Cộng đồng Việt Nam đã trở thành một lực lượng chính trị được theo đuổi tại Quận Cam
[LTS: Trong vài năm trở lại đây, nhiều chiến dịch vận động ghi danh bầu cử và tham gia bầu cử trong cộng động Việt Nam đã nâng cao sức mạnh chính trị của khối cử tri khu Little Sàigòn và đã gây sự chú ý của các thế lực chính trị trong các cấp chính quyền Hoa Kỳ. Bài viết này là phỏng dịch theo bài "Parties Court Little Saigon" của MARTIN WISCKOL được đăng trong The Orange County Register trong số ra ngày Thứ Ba, 18 tháng 5 năm 2004.]
Khi thủ lãnh Đảng Dân Chủ Frank Barbaro thăm dò một bản đồ Quận Cam, ánh mắt ông gắn chặt vào khu Little Sài Gòn.
Phe Dân Chủ của Barbaro kiểm soát vùng trung tâm của quận với đa số thành phần dân số là người Latino, còn phe Cộng Hòa thì ngự trị hầu hết mọi nơi khác. Nhưng khối cử tri Mỹ gốc Việt ngày càng gia tăng - mà đã có lúc là khối Cộng Hòa trung kiên- nhưng bây giờ thì có thể về tay bất cứ ai.
Barbaro, Chủ Tịch Đảng Dân Chủ của Quận Cam nói "Đây quả đúng là một trận địa chính trị tại Quận Cam. Nó quan trọng ở chỗ đây là có thể khiến đảng này hay đảng kia thắng."
Barbaro đã thành lập một ủy ban vận động với người Việt cho Ứng Cử Viên John Kerry với đầy đủ những chiến lược riêng biệt cho các khuôn viên đại học và các khu gia cư. Đối tác Cộng Hòa của ông, Scott Baugh, cũng đang chuẩn bị một cuộc ve vãn toàn diện với cùng khối cử tri này.
THẢO NÀO
Với 75,000 cử tri ghi danh trong toàn quận, cộng đồng Việt Nam có thể quyết định kết quả những cuộc bầu cử chính. Cộng đồng này đã giúp Nghị viên thành phố Garden Grove Trần Thái Văn nắm chắc thành công dễ dàng trong vòng bầu cử sơ bộ chức dân biểu tiểu bang chống lại với đối thủ nổi tiếng của Đảng Cộng Hòa. Chiến thắng của Luật Sư Văn -mà mọi người đoán trước- sẽ làm ông trở thành người Mỹ gốc Việt đầu tiên trong ngành lập pháp tiểu bang.
Cộng đồng Việt Nam có hơn 40,000 cử tri trong số 227,000 cử tri trong cuộc tranh cử vào chức vụ Quản Lý Quận ở Khu 1, và đang có vận động thành lập một khối cử tri có khả năng quyết định xem Dân biểu Lou Correa hoặc Thị Trưởng Garden Grove Bruce Broadwater - cả hai đều là Dân Chủ - sẽ trở thành Quản Lý kế tiếp.
Ba viên chức lập pháp cấp tiểu bang đại diện phần lớn của Little Sài Gòn, mỗi người đều có những phụ tá nói tiếng Việt làm việc trong khu vực, mà lãnh thổ nằm trong cả hai thành phố Garden Grove và Westminster và là quê hương cho lượng tập trung cao nhất những ngưòi có máu Việt trong quận. Đã từng bị chính phủ địa phương lơ là trong thật lâu, ngày nay cộng đồng có hai nghị viên thành phố và một ủy viên hội đồng giáo dục người Mỹ gốc Việt.
Và giờ đây, cộng đồng có thể yêu cầu các viên chức phải hành động. Thí dụ gần đây nhất là chuyện xảy ra tháng trước, khi cả hai hội đồng thành phố Garden Grove và Westminster đã đáp ứng áp lực của cộng đồng qua việc công bố những kế họach nhằm ngăn cản những chuyến viếng thăm của các viên chức chính phủ và thương mại của nhà nước cộng sản Việt Nam.
