Phỏng dịch theo bài viết của Zachary P. Neal, Phó Giáo sư Tâm lý học, Trường Michigan State và Jennifer Watling Neal, Giáo sư Tâm lý học, Trường Michigan State, được đăng trên trang TheConversation.
HOA KỲ – Những lo ngại về tỷ lệ sinh giảm xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Quyết định của Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ trong vụ Dobbs v. Jackson có thể buộc phụ nữ sinh con trái với mong muốn của họ, trong khi một bài xã luận gần đây của Anh thậm chí còn đề xuất đánh thuế đối với những người không có con.
Các phương tiện truyền thông thường xuyên chỉ ra rằng ở Hoa Kỳ ngày càng có nhiều người sinh ít con hơn hoặc hoàn toàn không muốn có con. Nhưng có bao nhiêu người Mỹ muốn có con mà không thể có? Hay vẫn đang ấp ủ kế hoạch làm cha mẹ? Và có bao nhiêu người đang chủ động lựa chọn không có con?
Mặc dù các số liệu thống kê chính thức ở Hoa Kỳ và các nơi khác theo dõi khả năng sinh sản, nhưng chúng không cung cấp thông tin chi tiết về những người không có con. Không có con cũng có nhiều kiểu: có những người “không có con” vì không muốn có con; có những người muốn có con nhưng không thể có con; những người “chưa có con” đang có kế hoạch sinh con trong tương lai; một số thì “chưa quyết định” có con hay không; và những người “đang mâu thuẫn trong tư tưởng” vừa muốn có con vừa không muốn có con.
Một nghiên cứu năm 2022 trên 1,500 người trưởng thành ở Michigan phát hiện ra rằng có 21.64% không muốn có con và quyết định lựa chọn không có con (childfree). Mặc dù cuộc khảo sát không mang tính đại diện cho cả Hoa Kỳ, nhưng thống kê dân số năm 2021 cho thấy Michigan về phương diện nhân khẩu học tương tự như Hoa Kỳ về độ tuổi, chủng tộc, giáo dục và thu nhập. Nếu mô hình quan sát được ở Michigan phản ánh xu hướng quốc gia, thì có nghĩa là có khoảng 50 triệu đến 60 triệu người trưởng thành ở Hoa Kỳ không có con (childfree).
Xác định những người chủ động không có con
Để xác định những người chủ động không có con, những người tham gia nghiên cứu được hỏi 3 câu hỏi:
Bạn đang có hoặc đã từng có con ruột, con riêng hay con nuôi nào không?
Bạn có dự định sinh con hay nhận con nuôi nào trong tương lai không?
Bạn có muốn sinh con hoặc nhận con nuôi không?
Người được hỏi có thể trả lời “Có,” “Không” hoặc “Không biết” cho mỗi câu hỏi. Những người trả lời “Không” cho cả 3 câu hỏi được phân loại là “chủ động không có con”.
Ước tính về số người không có con kiểu này cao hơn nhiều so với các nghiên cứu quốc gia trước đây, từ 2% đến 9%. Điều này có thể xảy ra vì phép đo lường của nghiên cứu tập trung vào mong muốn có con của một người chứ không phải khả năng sinh con. Điều này rất quan trọng vì một người có thể không có con bất kể họ có khả năng sinh con hay không.
Cứ 5 người thì có hơn 1 người ở Michigan chủ động không muốn có con
Ước tính của nghiên cứu cũng thấp hơn một chút so với ước tính ban đầu - 27% - từ một nghiên cứu năm 2021. Nghiên cứu ban đầu không cho người được hỏi lựa chọn trả lời “Không biết” cho những câu hỏi này, và do đó không thể phân loại những người “chưa quyết định” hoặc “đang mâu thuẫn tư tưởng” ra khỏi nhóm “không có con.” Sau khi các nhà nghiên cứu tinh chỉnh phép đo để phân biệt các nhóm, họ thấy vẫn có rất nhiều người chọn không có con (childfree).
Khoảng một nửa số người tham gia nghiên cứu đã làm cha mẹ, nhưng những người “không có con” kiểu childfree vẫn chiếm tỷ lệ lớn nhất trong nhóm không phải cha mẹ.
Họ đã quyết định từ sớm
Mọi người, đặc biệt là phụ nữ, những người nói rằng họ không muốn có con nhưng thường được cho là sẽ thay đổi quyết định. Nhưng nghiên cứu nhận thấy rằng điều đó có thể không đúng.
Trong nghiên cứu, mọi người cho biết họ đưa ra quyết định không có con ngay từ sớm, thường ở độ tuổi thanh thiếu niên và những năm 20. Hơn nữa, không chỉ những người trẻ mới tuyên bố không muốn có con. Nhiều phụ nữ quyết định không có con từ khi còn trẻ và cho đến nhiều năm về sau họ vẫn không có con.
Phát hiện xuất phát từ nghiên cứu được thực hiện vào những năm 1970, cho thấy rằng những người không có con cái có xu hướng đi đến quyết định muộn hơn sau khi trì hoãn có con trong nhiều năm. Các quyết định trước đó có thể phản ánh sự thay đổi các chuẩn mực đối với vai trò làm cha mẹ và sự công nhận cũng như chấp nhận ngày càng tăng đối với lối sống không con cái.
Dân số thấp không phải là vấn đề
Bất chấp sự khăng khăng của Elon Musk rằng đang có một cuộc khủng hoảng dân số thấp, dân số toàn cầu vẫn sẽ tiếp tục tăng.
Sự tăng trưởng này có thể sẽ có tác động tiêu cực đến biến đổi khí hậu - và một số nhà nghiên cứu cho rằng một trong những cách tốt nhất để giảm lượng khí thải carbon là sinh ít con hơn.
Trong khi đó, quyết định trong vụ kiện Dobbs gây ra những tác động đáng sợ đối với hàng triệu người dân Hoa Kỳ không có con: phần lớn trong số họ đang đối mặt với nguy cơ bị ép phải có con dù không muốn.
Các vấn đề ảnh hưởng đến người Mỹ không có con vượt ra ngoài quyền tự do sinh sản. Ví dụ, các chính sách tại nơi làm việc về cân bằng giữa công việc và cuộc sống thường có lợi cho các bậc cha mẹ. Nhưng vì có rất nhiều người không có con nên nhu cầu của nhóm này sẽ cần được các nhà lập pháp chú ý nhiều hơn.