Chiếc Thảm Thổ Nhĩ Kỳ
(Mới đây tôi đến chơi nhà người bạn và thấy một chiếc thảm rất đẹp trải ở nhà khách. Tôi khen tấm thảm đẹp quá! Bạn tôi liền nói: “Mới mua tại Thổ Nhĩ Kỳ đó…Mua khi đi tháp tùng ĐGH Bêneđíctô XVI sang bên đó trong chuyến công du mục vụ của Ngài!”. Tôi liền nói: ”Vậy có được đi sát Đức Thánh Cha không"”. “Không đâu”, bạn tôi trả lời! “Vậy đi theo từ xa chứ gì!” “Đúng rồi…cũng như bao nhiêu người khác…theo dõi từ Tivi ấy mà…Tuy nhiên mua chiếc thảm nầy để kỷ niệm ngững ngày trọng đại trong chuyến công du vô cùng quan trọng nầy!”
Ý kiến đặc biệt của người bạn thúc đẩy tôi dành thời giờ để đọc lại một số các tài liệu và các bài tường thuật của báo chí và các phương tiện truyền thông khác để viết 2 bài này như một kỷ niệm gửi đến quý vị và các bạn đọc trong dịp các ngày nghỉ lễ sắp tới và cùng sống lại những ngày trọng đại đó và cầu nguyện cho cuộc thăm viếng đó đem lại những thành qủa tốt đẹp cho hòa bình và tình thân hữu giữa mỗi con người thuộc các chủng tộc, các nền văn hóa, tôn giáo khác nhau.
Bài I: THỔ NHỈ KỲ XƯA VÀ NAY
Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay có tên chính thức là Nước Cộng Hòa Thổ Nhỉ Kỳ: có Tổng Thống (Ahmet Necdet Sezer), Thủ Tướng (Recep Tayyip Erdogan) và Quốc Hội. Thủ đô là Ankara. Theo tài liệu báo chí, dân số của Thổ Nhĩ Kỳ hiện nay khỏang 72 triệu; trong đó 80% là người Thổ, 20% là sắc dân Kurk. Ngòai ra còn có khỏang một triệu người di dân “tị nạn” từ các nước chung quanh đến. Ngôn ngữ chính là tiếng Thổ, nhưng cũng có sắc dân nói tiếng Kurk, tiếng Àrập, tiếng Armenia, và tiếng Hy Lạp. Về tôn giáo thì hầu hết là Hồi Giáo (99.80%) (đa số là phái Sunni); một số là Do Thái Giáo; Chính Thống Giáo có khỏang 5.000 tín hữu (có 150 triệu tín hữu Chính Thống Giáo trên tòan thế giới). Công Giáo có 32.000 tín hữu (phần nhiều sống tại Istanbul). Theo hiến pháp Thổ, quyền tự do tôn giáo được tôn trọng; tuy nhiên, theo báo chí, những sắc tộc và tôn giáo thiểu số thường gặp khó khăn trong sinh họat hàng ngày, và thực hành tín ngưởng của mình. Các người làm các công tác tôn giáo từ nước ngòai vào cũng gặp khó khăn khi xin Giấy Nhập Cảnh.
Thổ Nhĩ Kỳ có hình thể như một hình vuông. Diện tích tổng cộng là 814.578 km2; trong đó 790.200 km2 là thuộc Á Châu (phía Đông) và 24.378 km2 là thuộc Âu Châu (phía Tây). Nhìn trên Bản đồ Thế Giới, TNK nằm giửa ngã ba Á Châu và Âu Châu; băng qua biển Địa Trung Hải là Phi Châu. Phía Bắc là biển Hắc Hải; phía Nam là Địa Trung Hải. Phía Đông tiếp giáp Georgia (trước thuộc Liên Bang Sô Viết), Armenia, và Iran. Phía Tây giáp Bulgarie và Hy Lạp.
TNK đã có một lịch sử lâu dài tử khi còn nằm trong lảnh thổ của Đế Quốc Byzance. Trải qua những biến cố khác nhau của lịch sử, đến năm 1453, những người Thổ chiếm và thiết lập Đế Quốc Hồi Giáo Ottamans, thủ đô là Istanbul (đổi tên tử Constantinople). Đến năm 1923, cuộc cách mạng do MUSTAFA KEMAL (1881-1938) lãnh đạo đã lật đổ chế độ Ottamans và thiết lập CỘNG HÒA THỔ NHỈ KỲ và đã biến nước TNK trở nên có tính cách dân chủ và tự do hơn; đồng thời nhờ Ông mà cuộc cài tổ và tái thiết TNK được tiến rất nhanh. Vì thế ngày nay TNK tôn vinh Ông là “Người Cha của những người TNK”. TNK đã được gia nhập Liên Hiệp Quốc từ năm 1945; là thành viên của NATO từ năm 1952; và đang hy vọng được gia nhập EU. Ngày cách mạng 19/10/1923 là ngày chính thức thành lập nước Cộng Hòa Thổ Nhỉ Kỳ và được mừng là ngày Quốc Khánh.
TNK cũng nổi tiếng về công ngiệp làm thảm đẹp không kém gì thảm “Ba Tư”. Có một thời TNK cũng nổi tiếng về có nhiều ngựa đẹp, nhất là ở vùng Cappadocia xưa. Chữ Cappadocia có nghĩa “Đất ngựa đẹp”. Nói đến ngựa chúng ta cũng nhớ đến câu chuyện “Ngựa Thành Troie”. Troie là một thành cổ xưa cũng thuộc TNK .
