PHOTO: Cổng chính vào Bảo Tàng Viện Oakland, Bắc California, nơi cuộc triển lãm Next Stop Vietnam được khai mạc vào tháng 8, 2004.
Giáo sư Trần Anh-Tuấn, chủ tịch hội đồng quản trị của Hội Người Việt Vùng Đông Vịnh (East Bay Vietnamese Association) có trụ sở ở Oakland, một người đã tham dự nhiều cuộc họp với ban tổ chức triển lãm để bàn về nội dung, lên tiếng ủng hộ cô Mimi. Giáo sư Tuấn cho biết cô Mimi đã liên lạc với cộng đồng để phát hiện những hiện vật có ý nghĩa cho cuộc triển lãm và nhất là thu thập ý kiến của cộng đồng. Ông nói: "Mimi làm việc tích cực, có tinh thần cởi mở, và không thiên vị. Khi thấy ban tổ chức quá thiên về phiá tả, cô đã lên tiếng phản đối, do đó cô bị cho nghỉ việc."
Cũng trong cuộc tiếp xúc, khi được hỏi về một phần trong cuộc triển lãm sẽ có trưng một bức tranh về vụ thảm sát Mỹ Lai, mượn từ một bảo tàng viện ở San Jose, mà không có hình ảnh nào khác về các nạn nhân chiến cuộc, ông Medeiros cho biết "việc treo tranh đó còn trong vòng nghiên cứu chứ chưa phải là đã được ban tổ chức chấp thuận."
Đóng góp cho dự án còn có hai người gốc Việt làm tham vấn, đó là nhà biên tập Andrew Lâm của hãng tin Pacific News Services và giáo sư Chung Hoàng Chương từ đại học San Francisco City College và hiện là chủ tịch hội đồng quản trị của Ủy Ban Kết Nghĩa giữa hai thành phố San Francisco và thành phố Hồ Chí Minh.
Nhà báo Andrew Lâm cho biết ông phụ trách viết một chương về cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong một quyển sách gồm mười chương sẽ được phát hành cùng dịp triển lãm. Bài viết của ông là những kinh nghiệm bản thân nhìn về thay đổi trong xã hội Mỹ đặc biệt là bang California nơi người Việt tị nạn có nhiều đóng góp làm thay đổi bộ mặt California trong ba thập niên qua.
Khi được hỏi về những điều quan tâm của cô Mimi liên quan đến nội dung dự án có gì ngược lại với những gì ông sẽ viết, ông Andrew cho biết tuy chỉ làm việc trong phần viết sách, nhưng ông "hoàn toàn ủng hộviệc đưa tiếng nói và lịch sử của người Việt vào trong cuộc triển lãm." Ông cũng tỏ ra bực tức khi được biết trong thờùi gian triển lãm sẽ có nhà văn Maxine Hong Kingston được mời đến đọc văn mà không có một nhà văn gốc Việt nào.
Chủ đề Next Stop Vietnam được lấy từ dòng nhạc của Country Jo MacDonald trong bài I-Feel-Like-I'm-Fixin'-to-Die Rag: What are we fighting for" / Don't ask me, I don't give a damn / Next stop is Vietnam...
Phòng triển lãm được chia ra nhiều mảng, nối kết với nhau để thành hình một quá trình kéo dài nửa thế kỷ, từ thập niên 50 cho đến ngày nay. Khởi đầu từ cuộc chiến tranh lạnh vào thập niên 1950, qua thập niên 1960 với Ronald Reagan, một nhân vật bảo thủ, được bầu làm thống đốc bang California, những can thiệp mạnh mẽ của Hoa Kỳ vào Việt Nam, với lệnh động viên, những phong trào chống chiến tranh bùng lên đặc biệt là quanh vùng Vịnh San Francisco, nơi có những cảng và căn cứ chuyển quân, nhu tiếp liệu sang chiến trường Việt Nam; những cuộc tranh đấu đòi hỏi dân quyền lên cao trong xã hội Mỹ; năm 1968 với những vụ ám sát chính trị ở Hoa Kỳ, Tết Mậu Thân ở Việt Nam; rồi thập niên 1970 với việc Hoa Kỳ rút quân, sự sụp đổ của Việt Nam Cộng Hoà kéo theo làn sóng người tị nạn đến Mỹ định cư. Cuối cùng là sự nối kết bang giao giữa hai quốc gia từng là thù nghịch vào năm 1995, hai mươi năm kể từ khi cuộc chiến kết thúc.
