Rồi thì cuộc bầu cử Hoa Kỳ 2020 cũng dần đến hồi kết. Vào ngày 23/11/2020, cho dù chưa nhận thất bại,tổng thống Trump vẫn phải đồng ý để cho Văn Phòng Quản Trị Dịch Vụ Công (GSA) bắt đầu tiến trình chuyển giao quyền hành sang tổng thống đắc cử Biden. 4 năm lãnh đạo nước Mỹ đầy sóng gió của tổng thống Trump cũng đã khép lại. Vẫn chưa thể hình dung hết ảnh hưởng của ông Trump đối với tình hình chính trường Mỹ trong những năm sắp tới. Không ai có thể phủ định sức hút của Trump đối với cử tri Cộng Hòa. Hơn 70 triệu người Mỹ đã bỏ phiếu cho ông trong một kỳ bầu cử gay cấn, nghẹt thở nhất lịch sử Hoa Kỳ trong thế kỷ 21.
Đây cũng là lúc để cử tri của cả hai phiá có thời giờ bình tâm nhìn lại mình, nhìn lại những người không cùng chính kiến với mình, và hy vọng mọi xung đột bất đồng rồi sẽ qua đi. Hầu hết mọi người đều nhận thấy trong bốn năm qua, nước Mỹ đã ở trong tình trạng chia rẽ sâu sắc nhất kể từ thời chiến tranh Việt Nam. Điều này cũng nhận thấy ở cộng đồng người Mỹ gốc Việt, và cả những người Việt trong nước. Không thể kể hết bao nhiêu trường hợp những người Việt đã mất bạn; gia đình bất hòa, cãi nhau, không nhìn mặt nhau; những friend trên Facebook bỗng dưng unfriend lẫn nhau… chỉ vì ủng hộ và không ủng hộ Trump.
Một cử tri nói “không” với ông Trump trong kỳ bầu cử 2020 cho biết đã từng là một cử tri độc lập trong một thời gian dài, nhưng năm nay quyết định đổi ghi danh thành cử tri Dân Chủ, chỉ với mục đích góp phần loại ông Trump ra khỏi vị trí lãnh đạo Hoa Kỳ. Lý do rất đơn giản: người này tin rằng nước Mỹ có đủ khả năng giữ vững vị trí đứng đầu thế giới mà không cần đến một tổng thống nói dối trắng trợn, kém trung thực, gây chia rẽ như ông Trump. Nước Mỹ dư thừa nhân tài thuộc mọi đảng phái. Người lãnh đạo giỏi chỉ cần biết đoàn kết người dân, chọn người tài trong nội các của mình là đủ để làm cho nước Mỹ vĩ đại. Nhiều vị tổng tống Cộng Hòa, Dân Chủ xưa nay vẫn làm như vậy. Nhiều người Việt có tâm tính lành thiện có cùng suy nghĩ như trên đã quay quắt thắc mắc rằng: tại sao nhiều bạn bè, người thân trong gia đình mình cũng là những người tốt, trung thực, có trình độ lại có thể ủng hộ ông Trump? Câu trả lời cho vấn đề này không đơn giản. Những người ủng hộ ông Trump có nhiều lý do khác nhau cho sự lựa chọn của mình. Không có câu trả lời chung cho mọi trường hợp. Nếu chỉ kết luận theo kiểu vơ đũa cả nắm thì sẽ khó hiểu rõ được những người bạn khác chính kiến, và càng đào sâu thêm sự ngăn cách.
Người viết bài này đưa ra những nhận định dưới đây về người Mỹ gốc Việt ủng hộ Trump sau khi chuyện trò với khoảng vài chục bạn bè thuộc nhiều thành phần xã hội, cũng như theo dõi họ trên facebook, e-mail và các mạng xã hội khác. Việc lắng nghe, quan sát không phê phán đã giúp người viết hiểu rõ hơn về nhiều quan điểm khác nhau của họ.
