Gần đây dư luận Úc tỏ ra đặc biệt chú ý về sự hồi sinh của Pauline Hanson và đảng One Nation của bà. Giới truyền thông Úc, như mọi khi đã đóng một vai trò quyết định trong việc biến bà Pauline Hanson và đảng One Nation trở thành một vấn đề thời sự nóng bỏng. Điều này từng đã xảy ra trước kỳ bầu cử liên bang vào năm 1998.
Giới truyền thông Úc đã chú ý đến bà Pauline Hanson kể từ khi có cuộc bầu cử bổ túc tại đơn vị Campbelltown vào ngày 3.2 vừa qua để điền ghế dân biểu của bộ trưởng thế vận Michael Knight vừa từ giã chính trường, đảng One Nation dành được 9% tổng số phiếu cử tri trong cuộc bầu cử Tây Úc và One Nation cũng dành được hai ghế dân biểu trong cuộc bầu cử tại Queensland vừa qua.
Trong cuộc bầu cử bổ túc tại đơn vị Campbelltown, ứng cử viên Oscar Rosso, đại diện đảng One Nation ra tranh cử với tư cách độc lập vì đảng One Nation tại NSW bị truất quyền hoạt động, đã dành được 11.3% số phiếu, tức là tăng 2% so với cuộc bầu cử lần trước. Trong cuộc bầu cử Tây Úc vừa qua, đảng Lao động đối lập đã hạ bệ chính phủ liên đảng của thủ hiến Richard Court với việc đảng One Nation dành các phiếu bầu ưu tiên cho các ứng viên của đảng Lao động thay vì dành cho các ứng viên của chính phủ liên đảng. Trong cuộc bầu cử tại Queensland vừa qua tổng số phiếu bầu dành cho đảng One Nation lên đến xấp xỉ 20% so với 12% mức dự đoán cách đây một tuần. Một lần nữa phe đối lập liên đảng tại Queensland thất bại thảm thương trước chính phủ Lao động của thủ hiến Peter Beattie.
Dựa trên những kết quả bầu cử nói trên, giới truyền thông Úc cho rằng bà Pauline Hanson đã hồi sinh từ đống tro tàn, vươn cánh bay cao như một con phượng hoàng xinh đẹp và dũng mãnh. Báo chí đăng tải hình bà Pauline Hanson tuơi mát trong những chiếc váy màu trẻ trung và cho biết bà Pauline Hanson không những là một chính khách mà còn là một nghệ sĩ. Một bài báo đăng trên tờ Daily Telegraph cho biết bà Pauline Hanson sẽ trở thành nghệ sĩ vẽ kiểu y phục thời trang sau khi từ giã chính trường và đã đăng ký nhãn hiệu Please Explain của bà ta. Bà Pauline Hanson còn xuất hiện trong chương trình trực thoại truyền thanh với John Laws, một nhân vật ngạo mạn nổi tiếng trong giới truyền thông Úc, và một ông vớ vẩn ở Brisbane còn quỳ gối dâng sớ xin cầu hôn bà Pauline Hanson trước ống kính của các phóng viên săn tin giật gân.
Giới truyền thông Úc còn phân tích rằng chính đảng One Nation đã giúp cho phe Lao động giành được chính quyền tại Tây Úc và Queensland, đảng One Nation là lực lượng chính trị thứ ba tại Úc và đảng One Nation sẽ chôn vùi chính phủ liên đảng của thủ tướng John Howard trong kỳ bầu cử liên bang sắp đến. Những nhận định nói trên khiến cho nhiều người tin rằng đảng One Nation của bà Pauline Hanson đã thực sự quay trở lại chính trường Úc với một thực lực mới có thể làm khuynh đảo chính trường Úc.
Tuy nhiên những ai từng có những kiến thức nhất định về sinh hoạt chính trường Úc và theo dõi sát những biến chuyển liên quan đến các cuộc bầu cử hồi gần đây lại có những ý kiến hoàn toàn khác. Như một quy luật của chính trường Úc, việc một chính phủ liên bang hay tiểu bang thắng được nhiệm kỳ thứ ba là một điều rất khó khăn. Do đó việc chính phủ liên đảng của thủ hiến Richard Court thất cử tại Tây Úc có thể được xem như một điều có tính quy luật. Một quy luật thứ hai của chính trường Úc là cử tri càng ngày càng ít bỏ phiếu cho các chính đảng. Cách đây 30 năm phiếu bầu cho hai đảng lớn trong quốc hội chiếm đến 90%, trong thập niên 1990 tỷ lệ này chỉ còn 84% và trong cuộc bầu cử năm 1998 phiếu bầu cho hai đảng lớn chỉ còn 80%. Cử tri càng ngày càng có khuynh hướng bỏ phiếu cho các ứng viên độc lập hoặc ứng cử viên của các đảng phái nhỏ.
