Sau phần lễ chào quốc kỳ và một phút mặc niệm để tưởng nhớ những vị anh hùng dân tộc và đồng bào đã bỏ thân trên đường tỵ nạn đi tìm tự do, ông Trần Đắc Trí, Trưởng Ban Tổ Chức LTĐ cho biết lời báo tang do Mặt Trận chính thức tuyên bố vào ngày 20/ 7/2001 đã là một cái tang buồn lớn cho đồng bào Nam Úc nói riêng và cho CĐNV hải ngoại nói chung. Theo ông Trí, sự hy sinh cao cả cuả những vị anh hùng liệt sĩ, những Người Con Hào Hùng cuả tổ quốc VN đã từ bỏ hạnh phúc gia đình để trở về tranh đấu giành lại tự do cho dân tộc đã là một cái gương sáng lịch sử để đời cho hậu thế noi theo:
ỏ Vì sự nghiệp giải phóng quê hương họ đã chọn con đường gai góc không trải bằng hoa gấm. Con đường kháng chiến trải bằng tất cả những cam go, những thử thách, những máu, những xương, những trung thành, những phản bội, những thế lực thù nghịch trên vùng đất giáp ranh Việt Miên Lào. Và các anh đã nằm xuống. Áo nâu khăn rằn Nam bộ đã gói các anh về đất nhưng năm châu bốn biển vì thế đã gầm lên khúc hùng ca.
Các anh chị em trong Mặt Trận, các anh chị em trong các lực lượng kháng chiến khác, với nỗi xót xa lớn lao trong tâm khảm, vẫn kiên trì đẩy mạnh cuộc tranh cho tự do, cho nhân quyền, cho một quê hương vàng son đích thực. Mười bốn năm, vì nhu cầu đấu tranh, mà những chiến sĩ áo nâu cuả Mặt Trận đã phải im lặng, không bình luận. Thân quyến đã phải câm nín, chịu đựng. Niềm thương, nỗi nhớ được chuyển thành lửa đấu tranh.õ
Sau phần giới thiệu tiểu sử các vị anh hùng liệt sĩ, ông Chủ Tịch CĐNVTD/NU. cùng với các vị đại diện các hội đoàn, đoàn thể các binh chủng trong Quân Lực Việt nam Cộng Hoà đã tiến đến Bàn thờ Tổ Quốc dâng hoa trước bài vị các anh hùng liệt sĩ. Sau đó qúy vị lãnh đạo các tôn giáo và các hội đoàn đoàn thể đồng dâng hương tưởng nhớ những anh hùng vị quốc vong thân.
Trước khi bước vào phần nghi lễ Tiểu Tế do Hội Tương Tế đảm nhận, ông Nguyễn Hữu Lộc, Hội Trưởng Hội Tương Tế đọc lời khấn nguyện các vị anh hùng vị quốc vong thân.
Tiếp theo là bài Văn Tế Truy điệu các vị anh hùng vị quốc vong thân do ông Nguyễn Văn Khâm Chủ Tịch Hội Cựu Quân Nhân Quân Lực Việt Nam Cộng Hoà/NU đọc trước bàn thờ tổ quốc.
Trong phần phát biểu, ông Trần Đình Thọ, Khu Bộ Trưởng Khu Bộ Úc Châu/MTQGTNGPVN, cho biết là buổi lễ truy Điệu không phải chỉ để kính cẩn nghiêng mình tưởng nhớ những cấp chỉ huy không thôi mà là để tưởng nhớ tất cả những kháng chiến quân đã âm thầm hy sinh trong suốt 20 năm qua. Và ông Thọ cũng khẳng định rằng các anh em đoàn viên MT nguyện một lòng nhất quyết đi cho trọn hành trình cứu nước và dựng nước mà vị chủ tịch đã đưa ra cũng như nguyện không phụ lòng những hy sinh cao cả cuả các bậc đàn anh mình.
Phần chiếu dương ảnh phát lại lời phát biểu cuả thân nhân cuả những vị anh hùng liệt sĩ đã được đọc tại những buổi Lễ Truy Điệu trên toàn thế giới đã làm đồng hương xụt sùi rơi lệ cảm kích trước những tấm lòng vàng chịu nhiều mất mát dành cho quê hương dân tộc.
