Như đã viết chào em tháng mười với nỗi xôn xao thì ngày cuối tháng với lễ Halloween ma quỷ đã tới, chấm dứt ba mươi mốt ngày đa sự.
Tài tử to con, có người gọi là cơ bắp, Arnol Schwarnneger, người hùng trong phim Terminator nổi tiếng, thuộc đảng Cộng hòa, trong một sự xếp đặt kỳ diệu của số phận may mắn giống như xi nê, đã đắc cử thống đốc California với cuộc bầu cử bãi nhiệm đương kim thống đốc Gray Davis của đảng Dân chủ. Là di dân gốc Aùo được hai chục năm, giọng tiếng Anh của ông nghe rất là gần gũi với các sắc dân thiểu số cũng là người từ các nước khác tới xứ Mỹ này, xoá đi mặc cảm khi nói chuyện trước công chúng của họ. Nó cũng biểu hiện một điều tiểu bang Cali là thiên đường của di dân.
Chuẩn bị nhậm chức vào tháng mười một thì lửa rừng bốc cháy thiêu hủy cả mấy trăm ngàn mẫu, gần ba ngàn căn nhà thiêu hủy và mấy chục người chết, là vụ cháy rừng lớn nhất của tiểu bang trong vòng mấy chục năm nay. Khi đang viết thì lửa có vẻ tạm dừng vì trời chợt trở lạnh, khác với mấy ngày trước nóng và gió đã giúp thần hỏa lan tràn.
Tháng mười có một tin đáng chú ý là Trung quốc đã thành công với phi thuyền Thần châu đưa người lên không gian, phi hành gia Dương Lợi Vỹ trở thành một Tôn Hành Giả bay lên trời, giấc mơ mấy ngàn năm của dân tộc tự hào là con trời này. Người VN vốn bị ảnh hưởng và bắt chước Tàu rất nhiều, không biết là theo được bao nhiêu phần trăm của đàn anh để nền khoa học kỹ thuật tiến bộ hầu giúp đất nước phát triển.
Tháng mười nước Mỹ vẫn dậm chân tại chỗ với nền kinh tế không khá vì thất nghiệp nhiều. Cuộc xâm chiếm nước Iraq đang bị sa lầy vì chi phí trên 80 tỉ đô một năm với hơn trăm ngàn binh sĩ mà tình hình chưa thấy gì ổn định vì những vụ đánh bom tự sát và tấn công lẻ tẻ của du kích và những tên khủng bố đã lên cao.
Người ta bắt đầu so sánh cuộc chiến Việt Nam mấy chục năm trước với Iraq bây giờ, dĩ nhiên có khác nhiều, nhưng có điểm giống là lính Mỹ đang ở thế thụ động phòng thủ, trở thành những cái bia để quân thù bắn sẻ, ném lựu đạn, trên một đất nước xa xôi mà họ đổ quân tới. Cái khổ của họ là không phân biệt được đâu là người dân thân thiện, đâu là kẻ địch trong đám đông quần chúng.
Bài học lịch sử vẫn còn giá trị, chỉ tiếc là người ta mau quên, hoặc là bị những tham vọng che mờ trí phán đoán của người lãnh đạo cường quốc hàng đầu thế giới.
Tháng mười kết thúc với một tin buồn cho cộng đồng VN tại San Jose cũng như toàn quốc với sự tuyên bố của đại bồi thẩm đoàn chiều thứ năm 30-10-03,rằng cảnh sát Chad Marshall vô tội trong vụ y vào nhà bắn chết chị Trần Thị Bích Câu đêm chủ nhật 13-7-03.
Người ta nghĩ rằng công tố viên vì áp lực của quần chúng trong đó có cộng đồng VN và nhiều sắc dân khác cũng như báo chí truyền thông đã đưa vụ này ra trước phiên toà công khai với 18 đại bồi thẩm nhằm xoa dịu sự căng thẳng, nhưng đã có sự sắp xếp, tính toán để tạo cơ hội cho viên cảnh sát trắng án.
Ngay từ ngày đầu của phiên toà, viên công tố là phó biện lý Dan Nishigaya đã đưa ra hình ảnh nạn nhân là một người có hồ sơ mang bệnh tâm thần qua những lần gọi cảnh sát trước đó. Có ba nhân chứng chủ yếu chứng kiến giây phút giết người là người chồng không hôn thú Bùi Quang, cảnh sát viên Tom Mun và Chad Marshall. Tất cả đều khai là từ 5 cho tới 7 giây từ khi cảnh sát bước vào nhà là súng nổ.
