HOA KỲ – Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Cell đưa ra 4 yếu tố để giúp dự đoán liệu một người có bị ‘di chứng COVID-19’ không, theo trang TheHill đưa tin ngày Thứ Tư, 26 tháng 1 năm 2022.
Jim Heath, người đứng đầu Viện Institute for Systems Biology ở Seattle và là người đưa ra nghiên cứu, cho biết: “Khả năng xác định các yếu tố có thể gây ra bệnh hoặc bệnh mãn tính là bước đầu tiên để xác định rằng nó thực sự là căn bệnh có thể điều trị được. Và các yếu tố này cũng sẽ giúp ta tìm ra các phương pháp điều trị.”
Nghiên cứu đã theo dõi 309 bệnh nhân bị COVID-19, lấy máu và mẫu xét nghiệm ở nhiều thời điểm khác nhau.
Yếu tố quan trọng nhất mà nghiên cứu xác định trong việc dự đoán ‘di chứng COVID-19’ là sự hiện diện của một số loại kháng thể được gọi là tự kháng thể (autoantibodies), chúng sẽ tấn công vào các bộ phận khỏe mạnh của cơ thể do nhầm lẫn. Các tự kháng thể có liên quan đến các bệnh tự miễn dịch, như bệnh Lupus, khiến hệ thống miễn dịch tấn công chính cơ thể do bị nhầm lẫn.
Heath nói: “Hầu hết những người có tự kháng thể không thực sự biết điều đó. Chúng được gọi là cận lâm sàng... có thể quý vị có nguy cơ mắc một số bệnh tự miễn dịch, chỉ là nó chưa phát triển mà thôi.” Tuy nhiên, ông cho biết một ứng dụng thực tế của nghiên cứu là các phương pháp điều trị bệnh lupus có thể “đáng khám phá” như các phương pháp điều trị di chứng COVID-19.
Yếu tố thứ hai có thể khiến quý vị có nguy cơ bị di chứng COVID-19 là sự tái kích hoạt một loại vi rút khác có tên là Epstein-Barr Virus (EBV), nó cực kỳ phổ biến, có khi lây nhiễm cho mọi người đến 90% và thường chỉ gây ra các triệu chứng nhẹ.
EBV thường không hoạt động trong cơ thể sau lần lây nhiễm đầu, nhưng nó có thể được tái kích hoạt khi ta bị nhiễm COVID-19, lúc này hệ thống miễn dịch bị phân tâm lo chống lại COVID-19. Điều này sẽ dẫn tới nguy cơ bị di chứng COVID-19.
Yếu tố thứ ba được xác định là lượng vi rút gây ra COVID-19 (tên chính thức là SARS-Cov-2) hiện diện trong máu, còn được gọi là “số vi khuẩn trong máu” (viral load).
Yếu tố này cùng với vai trò của EBV cho thấy rằng các loại thuốc điều trị giúp chống lại tác động tức thì của COVID-19, như thuốc viên Pfizer Paxlovid chẳng hạn, cũng có thể có tác dụng trong việc điều trị di chứng COVID-19. Heath nói: “Hai trong số những yếu tố giúp dự báo là nồng độ vi rút trong máu. Cho nên, có thể thấy rằng những loại thuốc điều trị vi rút đang được sử dụng để điều trị bệnh cấp tính có thể cũng có tác dụng đối với di chứng COVID.”
Yếu tố cuối cùng giúp dự đoán nguy cơ mắc di chứng COVID-19 thì dễ xác định hơn: người bệnh có bị bệnh tiểu đường Type 2 hay không.
Và dù 4 yếu tố trên là một bước tiến trong việc tìm hiểu nguyên nhân gây ra di chứng COVID-19 và giúp tìm ra các phương pháp điều trị, nhưng các bác sĩ vẫn chưa thể hiểu rõ cơ chế tại sao chúng có liên quan đến di chứng COVID-19.
Ngoài ra, một cách để giảm nguy cơ bị di chứng COVID-19 là tiêm phòng. Một nghiên cứu khác ở Anh cho thấy những người được tiêm phòng ít có nguy cơ bị di chứng COVID-19 hơn 41%.