+++
Một cuộc thăm dò vào tháng 9/2020 của Viện Nghiên Cứu Người Mỹ Gốc Châu Á Thái Bình Dương (AAPI) đã cho thấy rằng người Mỹ gốc Việt là sắc dân gốc Á duy nhất ủng hộ tổng thống Trump nhiều hơn so với ông Biden, với tỉ lệ 48%/ 36%. Điều này dễ dàng cảm nhận được tại Cali, nơi có cộng đồng người Việt lớn nhất tại hải ngoại. Những người gốc Việt ủng hộ Trump thuộc mọi thành phần. Từ những người lớn tuổi sang Mỹ theo diện di tản, HO, giới thương gia, cho đến giới công nhân làm hãng xưởng. Họ là những bác sĩ, dược sĩ, nha sĩ, kỹ sư, kinh tế gia, cho đến giới văn nghệ sĩ, họa sĩ, ca sĩ… Theo góc độ tôn giáo, họ thuộc hầu hết những tôn giáo chính: Thiên Chúa Giáo, Tin Lành, Phật Giáo, Cao Đài, Hòa Hảo… Nhiều vị tu hành, lãnh đạo tâm linh có uy tín trong cộng đồng cũng ủng hộ tổng thống Trump.
Một thống kê khác cũng rất rõ, khó phản bác: những người Việt ủng hộ Trump đa số là người lớn tuổi, trong hầu hết những người trẻ tuổi đều có khuynh hướng ủng hộ Biden. Điều này không chỉ đúng ở Cali vốn là thành trì của đảng Dân Chủ, mà còn xảy ra ở những tiểu bang đỏ truyền thống, thí dụ như Texas. Đây cũng là nguyên nhân chính khiến những gia đình gốc Việt rơi vào tình trạng xung đột chính trị trong vài năm qua. Một người Việt theo Cộng Hòa ở Houston cho biết cả 4 người con đều nói với anh rằng: “sorry bố, năm nay con phải vote out Trump thôi…”. Một người khác cũng ở Texas kể rằng con anh, cháu anh trong đại gia đình đều theo Dân Chủ. Các cuộc họp mặt của đại gia đình đôi khi thành những cuộc tranh cãi chính trị ồn ào giữa ba thế hệ. Anh làm cho hãng dầu, mới thất nghiệp trước ngày bầu cử, trong khi con anh lại bầu cho Biden. Anh hỏi: “tại sao con bầu cho Biden?”, nó trả lời “tại vì Trump nói năng lung tung…”. Anh chỉ nhắc nó: “Lần sau con đi bầu hãy nghĩ đến công việc của bố…”. Một người có tiếng tăm trong nhiều sinh hoạt cộng đồng Nam Cali cho biết bạn của con anh nói rằng chúng bị cha mẹ dọa đuổi ra khỏi nhà và “từ” luôn nếu chống Trump, nên xin qua nhà anh tị nạn! Ngược lại, nhiều cha mẹ ủng hộ Trump nói rằng con cái ngày nay theo Dân Chủ “đấu tố” bố mẹ không khác gì CSVN thời cải cách ruộng đất.
Có thể ghi nhận những người ủng hộ Trump vì một số lý do như sau, cho dù không thể biết rõ tỉ lệ phần trăm của những nhóm này:
-
Ủng hộ Trump vì ủng hộ đảng Cộng Hòa. Điều này dễ thấy, vẫn thường xảy ra trong những mùa bầu cử trước đây.
-
Ủng hộ Trump vì ghét đảng Dân Chủ. Điều này mới nghe tưởng như giống như trường hợp đầu tiên, nhưng không hoàn toàn như vậy. Hiện tượng “ghét đám Dân Chủ thổ tả” có chiều hướng tăng trong những năm gần đây, đặc biệt là đối với những người bảo thủ. Một số người nói rằng phong trào “Me Too” đã đi quá trớn, khi những chuyện liên quan đến “tấn công” hay “đồng thuận” tình dục từ hàng chục năm trước nay lại làm bao nhiêu người nổi tiếng điêu đứng. Một bạn trẻ gốc Việt đã lên Youtube cố lập luận một cách có hệ thống để bảo vệ quan điểm “All Lives Matter”, và cho rằng phong trào “Black Lives Matter” không thuyết phục được cô. Một số người theo Cộng Hòa ở Cali nói rằng việc thống đốc Newsom đang xem xét việc bồi thường cho con cháu những người nô lệ da đen là “mị dân”, tạo gánh nặng cho người đóng thuế. Một gia đình ở San Diego nói Đảng Dân Chủ cho phép di dân vào Hoa Kỳ đã tạo ra gánh nặng cho hệ thống an sinh xã hội, và những người đi làm đóng thuế như họ lãnh đủ. Ở đây không bàn chuyện đúng sai của những quan điểm trên, chỉ ghi nhận lý do của hiện tượng “ghét đám Dân Chủ”.