Công tố viên đã khôn khéo cho Marshall ra toà cuối cùng để lời khai của y trở thành ấn tượng mạnh mẽ trong đầu óc của bồi thẩm đoàn, che mờ đi lời khai của Bùi Quang vốn khác với viên cảnh sát này.
Chad Marshall kể rằng chị Bích Câu tay nắm con dao bào có cạnh bén, dơ cao về hướng Bùi Quang cùng hai đứa con nhỏ. Y lo rằng có sự nguy hiểm cho họ nên bước tới, một tay vòng qua hai đứa bé, một tay rút súng bảo chị buông dao xuống. Y nói rằng chị đã la to bảo cảnh sát đi ra. Tới lúc thấy chị dơ cao con dao bào thì y nổ súng và Bích Câu té xuống.
Với một sự khai báo rành rẽ mà người ta tin rằng đã có sự tập dợt kỹ càng của dân nhà nghề trong ngành luật pháp, với một giọng nhẹ nhàng, một đôi mắt đượm vẻ buồn mà báo chí Mỹ cho là tỏ vẻ hối tiếc của Chad Marshall, nhưng có người đi coi phiên toà cho là y đóng kịch, có thể đã gây cảm tình với bồi thẩm đoàn.
Chỉ có ba nhân chứng mà hai viên cảnh sát nên phần thua đã thuộc về người tình của nạn nhân. Vả lại viên công tố chỉ hỏi những câu cho có lệ chứ không xoáy sâu vào các chi tiết để tìm ra sự thật. Cũng dễ hiểu thôi vì họ vốn đại diện cho chính quyền, cùng làm việc với nhau, việc gì phải làm khó nhau.
Những lời khai của nhân chứng trước toà thường không sát với sự thật vì ai cũng muốn dành phần thắng về mình. Cho nên có lúc phải dùng sự suy luận để tìm hiểu cái gì đã xảy ra.
Thứ nhất là cảnh sát không dưng vô cớ bắn người. Thứ hai nạn nhân không lẽ dùng dao chém con mình và chồng mình. Thứ ba nạn nhân vốn nhờ cảnh sát giúp đỡ trong nhiều lần trước.
Xin nhắc lại một lần nữa suy luận của người viết như sau:
Buổi chiều chị đã gọi 911 nhờ cảnh sát giúp mở cửa buồng bị khoá từ bên trong nhưng họ từ chối. Buổi tối cảnh sát đến là vì có cú gọi của hàng xóm nói là hai đứa con chạy ra đường Taylor đông xe nguy hiểm. Khi hai viên cảnh sát đến gần nhà, nghe tiếng la hét cải vả bên trong, gõ cửa thì Bùi Quang mở cửa và nói là: " She is crazy" (cô ta khùng). Bích Câu đang ngồi tay cầm con dao bào, miệng thì la hét, đầu óc đầy bực tức, thấy cảnh sát bất ngờ bước vào thì đứng dậy theo phản ứng tự nhiên, tay vẫn còn cầm con dao bào quơ quơ. Chad Marshall vì nghe câu nói của Bùi Quang nên nghĩ là chị đang nổi điên, mà tay lại có con dao, khoảng cách hai người gần, và anh ta chỉ kêu lên mấy tiếng " hey, hey" rồi rút súng bắn vào nạn nhân. Cũng có thể anh ta bảo chị bỏ dao xuống nhưng khả năng tiếng Anh chị kém và đầu óc lại không sáng suốt nên không kịp hiểu nguy hiểm gần kề.
Và chỉ trong mấy giây Marshall bóp cò, viên đạn đi thẳng vào ngực người phụ nữ VN nhỏ bé. Diễn tả thì dài dòng nhưng tình thế xảy ra rất mau chóng để tạo nên thảm kịch.
Nếu Bùi Quang không nói câu: "She is crazy" , nếu Chad Marshall không có máu lạnh, nếu Bích Câu là một người da trắng, thì vụ sát nhân đã không xảy ra.
Một nỗi oan khiên là chị vẫn tin tưởng ở cảnh sát sẽ giúp đỡ mình như những lần trong quá khứ, nhưng lần này chính họ đã giết chị.
Bà hàng xóm kêu cảnh sát đã hối tiếc về cú gọi và nói là sau này sẽ chẳng làm điều đó nữa.
Nhiều người không đồng ý về phán xét của đại bồi thẩm đoàn. Cảnh sát được huấn luyện rút súng là phải bắn vào trọng tâm của đối phương để kết liễu mau lẹ sự nguy hiểm gây ra cho họ, nhưng vấn đề là lúc nào thì nên rút súng, người cảnh sát đâu phải là robot, phải có sự phán đoán tình thế chứ.