Nói đến TNK, chúng ta cũng nhớ đến “Ông Già Noel”. Ông Già Noel được gọi là “Santa Claus” chính là tên gọi của Thánh Nichola; vì trong tiếng Đức “Nichola” là “Klaus”. Thánh Nichola sống vào thế kỷ IV và là Giám Mục thành Myra, nay thuộc Thổ Nhỉ Kỳ. Theo truyền thuyết Ngài là người hay làm “phép lạ” để cứu những người gặp hòan cảnh khó khăn. Đến thế kỷ thứ IX, dân chúng người Đức đặc tên cho Ngài “Người Xuất Hiện Buổi Chiều trước Lễ Giáng Sinh!” có tên là “Santa Claus”. Đến thế kỷ XI, dân chúng lại coi Ngài như một Ông Già chuyên môn đi phát kẹo cho trẻ em vào buổi chiều Đại Lễ Giáng Sinh.
Vì là điểm giao lưu thuận lợi giữa Đông và Tây, giữa Á Châu và Âu Châu, TTNK đã đóng một vai trò quan trọng trong lịch sử của Đế Quốc Rôma xưa, của lịch sử Thế Giới và của Giáo Hội Công Giáo. TNK đã được coi là cây cầu lịch sử nối liền Phương Đông và Phương Tây. Thánh Phaolồ đã từng đi qua và sống ở những vùng thuộc Thổ Nhỉ Kỳ ngày nay; đặc biệt là hai thành phố Ephêsô và Capadocia.
Thành phố cổ ÊPHÊSÔ đã đổ nát và nay là một trong những nơi khảo cổ nổi tiếng nhất thế giới. Thời Đế Quốc Rôma, Êphêsô là một thành phố đông dân cư và là trung tâm thương mại rất thịnh vượng, nằm trên bờ biển Egée; cũng là nơi có một Cộng Đòan tín hữu Công Giáo rất thịnh vượng. Có nhiều người Hy Lạp và Do Thái cư ngụ ở đây. Thánh Phaolô trong cuộc hành trình truyền giáo III đã đi qua đây và ở lại khỏang 2 năm (theo Sách Công Vụ Tông Đồ 19, 10) hoặc 3 năm (CVTĐ 20, 31) (khỏang năm 54-57) và thành lập Giáo Đòan Êphêsô; sau đó Ngài từ giả Giáo Đòan Êphêsô vào dịp Lễ Ngủ Tuần (1Côrintô 16,8) vì phải lên đường trở về Giêrusalem (CVTĐ 19,21 và 20, 17-22). Trong thời gian cư ngụ tại Êphêsô, Thánh Phaolô đã viết “Thư I gửi Tín Hữu Corintô” (I Cor 16, 8). Thánh Phaolô cũng viết một lá thơ “Gửi Tín Hữu Êphêsô” mà theo truyền thống thì Ngài đã viết thơ này khi bị giam giử tại Rôma (61-63). Tại Êphêsô, Thánh Phaolô gặp một tín hữu Do Thái là Ông Apôlô. Là một người có tài hùng biện và thông thạo Kinh Thánh, Ông đã cộng tác nhiệt thành với Thánh Phaolô trong việc rao giảng Đạo Thánh Chúa (CVTĐ 18, 24…).
Theo truyền thống, thì Thánh Gioan Tông Đồ Thánh Sử cũng sống những năm vào cuối đời tại Êphêsô (Đảo Patmos) và qua đời và được an táng ở đây (khỏang năm 100). Cũng theo truyền thống, Ngài đã viết Sách Tin Mừng IV tại đây (theo Thánh Irênê) . Sách Khải Huyền cũng được viết tại Êphêsô do Thánh Gioan hoặc do nhóm môn đệ của Ngài , va Thành Êphêsô là thành phố đầu tiên được nêu lên trong 7 thành đã được nói đến trong Sách Khải Huyền (Kh 2, 1…). Căn cứ vào lời Chúa Giêsu trên Thánh Giá đã trao phó Mẹ Maria cho Thánh Gioan (Tin Mừng Gioan 19, 27), nên cũng theo truyền thống thì Mẹ Maria đã theo Thánh Gioan và sống những năm cuối đời tại Êphêsô . Êphêsô cũng là một trong những trung tâm sinh họat Kytô giáo rất mạnh trong các thế kỷ đầu của Giáo Hội. Một Công Đồng Chung quan trọng của Giáo Hội đã họp tại đây vào năm 431. Các Đức Giám Mục trên tòan thế giới về đây để họp Công đồng tại Vương Cung Thánh Đường Đức Trinh Nữ Maria, chống lại bè rối Nestorie và đã cùng tuyên xưng Tín Điều “Đức Mẹ Mẹ Thiên Chúa”. Hòang Đế Justinian (527-565) đã xây một Nhà Thờ vĩ đại ở dây, gọi là Nhà Thờ Chính Tòa Thánh Gioan Tông Đồ, trên một địa điểm mà lúc đó đã được các tín hữu coi là nơi an táng Thánh Gioan Tông Đồ , và là nơi hành hương rất phồn thịnh suốt thời thượng cổ. Ngày nay Thánh đườn cũng đả bị đổ nát và vẫn được càc nhà khảo cổ đến khảo sát.
