Hằng năm vào ngày rằm Tháng Tư Âm Lịch (cuối Tháng Năm duơng lịch năm nay) hằng triệu Phật tử trên thế giới, từ thành thị đến thôn quê, từ rừng sâu đến biển cả, ở các nước Ấn Độ, Tích Lan, Miến Điện, Trung hoa, Đài Loan, Tây Tạng, Nhật Bản, Đại Hàn, Thái Lan, Việt Nam, Cao Miên, Lào… nô nức đến chùa đón mừng ngày Khánh Đản. Phật tử hân hoan đến chùa lễ Phật để tỏ lòng kính ngưỡng sự hóa độ của Đức Phật Thích Ca Mâu Ni. Tuy Ngài đã nhập diệt 2551 năm nhưng giáo lý của Ngài vẫn sáng ngời và tồn tại đến ngày nay và mãi mãi về sau.
Trước khi thành Phật, Đức Thích Ca Mâu Ni là một Thái Tử, có tên là Tất Đạt Đa, họ là Cù Đàm, sống ở Miền Bắc Ấn Độ vào thế kỷ VI trước Tây Lịch. Thân phụ Ngài là Quốc Vương Tịnh Phạn, cai trị bộ tộc Thích - Ca, ở xứ Nepal ngày nay. Mẹ Ngài là Hoàng Hậu Ma-Gia. Ngày kết hôn rất sớm, năm 16 tuổi với Công Chúa Da-Du-Dà-La và có một đứa con là La Hầu La.
Thái tử Tất Đạt Đa sống trong cung vàng điện ngọc với đầy đủ những xa hoa vật chất, khi có dịp ra ngoài thành, thấy cảnh sống khổ sở của kiếp người như già, lão, bệnh, tử Ngài quyết ra đi tìm con đường giải thoát khỏi cảnh khổ. Năm 29 tuổi Ngài rời bỏ cung điện đi vào rừng sâu tầm đạo.
Sau sáu năm khổ hạnh tu tập với nhiều đạo sư, Ngài không thỏa mãn với những lý thuyết cũng như cách hành đạo khổ hạnh của họ. Ngài đã vạch ra một con đường riêng cho mình. Rồi một đêm kia dưới cội bồ đề, bên bờ sông Ni-liên-thiền Ngài được chứng đạo (enlightment). Từ đó Ngài được tôn vinh là Phật Thích Ca Mâu Ni, năm đó Ngài 35 tuổi.
Sau đó Ngài đi giáo hóa suốt 45 năm khắp nơi ở Ấn Độ, năm 80 tuổi Ngài nhập diệt ở Câu-thi-na. Ngài để lại cho nhân loại một kho tàng giáo lý vô cùng thâm sâu mầu nhiệm.
Nhưng, Đạo Phật không phải là một tôn giáo, Phật Thích Ca không tự xưng mình là đấng toàn năng tạo nên vũ trụ, mà Ngài chỉ nhận mình là một Đạo sư dẫn đường. Đạo Phật là một đạo giáo (đạo là đường). Phật nói “ ta là Phật đã thành, các người là Phật sẽ thành”, nếu đi theo con đường ta chỉ dẫn, các người cũng sẽ thành Phật, thoát khỏi khổ đau, luân hồi.
Niết bàn trong đạo Phật không giống như Thiên đàng của các tôn giáo khác. Trong các tôn giáo khác, nếu hiện tại chúng ta làm nhiều điều lành thì khi chết chúng ta sẽ được lên thiên đàng, nơi đó là cõi an lành vĩnh cữu của những bậc thần thánh, và con người chỉ có thể đến đó sau khi chết.
Còn Niết Bàn của đạo Phật thì không có không gian vật lý, cũng không là một cảnh trời hay một nơi chốn nào đó sau khi chết chúng ta mới có thể đến được. Trong Đạo Phật, Niết Bàn là một đạo quả, một trạng thái tinh thần thanh tịnh, giải thoát do có trí tuệ và tình thương tuyệt đối. Nói một cách dễ hiểu Niết Bàn là sự tận diệt của tham, sân, si, là thành tựu tối thượng của sự chuyển hóa nhận thức. Nếu khát khao chân lý, nỗ lực tu hành, đi theo con đường Phật dạy, chúng ta có thể đạt Niết Bàn, thành Phật, trong kiếp này.
Tóm lược một cách đơn giản cho dễ hiểu thì giáo lý căn bản của Đạo Phật là phát triển Từ, Bi, Hỷ, Xả để thăng hoa cuộc sống, và tận diệt Tham, Sân, Si, là nguồn gốc của khổ đau.
“Lấy oán trả oán thì oán chồng chất,
lấy ân trả oán thì oán sẽ tiêu tan”.
Trong tinh thần Từ Bi Hỷ Xả đó, Phật tử nghỉ gì, làm gì trong lúc Giáo Hội Phật Giáo VN Thống Nhất đang bị đàn áp nghiệt ngã " Tại Tu Viện Nguyên Thiều, Đại Lão Hòa Thượng Thích Huyền Quang bị bức bách bởi nhiều chướng duyên ngoại tại, bị cách ly tứ chúng đệ tử, xuất gia cũng như tại gia. Ngài không đựơc đi tái khám chữa bệnh, Hòa Thượng Thích Quảng Độ cũng không được vào Bình Định thăm viếng Ngài. Ban Đại Diện GHPGVNTN các tỉnh thành đang bị trấn áp và truy bức dữ dội.