Trong kỳ bầu cử Tây Úc vừa qua cứ một trong ba cử tri thì có một người bầu cho các ứng cử viên ngoài ba đảng lớn là Lao động, Tự do và Quốc gia. Tuy nhiên trong số 30% cử tri này đảng One Nation chỉ chiếm được 9% số phiếu bầu và chủ yếu là của các cử tri vùng nông thôn hẻo lánh. Tỷ lệ này ít hơn 2% so với kỳ bầu cử nằm 1998 và thực sự One Nation chỉ giúp được phe Lao động tại Tây Úc chiếm được ba trong số 12 ghế dân biểu. Trong khi đó tỷ lệ phiếu bầu cho đảng Xanh đã tăng lên quan trọng so với lần bầu cử trước và họ có thể có đến sáu thượng nghị sĩ trong thượng viện tiểu bang so với One Nation chỉ có thể có tối đa là ba. Chính các phiếu bầu ưu tiên của đảng Xanh đã đóng vai trò giúp đảng Lao động chiến thắng nhiều hơn là các phiếu ưu tiên của đảng One Nation.
Chính David Oldfield, cố vấn chính trị cũ của bà Pauline Hanson và hiện nay là thượng nghị sĩ tại quốc hội NSW nhận định rằng sở dĩ cử tri dành đến hơn 11% phiếu bầu cho ứng cử viên One Nation Oscar Rosso tại Campbelltown, NSW vừa qua là vì cử tri bày tỏ thái độ bất mãn với các chính đảng và chuyển sang bầu cho các đảng nhỏ như đảng Dân chủ, đảng Chống Di Dân chứ không phải chỉ dành riêng cho đảng One Nation.
Nếu có hai tiểu bang nơi mà đảng One Nation có thể làm mưa làm gió là tại Tây Úc và tại Queensland. Hai tiểu bang này vốn là hai nơi có truyền thống chính trị bảo thủ và có nhiều nông gia thường bị các chính đảng lãng quên và vì thế thường có những phiếu bầu bất mãn dành cho các đảng chính trị cực đoan. Tại các tiểu bang như Victoria và NSW, đảng One Nation không thể tìm ra đất dụng võ. Trong các cuộc bầu cử tại Victoria vừa qua đảng One Nation chỉ dành được 0.29% tổng số phiếu bầu. Ngay cả tại những vùng nông thôn xa xôi của Victoria đảng One Nation chỉ dành được 5% phiếu bầu của cử tri.
Tại tiểu bang NSW, đảng One Nation trên danh nghĩa là không tồn tại vì đã bị truất quyền hoạt động do gian lận khai báo số đảng viên. Vừa qua ứng cử viên của One Nation là Oscar Rosso phải ra ứng cử tại Campbelltown trong tư cách ứng viên độc lập. Sắp đến cử tri đi bầu tại NSW sẽ phải chọn hoặc là bầu cho đảng One Nation của bà Pauline Hanson hay bầu cho đảng One Nation NSW của David Oldfield. Theo lời David Oldfield thì khi đảng One Nation NSW của ông ta được chính thức đăng ký hàng loạt đảng viên One Nation của bà Pauline Hanson sẽ chạy về đầu quân với ông ta. Tuy nhiên một điều có thể chắc chắn rằng tình hình hai đảng One Nation nói trên và quá khứ xoay chiều của David Oldfield chắc chắn sẽ làm cho cử tri NSW cho cả hai đảng One Nation ra rìa.
Trong cuộc bầu cử tại Queensland có chừng 500 ngàn cử tri đã bỏ phiếu cho One Nation. 3/4 số cử tri này đã từng bỏ phiếu cho One Nation trong cuộc bầu cử năm 1998. Tuy nhiên thay vì dành được 11 ghế trong cuộc bầu cử năm 1998 đảng One Nation chỉ dành được hai ghế trong đó chỉ mới có một ghế chắc chắn là ghế dân biểu của ứng cử viên Rosa Lee Long của đơn vị Tablelands với hơn 40% tổng số phiếu bầu. Còn ứng cử viên Bill Flynn của đơn vị Lockyer chiếm được 30% tổng số phiếu những phải đương đầu với số phiếu liên danh của ứng cử viên đảng Quốc gia và ứng cử viên của liên minh City Country Alliance.