Hai thành phố GALAT và CAPPADOCIA đều là những thành phố cổ, củng đã đổ nát, ngày nay thuộc miền Đông Thổ Nhỉ Kỳ, và cũng là những địa điểm khảo cổ quan trọng . Thánh Phaolô trong những cuộc hành trình truyền giáo cũng đã đi qua Galát (TDCV 18,23). Thánh Phaolô đã thành lập Giáo Đòan Galat và viết lá thư “Gửi Tín Hữu Galat”. Cappadocia cũng là trung tâm họat động mạnh của Giáo Hội các thế kỷ đầu; thời đó Cappadocia đã là nơi có nhiều tín hữu và sinh họat Đạo Thánh Chúa rất mạnh. Bây giờ còn ghi lại dấu vết rất nhiều những Nhà Dòng, nhà Nguyện làm sâu vào các hốc đá. Rải rác khắp các thung lũng ở đây có tới 200 Nhà Thờ cổ chạm trổ nghệ thật rất đẹp. Nơi đây các nhà khảo cổ cũng khám phá ra những “đường hầm trú ẩn” sâu dưới đất; đó là nơi các tín hữu đã trú ẩn trong thời gian bị bách hại. Cappadocia cũng là quê hương của nhiều vị Thánh. Đặc biệt là Thánh Basilio Cả (Basil the Great) và Thánh Gregorio Nazian, Giám Mục Tiến Sĩ Hội Thánh. Cà hai đều sống vào thế kỷ thứ IV. Thánh Basiliô qua đời vào năm 379, là vị Thánh đã có công rất nhiều để bảo vệ Đức tin, nhất là về Mầu Nhiệm Thiên Chúa Ba Ngôi và Mầu Nhiệm Nhập Thể chống lại Bè rối Arians. Ngài cũng nổi tiếng về sự can đảm để bảo vệ những người nghèo khó và bảo vệ tính cách độc lập của Giáo Hội đối với thế quyền. Thánh Gregorio Nazian cũng nổi tiếng là nhà Thần học lớn và cũng họat động nhiều trong công cuộc cải tổ xã hội để giúp nâng cao đời sống của dân nghèo. Ngài đã từng là Tổng Giám Mục Constantinople vào thời kỳ Giáo hội đang phải chống lại Giáo Lý sai lầm của bè rối Arians, Ngài đã được bầu làm chủ tọa Công Đồng Constantinople I (381). Thánh Gregorio Nazian qua đời vào khỏang năm 390.
Constantinople là một thành phố có từ thế kỷ VII (trứơc Công nguyên) và có tên là Byzance đã được Hòang Đế Constantin I xây dựng lại từ năm 324-330, thiết lập Hòang Cung và đổi tên là Constantinople và là thủ đô của Đế Quốc Byzance. Đây cũng là một hải cảng phồn thịnh, nằm trên bờ biển Hắc Hải, và là nơi giao lưu văn hóa quan trọng giữa Đông và Tây. Rồi trở thành một trung tâm họat động chính trị, thương mại, văn hóa và tôn giáo rất mạnh mẻ. Ngày nay Hải Cảng này (nay đã được đổi tên là Istanbul) vẫn rất phồn thịnh và vẫn là nơi giao lưu văn hóa giữa hai luồng Văn hóa Á Châu và Âu Châu. Đã có 4 Công Đồng Chung họp ở đây: Constantinople I (381), II (553), III (680-681), IV (869-870). Constantinople cũng là trung tâm họat động lớn của Giáo Hội Công Gíao. Đã có 4 Công Đồng Chung họp ở đây: Constantinople I (381), II (553), III (68o-81), IV (869-70). Constantinople đã ghi dấu vết cuộc sống của nhiều Thánh lớn của Giáo Hội. Thánh Gregorio Nazian đã từng làm Tổng Gíam Mục ở đây vào thế kỷ IV. Thánh Gioan Kim Khẩu (344-407) Giám Mục Tiến Sĩ Hội Thánh, cũng đã từng làm Tổng Giám Mục ở đây cho đến khi triều đình lúc đó bắt đi lưu đày vào năm 403.
Nổi tiếng là một nhà giảng thuyết đạo đức và tài ba nên được đặt tên là “Kim khẩu”. Ngài cũng thẳng thắn chống lại sự xa hoa của thời đại và bênh vực người nghèo khó nên bị triều đình lúc đó ghét và bắt đi lưu đày. Thánh Gregoro Nazian cũng là Tổng Giám Mục Constantinople (như đã nói ở trên). Nơi đây cũng ghi dấu Đức Giáo Hoàng Benedictô XV (sinh năm 1854, làm Giáo Hòang từ 1914-1922), là vị Giáo Hòang nổi tiếng về những họat động cho Hòa Bình Thế Giới. Người TNK rất mến thương Ngài, vì Ngài đã làm nhiều nhà thương cho TNK và trong Thế Chiến thứ I, Ngài đã dùng đường lối ngọai giao để cứu những tù nhân người TNK.
Năm 1921, khi khánh thành bức tượng lớn của Ngài tại Istanbul, rất nhiều người Hồi Giáo đã đến tham dự. ĐGH Gioan XXIII (sinh năm 1881; làm Giáo Hòang từ 1958 cho đến khi qua đời 1963), người đã có công hiện đại hóa Giáo Hội và mở Cộng Đồng Vatican II (1962-1965), đã từng làm Sứ Thần Tòa Thánh tại TNK 10 năm, và rất được nhiều ngừơi TNK thương mến, nên được gọi là “người bạn tốt của TNK”. Khi Hồi Giáo chiếm TNK vào năm 1453 và thiết lập Đế Quốc Hồi Giáo Ottomans, liền đổi tên Constantinople thành Istanbul và trở thành Thủ Đô của Đế Quốc Ottomans. Đến năm 1923, khi nhà cách mạng Mustafa Kemal thiết lập chính thể Cộng Hòa TNK , ông rời thủ đô về Ankara như hiện nay. Tuy nhiên, Istanbul vẫn là một hải cảng phồn thịnh , một trung tâm thương mại quan trọng . nơi sinh họat mạnh mẽ về văn hóa, tôn giáo; củng vẩn là nơi nối kết hai nền văn minh Á Châu và Âu Châu.
Một vài địa điểm khác đáng lưu ý: VIỆN BẢO TÀNG HAGIA SOPHIA: trước là Vương Cung Thánh Đường Hagia Sophia (Holy Wisdom) được xây dựng do Hòang Đế Justinian vào năm 537. Là một Thánh Đường được coi là một kiến trúc đồ sộ và đẹp nhất của Đế Quốc Byzantine; vòm Thánh Đường rất đồ sộ, chiều cao vươn lên gần 200 feet và rộng 102 feet. ĐGH Gioan Phaolô II đã lên viếng nơi này khi Ngài thăm viếng TNK vao nam 1979. Duc đương kim Gíao Hoàng Bênêdicto XVI củng đến thăm nơi này trong chuyến viếng thăm TNK tháng 11 (2006) vừa qua. Khi người Hồi Giáo chiếm TNK vào thế kỷ XV đã đổi thành Hội Đường Hồi Giáo. Sau cuộc Cách Mạng do Mustapha Kemal lãnh đạo, chính quyền TNK đã lấy lại ngôi đền này và đổi thành Viện Bảo Tàng từ năm 1935.