"Người ta bắt đầu chú ý," Luật sư Văn nói.
"Và trong 5 hoặc 10 năm, tôi thấy cộng đồng còn tham gia nhiều hơn nữa vào sinh hoạt chính trị, với nhiều quyền lực của việc bỏ phiếu hơn và với nhiều ứng cử viên của chính mình hơn... ở mọi đảng chính trị."
Luật sư Văn nói, trong lúc này, cạnh tranh chính trị ngày càng tăng. Và điều ấy sẽ làm lợi cho cộng đồng.
BỎ ĐẢNG CỘNG HÒA
Giống như hầu hết những di dân Việt Nam thuộc thế hệ thứ nhất đã nhập tịch sau khi Miền Nam Việt Nam rơi vào tay cộng sản Miền Bắc vào năm 1975, cha mẹ Tammy Trần đã ghi danh là Cộng Hòa. Theo kết quả của nhóm nghiên cứu Christian Collet's Pacific Opinions thì cho đến 1992, có 24,000 cử tri Mỹ gốc Việt ở Quận Cam, và 62% là Cộng Hòa -nghĩa là gấp ba con số Dân Chủ.
Rất nhiều người đã bị hấp dẫn bởi lập trường chống cộng sản mạnh mẽ của Đảng Cộng Hòa và bởi lòng mến chuộng Ronald Reagan. Cô Tammy -không có bà con gì với Luật sư Văn- nói mới đầu cũng đã ghi danh là Cộng Hòa, do ảnh hưởng của cha mẹ, và vì Dân biểu Ed Royce, Cộng Hoà từ Fullerton.
Cô Tammy, 23 tuổi, nói "Tôi rất kính trọng thành tích hỗ trợ nhân quyền ở Việt Nam của ông."
Nhưng lối nhìn của cô đã thay đổi. Cô thấy Dân Chủ cũng chống cộng. Mẹ cô, có một tiệm thuốc tây, than phiền về Cộng Hòa hăm dọa cắt những chương trình y tế mà khách hàng của bà cần. Cộng đồng đã bực tức về một lập trường chống di dân của Đảng Cộng Hòa mà mọi người ghi nhận, một ghi nhận có từ thời Dự Luật 187 vào năm 1994 và toan tính ngăn cấm những dịch vụ cho những người di dân bất hợp pháp của Cộng Hòa.
Cũng trong giai đoạn ấy, Dân biểu Loretta Sanchez, Dân Chủ từ Santa Ana, đã thuê Xuân Vũ, một phụ nữ được nhiều người biết đến ở Little Sài Gòn đã giúp rất nhiều người trong vùng trong những vấn đề liên quan đến trợ giúp của chính phủ. Chính bà Sanchez cũng đã trở nên tích cực trong cộng đồng cùng những vấn đề có dính líu đến Việt Nam.
Cô Tammy nói: "Bà ấy đã trở thành một ngôi sao trong cộng đồng." Cô đã ghi danh lại với Đảng Dân Chủ và bây giờ, chính cô, là một phụ tá cho Dân Biểu Correa.
Thượng nghị sĩ tiểu bang Joe Dunn, Dân Chủ từ Santa Ana, đã trở nên được ưa chuộng trong quận vì những nỗ lực vận động với cử tri, và Bill Clinton đã được đón nhận nhờ ở một nền kinh tế vững mạnh cùng những hỗ trợ của ông đối với những chương trình xã hội.
Nguyễn Quốc Lân, một Ủy Viên Hội Đồng Giáo Dục Học Khu Garden Grove, trước kia là Cộng Hòa và hiện không ghi danh với đảng nào, đã nói: "Họ có cảm giác rằng Ông Clinton đứng về phía họ.
Cho đến năm 2002, con số công dân Mỹ gốc Việt ghi danh với Đảng Cộng Hòa đã từ 62% xuống còn 38%. Đảng Dân Chủ tăng lên tới 32%, trong khi khối cử tri độc lập tăng lên tới 26 phần trăm.