Sau vụ này cảnh sát nói là sẽ xét lại về cách huấn luyện nhân viên. Luật cho phép cảnh sát bắn trong trường hợp như vậy, luật vốn lạnh lùng. Nhưng vấn đề tôn trọng nhân quyền lại ấm áp tình người nên nếu cộng đồng VN tạo được áp lực mạnh mẽ để có một phiên tòa khác xử Chad Marshall về tội vi phạm quyền làm người như sắc dân da đen đã làm năm 1992 vụ Rodney King.
Còn vụ kiện đòi bồi thường tài chánh thì sau vụ xử trắng án viên cảnh sát thì phía nạn nhân có vẻ không được thuận lợi cho lắm.
Dù sao thì những nhà đấu tranh của cộng đồng VN đã làm hết sức mình, tên Chad Marshall đã đi vào ký ức đồng hương như là một người cảnh sát có máu lạnh dựa vào luật pháp để giết người bừa bãi, tên này nên loại ra khỏi ngành.
Như là một tin buồn cho đồng hương, là một dịp để chúng ta nhìn lại thực lực của cộng đồng, để biết là nước Mỹ ngoài khía cạnh tự do nhân quyền còn có những lúc tàn nhẫn lạnh lùng mà người di dân thiểu số cần biết để mà sinh tồn và phát triển.
Giã từ tháng mười, trời bắt đầu lạnh và mau tối cho cảm giác u ám của thu đông.
San Jose 31-10-03
Tài tử to con, có người gọi là cơ bắp, Arnol Schwarnneger, người hùng trong phim Terminator nổi tiếng, thuộc đảng Cộng hòa, trong một sự xếp đặt kỳ diệu của số phận may mắn giống như xi nê, đã đắc cử thống đốc California với cuộc bầu cử bãi nhiệm đương kim thống đốc Gray Davis của đảng Dân chủ. Là di dân gốc Aùo được hai chục năm, giọng tiếng Anh của ông nghe rất là gần gũi với các sắc dân thiểu số cũng là người từ các nước khác tới xứ Mỹ này, xoá đi mặc cảm khi nói chuyện trước công chúng của họ. Nó cũng biểu hiện một điều tiểu bang Cali là thiên đường của di dân.
Chuẩn bị nhậm chức vào tháng mười một thì lửa rừng bốc cháy thiêu hủy cả mấy trăm ngàn mẫu, gần ba ngàn căn nhà thiêu hủy và mấy chục người chết, là vụ cháy rừng lớn nhất của tiểu bang trong vòng mấy chục năm nay. Khi đang viết thì lửa có vẻ tạm dừng vì trời chợt trở lạnh, khác với mấy ngày trước nóng và gió đã giúp thần hỏa lan tràn.
Tháng mười có một tin đáng chú ý là Trung quốc đã thành công với phi thuyền Thần châu đưa người lên không gian, phi hành gia Dương Lợi Vỹ trở thành một Tôn Hành Giả bay lên trời, giấc mơ mấy ngàn năm của dân tộc tự hào là con trời này. Người VN vốn bị ảnh hưởng và bắt chước Tàu rất nhiều, không biết là theo được bao nhiêu phần trăm của đàn anh để nền khoa học kỹ thuật tiến bộ hầu giúp đất nước phát triển.
Tháng mười nước Mỹ vẫn dậm chân tại chỗ với nền kinh tế không khá vì thất nghiệp nhiều. Cuộc xâm chiếm nước Iraq đang bị sa lầy vì chi phí trên 80 tỉ đô một năm với hơn trăm ngàn binh sĩ mà tình hình chưa thấy gì ổn định vì những vụ đánh bom tự sát và tấn công lẻ tẻ của du kích và những tên khủng bố đã lên cao.
Người ta bắt đầu so sánh cuộc chiến Việt Nam mấy chục năm trước với Iraq bây giờ, dĩ nhiên có khác nhiều, nhưng có điểm giống là lính Mỹ đang ở thế thụ động phòng thủ, trở thành những cái bia để quân thù bắn sẻ, ném lựu đạn, trên một đất nước xa xôi mà họ đổ quân tới. Cái khổ của họ là không phân biệt được đâu là người dân thân thiện, đâu là kẻ địch trong đám đông quần chúng.
Bài học lịch sử vẫn còn giá trị, chỉ tiếc là người ta mau quên, hoặc là bị những tham vọng che mờ trí phán đoán của người lãnh đạo cường quốc hàng đầu thế giới.
Tháng mười kết thúc với một tin buồn cho cộng đồng VN tại San Jose cũng như toàn quốc với sự tuyên bố của đại bồi thẩm đoàn chiều thứ năm 30-10-03,rằng cảnh sát Chad Marshall vô tội trong vụ y vào nhà bắn chết chị Trần Thị Bích Câu đêm chủ nhật 13-7-03.