NGÔI NHÀ MẸ MARIA: ở gần Ephesus, thuộc miền núi, là một ngôi nhà nhỏ bằng gổ, trên chân đồi, có nhiều cây cối che khuất, được dân chúng tin là nơi Mẹ Maria đã sống những năm cuối đời dưới sự săn sóc của Thánh Gioan Tông Đồ; vì khi bị treo trên Thánh Giá, Chúa Giêsu đã trao phó Mẹ Maria cho Thánh Gioan (PÂ Gioan 16, 27). Ngày nay “Ngôi Nhà Đức Maria” mỗi năm được hàng ngàn người đến kính viếng và cầu nguyện; ngòai các tín hữu Công Giáo còn có đông người Hồi Giáo, Chính Thống Giáo và khách du lịch ở các nơi đến thăm; cũng có những người Việt Nam khi đi du ngọan bằng tàu (cruise), khi ghé qua Ephesus, cũng đến kính viếng “Nhà Đức Mẹ”. Địa điểm này đã được tìm ra từ cuối thế kỷ 19 căn cứ vào những “thị kiến” của Chân phứơc Anne Catherine Emmerich mà đả được Thi sỉ Clemens Brentano ghi lại trong nhửng cuốn sách ông đả xuất bản sau khi bà đả qua đời (nam 1824). Dù ông Clemens nói là chỉ làm việc như một thư ký để ghi lại nhửng thị kiến đó; nhưng Giáo Hội không công nhận tính càch đích thực của nhửng điều ghi trong nhửng cuốn sách đó vì có nhiều nghi ván. Hơn nữa, nữ tu đã được tuyên phong “Chân Phứơc” vì căn cứ vào đời sóng thánh thiện chứ không phải vào nhửng thị kiến đả được kể lại.Theo tường thuật thì Chân phước Catherine là người Đúc , thường ốm đau nằm liệt dường, hầu như không “biết chử”, và chưa bao giờ ra khỏi nứơc Đức (Hy vọng có dịp chúng tôi sẽ viết đầy đủ hơn về điểm này).
Sau khi đã đọc “ Thổ Nhĩ Kỳ Xưa Và Nay”, xin mời quý vị đọc tiếp bài “Một Cuộc Thăm Viếng Lịch Sử”. Nếu muốn biết thêm về nước Thổ Nhĩ Kỳ, mời quý vị vào: www.TurkishEmbassy.org – Republic of Turkey.
Sau khi đã đọc “Thổ Nhỉ Kỳ Xưa Và Nay”, xin mời quý vị đọc tiếp bài “Một Cuộc Thăm Viếng Lịch Sử”.
Nếu muốn biết thêm về nước Thổ Nhĩ Kỳ, mời quý vị vào: www.TurkishEmbassy.org – Republic of Turkey.
Bài II. MỘT CUỘC THĂM VIẾNG LỊCH SỬ.
Thật là một cuộc thăm viếng “lịch sử” rất quan trọng và củng rất khó khăn mà ai củng lo sợ là rát nguy hiểm. Các giáo hữu khắp nơi trên thế giới đều cầu nguyện hằng ngày cho ĐGH trứơc khi Ngài lên đừơng. Rồi vừa hồi hộp theo dõi vừa cầu nguyện xin Chúa và Mẹ Maria gìn giữ Ngài thóat khỏi “mọi sự dử” trong những ngày Ngài đi thăm viềng . Mọi ngừơi đã thở phào nhẹ nhõm và tạ ơn Chúa khi ĐGH trở về Rôma bằng an. Bây giờ lại cầu nguyện cho cuộc thăm viếng lịch sử này đem lại những kết qủa tốt đẹp, đem lại tình thân hữu và hòa hợp yêu thương giữa mọi người thuộc mọi sắc tộc, văn hóa, tôn gíao khác nhau để cùng chung tay xây dựng Hòa bình thế giới và hạnh phúc cho nhân loại.
Nhìn lại lịch sử của Giáo Hội Công Giáo tại Thổ Nhỉ Kỳ từ những thời kỳ đầu của Giáo Hội, chúng ta thấy các ĐGH luôn hướng về Thổ Nhỉ Kỳ và tìm dịp để nối kết lại tinh thân hữu qua từng thế kỷ. Tuy nhiên vì nhiều biến cố đau thương của lịch sử, Giáo Hội tại TNK đã bị bách hại hầu như bị hủy diệt; nhưng vẫn tồn tại trong âm thầm. Mãi đến sau cuộc cách mạng của Mustapha Kemal (1881- 1938) đem lại tự do và dân chủ cho nhân dân TNK, Giáo Hội mới được công khai sinh họat, dù vẫn còn gặp những khó khăn. Từ ngày đó Giáo Hội đã tìm cách nối lại liên lạc ngọai giao với Chính phủ Cộng Hòa Thổ Nhỉ Kỳ và đã có Tòa Sứ Thần tại đó. ĐGH Benêđíctô XV đã tích cực giúp đỡ nhân dân Thổ Nhỉ Kỳ và Đức Gioan XXIII đã làm Sứ Thần Tòa Thánh ở đây 10 năm và gây được nhiều thiện cảm với chính phủ và nhân dân Thổ Nhỉ Kỳ. Sau Cộng Đồng Vaticanô II, Đức Phaolô VI, vị Giáo Hoàng đầu tiên du hành ra khỏi nước Ý sau nhiều thế kỷ, Ngài đã đến thăm Thổ Nhĩ Kỳ và đã cố gắng nối kết tinh thần hữu nghị với chính phủ, nhân dân Thổ Nhĩ Kỳ sau việc tiếp xúc vớc các nhà lảnh đạo Hồi Giáo, và Chính Thống Giáo. (Xin đọc bài “Thổ Nhĩ Kỳ Xưa Và Nay).
