Đảng Cộng sản Trung Quốc công bố hướng dẫn mới cấm tài liệu giảng dạy ở nước ngoài, yêu cầu tác giả, nhà xuất bản và giáo viên phát huy "tinh thần Tư tưởng Tập Cận Bình" trong tất cả tài liệu giảng dạy được sử dụng từ tiểu học đến trung học phổ thông.
Cách đây không lâu, cư dân Trung Quốc có thể công khai và tự do bày tỏ quan điểm của mình ở nước ngoài mà không có nguy cơ bị trả thù.
Chế độ Trung Quốc hôm nay đã có thể thò tay đến khắp nơi mà không còn bị ngăn cản bởi biên giới.
Các cách gây ảnh hưởng của Bắc Kinh khác nhau. Nhưng mục đích luôn giống nhau: Công dân Trung Quốc phải trung thành với Đảng Cộng sản Trung Quốc bất kể họ ở trong nước hay ở có xa biên giới đất nước bao nhiêu chăng nữa.
Công dân Trung Quốc hơn mười năm trước khi biểu tình ở nước ngoài đòi độc lập cho Tây Tạng với cảm giác cuối cùng đã có thể tự do bày tỏ quan điểm của mình. Vào năm 2023, cũng chính người biểu tình đó phải quay mặt đi khi bộ máy kiểm soát của Trung Quốc đã vươn ra toàn cầu.
Các mối đe dọa, là sinh viên du học nước ngoài phải ký giấy cam kết rằng họ trung thành với Đảng Cộng sản Trung Quốc, phục vụ lợi ích của chế độ, nếu không các thành viên gia đình ở quê nhà có nguy cơ mắc nợ tài chính với nhà nước.
Các mối đe dọa cũng có thể là sự quấy rối cá nhân người Trung Quốc ở nước ngoài, được thực hiện bởi các công dân Trung Quốc khác. Đôi khi bởi các sinh viên Trung Quốc khác tại cùng một trường đại học nước ngoài. Đôi khi bởi những người, theo báo cáo của các tổ chức nhân quyền quốc tế, có mối liên hệ với đại sứ quán Trung Quốc ở nước này.
Gia đình ở quê nhà luôn là một điểm yếu. Cha mẹ có thể mất việc. Một doanh nghiệp gia đình có thể phải đối mặt với những khó khăn quan liêu bất ngờ. Có hàng nghìn cách để chính quyền Trung Quốc dọa một Hoa kiều ngoan cố ngừng chỉ trích chế độ và tuân theo quy luật.
Nhưng cách phổ biến nhất để giới lãnh đạo ở Bắc Kinh thành công là tự kiểm duyệt công dân sống ở nước ngoài.
“Tôi phải tự kiểm duyệt. Tôi đến Úc và tôi vẫn chưa được tự do.” -một sinh viên từ Trung Quốc tại một trường đại học ở Úc cách đây vài năm đã cho biết, trong một cuộc khảo sát của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền.
“Bạn phải lựa chọn từ ngữ của bạn một cách cẩn thận. Tôi hiểu điều đó khi tôi nhìn vào trường đại học của mình, nơi đã hoàn toàn phụ thuộc vào tiền từ sinh viên Trung Quốc, một sinh viên khác trong cuộc khảo sát cho biết”.
Năm 2020, có gần 160,000 sinh viên Trung Quốc theo học tại các trường đại học Úc. Con số này mang lại doanh thu khổng lồ.
Một mục đích của các trường đại học ở các nước dân chủ là khuyến khích mọi sinh viên có quyền tự do ngôn luận. Bao gồm các cuộc tranh luận về những ý tưởng mà không phải ai cũng phải đồng ý.
Cuốn sách "Bàn tay giấu mặt - Đảng Cộng sản Trung Quốc phá hoại các nền dân chủ phương Tây và định hình lại thế giới như thế nào" mô tả cách một sinh viên Trung Quốc tại Đại học Quốc gia Úc bị báo cáo với đại sứ quán Trung Quốc vì một nhận xét mà cô ấy đã đưa ra trong lớp học. Sau đó, cha mẹ cô ở Trung Quốc, trong vòng hai giờ, đã được đại diện của Bộ An ninh Nhà nước cảnh báo về hành vi của con gái họ.
Thái độ này từ Trung Quốc diễn ra cùng với việc Trung Quốc gia tăng sức mạnh kinh tế trên thế giới. Hiện nay Trung Quốc đòi hỏi sự trung thành tuyệt đối của công dân mình ở nước ngoài, và không ngừng nỗ lực củng cố vị trí “xứng đáng” của mình trên thế giới.
Một trong những công cụ mà Trung Quốc đã có được ở các quốc gia phương Tây là tạo ra những tay “công an” rình rập, kiểm soát và xách nhiễu ở nước ngoài. Đó vẫn chưa phải là cách duy nhất để bóp nghẹt tự do dân chủ. Và ngay cả khi các biện pháp bất hợp pháp khác được thực hiện công khai, thế giới vẫn cố tình nhắm mắt làm ngơ.
Gửi ý kiến của bạn