Sau cuộc bầu cử năm 1998 trong số 11 dân biểu của đảng One Nation đắc cử có một dân biểu tự sát chết và 10 người còn lại có hai người ly khai hoàn toàn và trở thành ứng cử viên độc lập, trong khi tám người còn lại thành lập liên minh City Country Alliance,thực chất vẫn là thành viên của One Nation. Tuy nhiên sau cuộc bầu cử tại Queensland vừa qua chỉ có hai ứng cử viên độc lập nói trên là còn may mắn giữ được ghế của mình còn tám ứng viên của City Country Alliance đều rủ nhau về vườn nuôi gà trồng mía.
Điểm qua tình hình bầu cử như trên tại các tiểu bang, không thể nói rằng bà Pauline Hanson và đảng One Nation của bà đã hồi sinh như một con phượng hoàng từ đống tro tàn.
Thái độ ngạo mạn của hai chính đảng lớn trong chính trường Úc từ xưa đến nay đã làm dân chúng Úc chán ngán. Điển hình cử tri trong cộng đồng Việt Nam tại NSW có thể thấy rõ qua việc thông qua kế hoạch phát triển khu trung tâm Cabramatta của hội đồng thành phố Farifield mà các nghị viên phe Lao động chiếm đa số. Tin rằng Fairfield là đơn vị an toàn tuyệt đối của đảng Lao động, các nghị viên Lao động đã tỏ ra ngạo mạn bất chấp ý kiến và nguyện vọng của cộng đồng doanh nghiệp Cabramatta khi thông qua dự án nói trên. Nhưng ai đã từng tham dự những cuộc họp của hội đồng thành phố liên quan đến dự án Cabrmatta đều có thể thấy rõ điều này. Từ chán ngán các chính đảng lớn cử tri Úc ngày càng chọn bỏ phiếu cho các ứng cử viên của các đảng nhỏ hay các ứng cử viên độc lập, với hy vọng rằng các dân biểu độc lập hay của các đảng nhỏ sẽ nắm cán cân quyền lực trong quốc hội. Đảng One Nation của bà Pauline Hanson chỉ là một yếu tố rất nhỏ trong toàn bộ bối cảnh nói trên và các phiếu bầu dành cho đảng One Nation thường chỉ bộc lộ sự bất mãn của một số cử tri chứ không phải xuất phát từ sự cân nhắc chính trị cẩn thận.
One Nation chỉ đại diện cho một thiểu số rất ít những cử tri vùng nông thôn hẻo lánh bất mãn với sự thiếu lưu tâm của các chính đảng lớn. Thiểu số này không bao giờ giúp One Nation trở thành một lực lượng chính trị thứ ba tại Úc mà nói đúng hơn thì lực lượng chính trị thứ ba đó là các ứng cử viên độc lập và các đảng nhỏ, trong đó One Nation cũng chỉ là một đảng nhỏ như các đảng khác.
Yếu tố quan trọng nhất từ các cuộc bầu cử nói trên là tương lai chính trị u ám của thủ tướng John Howard và chính phủ liên đảng. Với quy luật "tối đa là hai nhiệm kỳ" của chính trường Úc, ông John Howard rất khó hy vọng thắng cử trong lần bầu cử liên bang lần này. Thêm vào đó cử tri Úc càng ngày càng tỏ ra bất mãn với giá xăng dầu ngày càng cao và việc chính phủ liên bang nhất định từ chối không hạ giảm thuế đánh trên xăng dầu. Chính phủ của thủ hiến Peter Beatie đã khai thác tối đa yếu tố nói trên trong những ngày vận động bầu cử khiến cho phe liên đảng tiểu bang Queensland trước đây có 32 ghế nay chỉ còn lại 15 ghế trong lưỡng viện quốc hội.
Nếu thủ tướng John Howard tin rằng hai cuộc bầu cử Tây Úc và Queensland chính là chỉ dấu tương lai của chính phủ liên đảng thì nay các chỉ dấu đó đã rõ ràng.
Lê Thảo Minh
Gửi ý kiến của bạn