Đức Giáo Hòang Benêđíctô XVI cũng đã lưu ý đặc biệt đến vấn đề này và đã dự trù từ lâu cuộc thăm viếng mục vụ Thổ Nhỉ Kỳ vào tháng 11 (2006) vừa qua. Sau đó qua biến cố hiểu lầm về bài diển văn của Ngài tại Đại Học Đức Regensburg vào ngày 12/ 9/2006, các phong trào Hồi Giáo nổi lên chống đối ĐGH, nhiều ngừơi đã rất bi quan về cuộc thăm viếng này. Nhiều người cho là rất khó khăn và rất nguy hiểm. Nhiều nhóm Hồi Giáo dọa giết Ngài. Tuy vậy ĐGH quyết định cứ lên đường và Chính Phủ Cộng Hòa TNK cũng vẫn sẵn sàng đón tiếp DGH. Ngài được đón tiếp nồng hậu và chuyến đi được kết quả tốt đẹp vượt qua sự mong đợi. Những cuộc biểu tình chống đối tưởng là sẽ rất mạnh mẽ khi Ngài sang; nhưng điều đó đã không xảy ra.Chỉ có những cuộc biểu tình nhỏ, và chính phủ Thổ Nhỉ Kỳ đã huy động một lực lượng cảnh sát mạnh mẽ để giữ gìn an ninh trật tự.
Nhiều người chúng ta đã theo dõi chuyến đi này của Đức Giáo Hòang qua nhiều phương tiện truyền thông khác nhau. Chúng ta có thể tổng lựơc như sau:
Sáng ngày Thứ Ba 28/11/2006, Đức Giáo Hòang đã lên chuyến phi cơ thuê bao Alitalia cùng với Phái Đòan Tòa Thánh, trong đó có Đức Hồng Y Walter Kasper ( Chủ Tịch Hội Đồng Giáo Hoàng Cổ Vỏ Hiệp Nhất Kytô Hữu), Đức Hồng Y Roger Etcherary (Cố vấn đặc biệt; Ngài đã từng là Chủ Tịch Hội Đồng Công Lý và Hòa Bình trước Đức Cố Hồng Y Nguyễn Văn Thuận) và đòan truyền thông, báo chí. Tuyên bố với Phái Đòan tháp tùng, Đức Giáo Hòang nói đây là một cuộc thăm viếng trước hết có tính cách mục vụ để thắt chặt thêm tình thân hữu với Chính Phủ và Nhân Dân TNK, với anh em Hồi Giáo và Chính Thống Giáo. Ngài nói: chuyến đi có tính cách mục vụ và thân hữu, không có cao vọng nhiều, và cũng không có tính cách chính trị.
Tới Phi trường Ankara vào sáng ngày 28/11/2006 lúc trời hơi lạnh, nhưng có nắng ấm, ĐGH đã được Thủ Tướng Thổ Nhỉ Kỳ và Phái Đòan đứng ở đầu tấm thảm đỏ chổ máy bay đậu, để đón tiếp. Thủ Tướng TNK lúc đầu tưởng không thể đón tiếp ĐGH vì chương trình của Ông quá bận rộn vào ngày đó; nhưng sau cùng Ông đã xếp chương trình để đón tiếp Đức Giáo Hòang tận phi trường. Sau khi bắt tay, chụp hình chung, Ông hướng dẫn ĐGH đi trên thảm đỏ vào Phòng Tiếp Tân Quý Khách, hội đàm với ĐGH 20 phút, sau do ĐGH ra xe để đi vào thành phố Thủ Đô Ankara. Sau cuộc hội đàm, Thủ Tướng tuyên bố với báo chí là đã xin ĐGH ủng hộ Thổ Nhỉ Kỳ để được gia nhập EU và ĐGH đã đồng ý. Ông cũng nói, trong cuộc hội đàm ĐGH luôn tỏ thiện cảm với nhân dân TNK. Sau cuộc tiếp đón ĐGH , Thủ Tướng TNK đã lên đường để đi họp Hội Nghị Thượng Đỉnh Khối NATO.
Trên đường đi vào Thủ Đô Ankara để đến gặp Tổng Thống Thổ Nhỉ Kỳ tại Dinh Tổng Thống, ĐGH đã dừng lại viếng thăm lăng mộ của Nhà Cách Mạng Mustafa Kemal, đặt vòng hoa tưởng niệm, rồi vào bảo tàng viện bên cạnh để ghi Sổ Lưu Niệm. Tổng Thống Ahmet Necdet Sezer đã ra đón tiếp ĐGH khi Ngài xuống xe, chụp hình chung, rồi hướng dẫn ĐGH vào trong Dinh Tổng Thống và hội đàm 15 phút.
Đây là cuộc đón tiếp chính thức ĐGH của chính phủ TNK. Trong cùng ngày đầu thăm viếng này, ĐGH cùng Ông Ali Bardakoglu, người đứng đầu Tôn Giáo Vụ TNK, hội đàm trong vòng 30 phút ở văn phòng Tôn Giáo Vụ, cùng với một số chức sắc Hồi Giáo Thổ Nhỉ Kỳ, trong đó có vị Đại Giáo Trưởng Hồi Giáo ở Ankara. Đức Giáo Hòang cũng đọc một bài diển văn tại đây. Cuộc tiếp xúc rất thân thiện và cởi mở và bàn đến viễn ảnh trong tương lai để có được sự thông cảm hiểu biết giữa anh em Hồi Giáo và Công Giáo. Ông Ali Bardakoglu nhấn mạnh đến sự quan trọng của những cuộc gặp gở đối thọai và tương kính lẫn nhau và nói lên mối lo sợ là các nước phương Tây ngày càng đồng hóa Hồi giáo với khủng bố và bạo động; trong khi Hồi giáo là Đạo hòa bình . ĐGH kêu gọi sự hợp tác giữa các tôn giáo để xây dựng Hòa Bình và sự Hòa hợp cần thiết giữa cho thế giới đang đầy những giết chóc, đổ máu. Ông Ali Bardakoglu sau đó đã ca ngợi cuộc thăm viếng của ĐGH như một bước tích cực để dẩn đến sự Hòa giải và cùng hướng về “sự tương kính, công chính và bình đẳng!”
