Cá Giá Rẻ Từ TQ, VN Vô Mỹ Giả Cá Bóng Mú Bán Giá Cao
Bài của ký giả Susan West của nhật báo The Outer Banks Sentinel cho biết, trong một cuộc khảo sát gây chấn động dư luận khắp nước Mỹ mới đây, người tiêu thụ đã trả lời nhiều câu hỏi về cách nhận dạng loại cá trên đĩa thức ăn của họ là loại cá nào. Cuộc xét nghiệm DNA phát hiện ra rằng loại cá được quảng bá là cá mú hoặc loại cá có đầu và da màu hồng (red snapper) ở các thực đơn của nhà hàng có thể là cá da trơn của châu Á, hoặc là một giống cá Cichlidae hoặc một giống cá nào khác rẻ tiền.
Trường Đại Học North Carolina tại Viện nghiên cứu Chapel Hill đã thử nghiệm các mẩu cá red snapper ở nhà hàng cũng như thu thập từ nhiều nơi khác tại 8 tiểu bang trong năm 2004. Thử nghiệm DNA cho thấy có trên 75% mẩu cá này không phải là loài cá red snapper. Chỉ có một trong số 5 mẩu được gửi tới Therion International, một công ty thử nghiệm DNA loài vật, của WNCT-TV tại Greenville, North Carolina hồi năm 2005 xác định đó là cá red snapper.
Hồi năm ngoái, một số cư dân Florida phát hiện nhiều món cá mú giả tại vài nhà hàng Tampa gây hoang mang trong dư luận quốc tế. Bài báo của The St. Petersburg Times hồi Tháng Tám đưa tin có 6 trong số 11 mẩu cá ở các nhà hàng Tampa không phải là cá mú, mà là cá bông lau Á châu, cá tilapia và một loại cá tuyết có tên gọi là hake (meluc) của châu Âu.
Đợt thử nghiệm DNA theo yêu cầu của Sở Công Tố Florida (Florida Attorney General's Office) hồi Tháng Chín cũng cho thấy, có 17 trong số 24 mẩu cá được bán, nói là cá mú tại các nhà hàng Tampa, thật ra là giống cá bông lau của châu Á, loại cá vương (emperor fish) hoặc cá sweetlips. Một số viên quản trị nhà hàng thừa nhận rằng họ đã đổi cá mú bằng một loại cá khác. Vài người nói rằng họ không biết điều đó vi phạm luật liên bang Food Drug and Cosmetics Act (FDCA).
Nhưng trong những trường hợp khác, các nhà hàng cũng là nạn nhân của sự lừa đảo này, cũng như khách hàng của họ, trả tiền với giá của cá mú cho một loại cá rẻ tiền hơn vì cá được đóng trong thùng mang nhãn hiệu cá mú.
Các thanh tra liên bang đã buộc tội nhà nhập cảng Panama City, Fla. âm mưu cùng với các nhà xuất cảng Việt Nam dán nhãn cá mú và những loại cá đắt tiền khác trên các thùng cá basa nuôi ở VN, ước lượng khoảng 1 triệu pount hồi năm ngoái.
The Food and Drug Administration (FDA) đòi phải thi hành luật FDCA nhưng nhà nhập cảng này chỉ làm các cuộc thử nghiệm sơ sài trên khoảng 1% các mẩu cá biển nhập cảng vào Mỹ trong trường hợp bị nhiễm hóa chất và có chứa độc tố toxin mà thôi.
Phát ngôn viên của FDA nói với ký giả của nhật báo The Outer Banks Sentinel rằng các nhà nhập cảng không chịu xét nghiệm để nhận dạng giống cá trừ khi nào người ta phát hiện có những vấn đề về an toàn thực phẩm.
Nhà nhập cảng Panama City đã mua loại cá da trơn châu Á với giá 1.52 đô/pound và đã được các nhà hàng chấp nhận như là cá bóng mú.
Roger Barlow, chủ tịch Viện Cá Bông Lau (Catfish Institute), một tổ chức vô vị lợi đại diện các trại nuôi cá của Hoa Kỳ trong một bức thư gửi Ủy Ban Quốc Hội hồi năm rồi nói rằng các nhãn giả mạo giống cá được nhập cảng này tràn lan khắp nơi.
Barlow cũng nói rằng các nhà nông nuôi cá châu Á vẫn tiếp tục dùng chất kháng sinh và hóa chất đã bị cấm sử dụng cho người tại Hoa Kỳ. Ông nói 'cá da trơn từ VN và Hoa Lục có chứa chất kháng sinh như Cipro và các loại hóa chất như malachite được dùng trong kỹ nghệ nhuộm có thể gây ra ung thư.'
Phí tổn một lần thử nghiệm DNA từ 150 đô tới 200 đô, cho nên không phải tất cả các loại cá được gọi là bóng mú đều được thử nghiệm. Chỉ có một con trong tổng thể 5000 pound được thử nghiệm mà thôi. Công ty Sysco Food Service của West Florida kêu gọi các nhà hàng và người tiêu thụ trong vùng nên thận trọng khi tiêu thụ loại cá bóng mú.
Trong năm 2005, cá được nhập cảng lên tới 2,3 triệu tấn, trị giá 12.1 tỉ đô. Riêng lượng cá gọi là bóng mú được nhập cảng tăng trên 10 triệu pound trong năm 2006.