Next Stop Vietnam được bảo trợ bởi National Endowment for the Humanities và Rockefeller Foundation sẽ chính thức khai mạc tại Bảo Tàng Viện Oakland vào cuối tháng 8, 2004 và kéo dài sáu tháng. Sau đó cuộc triển lãm sẽ được đem đến những thành phố khác như Dearborn, bang Michigan và Chicago, bang Illinois.
Mấy năm trước, khi có cuộc hội thảo gây nhiều sóng gió về ông Hồ Chí Minh được tổ chức tại thính đường của Bảo Tàng Viện Oakland - cùng lúc với cuộc triển lãm hình ảnh về lãnh tụ này tại một phòng tranh gần bến cảng - một giới chức của bảo tàng viện trước khi giới thiệu các diễn giả, đã đưa tin về một dự án triển lãm liên quan đến ảnh hưởng của cuộc chiến Việt Nam đối với vùng Vịnh San Francisco, với bang California sẽ được Bảo Tàng Viện Oakland thực hiện trong tương lai và mời gọi sự đóng góp của cộng đồng người Mỹ gốc Việt.
Dự án triển lãm đó, đến nay được biết có tên Next Stop Vietnam: California and the Nation Transformed, sẽ được chính thức khai mạc vào cuối tháng 8 năm 2004. Mặc dù còn 9 tháng nữa cuộc triển lãm mới bắt đầu, nhưng bên trong đã có những chuyển động hứa hẹn sẽ gây nên những tranh luận và sóng gió trong dư luận Hoa Kỳ và trong cộng đồng người Việt sinh sống tại đây.
Nguyên do là vì một người gốc Việt Nam, cô Mimi Nguyễn, sau chín tháng làm việc với dự án đã bị cho nghỉ việc, có thể là vì cô đã lên tiếng chỉ trích ban tổ chức coi nhẹ tiếng nói và những đóng góp của người da màu nói chung và của người tị nạn Việt Nam nói riêng đã sinh sống tại bang California trong gần ba thập niên vừa qua.
Cô Mimi Nguyễn đã viết một lá thư dài trình bày nhiều quan tâm với ban tổ chức cuộc triển lãm và sau đó ít lâu thì bị cho thôi việc. Một trong những quan tâm của cô là cuộc triển lãm đã không phản ánh bộ mặt hiện nay của bang California, một bộ mặt đa chủng mới, không phải hơn ba mươi năm về truớc khi người da trắng còn là đa số. Ngày nay những sắc dân da màu chiếm đa phần của tiểu bang và đóng góp của họ, trong đó có nửa triệu người Mỹ gốc Việt, không thể bị coi thường.
Cô Mimi dẫn chứng rằng khi phỏng vấn các cựu chiến binh thì hầu hết là lính Mỹ, số tử vong khoảng 60 nghìn, và chỉ có một, hai người là lính nam Việt Nam, với hàng triệu người đã chết trong chiến tranh. Về người Việt sinh sống ở California, cô viết: "Khi nói đến người Việt, chúng ta (tức ban tổ chức triển lãm) cứ đưa ra những nhân vật đã được nhắc đến quá nhiều, như Lệ Lý Hayslip và T.T. Nhu, mà câu chuyện của họ đã cũ đến 15 hay 30 năm. Những tiếng nói đó sẽ hữu hiệu nếu chúng ta cũng dành chỗ cho những người tị nạn mà câu chuyện của họ phản ánh dân số người Mỹ gốc Việt." Cô Mimi nhắc nhiều đến nạn nhân người Việt trong cuộc chiến điển hình là đa số người Việt tị nạn và những đóng góp họ cho vùng Quận Cam, vùng thung lũng điện tử với người phát minh ra PowerPoint là một người Việt, với phi hành gia Eugene Trịnh, giáo sư khoa học không gian Nguyễn Xuân Vinh, khoa học gia Dương Nguyệt Ánh; với giáo sư y khoa Dương dù bị tê liệt nhưng nay đang dạy tại đại học U.C.L.A., Hoàng Vũ là một khoa học gia khác làm việc trong NASA hay Đinh Việt, một nhà luật học danh tiếng. Nhưng tất cả đều không được nhắc đến.
Có phải vì lá thư bày tỏ quan tâm mà cô bị cho nghỉ việc" Theo lời phó giám đốc bảo tàng viện Oakland Mark Medeiros trả lời cuộc phỏng vấn thì cô Mimi bị thôi việc là vì: "khả năng làm việc của cô" và từ chối không tiết lộ lý do chính xác. Ông nói bảo tàng viện đang trong tiến trình tìm người thay thế cô Mimi.