Để che mắt sự đàn áp tôn giáo, CSVN đã dựng lên nhiều Tự Viện đồ sộ, thường xuyên tổ chức những nghi lễ khá tốn kém nhưng tất cả đã không thể che đậy được sự thực rằng, niềm tin tôn giáo của tín đồ không được tôn trọng ở VN.
Nhiều nơi tại nông thôn hẻo lánh, vì không chống nỗi với những tai họa, sự áp bức và nghèo đói, nhiều người đã không còn giữ vững niềm tin với chánh pháp, phải nương tựa vào niềm tin mới, đem lại cơm áo trong hiện tại.
Phật Đản đến trong hoàn cảnh nhiễu nhương của đất nước và Phật sự, từ Thiền Viện Nguyên Thiều Đại Lão Hòa Thượng Thích Huyền Quang gởi Thông điệp ra, nhắc nhở những người con Phật về lẽ VÔ THƯỜNG (đổi thay) và VÔ NGÃ (không có cái ta) để cùng nhau hướng tới sự giác ngộ, giải thoát sinh tử luân hồi.
Ngài nói, chứng nào dân tộc VN chưa có tự do tôn giáo, chưa có dân chủ và nhân quyền thực sự, ngày đó GHPGVNTN còn bị bách hại, gian truân và Giáo Hội sẽ chấp nhận sự bách hại, gian truân.
Ngài nhắc lại lời Đức Phật dạy: “Này các con! Các con hãy lên đường vì hạnh phúc của nhân loại và chư thiên”.
Hòa Thượng Huyền Quang nhắn nhủ Phật tử, dẫu rằng đó là con đường vạn dặm, con đường đầy dẫy nội ma, ngoại chướng; Chúng ta là con Phật, là hậu duệ của Bồ Tát, chúng ta đã chẳng sờn lòng, nản chí, không mỏi mệt ươn hèn; Chúng ta đã không sợ khó, sợ gian nguy khổ cực, thậm chí có thể phải hy sinh tánh mạng; Chúng ta đã vượt qua không biết bao nhiêu chướng ngại từ bên trong đến bên ngoài, trong đó có những chướng ngại coi như không thể vượt qua được, nhưng chúng ta đã bượt qua bằng ý chí kim cương bất hoại.
Hòa Thượng Thích Huyền Quang cho biết, từ nơi bị giam hãm, bị cô lập hiu quạnh ở Tu Viện Nguyên Thiều, ở Thanh Minh Thiền Viện Ngài và Hoà Thượng Thích Quảng Độ vẫn đang “cư trần lạc đạo”, có nghĩa là hiện diện nơi trần thế để hành đạo, vui đạo, sống đạo, dựng đạo, hưng đạo…
Các Ngài hiện diện nơi trần thế để hành đạo, cứu nhân độ thế của Phật Giáo VN. Việc ấy đã được thực hiện, đã chứng tỏ, suốt dòng lịch sử 2000 năm Phật Giáo, từ thuở Hai Bà Trưng cho đến thời hiện đại. Sự thành bại không đáng quan tâm bằng ý chí kim cương bất hoại của người Phật tử. Ý chí đó còn, Đạo Phật còn, Đạo Phật còn, dân tộc sẽ trường tồn trong cường thịnh, vinh quang và thái hoà, nhân loại sẽ bước vào kỷ nguyên huynh đệ đại đồng.
Ngài Huyền Quang nhần mạnh, nếu tiền nhân đem xương máu dựng nước và giữ nước, nay con cháu đem lãnh thổ quốc gia hiến dâng cho ngoại ban thì còn gì là quê hương của tổ tiên và dân tộc" Sự toàn vẹn lãnh thổ không khác gì sự toàn vẹn tâm linh con người. Cũng như thế tâm linh con người không thể khiếp nhược và quy hàng hay van xin các thế lực nhất thời và lạc hậu.
Có như vậy công cuộc hoằng dương chánh pháp ở thiên niên kỷ thứ ba này mới mở ra sinh lộ cứu nhân độ thế của Đạo Phật, trước những phương thức bạo lực và khủng bố mới, đang có nguy cơ đẩy nhân loại vào sự hủy diệt, tương tàn và bài xích Phật Tính nơi mỗi cá nhân.
Ngài Đại Lão Hòa Thượng kêu gọi toàn thể các cấp Giáo hội và nam nữ cư sĩ Phật tử trong và ngoài nước, gạt bỏ ra ngoài những ý kiến bất đống dị biệt, phát Bồ Đề Tâm, thương yêu và đoàn kết, dũng mãnh tiếp tục vận động phục hoạt GHPGVNTN đến thành công, hoàn thành sự nghiệp độ sanh mà Đức Thế Tôn đã khai thị từ 2551 năm trước, đã đem lại an lạc và chủ quyền cho dân tộc suốt 2000 năm qua trên dải đất Việt Nam.
Cuối cùng Ngài nói, tôi xin vận hành hết tâm thành, đốt nén hương lòng kính dâng lên Đức Thế Tôn nhân ngày Đản Sanh của Ngài, qua đó bằng một tâm hồn thanh thản, trong sáng và tỉnh giác, chúng ta khắc sâu và dặn lòng về những lời giáo huấn và di chúc của Ngài để hoàn thành sứ mệnh sứ giả Như Lai.
(Trích Thông Điệp Phật Đản của Đức Đệ Tứ Tăng Thống Thích Huyền Quang).