm nay.
Và điều đó có thể gây ra tình trạng thiếu hụt lương thực, khiến nhiều người rơi vào cảnh đói nghèo ở những nơi như Ai Cập và Lebanon, nơi chế độ ăn uống chủ yếu là bánh mì do chính phủ trợ cấp.
Ở châu Âu, các quan chức đang chuẩn bị cho tình trạng khan hiếm sản phẩm từ Ukraine; và giá thức ăn chăn nuôi tăng, đồng nghĩa với việc thịt và sữa cũng đắt hơn, vì rồi mọi chi phí đều sẽ tính lên đầu người tiêu dùng.
Nga và Ukraine chiếm gần một phần ba lượng xuất cảng lúa mì và lúa mạch của thế giới. Ukraine cũng là nhà cung cấp bắp lớn và dẫn đầu toàn cầu về dầu hướng dương, dùng trong chế biến thực phẩm. Chiến tranh có thể làm giảm nguồn cung cấp lương thực và đẩy giá cả lên mức cao nhất kể từ năm 2011.
Giao tranh kéo dài sẽ có tác động lớn đến nước Ai Cập xa xôi, cách đó 1,500 dặm (2,400 km), vì họ là nước nhập cảng lúa mì lớn nhất thế giới. Hàng triệu người sẽ sống trong cảnh nghèo đói.
Ở Lebanon gần đó, các nhà chức trách đang ngược xuôi đàm phán với Hoa Kỳ, Ấn Độ và Canada, tìm cách bù đắp cho sự thiếu hụt lúa mì, vì Ukraine là nguồn cung cấp chiếm tới 60% lượng lúa mì của họ. Ngay cả trước khi chiến tranh nổ ra, người dân Kenya đã kêu gọi giảm giá lương thực thực phẩm trên các phương tiện truyền thông xã hội. Giờ thì họ phải phập phồng chuẩn bị cho những điều còn tồi tệ hơn.
Tại Nigeria, sự thiếu hụt nguồn cung cấp lúa mì từ Nga và Ukraine được dự báo sẽ ảnh hưởng đến giá cả của các loại bánh mì, loại lương thực phổ biến ở quốc gia đông dân nhất châu Phi.
Thậm chí, sự gián đoạn có thể được cảm nhận ở tận Indonesia, nơi lúa mì được sử dụng để sản xuất mì ăn liền, bánh mì, thực phẩm chiên và đồ ăn nhẹ.
Trong năm ngoái, Ukraine là nhà cung cấp lúa mì lớn thứ hai của Indonesia, chiếm 26% lượng lúa mì họ nhập cảng.
Tại các nước châu Âu, nông dân cũng lo ngại chi phí thức ăn chăn nuôi sẽ tăng.
Ukraine cung cấp cho EU gần 60% bắp và gần một nửa thành phần chính trong ngũ cốc cần thiết để làm thức ăn cho gia súc. Nga thì không chỉ cung cấp 40% nhu cầu khí đốt tự nhiên cho EU, mà còn là nhà cung cấp chính phân bón, lúa mì và các mặt hàng chủ lực khác.
Tây Ban Nha cũng đang cảm thấy khó khăn cả về dầu hướng dương và các loại ngũ cốc quan trọng trong ngành chăn nuôi.
Jaume Bernis, chủ trại heo 58 tuổi, lo ngại chiến tranh sẽ khoét sâu vào những thua lỗ mà trang trại của ông đang phải đối mặt vì biến đổi khí hậu và hạn hán. Trại heo của Bernis có khoảng 1,200 con heo. Kể từ tháng 10 năm 2022, mặt hàng thịt heo ở Tây Ban Nha đã phải chịu lỗ do chi phí cao. Cho tới khi cuộc chiến ở Ukraine nổ ra, chỉ trong hai ngày đầu tiên, giá ngũ cốc làm thức ăn chăn nuôi ở Tây Ban Nha đã tăng 10%. Bernis than thở: “Chúng tôi đang đối mặt với chi phí rất cao, cũng không biết rồi sắp tới cái gì sẽ xảy ra nữa đây.”