-
Ủng hộ Trump vì quyền lợi của cá nhân, gia đình. Điển hình nhất là việc tổng thống Trump giảm thuế. Điều này có vẻ hữu lý, cho nên được phía Cộng Hòa khai thác triệt để. Ở Quận Cam, trong các bích chương tranh cử, các ứng cử viên Cộng Hòa tự cho mình là “low tax” và dán nhãn các đối thủ Dân Chủ là “high tax”. Một nha sĩ triệu phú ở Seattle nói rằng đứng trên quan điểm y tế, anh ủng hộ Dân Chủ; nhưng đứng trên quan điểm kinh doanh, anh ủng hộ ông Trump vì giúp anh tăng lợi nhuận. Nhiều người Việt đi làm việc chuyên môn, lãnh lương năm trên dưới “6 số” cũng đồng quan điểm trên, cho dù họ không biết rõ chính sách thuế của Trump thực sự ảnh thưởng ra sao đến thu nhập của giới đi làm, và đến ngân sách quốc gia trong những năm tới.
-
Ủng hộ Trump vì làm kinh tế Mỹ đi lên. Một lần nữa, vấn đề này có liên quan đến chính sách giảm thuế. Tuy nhiên, một người ở Houston khi ca ngợi “chỉ có Trump làm kinh tế Mỹ đi lên” đã lầm tưởng rằng thời Obama kinh tế đang đi xuống, và chỉ đi lên sau khi Trump lên làm tổng thống. Và anh ta cũng không biết thâm thủng ngân sách Mỹ tăng kỷ lục do chính sách giảm thuế của Trump.
-
Ủng hộ Trump vì Trump chống Trung Cộng và chống CSVN. Đây có lẽ là lý do “ăn khách” nhất (và cũng gây tranh cãi nhất) đối với những người đã từng phục vụ trong chính quyền và quân lực Việt Nam Cộng Hòa. Một cựu quân nhân VNCH ủng hộ Trump đã tỏ ra rất thất vọng khi biết một nhà văn, nhà báo nổi tiếng trong cộng đồng, đã từng ở tù cộng sản nhiều năm nhưng chống Trump. Anh ta nói rằng thật không ngờ một người đã từng ở tù cộng sản mà nay lại đi ủng hộ đám Dân Chủ thiên tả! Chủ đề “Trump chống cộng” cũng được giới chính khách Cộng Hòa ở Quận Cam khai thác triệt để. Những lời tuyên truyền “nếu Biden làm tổng thống nước Mỹ sẽ lọt vào tay cộng sản” thường xuyên được nhắc tới. Một ứng cử viên Dân Chủ ở Quận Cam bị dán nhãn “yếu hèn với Trung Cộng”; hình của ông ta được đặt chung với hình ảnh Mao Trạch Đông trong những tờ truyền đơn tranh cử.
-
Ủng hộ Trump vì thấy giống mình. Một người ở Texas cảm thấy thú vị vì thấy được một tổng thống nói năng lấc cấc giống mình. Một Phật tử thuần thành, đạo đức, trực tính, hay nói thẳng cũng cảm thấy ông Trump giống mình vì dám nói thẳng không sợ mất lòng ai. Một anh kỹ sư cao học ở San Diego nói rằng ông Trump lên làm tổng thống đã nói lên nhiều điều mà nhiều người như anh từng nghĩ nhưng không dám nói, như chống di dân vì đó là gánh nặng của xã hội… Nhiều người theo chủ nghĩa thực dụng nói “Trump xấu tốt không thành vấn đề, miễn là được việc”. Không ít người vô tình cho thấy ông Trump và họ giống nhau ở tính kỳ thị. Một người Cộng Hòa ở Texas nói thẳng thừng: người Việt mình là dân tộc có máu kỳ thị mạnh có lẽ chỉ sau người da trắng. Chính anh đã từng là nạn nhân của sự kỳ thị này từ một người họ hàng đi di tản 1975, khi anh mới di dân sang Mỹ theo diện bảo lãnh vào đầu thập niên 90. Một người cũng ở Texas hỏi một người thân ở Cali rằng: “mày nghĩ sao nếu nước Việt Nam có một người Thượng lên làm tổng thống?!?”. Nhiều người Việt ở Cali không ngần ngại gọi tổng thống Obama là “thằng mọi đen!”. Một người ở Oklahoma cho rằng xứ sở này là của người da trắng; nhờ người da trắng mà nước Mỹ mới hùng mạnh như ngày nay, cho nên ủng hộ việc giữ cho người da trắng chiếm đa số. Một nhà tu hành nói khi mình đến sinh sống ở một nơi mới, tự nhiên mình cũng thích ở khu người da trắng hơn là khu Mỹ đen…
