Bản tiếng Việt: Thúy Chi - IRS/SPEC
Lợi tức quý vị nhận được có thể là tiền mặt, tài sản, hoặc dịch vụ do người hoặc cơ quan cung cấp cho quý vị như một hình thức thù lao cho quý vị. Bài báo này sẽ trình bày các dạng khác nhau của các nguồn lợi tức bao gồm lợi tức phải đóng thuế và không phải đóng thuế. Lợi tức cũng bao gồm các khoản lương bổng và các khoản trợ cấp phụ trợ quý vị nhận được từ cơ quan nơi quý vị làm việc; lợi tức có thể là nguồn thu nhập đến từ việc trao đổi hàng hóa, dịch vụ, sự hùn hạp kinh doanh với người khác hay từ một cơ sở kinh doanh nhỏ do quý vị góp vốn hay có cổ phần; lợi tức cũng có thể là tiền trả cho việc sử dụng tác quyền của quý vị. Thông tin trên bài báo này không nên lý giải một cách ôm đồm cả gói. Các bước phân tích khác nêu trong bài báo sẽ giúp quý vị hiểu được khá đầy đủ về loại hình kinh doanh đặc biệt của quý vị.
Thông thường, số tiền quý vị nhận được từ một khoản lợi tức sẽ phải đóng thuế trừ khi số tiền này được miễn thuế theo quy định đặc biệt của luật pháp. Quý vị phải khai tất cả các khoản lợi tức phải đóng thuế trên hồ sơ thuế của quý vị để biết được số tiền thuế dành cho các nguồn thu nhập này là bao nhiêu. Quý vị có thể phải khai tất cả các khoản lợi tức không phải đóng thuế khác trên hồ sơ thuế, nhưng quý vị không phải đóng thuế trên các khoản thu nhập này.
Thu nhập hoạch định (Constructively-received income): Quý vị thường sẽ phải đóng thuế trên các khoản thu nhập quý vị dự trù nhận được trong năm, bất kể quý vị đã thực nhận được số tiền này trước ngày cuối của năm thuế hay chưa.
Ví dụ, quý vị nhận được một chi phiếu hợp lệ trả cho quý vị trước cuối năm, mặc dù vào thời điểm này quý vị chưa đổi chi phiếu lấy tiền hoặc chưa ký thác vào tài khoản của quý vị ở ngân hàng, số tiền này được xem như nguồn lợi tức hoạch định của quý vị trong năm đó. Trong một trường hợp khác, chẳng hạn, người đưa thư giao tận nhà quý vị một chi phiếu vào ngày cuối cùng của năm, nhưng quý vị vắng nhà nên không nhận được số tiền này. Quý vị phải tính khoản tiền nhận được từ chi phiếu kể trên vào nguồn thu nhập trong năm thuế khi người đưa thư đem đến cho quý vị. Trường hợp chi phiếu kể trên được gởi qua đường bưu điện đến cho quý vị, và vì quý vị vắng nhà nên không thể nhận được số tiền đó trước ngày cuối năm. Quý vị sẽ tính khoản tiền này vào nguồn lợi tức của năm khi quý vị nhận thư kèm theo chi phiếu.
Lợi tức từ hàng hoá hay tài sản ký gởi để bán (Assignment of income): nguồn tiền quý vị nhận được qua một người hay một cơ quan trung gian được xem như nguồn lợi tức hoạch định của quý vị khi người đai diện hay cơ quan trung gian này nhận được tiền. Nếu quý vị ký hợp đồng với người/cơ quan đại diện cho phép họ là pháp nhân thứ ba được nhận tiền cho quý vị, quý vị phải khai khoản tiền này vào lợi tức chung của quý vị vào năm người hay cơ quan này nhận được số tiền.
Ví dụ: Người chồng đã ly dị của quý vị đồng ý để cho cơ quan nơi người này làm việc nhận số tiền trợ cấp ly hôn cho quý vị. Một phần lương của người chồng trước được chủ nhân trích ra để gởi cho quý vị. Quý vị phải khai khoản tiền trợ cấp ly hôn này chung với các nguồn lợi tức khác vào năm cơ quan này nhận được phần tiền trích ra từ lương của người chồng trước của quý vị.