Cùng ngày ĐGH đã gặp phái đòan Ngọai Giao ở Tòa Khâm Sứ. Có chừng 90 vị Đại Sứ các nước hiện diện. Trong cuộc nói chuyện, ĐGH đã nói sự cần thiết tìm ra những giải pháp để chấm dứt những căng thẳng về chính trị giữa các quốc gia, những cuộc khủng bố và chiến tranh khắp nơi trên thế giới, nhất là ởTrung Đông. Ngài nói: “Hòa bình thực sự chỉ có được khi có sự công bằng. Cần phải sử đổi những chênh lệch về kinh tế, và chấm dứt những áp bức về chính trị gây ra những căng thẳng và tranh chấp giữa các nước”.
ĐGH cũng nói đến tự do tôn giáo, các cuộc đối thọai và thành thực hợp tác giữa các tôn giáo cùng đóng góp một cách thích cực vào việc xây dựng xã hội và bảo vệ những giá trị của con người trong xã hội đang tiến rất nhanh về kỷ thuật. Phải làm sao để những tiến bộ của thời đại giúp vào việc phát triển nhân lọai và bảo vệ những giá trị của gia đình và xã hội. “Những cuộc đối thọai trong tinh thần tương kính lẫn nhau phải là nền tảng giúp chấm dứt những cuộc khủng bố, chiến tranh và tranh chấp về tôn giáo”. ĐGH cũng ca ngợi Hiến Pháp TNK đã có những điều khỏan bảo vệ quyền tự do tôn giáo; vì các dân tộc có tinh thần dân chủ đều có bổn phận bảo đảm quyền tự do này. Cuộc gặp gỡ các nhà ngọai giao đã kết thúc một ngày thật bận rộn nầy.
Dù là một ngày thật bận rộn, nhưng kết qủa ngày đầu tiên nầy thật tốt đẹp. Những cuộc đón tiếp rất nồng hậu; các cuộc gặp gở đều thân mật và cởi mở. Mọi người cảm thấy rất nhẹ nhõm sau ngày đầu tiên nầy.
Ngày hôm sau (29/11/06) ĐGH đã rời Thủ Đô Ankara để đi Cổ Thành Ephesus, viếng thăm “Nhà Mẹ Maria” và dâng lễ ngòai trời kính Đức Mẹ Maria. Đây là Thánh Lễ đầu tiên cho dân chúng trong cuộc viếng thăm, ĐGH đã kêu gọi các tín hữu hãy luôn sống vui vẻ sẳn sàng chấp nhận mọi khó khăn, noi gương Cha Andrea Santoto, một nhà truyền giáo đã bị sát hại dịp tháng 2/2006 trong một cuộc bạo động của một nhóm trẻ thiếu niên Hồi Giáo. ĐGH cũng kêu gọi các tín hữu hãy sống hòa hợp với nhau, và luôn giữ tình thân hữu với các anh em Hồi Giáo và Chính Thống Giáo; hãy luôn luôn là những “người xây dựng Hòa Bình!” Phần Đức Giáo Hòang, Ngài luôn yêu mến và hiệp thông với Giáo Hội tại TNK đang còn gặp những khó khăn thử thách.
Hôm nay và những ngày tiếp theo, ĐGH nhắm vào việc nối tình thân hữu với anh em Chính Thống và Hồi Giáo. ĐGH đã viếng thăm Bảo Tàng Viện Hagia Sophia. Ngài dừng lại ở đây 25 phút để chiêm ngắm sự huy hòang và những điêu khắc tuyệt vời của một Thánh Đường Bizantino thuở xưa! Nơi đây, vào năm 1979, khi viếng thăm TNK, ĐGH Gioan Phaolô II cũng đến thăm. Trước khi rời Bảo tàng viện, ĐGH đã ký Sổ lưu niệm và viết: “Trong thế giới có nhiều dị biệt, nhưng chúng ta vẫn có được niềm tin nơi Thiên Chúa duy nhất. Xin Thiên Chúa soi sáng cho chúng ta và giúp chúng ta nhận ra con đường dẩn đến Tình thương và Hòa bình!”.
Sau khi rời Bảo Tàng viện Hagia Sophia, ĐGH viếng thăm Đền Thờ Hồi Giáo “Blue Mosque” nổi tiếng tại Istanbul. Vị Đại Giáo Trưởng Mystafa Nagrici đã hướng dẩn ĐGH. Khi vị Giáo Trưởng cầu nguyện, ĐGH cũng nghiêm trang cầu nguyện (sau này khi đã trở lại Rôma, ĐGH nói lúc đó Ngài cầu nguyện xin Chúa là Chúa trời đất, và là Chúa nhân từ của cả nhân lọai, ban cho mọi người có niềm tin nhận ra họ là người Chúa đã dựng nên và xin cho họ luôn là những chứng nhân của tình yêu huynh đệ). Hai vị gặp nhau trong 20 phút và rất thân tình; ngược hẳn lại với những căng thẳng trước đây giữa anh em Hồi Giáo và ĐGH. Hai vị đã trao tặng phẩm cho nhau làm lưu niệm. Khi nhận tặng phẩm do vị Giáo Trưởng tặng, Đức Giáo Hòang để tay lên và nói: “Xin cám ơn Ngài về tặng phẩm này. Chúng ta hãy cầu nguyện cho tình thân hữu giữa chúng ta cũng như tình thân hữu của tòan thể nhân lọai”. Khi chia tay, vị Giáo Trưởng đã nói với Đức Giáo Hòang: “Xin Ngài hãy luôn nhớ đến chúng tôi!”. (Your Holiness, please remember us!).
