Khi Nào Và Ở Đâu Cần Đeo Khẩu Trang?

 

Trung Tâm Kiểm Soát Và Ngăn Ngừa Bệnh Tật Hoa Kỳ (CDC) đã thay đổi chính sách của họ và hiện khuyên mọi người, dù có các triệu chứng của  COVID-19 hay không, cũng nên đeo khẩu trang bằng mặt nạ hay bằng vải bất cứ khi nào ở khoảng cách xã hội là khó để duy trì. Điều rõ ràng là, CDC không nói bạn phải đeo mặt nạ bất cứ khi nào bạn đi, nhưng nên đeo ở những nơi đông người, gồm các tiệm tạp hóa và vận chuyển công cộng và đi xe chung.

 

Sự thay đổi trong các đề nghị phản ảnh sự gia tăng bằng chứng rằng COVID-19 có thể bị lây truyền bởi sự thở ra và nói chuyện bình thường nhưng cũng là sự thật rằng có người không che khi nhảy mũi hay ho.

 

 

Tên giữa của COVID-19 nên là “tàng hình.” Con người có thể bị nhiễm vi khuẩn từ một tới ba ngày trước khi thấy các triệu chứng - gồm không ho, nhảy mũi hay sốt – trong điều gọi là “truyền nhiễm không có triệu chứng.” Một nghiên cứu của Singapore cho thấy rằng 10% truyền nhiễm là lây lan không có triệu chứng.

 

Nghiên cứu 3,711 hành khách và nhân viên du thuyền Diamond Princess cho thấy rằng 1/5 những người mang bệnh COVID-19 đều không phát triển các triệu chứng. Một số trong những người này lây lan vi khuẩn qua “truyền nhiễm không có triệu chứng.” Tỉ lệ những người bị lây bệnh mà không bao giờ phát triển các triệu chứng có thể nhiều tới 1/3 đối với tổng dân số người trẻ tuổi và mạnh khỏe hơn những người phục vụ trên thuyền.

 

Khả năng lây lan của vi khuẩn rất dễ từ người sang người là lý do tại sao người được yêu cầu giữ khoảng cách vật lý nơi nơi công cộng. Nhưng con ngưiờ vẫn phải đi ra ngoài để mua những nhu yếu phẩm tại những nơi thường có nhiều người đến.

 

Nếu một người không ho hay nhảy mũi, thì làm sao họ lây vi khuẩn? Một cách là bằng tiếp xúc. Vi khuẩn sống trên màn nhầy trong cổ họng và mũi. Với người đụng vào mặt họ mỗi 2 phút rưỡi, trung bình dễ thấy làm sao vi khuẩn dính vào tay của bạn, và rồi chúng ta có thể lây nó tới những bề mặt thường dùng như tay nắm cửa, tay nắm bằng nhựa trong xe điện hay tay của người nào đó. Các bề mặt bằng thép và nhưa có thể làm cho vi khuẩn sống tới 3 ngày.

Một cách khác của việc lây lan là những người đã bị nhiễm có triệu chứng thở, nói chuyện, la hét hay ca hát. Những hành động này đưa vi khuẩn vào không khí, tạo ra những hạt vi khuẩn trong không gian – cũng gọi là hạt nhân giọt nước – mà nhỏ đến nỗi chúng có thể trôi trong không khí 3 ngày. Việc ho và nhảy mũi tạo những giọt nước lớn và vi khuẩn trong không gian, cũng như tạo ra vi khuẩn biến thành không khí.

 

Các dụng cụ y tế thông thường, như máy phun sương cho người bị suyễn và máy CPAP cho người mắc chứng ngưng thở lúc ngủ, có thể biến vi khuẩn thành không khí. Nhưng sự tập hợp các vi khuẩn trong không gian sẽ là nhỏ trong khoảng không gian thoáng khí lớn và đặc biệt không ở ngoài trời. Vi khuẩn trong không gian có thể lây nhiễm trở thành quan tâm nhiều hơn trong một nơi như căn phòng nhỏ thiếu thoáng khí. Những nơi như phỏng ngủ của bệnh nhân tại nhà của họ, một số phòng trong nhà điều dưỡng và phòng học tất cả đều được quan tâm đối với một bác sĩ. Các phòng bệnh viện thường thoáng khí hơn.