-
Ủng hộ Trump vì bị hình ảnh đẹp hào nhoáng của Trump và những người thân cận. Ông Trump là một nhà truyền thông lão luyện, với nhiều show truyền hình ăn khách trong quá khứ, và tiếp tục thành công trong công việc “dựng show” khi làm tổng thống. Nhiều người bị “hớp hồn” bởi vẻ đẹp “da trắng tóc vàng” của Kayleigh McEnany- Thư Ký Báo Chí Tòa Bạch Ốc, hay Hope Hicks- cố vấn chính trị của ông Trump. Nhiều người đã đưa những hình ảnh “rất đẹp và hạnh phúc” của gia đình ông Trump để thuyết phục người khác rằng chủ nhân một gia đình giàu có, hạnh phúc như vậy thì không thể là người xấu được. Có người còn lấy hình ảnh cậu con trai út của ông Trump như là biểu tượng của “đẹp trai, con nhà giàu, học giỏi”, và liên kết nó với sự thành đạt và nhân cách của ông bố.
Cần phải ghi nhận thêm một điểm quan trọng nữa: những người ủng hộ Trump có thể sẽ không tích cực, cuồng nhiệt như hiện nay nếu không có một mạng truyền thông xã hội được tổ chức rất chuyên nghiệp, chuyên truyền bá những tin có lợi cho ông Trump. Đó không phải là những cơ quan truyền thông có uy tín lâu đời tại Mỹ và trên thế giới như MSNBC, Reuters, Fox News, AP, Wall Street Journals, Forbes, CNN, VOA, BBC… Đối với người gốc VIệt, đó không phải là báo Người VIệt, Việt Báo, Viễn Đông, Little Saigon Radio, SBTN, Hồn Việt TV, Little Saigon TV… Đó là những kênh truyền thông trên Facebook, Youtube, Twitter, qua hệ thống e-mail cá nhân. Những kênh truyền thông này đưa rất nhiều và đều đặn những tin dựa trên thuyết âm mưu, dựa trên ý kiến (opinions) nhiều hơn trên sự thật (facts), thậm chí là những tin hoàn toàn bịa đặt. Cho đến những ngày cuối tháng 11, những người ủng hộ Trump vẫn nhận và truyền đi những tin đại loại như: FBI công bố rúng động nước Mỹ khi giải mã thành công máy chủ Dominion; Đơn xin tham gia trưng cầu dân ý về bầu cử gian lận để đưa lên Tối Cao Pháp Viện; Đội ngũ luật sư của TT Trump tung 9 chứng cớ đanh thép, cơ hội đảo ngược kết quả bầu cử lớn dần… Một người từng là bác sĩ quân y quân lực VNCH hàng ngày chuyển tiếp những tin kiểu này đến mọi người quen mà ông có e-mail, với “câu thòng” cố định: “chuyển tiếp tùy nghi”, bất kể người nhận có muốn xem hay không, thuộc chính kiến nào. Những nguồn tin này được chế biến từ những tổ chức ủng hộ Trump trong nước Mỹ, và cả những tổ chức từ nước ngoài. Theo BBC, vào năm 2019, cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Robert Mueller đã kết luận rằng Nga đã can thiệp vào cuộc bầu cử "một cách ồ ạt và có hệ thống" dưới hình thức một chiến dịch truyền thông xã hội rộng lớn, nhưng không chứng minh được bất kỳ âm mưu tội phạm nào giữa Moscow và chiến dịch tranh cử của ông Trump. Một nhà báo kỳ cựu ở Quận Cam chỉ ra rằng nhiều thông tin giả trong mùa bầu cử xuất phát từ Việt Nam, với mục đích chia rẽ cộng đồng gốc Việt. Một lượng thông tin bằng tiếng Việt