Đối với Chính Thống Giáo, Đức Giáo Hòang đã gặp gở Đức Thượng Phụ Bartolomeo I (Giáo Chủ Chính Thôang Giáo Thổ Nhĩ Kỳ), Thượng Phụ Mesrob II (Giáo Chủ Chính Thống Giáo Armenia), Thượng Phụ Ausuf Cetin (Giáo Chủ Chính Thống Giáo Syria).
Thượng Phụ BartolomeoI đã ra đón ĐGH tại Phi trường Istanbul (ĐGH đã đi máy bay từ Thủ Đô Ankaraa đến Cổ thành Ephesus để dâng Thánh lễ, rồi đến phi trường Istanbul vào buổi chiều ngày 29/11/06). Từ phi trường Istanbul, hai vị đã đến chủ tọa buổi cầu nguyện ban chiều tại Nhà Thờ Thánh Georges (Nhà Thờ Chính tòa Chính Thống Giáo) cùng với một số Giáo sĩ Chính Thống khác. Buổi cầu nguyện mở đầu hai ngày quan trọng để gặp gở và tìm con đường hiệp nhất giửa Chính Thống Giáo và Công Giáo; đó là chủ đích quan trọng của cuộc thăm viếng TNK của ĐGH.
Hai vị đã cùng tiến lên dọc long Thánh Đường có bình hương khói nghi ngút dẩn đầu, trong khi ca đòan hát thánh ca bằng tiếng Hy Lạp. Buổi cầu nguyện thật sốt sắng, đặc biệt tưởng nhớ đến hai Thánh Tông Đồ Phêrô và Anrê. Sau giờ cầu nguyện, ĐGH đã nói lời ca ngợi: “…Nơi này, qua nhiều thế kỷ, đã có nhiều vị tử đạo, các nhà Thần học, Chủ Chăn, các Nhà Dòng và biết bao những tín hữu nam nữ thánh thiện!”. ĐGH cũng nhắc đến cuộc thông hiệp hòa giải giữa hai Giáo Hội vào năm 1965, khi Đức Phaolô VI đến đây và cùng với Thượng Phụ Giáo Chủ Athenagoras đã hủy vạ tuyệt thông cho nhau (vào năm 1054) . Sau cuộc thăm viếang của ĐGH Phaolô VI là cuộc thăm viếng thắm tình hữu nghị của ĐGH Gioan Phaolô II vào năm 1979. Thượng Phụ Bartolomeo I cũng nhắc đến hai cuộc gặp gở lịch sử đó và coi như những cuộc thăm viếng thật quý giá và cần thiết. Sau đó Thượng Phụ nói: “Tôi hết lòng tạ ơn Chúa đã dẫn đưa Đức Giáo Hòang đi theo bước chân của các vị tiền nhiệm và đến đây hôm nay trong cùng một tinh thần cởi mở và hòa hợp…”. Sau hết, hai vị đã đến kính viếng Thánh tích của hai Thánh Gregorio Nazian và Gioan Kim Khẩu cả hai đều dã là Tổng Giám Mục Thành Constantinople.
Sáng ngày 30/11/2006 (Lễ trọng kính Thánh Anrê Tông Đồ), Thượng Phụ Bartolemeo I đã đến dâng lễ trọng thể tại Nhà thờ Thánh George. Thánh lễ trọng thể kính Thánh Tông Đồ Anrê, bổn mạng của Tòa Thượng Phụ Constantinople. Trong khi Thượng Phụ Chủ Lễ thì ĐGH hiện diện tại ngai tòa bên cạnh Cung thánh. Thánh lễ dài gần 3 giờ đồng hồ; cũng khói hương nghi ngút quyện với lời kinh tiếng hát của cộng đoòan dự lễ đông đảo.
Trong bài giảng, Thượng Phụ đã kêu gọi mọi người phải cầu nguyện xin Chúa đem lại sự hòa hợp yêu thương giữa con cái Chúa: “Chúng ta cần quỳ xuống, khiêm tốn và thành thực xám hối những lỗi lầm trong quá khứ, xin Chúa tha thứ và làm cho ngày hiệp nhất trọn vẹn được sớm đến”. Trong bài nói chuyện với Cộng Đòan vào cuối Thánh lễ, ĐGH cũng nhắc lại lời kêu gọi xám hối và xin Chúa tha thứ, để anh em cùng hiểu biết và thương yêu nhau như những người con Chúa; “vì chính sự hòa hợp, thành thực yêu thương nhau mới có thể làm cho công cuộc rao giảng Tin Mừng của Chúa được mọi người tin tưởng và đón nhận!” Trong khi lên Rước Lễ, lúc đi ngang qua ngai tòa ĐGH, mọi giáo dân Chính Thống Giáo đều cúi đầu tỏ lòng tôn kính; có một em nhỏ chạy đến hôn nhẫn ĐGH.
Sau Thánh Lễ, hai vị đã ra ban-công Nhà Thờ để ban phép lành cho giáo dân tụ tập đông đảo tại quảng trường. Sau đó hai vị đã nắm tay nhau dơ lên cao, rồi cùng mỉm cười vẫy tayvới dân chúng đang hoan hô vui vẻ phía dưới. Hai vị đã tặng nhau kỷ vật lưu niệm. ĐGH đã tặng Thượng Phụ một Chén Thánh, nói lên sự thông hiệp qua Bí Tích Thánh Thể.
