Nguyên Chủ tịch Ngân hàng Thế giới James Wolfensohn từng nói rằng: "Tự do báo chí không phải là sự xa xỉ dành riêng cho những nước giàu có. Nó là cốt lõi của sự phát triển công minh và công bằng."
Qua bài viết này, tôi xin mạn phép nêu lên một vài suy nghĩ của mình, nhằm mục đích trao đổi thêm với bạn bè trong nước về vấn đề tự do ngôn luận.
Hai điều đầu tiên cần phải khẳng định: việc đặt tường lửa ngăn chặn các trang web của người Việt ở Hải ngoại là vi phạm hiến pháp, và thể hiện thái độ thiếu thiện chí của Đảng và Nhà nước với những người bất đồng chính kiến.
Điều 69 Hiến pháp 1992 quy định: "Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí; có quyền được thông tin; có quyền hội họp, lập hội, biểu tình theo quy định của pháp luật".
Quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, không chỉ là quyền được nói, được viết, mà là phải được nói, được viết lên suy nghĩ, trăn trở của cá nhân mình, và được tiếp xúc với những thông tin nhiều chiều. Ở Việt Nam, được gọi là có tự do ngôn luận khi người nói, người viết viết nên những gì xuôi tai với chế độ. Đó không phải là tự do ngôn luận theo đúng nghĩa của nó.
Đa số trang web của người Việt ở Hải ngoại bị chặn, vì những trang web này có nội dung không có lợi cho sự lãnh đạo của đảng cộng sản Việt Nam.
Nhà nước thường tuyên truyền trong nước rằng đây là những trang web "phản động", chống phá Nhà nước, là công cụ của các "thế lực thù địch". Thế nhưng người dân thậm chí còn không có quyền đọc những trang web đó để coi chúng "phản động" đến mức nào. Nhà nước tự cho mình cái quyền bịt một mắt, bịt một tai dân lại và thủ thỉ vào tai còn lại lập trường, quan điểm một chiều của mình. Ấy là sự coi thường nhân dân, coi thường vào khả năng phán xét của công luận.
Từ sự coi thường ấy đảng và Nhà nước tự cho mình cái quyền áp đặt lên nhân dân ý kiến, quan điểm của đảng và bưng bít đi những thông tin nhiều chiều khác.
Mà Đảng thực ra là ai" Đa số các vị cán bộ đảng cấp cao trình độ cấp ba, trung cấp nông nghiệp hoặc lâm nghiệp đi lên và được trang bị thêm những kiến thức lý luận chính trị cao siêu của chủ nghĩa Mác Lê - mà cái nôi của nó là nước Nga đã từ bỏ cả hơn 15 năm nay rồi. Đảng có nên nhìn nhận lại năng lực của mình trước khi tự cho mình cái quyền uốn nắn suy nghĩ của toàn dân và quyền quyết định vận mệnh của cả dân tộc"
Một điều đáng nói là đảng và Nhà nước không dám thừa nhận những việc làm ấy của mình. Phủ nhận việc đặt tường lửa chặn các trang web bất đồng chính kiến, ra sách trắng nhân quyền nói rằng Việt Nam có tự do ngôn luận, trong khi nhân dân trong và ngoài nước đều biết rằng đó là nói dối, đảng cộng sản Việt Nam đã và đang tự hạ thấp uy tín của mình với nhân dân trong nước và với bạn bè quốc tế.
Thiếu thiện chí
Việc đặt tường lửa chặn các trang web hải ngoại, còn chứng tỏ sự thiếu thiện chí đối thoại của đảng cộng sản Việt Nam với những nhà bất đồng chính kiến.
Ở đây chúng tôi xin được nêu lên ví dụ của Tập Hợp Thanh Niên Dân Chủ mà tôi là một thành viên. Tập Hợp được thành lập với mục đích giúp đỡ, nhắc nhở Nhà nước thực hiện đúng mục tiêu "xã hội công bằng, Dân Chủ, văn minh", và giúp các bạn thanh niên và nhân dân hiểu rõ hơn về luật pháp, thông qua những hình thức hoạt động ôn hòa, hợp pháp.
Những gì Tập Hợp đòi hỏi Nhà nước phải thực hiện: Tự do báo chí, Tự do xuất bản, Tự do lập hội lập đảng, Bầu cử tự do công bằng có quốc tế giám sát... là hoàn toàn phù hợp với hiến pháp và có lợi cho dân tộc.
Việc Đảng và Nhà nước im lặng đặt tường lửa chặn trang web TNTNDC không những đã bày tỏ thái độ thiếu thiện chí, không muốn đối thoại với thanh niên của những người lãnh đạo, mà còn là một sự vi phạm trắng trợn quyền được nói, được nghe của công dân. Những gì chúng tôi nói có "độc hại", "phản động" hay không, hãy để nhân dân là người phán xét.
Thêm nữa, hơn bao giờ hết, đây là thời điểm mà thanh niên cần và phải được dấy lên tiếng nói của mình một cách mạnh mẽ, bởi món nợ hàng chục tỷ đô la mà chúng ta phải trả trong những năm tới là kết quả của sự vô trách nhiệm và lạm quyền của những người lãnh đạo bây giờ. Nếu chúng ta không nói và làm để đấu tranh cho tương lai của chúng ta, thì ai sẽ làm"
Tự do ngôn luận và vấn đề phát triển
Một câu hỏi được đặt ra: sự vi phạm quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí có ảnh hưởng gì đến sự phát triển của đất nước hay không"
Câu trả lời của chúng tôi là Có. Có tự do ngôn luận, tự do báo chí, thì xã hội Việt Nam mới có thể phát triển một cách bình thường và tích cực. Chính việc áp đặt một luồng suy nghĩ, một chính kiến duy nhất lên toàn bộ đời sống xã hội mới là điều kìm hãm sự phát triển của đất nước. Mỗi con người, tùy thuộc vào hoàn cảnh sống, sự giáo dục, kinh nghiệm sống... sẽ có cách nhìn nhận xã hội, cuộc sống của riêng mình. Áp đặt tư tưởng một chiều là đi ngược lại bản chất của con người, là coi thường khả năng của người dân nói riêng và của con người nói chung.