Trong buổi Lễ Truy Điệu này Linh mục Nguyễn Đức Thụ nhắc nhở với chúng ta rằng trải qua bao thăng trầm cuả lịch sử, VN có tồn tại là cũng nhờ vào những gương hy sinh cao cả cuả biết bao anh hùng liệt sĩ. Ngày hôm nay trước sự suy vong cuả đất nước một lần nưã tinh thần hy sinh vì đại cuộc để duy trì lịch sử VN bất diệt trường tồn nay lại được thể hiện trong gương tuẫn tiết oanh liệt chủ tịch Hoàng Cơ Minh và những chiến hữu vị quốc vong thân: ỏ Xin Trời Tổ, nhờ sự hy sinh cao cả cuả toàn thể các anh hùng liệt sĩ Việt Nam, cuả Đề Đốc hoàng Cơ Minh và cuả các Chiến Hữu Vị Quốc Vong Thân mà chúng ta làm lễ truy điệu hôm nay, phù hộ và trợ giúp chúng ta mau chóng hoàn tất được cuộc đấu tranh đem lại tự do, dân chủ cho dân tộc Việt nam chúng taõ
Đại diện cho Hoà Thượng Thích Như Huệ, Giáo Hội Chủ GHPGVNTN tại Úc Đại Lợi và Tân Tây Lan, BS Ngô Anh Tuấn đã đứng ra đọc lời phân ưu cuả Hoà Thượng Thích Như Huệ gửi đến gia đình Phó Đề Đốc Hoàng Cơ Minh và MTQGTNGPVN nguyện cầu hương linh chủ tịch Hoàng Cơ Minh và các chiến hưũ anh hùng vị quốc vong thân siêu sinh cõi Cực Lạc, cũng như nguyện cầu ân Tam Bảo gia hộ cho MT mỗi ngày một phát triển và sớm hoàn thành sứ mệnh cao cả mà chủ tịch Hoàng Cơ Minh cùng các chiến sĩ đã vạch ra.
Trong phần phát biểu, ông Đoàn Công Chánh Phú Lộc Chủ Tịch CĐNVTD/NU, đã nhắc đến những ý niệm đấu tranh mà Chủ Tịch Hoàng Cơ Minh đề xướng ỏlấy sức mạnh cuả dân tộc làm căn bản, và lấy đại đoàn kết dân tộc làm vũ khí. Chủ trương trường kỳ và tâm công để khuất phục kẻ thù. Lấy chính nghĩa để kêu gọi sự hợp tác và hỗ trợ của thế giớiõ . Theo ông Lộc, tuy Chủ Tịch Hoàng Cơ Minh và các kháng chiến quân Đông Tiến đã hy sinh nhưng sự nghiệp đấu tranh giải phóng và canh tân Việt Nam nay vẫn được tiếp tục nuôi dưỡng và phát triển. Đây cũng là cái may của dân tộc và cũng là niềm an ủi cho vong linh của các anh hùng nơi chín suối. Ngoài ra ông Lộc cũng cầu xin vong linh những vị anh hùng liệt sĩ phù trợ cho đồng bào Việt Nam và những người đang đấu tranh được bền lòng, vững chi hầu sớm hoàn tất ước nguyện dân chủ hoá và canh tân đất nước.
Ngoài ra anh Mai Thành Đức, chủ tịch THSVHS VN Nam Úc đã bày tỏ sự xúc động ngưỡng phục trước những hy sinh cao cả cuả những vị anh hùng liệt sĩ, những tấm gương lịch sử hào hùng sáng ngời đem lại cho tuổi trẻ VN niềm tự hào dân tộc và ý thức trách nhiệm cuả tuổi trẻ trước sự tồn vong cuả tổ quốc:
Thật khó mà tả hết được những gì chúng tôi nghĩ về các anh. Tuy nhiên chắc chắn một điều là sự hy sinh của các anh đã tạo một ấn tượng rất mạnh về khái niệm dấn thân đối với giới trẻ Việt Nam hải ngoại. Một bài học thật ý nghĩa mà chúng tôi có được từ sự hy sinh của các anh đó là: Nếu chỉ sống bằng cuộc sống cơm áo đời thường, bằng những an phận nhỏ nhen thì cuộc sống đó thật là ích kỷ và vô nghĩa.
Các diễn đàn email trên internet đã tràn ngập những bài viết của giới trẻ về các anh với nhiều cảm xúc và kính phục. Các anh đã làm chúng tôi vô cùng hãnh diện và tự hào được làm người Việt Nam.
Chúng tôi biết hương hồn của các anh vẫn chưa được yên nghĩ khi Đất Mẹ Việt Nam vẫn đang còn trong đọa đày, bất công và lạc hậu.
Chúng tôi tin rằng, giới trẻ Việt Nam đã nhận thức được những gì cần phải làm để khỏi phụ lòng các anh, và để sớm mang ánh sáng tự do về trên quê hương yêu dấu của chúng ta.
Buổi lễ chấm dứt bằng lời phát biểu cảm tạ cuả ông Đỗ Đăng Liêu, cơ sở trưởng cơ sở Adelaide gưi đến tất cả những qúi vị thân hào nhân sĩ và các thân hữu đã tình nguyện giúp đỡ cho buổi Lễ Truy Điệu được tổ chức chu đáo và thành công về mọi mặt. Và đặc biệt sự tham gia đóng góp cuả quý vị cao niên trong Hội Tương Tế Nam Úc và cuả các anh chị võ sinh hai môn phái Việt Võ Đạo và Taekwondo, các Cựu Quân Nhân và các anh chị em sinh viên học sinh trong phần nghi lễ đã làm tăng thêm phần trang trọng cho buổi lễ.
Trước khi ra về đồng bào và quan khách được mời ở lại tham dự buổi tiệc trà thân mật.
Nam Dao
16/09/2001