ÚC ĐẠI LỢI: Ấn độ đang mạnh mẽ thúc giục Úc thay đổi chính sách nguyên tử và đồng ý cung cấp uranium để quốc gia này vận hành guồng máy kinh tế đang phát triển rất mạnh của nó. Điều này đã đặt Chính phủ Howard trong một tình thế rất khó xử - hoặc sẽ làm mất lòng Ấn, một cường quốc đang lên và là một quốc gia bạn mậu dịch quan trọng, hoặc bảo vệ tính thiêng liêng của một chính sách mà các quốc gia khác đang từ bỏ.
Chính sách hiện hành của Úc cấm bán uranium cho các quốc gia không ký vào Hiệp ước cấm phổ biến nguyên tử (NPT). Trong khi Thủ thướng John Howard để ngỏ khả năng sửa đổi chính sách, người ta tin rằng Ngoại trưởng Alexander Downer chống lại điều này. Trong tuần này, Thượng viện Hoa Kỳ được trông đợi quyết định loại bỏ một chính sách tương tự và làm thành luật một thỏa thuận hợp tác nguyên tử mới với Ấn, và hai viên chức cao cấp của Ấn đã nói rõ rằng Úc nên thay đổi chính sách nguyên tử của nó.
Trong một cuộc phỏng vấn với tờ Herald, ông M.K. Narayanan, Cố vấn An ninh Quốc gia của Thủ tướng Ấn Manmohan Singh (hình trên), phát biểu rằng: “Hoa Kỳ, Nga và Anh Quốc đã nhìn nhận lý do tại sao chúng tôi cần năng lượng nguyên tử và họ đang hành động để trợ giúp. Chúng tôi hy vọng nước Úc thấy rõ điều này. Một người bạn giúp đỡ ta khi cần được giúp đỡ là một người bạn thật sự - đó là điểm chủ yếu.”
Ấn Độ, quốc gia đã qua mặt Anh để trở thành thị trường xuất cảng lớn thứ tư của Úc, chắc chắn sẽ không vui trước sự từ chối của Úc. Khi Tổng thống Hoa Kỳ, George Bush quyết định trong tháng Bẩy vừa qua rằng Hoa Kỳ sẽ loại bỏ một chính sách tương tự, ông Howard đã thành lập một nhóm nghiên cứu và gửi tới Hoa Kỳ và Ấn để thu thập tin tức về sự thỏa thuận giữa Hoa Kỳ và Ấn. Đây là một biện pháp nhằm trì hoãn quyết định, và giờ đây Ấn đang muốn có một câu trả lời tích cực từ Canberra.
Ông Sanjay Baru, một phát ngôn nhân của Thủ tướng Ấn, nói rằng: “Chắc chắn nó không phải điều làm xấu đi mối quan hệ giữa hai nước, nhưng là điều không bình thường khi nước Úc có một mối quan hệ với Trung Quốc trong khu vực này nhưng lại không có với chúng tôi chỉ bởi vì hiệp ước NPT.” Tiến sĩ Baru cho biết Thủ tướng Singh “ddang vươn” tới Úc và hoạch định một cuộc viếng thăm trong năm tới.
Nước Úc đã đồng ý bán uranium cho Trung Quốc, một nước ký vào hiệp ước NPT, sau khi quốc gia này đồng ý một loạt các biện pháp an toàn. Dưới các điều kiện của thỏa thuận giữa Hoa Kỳ và Ấn, tám lò phản ứng hạt nhân của Ấn sẽ được dành riêng cho chương trình vũ khí nguyên tử của nó, trong khi số còn lại sẽ được dùng chỉ để tạo ra năng lượng. Chỉ các nhà máy nguyên tử dân sự mới có thể hưởng lợi từ thỏa thuận kỹ thuật này với Hoa Kỳ.
Úc là một thành viên của Nhóm Cung cấp Nguyên tử (Nuclear Suppliers Group), một tổ chức gồm 45 thành viên được tạo ra nhằm ngăn chặn nguyên liệu và kỹ thuật nguyên tử được chuyển cho các quốc gia vô trách nhiệm. Nhưng hầu hết các quốc gia thành viên của Nhóm Cung cấp Nguyên tử đã tỏ ý rằng họ sẽ cung cấp cho Ấn chiếu theo các điều kiện của thỏa thuận giữa Hoa Kỳ và Ấn. Ngày hôm qua Nam Phi đã trở thành quốc gia mới nhất đồng ý bán uranium cho Ấn. Ông Mohamed ElBaradel, người đứng đầu Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), cũng tán đồng thỏa thuận này.
Gửi ý kiến của bạn