Về vấn đề tham nhũng, việc thông tin bị bưng bít chính là một trong những lý do vì sao tệ nạn này đã lộng hành ở Việt Nam.
Các bạn tôi nói rằng: nước nào chẳng có tham nhũng. Nhưng tham nhũng ở Việt Nam đã được đánh giá là "tham nhũng lệch hướng" - nghĩa là tệ nạn trở nên quá nghiêm trọng so với mức bình thường.
Nếu chúng ta có tự do ngôn luận, tự do báo chí, và những quyền này được luật pháp và các thiết chế nhà nước bảo vệ, thì người dân, thông qua các phương tiện truyền thông đại chúng, đã có thể lên tiếng vạch mặt những tiêu cực trong chính quyền ngay từ khi có những dấu hiệu nhỏ nhất.
Ở nước ta hiện nay, toàn bộ báo chí xuất bản trong nước là quốc doanh. Thông tin được kiểm duyệt chặt chẽ trước khi xuất bản khiến cho những thông tin hoặc ý kiến bình luận không có lợi cho chính quyền không đến được với người dân. Mặt khác, những công dân dũng cảm đứng lên tố cáo những tiêu cực trong giới lãnh đạo thì lập tức bị theo dõi, đàn áp, gây khó dễ trong công việc và cuộc sống của họ.
Người dân có trách nhiệm với đất nước, Nhà nước đã không ủng hộ và khuyến khích họ thì thôi, cớ sao lại làm khó dễ" Nhà nước tuyên bố người dân có quyền tự do ngôn luận, nhưng khi người dân thực thi quyền cơ bản ấy của họ lại đàn áp. Đó là thái độ không nghiêm túc trong việc thực hiện những gì họ đã hứa với nhân dân, hay nói cách khác, những nhà lãnh đạo đang lừa dối nhân dân.
Tự do ngôn luận, tự do báo chí còn là một công cụ hữu hiệu để bảo vệ luật pháp. Các cơ quan báo chí truyền thông tích cực theo dõi thái độ "sống và làm việc theo hiến pháp và pháp luật" của Đảng lãnh đạo và các cơ quan hành chính, sẽ có thể lên tiếng tố cáo những vi phạm pháp luật hoặc lạm quyền của họ một cách sớm nhất. Những lỗ hổng trong hệ thống luật pháp, hiến pháp hoặc bộ máy hành chính cũng có thể được tự do thảo luận để tìm cách hoàn thiện, trên tinh thần xây dựng đóng góp vì đất nước, chứ sẽ không phải chịu sự kiểm duyệt của bất kì đảng phái nào hoặc vì lợi ích của nhóm người, cá nhân nào.
Nhìn về tương lai, chính quyền tự do ngôn luận, tự do tư tưởng của người dân sẽ là yếu tố quyết định sự phát triển của đất nước. Bởi vì đó chính là những yếu tố thúc đẩy tính sáng tạo và sự năng động của xã hội.
Xã hội đa nguyên, nơi những luồng suy nghĩ khác nhau được tôn trọng, là môi trường mà mỗi con người có thể phát triển đúng đắn, phù hợp nhất với cá tính và khả năng của mình. Áp đặt một hệ tư tưởng duy nhất, lối suy nghĩ một chiều không còn hợp thời, đồng nghĩa với việc làm hạn chế sức sáng tạo và sức sống của giới trẻ, bởi vì không phải tất cả mọi người đều có thể nghĩ và hành động giống nhau.
Đi đôi với quyền tự do ngôn luận, quyền tự do lập hội sẽ khiến cho tiếng nói của từng bộ phận xã hội có quan điểm giống nhau trở nên mạnh mẽ hơn nhiều. Quyền tự do ngôn luận và tự do lập hội tạo nên sức mạnh của nhân dân. Cố tình chối bỏ hai quyền này là bằng chứng của sự độc tài của những nhà lãnh đạo.
Ngược lại, đa số các bạn trong nước cho rằng tự do ngôn luận, tự do lập hội sẽ gây loạn. Điều này hoàn toàn không phải. Chính để bảo đảm trật tự xã hội mà luật pháp có mặt ở đó. Luật pháp không phải được sinh ra để trở thành công cụ của giai cấp thống trị. Luật pháp lèo lái con tàu xã hội đi xuôi buồm mát mái khi hướng dẫn người dân thực thi và bảo vệ quyền tự do, quyền lợi của mình trên cơ sở tôn trọng quyền tự do, quyền lợi của người khác.
Đức hạnh của con người văn minh bao gồm ý thức tôn trọng luật pháp. Chính việc giáo dục ý thức ấy cho công dân mới là yếu tố bảo đảm an ninh xã hội, chứ không phải việc hạn chế những quyền cơ bản của con người.
Công nghệ thông tin phát triển như vũ bão sẽ giúp người dân có cái nhìn đa chiều, khi ấy tự họ sẽ biết cái gì có lợi cho họ. Người Việt Nam thông minh hơn người ta tưởng.
Gửi ý kiến của bạn