Thượng Phụ đã tặng DGH Cuốn Bổn Sách Tin Mừng, nói lên sự thông hiệp và tình yêu theo Tin Mừng Chúa Giêsu đã rao giảng. Sau cùng hai vị đã ký vào Bản Tuyên Ngôn chung “quyết tâm tiếp tục đối thọai về thần học và tích cực cộng tác trong họat động xã hội; đặc biệt là việc cổ vỏ tinh thần và giá trị Kitô giáo cho xã hội ngày nay đang càng ngày càng bị thế tục hóa. Bản tuyên ngôn cũng nhấn mạnh đến việc phải giúp đở những người nghèo, những nạn nhân của bạo động, của khủng bố (nhất là ở Trung Đông), những người dân ở những nơi mà quyền tự do tôn giáo chưa được bảo đảm hòan tòan.
ĐGH cũung đã gặp gỡ thân mật Thượng Phụ Giáo Chủ Armenia Mesrob, rồi Đức Thượng Phụ Giáo Chủ Syria Yusuf Cetin; sau đó là vị Trưởng Giáo Do Thái TNK Rabbi Ishah Haleva vào buổi chiều hôm nay (30/11/2006) tại Tòa Khâm Sứ tại Istanbul. Đặc biệt vào buổi tối hôm nay, một nhóm đông các bạn trẻ Công Giáo đã bất ngờ đến Tòa Khâm Sứ để chào mừngDGH. ĐGH xuất hiện để cầu nguyện với các bạn trẻ, rồi chúc lành cho mọi người và nói: “Cha luôn nhớ đến chúng con trong lời cầu nguyện!”.
Sáng sớm ngày 01/12/2006, ngày cuối cùng của cuộc thăm viếng, ĐGH đã đến cùng cầu nguyện buổi sáng với Thượng Phụ Chính Thống Armenia Mesrob II tại Nhà Thờ Chính Thống Armeria. Hai vị cũng mhắc đến tinh thần “đại kết” cần thiết để sống hòa hợp như những người con cái trong cùng một gia đình của Chúa. Sau đó, ĐGH đã đến dâng Thánh Lễ tại Nhà Thờ Chánh Tòa Chúa Thánh Thần cùng với cộng đòan Công Giáo ở đây. Đức Thượng Phụ Bartolomeo I cũng hiện diện. Trước Thánh Lễ ĐGH đã làm phép tượng Đức Bênêđíctô XV và Tượng Đức Gioan Phaolô VI. Hôm nay, ĐGH dâng lễ kính Chúa Thánh Thần. Vì có nhiều chủng tộc khác nhau, nên trong thánh lễ đã dùng tới 7 ngôn ngữ khác nhau.
Trong bài giảng, ĐGH đã kêu gọi mọi tín hữu hãy yêu thương, đòan kết với nhau và yêu thương liên kết với những người anh em khác tín ngưỡng: “Anh chị em hãy luôn sống hòa hợp yêu thương theo lời Chúa Giêsu đã dạy: Khi chúng con sống hòa hợp yêu thương nhau, lúc đó mỗi người mới nhận ra chúng con là môn đệ đích thực của Cha. Ví thế anh chị em hãy tiếp tục làm những gì có thể được để chửa lành những vết thương chia rẽ và hận thù, hầu cùng sống trong hòa hợp yêu thương. ĐGH cũng ám chỉ đến cuộc tàn sát những người Công Giáo Armenia vào những năm 1915-1918 do chính quyền Hồi Giáo Ottomans gây ra. Trong cuộc cưởng bách di dân nầy gần một triệu rữơi (hơn một nửa dân số Armenia hồi đo) đã bị giết . Sau Thánh Lễ, Thượng Phụ Bartolomeo đã cùng ban phép lành cho giáo dân. Rồi hai vị cùng đi xuống dọc theo lòng Thánh đường và mỉm cười và chào các giáo dân đang tỏ lòng nồng nhiệt tôn kính.
Thánh Lễ sáng hôm nay kết thúc 4 ngày thăm viếng TNK của ĐGH. Sau đó ĐGH ra phi trường Istanbul để trở về Rôma. Trước khi lên máy bay, ĐGH đã nói những lời cám ơn sâu xa đến chính quyền các cấp và Ngài nói tuy Ngài ra về nhưng vẫn “để lại một phần tâm hồn của Ngài tại Istanbul!” (I am leaving a part of my heart in Istanbul!”.
Trong những ngày thăm viếng TNK của ĐGH , các cơ quan truyền thông và báo chí TNK đều đưa tin thuận lợi về cuộc thăm viếng này và ca ngợi ĐGH là một người bình thản và khiêm tốn; nhưng cũng là người họat bát, những lời nói và cử chỉ rất thích hợp. Tất cả đều vui mừng vì cuộc thăm viếng đã êm đẹp không xảy ra những gì đáng tiếc như nhiều người lo sợ. Hơn nữa các cuộc tiếp xúc vớc các cấp chính quyền, với ngọai giao đòan, với các đại diện Hồi Giáo, và các tôn giáo đều rất cởi mở và thân thiện.
Xin tạ ơn Chúa và cầu xin Chúa làm cho cuộc thăm viếng của Đức Giáo Hòang đem lại nhiều hiệu quả tốt đẹp; góp phần vào việc xây dựng sự hòa hợp mọi người thuộc mọi chủng tộc, văn hóa, tôn giáo khác nhau để cùng chung tay xây dựng Hòa bình thế giới và hạnh phúc cho nhân lọai: “Xin hiệp nhất chúng con nên một trong tình yêu Chúa. Xin hiệp nhất chúng con như Ngài liên kết với Cha. Xin giải thóat chúng con xa điều bất hòa chia rẽ! Xin kết liên mọi người trong lòng mến Chúa Cha muôn đời”. (Trích Bản Thánh Ca “Bài Ca Hiệp Nhất” của Thành Tâm).
Gửi ý kiến của bạn