Lợi tức trả trước (Prepaid income): Lợi tức trả trước, như thù lao trả cho các dịch vụ hay công việc sẽ được thực hiện trong tương lai, thường sẽ được tính chung trong nguồn thu nhập của năm quý vị nhận được các khoản thù lao này. Tuy nhiên, nếu quý vị sử dụng phương pháp kế toán tích lũy (accrual accounting), quý vị có thể hoãn khai nguồn lợi tức này đến trước ngày cuối cùng của năm thuế kế tiếp. Trong trường hợp này, quý vị thể xem số tiền trả cho quý vị như nguồn lợi tức quý vị kiếm được khi thực hiện các dịch vụ đó.
Thù lao của công nhân viên chức (Employee compensation): Quý vị thường phải gộp chung vào tổng lợi tức hằng năm mọi khoản tiền quý vị nhận được khi cung cấp các dịch vụ cá nhân cho người khác. Ngoài các khoản tiền lương ngày, lương tháng, tiền hoa hồng, các khoản lệ phí thu của người khác, các khoản tiền thưởng công, quý vị còn phải khai chung các loại thù lao khác quý vị nhận được như lợi tức phụ và các khoản tiền nhận được từ các chương trình tham gia cổ phần vào công ty do quý vị chọn lựa.
Quý vị cần phải nhận được một bản báo lương, còn gọi là mẫu W-2, giấy báo các khoản tiền lương công nhật trả cho quý vị và tờ tường trình các mức thuế tính trên các khoản thù lao này của chủ nhân trả cho quý vị.
Nhà hay người Chăm sóc trẻ có đăng ký kinh doanh (Childcare providers): Nếu quý vị nhận chăm sóc trẻ nhỏ, tại nhà của các cháu hay ở các nơi khác như ở nhà nuôi trẻ tư nhân. Các khoản tiền quý vị nhận được phải được khai chung với các nguồn lợi tức khác trong năm của quý vị. Nếu quý vị không phải là nhân viên làm việc một nhà giữ trẻ có đăng ký kinh doanh, quý vị có thể là người tự điều hành công việc này cho quý vị. Quý vị phải khai tất cả các khoản tiền nhận được từ dịch vụ trông trẻ này trên mẫu Schedule C của bộ đơn khai thuế 1040. Đây là mẫu đơn dùng để khai các khoản tiền lời hoặc các khoản tiền bị lỗ trong các hoạt động kinh doanh (Schedule C - Profit or Loss From Business). Trừ khi quý vị phải làm việc theo quy định hay yêu cầu của một người hay một cơ quan khác thuê mướn quý vị làm việc và theo các quy định về giờ giấc hay cách tiến hành công việc, nếu không, quý vị không phải là nhân viên được thuê làm việc và nhận lương.
Người trông coi trẻ tại gia (Babysitting): Nếu quý vị trông con giùm cho người thân trong gia đình, họ hàng, hoặc quý vị trông coi trẻ em cho nhà hàng xóm, theo giờ giấc và các tiêu chuẩn thông thường hoặc theo một thời biểu nhất định, quý vị cũng phải áp dụng các quy định dành cho những người cung cấp dịch vụ giữ trẻ có đang ký kinh doanh.
Phúc lợi phụ cấp (fringe benefits): Các khoản phúc lợi phụ cấp quý vị nhận được kèm theo công việc chính của quý vị được tính chung trong tiền lương hay thù lao trả cho quý vị, trừ khi các khoản tiền này được đặc biệt loại bỏ theo quy định của luật pháp. Việc không khai gộp các nguồn phụ cấp khác chung với lương hay thù lao được xem như các nguồn phúc lợi phụ cấp đã được bao gồm trong công việc và thù lao trả cho công việc của quý vị. Chẳng hạn, quý vị nhận được phúc lợi phụ cấp y tế. Các chi phí trả cho dịch vụ cung cấp phúc lợi này không được cộng thêm vào lương hay thù lao của quý vị chiếu theo luật định.