 

Yếu tố chính xác định khác của việc bị lây nhiễm là nhiều khi bạn bị tiếp xúc – như thế nguy cơ của bạn không tới 5 phút đối với 30 phút trở lên của việc tiếp xúc.

 

Các khẩu trang tự làm và những mặt nạ để giải phẫu có thể bảo vệ bạn và người khác

 

Mục đích của tất cả chúng ta khi mang đồ che mặt hay các mặt nạ giải phẫu ở bất cứ đâu có đông người là trên hết và quan trọng nhất là để bảo vệ những người khác nếu chúng ta nhảy mũi hay ho. Những đồ che mặt này sẽ ngăn rất nhiều các giọt nước lớn mà nếu không thì sẽ dính vào người khi chúng bay xa tới 18 feet. Nghiên cứu vừa được phổ biến cho thấy rằng các mặt nạ giải phẫu cũng có thể làm giảm số vi khuẩn trong không gian mà người khác tạo ra bằng cách thở và nói chuyện.

 

 

Cùng một nghiên cứu nói trên cho thấy những mặt nạ này cản trở các vi khuẩn trong không gian bị tống ra bởi người đeo như thế chúng có thể giảm thở ra vi khuẩn nữa. Nhưng chúng không hoàn hảo. Những đồ che mặt này không khít rịt vào mặt người đeo, như thế các vi khuẩn trong không gian và những giọt nước lớn hơn có thể bị hút vào qua những kẻ hở giữa mặt và miếng khẩu trang khi chúng ta thở.

  

Còn nữa, một vài vi khuẩn nhỏ đến nỗi chúng có thể bị hít xuyên qua lớp vải hay giấy được dùng để chế tạo các khẩu trang này. Người dân không nên bị ru ngủ vào cảm giác sai lầm về an ninh trong suy nghĩ rằng những loại khẩu trang này sẽ bảo vệ họ từ các vi khuẩn trong không gian hay vi khuẩn bị biến thành không khí đặc biệt trong những chỗ thiếu thoáng khí thường xuyên có người. Điều tốt nhất để làm là tránh những nơi như thế hay vào trong đó rồi ra càng nhanh càng tốt.

 

 

Cơ hội bị lây COVID-19 từ người khác lúc đi bộ bên ngoài là cực kỳ nhỏ. Mang khẩu trang được khuyến khích và yêu cầu khi bạn ở bên trong những nơi như trạm xe và ngồi chung xe, với người khác.

 

Bất cứ ở đâu bạn đi đến, nhớ giữ khoảng cách ít nhất 6 feet với không tiếp xúc bằng cơ thể. Nếu người nào đứng gần nhảy mũi hay ho và họ không mang khẩu trang, thì lập tức tránh xa họ ít nhất 20 feet. Khi bạn đi ra ngoài có việc lặt vặt cần làm thì đeo khẩu trang và làm xong việc càng nhanh càng tốt.

 

Bạn không cần mặt nạ N-95 nếu bạn đeo khẩu trang khi đi ra ngoài vào những nơi bên trong công cộng nay đi xe công cộng và nhớ giữ khoảng cách vật lý thật tốt. Các nhân viên chăm sóc sức khỏe phải chăm sóc cho các bệnh nhân COVID-19 trong khoảng cách rất gần trong thời gian dài. Nếu họ không có mặt nạ N-95, thì nguy cơ đến với họ. Nếu bạn có mặt nạ N-95, làm ơn hiến tặng nó cho bệnh viện hay cơ quan cấp cứu địa phương của bạn.