Trí Trần, 25 tuổi, ở Fountain Valley, cử tri độc lập, làm việc tại EZ Lube nói "Khi nhìn kỹ tới các đảng, quí vị không thấy bao nhiêu khác biệt. Mình có thể nói họ có bận tâm tới bảo hiểm sức khỏe hơn, song thực chẳng có bao nhiêu khác biệt. Chỉ là lập luận của đảng thôi."
'CHỨNG TỎ CHO CHÚNG TÔI THẤY ĐI'
Ở Little Sài Gòn, đường ranh phân chia các đảng có thể thẩm thấu qua được. Lòng trung thành với đảng đứng sau lòng trung thành với cộng đồng xa. Những năm giữa thập niên 1990, Trần Thái Văn, Cộng Hòa, đã hợp lực với Nguyễn Văn Chuyên, Dân Chủ, để thành lập Liên Đoàn Cử Tri Người Mỹ Gốc Việt, một nỗ lực phi-đảng để ghi danh và giáo dục cử tri. Nguyễn Quốc Lân, khối độc lập, ở trong hàng ngũ những yểm trợ viên hàng đầu trong cuộc thắng cử sơ bộ của Trần Thái Văn.
Janet Nguyễn, một phụ tá của Dân biểu Cộng Hòa Ken Maddox, đại diện cho một phần của Little Sài Gòn đã nói "Tôi không nghĩ rằng việc theo một đảng nào mang ý nghĩa quan trọng cho lắm. Thay vì vậy, thông điệp của cộng đồng là 'Chứng tỏ cho chúng tôi thấy đi. Đến với cộng đồng đi. Hãy can dự vào. Chúng tôi không bận tâm về chuyện quí vị thuộc đảng nào cả.'"
Trần Thái Văn và Nguyễn Quốc Lân đã thực hiện một nỗ lực ghi danh cử tri thật đồ sộ trong nhiều tháng trước cuộc bầu cử sơ bộ. Làm việc gần như tập trung duy nhất vào Khu Little Sài Gòn, họ đã ghi danh được 4,200 cử tri Cộng Hòa mới, gồm cả hơn 1,000 cử tri Dân Chủ khi ghi danh lại để đổi đảng để có thể bầu cho Trần Thái Văn. Cuộc vận động đã lật ngược thế cờ cho Cộng Hòa, mặc dầu vị thủ lãnh Đảng Dân Chủ Barbaro đã nói rằng việc Dân Chủ không tranh giành cử tri trong kỳ sơ bộ là một quyết định có chủ định, vì Trần Thái Văn quá được ưa chuộng.
Ông nói "Chúng tôi không coi đó là những lá phiếu thực sự Cộng Hòa và chúng tôi quyết sẽ lấy lại những phiếu ấy."
Với Trần Thái Văn - được dự trù là sẽ tiến tới thắng lợi một cách không mấy khó khăn vào tháng Mười Một này, Trần Thái Văn và Nguyễân Quốc Lân đang chú tâm vào cuộc chạy đua vào chức vụ Quản Lý Quận giữa hai đảng viên Dân Chủ.
Trong một biểu hiện của sự tăng bốc hiếm thấy, Trần Thái Văn nói "Cộng đồng Việt Nam sẽ quyết định kết quả cuộc đua này." Ông không tuyên bố sẽ hậu thuẫn ai, nhưng giới thành thạo cho rằng đó sẽ là đồng nghiệp Broadwater của ông trong Hội Đồng Thành Phố Garden Grove, người ở thế yếu và chỉ có phân nửa tiền của Dân Biểu Correa.
Trong khi ấy, cả hai đảng sẽ cắm sâu rễ hơn vào cộng đồng.
Vị thủ lãnh Cộng Hòa quận Cam, Ông Baugh nói "Chúng ta không thể đợi đến lúc bầu cử mới nhập cuộc. Mọi người sẽ thấy đó là không chân thành. Chúng ta cần có mặt ở đó trong suốt năm, năm này qua năm nọ, tham gia vào cộng đồng."
Gửi ý kiến của bạn