Giáo sư Trần Anh-Tuấn, chủ tịch hội đồng quản trị của Hội Người Việt Vùng Đông Vịnh (East Bay Vietnamese Association) có trụ sở ở Oakland, một người đã tham dự nhiều cuộc họp với ban tổ chức triển lãm để bàn về nội dung, lên tiếng ủng hộ cô Mimi. Giáo sư Tuấn cho biết cô Mimi đã liên lạc với cộng đồng để phát hiện những hiện vật có ý nghĩa cho cuộc triển lãm và nhất là thu thập ý kiến của cộng đồng. Ông nói: "Mimi làm việc tích cực, có tinh thần cởi mở, và không thiên vị. Khi thấy ban tổ chức quá thiên về phiá tả, cô đã lên tiếng phản đối, do đó cô bị cho nghỉ việc."
Cũng trong cuộc tiếp xúc, khi được hỏi về một phần trong cuộc triển lãm sẽ có trưng một bức tranh về vụ thảm sát Mỹ Lai, mượn từ một bảo tàng viện ở San Jose, mà không có hình ảnh nào khác về các nạn nhân chiến cuộc, ông Medeiros cho biết "việc treo tranh đó còn trong vòng nghiên cứu chứ chưa phải là đã được ban tổ chức chấp thuận."
Đóng góp cho dự án còn có hai người gốc Việt làm tham vấn, đó là nhà biên tập Andrew Lâm của hãng tin Pacific News Services và giáo sư Chung Hoàng Chương từ đại học San Francisco City College và hiện là chủ tịch hội đồng quản trị của Ủy Ban Kết Nghĩa giữa hai thành phố San Francisco và thành phố Hồ Chí Minh.
Nhà báo Andrew Lâm cho biết ông phụ trách viết một chương về cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong một quyển sách gồm mười chương sẽ được phát hành cùng dịp triển lãm. Bài viết của ông là những kinh nghiệm bản thân nhìn về thay đổi trong xã hội Mỹ đặc biệt là bang California nơi người Việt tị nạn có nhiều đóng góp làm thay đổi bộ mặt California trong ba thập niên qua.
Khi được hỏi về những điều quan tâm của cô Mimi liên quan đến nội dung dự án có gì ngược lại với những gì ông sẽ viết, ông Andrew cho biết tuy chỉ làm việc trong phần viết sách, nhưng ông "hoàn toàn ủng hộviệc đưa tiếng nói và lịch sử của người Việt vào trong cuộc triển lãm." Ông cũng tỏ ra bực tức khi được biết trong thờùi gian triển lãm sẽ có nhà văn Maxine Hong Kingston được mời đến đọc văn mà không có một nhà văn gốc Việt nào.
Chủ đề Next Stop Vietnam được lấy từ dòng nhạc của Country Jo MacDonald trong bài I-Feel-Like-I'm-Fixin'-to-Die Rag: What are we fighting for" / Don't ask me, I don't give a damn / Next stop is Vietnam...
Phòng triển lãm được chia ra nhiều mảng, nối kết với nhau để thành hình một quá trình kéo dài nửa thế kỷ, từ thập niên 50 cho đến ngày nay. Khởi đầu từ cuộc chiến tranh lạnh vào thập niên 1950, qua thập niên 1960 với Ronald Reagan, một nhân vật bảo thủ, được bầu làm thống đốc bang California, những can thiệp mạnh mẽ của Hoa Kỳ vào Việt Nam, với lệnh động viên, những phong trào chống chiến tranh bùng lên đặc biệt là quanh vùng Vịnh San Francisco, nơi có những cảng và căn cứ chuyển quân, nhu tiếp liệu sang chiến trường Việt Nam; những cuộc tranh đấu đòi hỏi dân quyền lên cao trong xã hội Mỹ; năm 1968 với những vụ ám sát chính trị ở Hoa Kỳ, Tết Mậu Thân ở Việt Nam; rồi thập niên 1970 với việc Hoa Kỳ rút quân, sự sụp đổ của Việt Nam Cộng Hoà kéo theo làn sóng người tị nạn đến Mỹ định cư. Cuối cùng là sự nối kết bang giao giữa hai quốc gia từng là thù nghịch vào năm 1995, hai mươi năm kể từ khi cuộc chiến kết thúc.
Next Stop Vietnam được bảo trợ bởi National Endowment for the Humanities và Rockefeller Foundation sẽ chính thức khai mạc tại Bảo Tàng Viện Oakland vào cuối tháng 8, 2004 và kéo dài sáu tháng. Sau đó cuộc triển lãm sẽ được đem đến những thành phố khác như Dearborn, bang Michigan và Chicago, bang Illinois.
Gửi ý kiến của bạn