Người nhận phụ cấp phúc lợi (Recipient of fringe benefit): Nếu quý vị làm việc hay cung cấp một dạng dịch vụ cho một người hay một doanh nghiệp và nhận được một nguồn phúc lợi trợ cấp, quý vị là người nhận nguồn trợ cấp phúc lợi này. Ngay cả khi nguồn phúc lợi phụ này cung cấp cho một hay nhiều người khác, quý vị cũng được xem như người nhận nguồn phúc lợi phụ này, chẳng hạn, vợ con của quý vị nhận được bảo hiểm y tế như quý vị khi quý vị làm việc. Một ví dụ khác như cơ quan nơi quý vị làm việc đồng ý cung cấp cho vợ của quý vị một xe hơi làm phương tiện di chuyển trong một thời gian mặc dầu bà ấy không làm việc cho cơ quan của quý vị. Chiếc xe là phúc lợi phụ cung cấp cho quý vị chứ không phải cho người vợ của quý vị.
Quý vị không nhất thiết phải là nhân viên của một cơ quan hay làm việc cho cơ quan đó mới trở thành người được cung cấp các nguồn phúc lợi phụ. Nếu quý vị là thành viên , một giám đốc doanh nghiệp, hay một người thầu khoán, quý vị vẫn có thể là người nhận được các phúc lợi phụ.
Kinh doanh và lợi tức đầu tư (Business and investment income):
1. Các khoản tiền cho thuê sử dụng tài sản cá nhân (rents from personal property): Trường hợp quý vị cho người khác thuê tài sản cá nhân của quý vị, chẳng hạn, máy móc hoặc xe cộ, việc khai các khoản lợi tức và các chi phí từ việc cho thuê này được quyết định bởi:
§ Hành động cho thuế có phải là một hình thức kinh doanh kiếm lời hay không, và
§ Việc thuê mướn được tiến hành nhằm mục đích kiếm lời hay không.
Nói chung, nếu mục đính chính của quý vị là lợi tức hay tiền lời và quý vị cho thuê tài sản trong một thời gian liên tục và đều đặn, công việc này chính là một hành động nhằm mục đích kinh doanh. Xin tham khảo thêm ấn bản 535 về các chi phí kinh doanh (Publication 535 - Business Expenses) để biết thêm các chi tiết về các loại chi phí dành cho cả hai hình thức: kinh doanh và các hoạt động phi lợi nhuận.
2. Tiền tác quyền (Royalties): Tiền tác quyền là các khoản tiền nhận được từ các bản quyền sáng tác, các bằng phát minh và việc sử dụng và khai thác các tài sản như mỏ dầu, mỏ khí đốt hay khoáng sản. Các khoản tiền tác quyền này là nguồn lợi tức phải đóng thuế như tất cả các hình thức lợi tức bình thường khác.
Quý vị thường sẽ khai các khoản lợi tức tác quyền trên Phần I của mẫu Schedule E thuộc bộ đơn thuế 1040. Đây là mẫu đơn được sử dụng để khai các khoản lợi tức phụ hay các khoản tiền lỗ từ một hoạt động kinh doanh (Schedule E - From 1040 - Supplemental Income and Loss). Tuy nhiên, nếu quý vị có phần quyền lợi trong việc khai thác một mỏ dầu hỏa, công ty khí đốt, hoặc quý vị làm việc với tư cách một nhà văn độc lập, nhà phát minh, nghệ sĩ sáng tác v.v. quý vị phải khai các khoản lợi tức và các chi phí cho các sinh hoạt này trên mẫu Schedule C hay mẫu Schedule E-Z.
Xin tham khảo thêm chi tiết liên quan đến các vấn đề vừa đề cập ở trên trong ấn bản 525. Ấn bản này giới thiệu cụ thể các nguồn lợi tức phải đóng thuế và các nguồn lợi tức không phải đóng thuế (Publication 525 - Taxable and Nontaxable Income).
Gửi ý kiến của bạn