kém độ tin cậy khổng lồ như vậy trên mạng xã hội đã lấy được niềm tin của nhiều người không có khả năng đọc những nguồn tin tiếng Anh để kiểm chứng. Ngay cả những người có trình độ chuyên môn cao, có đủ khả năng Anh ngữ cũng chỉ thích đọc những tin này. Vì sao vậy? Bởi vì định kiến là một thói quen của rất nhiều người. Những vị bác sĩ, kỹ sư, doanh nhân thường chỉ tìm đọc thêm những nguồn thông tin mới liên quan đến chuyên môn của mình, vì đó là cơm áo gạo tiền. Còn về chính trị, họ thường đã có sẵn chính kiến từ trước, cho nên tìm đọc những nguồn tin thuận với quan điểm của mình cho nhẹ óc, khỏi phải suy nghĩ. Chuyện kiểm chứng thông tin chính trị thì đã có những chính trị gia, những nhà báo lo, vì đó là công việc của họ. Một nha sĩ tận tâm nghề nghiệp, hiền lành tâm sự rằng anh không tin covid-19 gây chết người nhiều như giới truyền thông chính thống đã đưa tin. Có thể do giới y tế đã sử dụng con số này để kiếm thêm lợi nhuận. Anh cũng tỏ ra không tin tưởng vào Dr.Fauci lắm. Khi được hỏi dựa vào nguồn tin nào để kết luận như vậy, anh cho biết đã kiểm chứng thêm thông tin từ Youtube. Điều này giải thích thêm tại sao những người có trình độ chuyên môn cao vẫn ủng hộ Trump.
Hậu quả của sự xung đột giữa những người Việt ủng hộ Trump và chống Trump đã có nhiều bài viết nhắc đến. Ở đây xin trích thêm ý kiến của một nhà truyền thông có uy tín, có khuynh hướng trung dung về đảng phái, nhưng chống cộng dứt khoát trong cộng đồng gốc Việt. Gia đình anh là tam đại đồng đường. Cha mẹ anh ủng hộ Trump. Anh chị em của anh chia ra làm hai phe bên theo, bên chống Trump. Con cháu của anh thì hoàn toàn ủng hộ Biden. Chúng im lặng trong nhà khi ông bà cha mẹ ủng hộ Trump, nhưng ra ngoài tham gia các hoạt động ủng hộ đảng Dân Chủ. Một người bạn ca sĩ của anh khoe rằng 10 người ca nhạc sĩ thì có 9 người ủng hộ Trump, và liệt kê tên những người ca nhạc sĩ hải ngoại ra cùng với tên Đàm Vĩnh Hưng từ trong nước. Anh kinh ngạc, vì người bạn ca sĩ này cũng có lập trường chống cộng mạnh, nay lại xếp tên văn công Đàm Vĩnh Hưng vào cùng hàng ngũ của mình! Còn một số nhà đấu tranh dân chủ trong nước ủng hộ Trump nay tự tách rời mình ra khỏi những người đấu tranh tại hải ngoại có lập trường chống Trump. Như vậy thì CSVN là người thắng lớn nhất khi sự kiện bầu cử Hoa Kỳ chia rẽ cộng đồng người Việt tị nạn, người Việt yêu tự do dân chủ. Anh cảm thấy rất buồn, và hứa sẽ tìm cách hàn gắn lại vết thương này.
Một vài ghi chép lại trong nhiều tháng qua là như vậy. Câu chuyện về những người Việt ủng hộ Trump và chống Trump sẽ vẫn kéo dài thêm một thời gian nữa. Nó sẽ khép lại, hay mở rộng thêm còn tùy vào nghiệp lực của nước Mỹ, của cộng đồng người Việt ở Mỹ. Qui luật nhân quả vẫn sẽ vận hành như một qui luật muôn đời của vũ trụ.
Dân Việt (11/2020)
https://www.voatiengviet.com/a/trump-biden-bau-cu-nguoi-viet-ung-ho/5655198.html
https://www.bbc.com/vietnamese/forum-45965935
https://www.danchimviet.info/giai-ma-hien-tuong-cuong-trump-cua-nguoi-viet-nam/04/2019/14462/
https://www.nguoi-viet.com/election-2020/cu-tri-tre-di-bau-dong-ky-luc-giup-biden-dat-chien-thang/
Gửi ý kiến của bạn