Người ta nghĩ rằng công tố viên vì áp lực của quần chúng trong đó có cộng đồng VN và nhiều sắc dân khác cũng như báo chí truyền thông đã đưa vụ này ra trước phiên toà công khai với 18 đại bồi thẩm nhằm xoa dịu sự căng thẳng, nhưng đã có sự sắp xếp, tính toán để tạo cơ hội cho viên cảnh sát trắng án.
Ngay từ ngày đầu của phiên toà, viên công tố là phó biện lý Dan Nishigaya đã đưa ra hình ảnh nạn nhân là một người có hồ sơ mang bệnh tâm thần qua những lần gọi cảnh sát trước đó. Có ba nhân chứng chủ yếu chứng kiến giây phút giết người là người chồng không hôn thú Bùi Quang, cảnh sát viên Tom Mun và Chad Marshall. Tất cả đều khai là từ 5 cho tới 7 giây từ khi cảnh sát bước vào nhà là súng nổ.
Công tố viên đã khôn khéo cho Marshall ra toà cuối cùng để lời khai của y trở thành ấn tượng mạnh mẽ trong đầu óc của bồi thẩm đoàn, che mờ đi lời khai của Bùi Quang vốn khác với viên cảnh sát này.
Chad Marshall kể rằng chị Bích Câu tay nắm con dao bào có cạnh bén, dơ cao về hướng Bùi Quang cùng hai đứa con nhỏ. Y lo rằng có sự nguy hiểm cho họ nên bước tới, một tay vòng qua hai đứa bé, một tay rút súng bảo chị buông dao xuống. Y nói rằng chị đã la to bảo cảnh sát đi ra. Tới lúc thấy chị dơ cao con dao bào thì y nổ súng và Bích Câu té xuống.
Với một sự khai báo rành rẽ mà người ta tin rằng đã có sự tập dợt kỹ càng của dân nhà nghề trong ngành luật pháp, với một giọng nhẹ nhàng, một đôi mắt đượm vẻ buồn mà báo chí Mỹ cho là tỏ vẻ hối tiếc của Chad Marshall, nhưng có người đi coi phiên toà cho là y đóng kịch, có thể đã gây cảm tình với bồi thẩm đoàn.
Chỉ có ba nhân chứng mà hai viên cảnh sát nên phần thua đã thuộc về người tình của nạn nhân. Vả lại viên công tố chỉ hỏi những câu cho có lệ chứ không xoáy sâu vào các chi tiết để tìm ra sự thật. Cũng dễ hiểu thôi vì họ vốn đại diện cho chính quyền, cùng làm việc với nhau, việc gì phải làm khó nhau.
Những lời khai của nhân chứng trước toà thường không sát với sự thật vì ai cũng muốn dành phần thắng về mình. Cho nên có lúc phải dùng sự suy luận để tìm hiểu cái gì đã xảy ra.
Thứ nhất là cảnh sát không dưng vô cớ bắn người. Thứ hai nạn nhân không lẽ dùng dao chém con mình và chồng mình. Thứ ba nạn nhân vốn nhờ cảnh sát giúp đỡ trong nhiều lần trước.
Xin nhắc lại một lần nữa suy luận của người viết như sau:
Buổi chiều chị đã gọi 911 nhờ cảnh sát giúp mở cửa buồng bị khoá từ bên trong nhưng họ từ chối. Buổi tối cảnh sát đến là vì có cú gọi của hàng xóm nói là hai đứa con chạy ra đường Taylor đông xe nguy hiểm. Khi hai viên cảnh sát đến gần nhà, nghe tiếng la hét cải vả bên trong, gõ cửa thì Bùi Quang mở cửa và nói là: " She is crazy" (cô ta khùng). Bích Câu đang ngồi tay cầm con dao bào, miệng thì la hét, đầu óc đầy bực tức, thấy cảnh sát bất ngờ bước vào thì đứng dậy theo phản ứng tự nhiên, tay vẫn còn cầm con dao bào quơ quơ. Chad Marshall vì nghe câu nói của Bùi Quang nên nghĩ là chị đang nổi điên, mà tay lại có con dao, khoảng cách hai người gần, và anh ta chỉ kêu lên mấy tiếng " hey, hey" rồi rút súng bắn vào nạn nhân. Cũng có thể anh ta bảo chị bỏ dao xuống nhưng khả năng tiếng Anh chị kém và đầu óc lại không sáng suốt nên không kịp hiểu nguy hiểm gần kề.
Và chỉ trong mấy giây Marshall bóp cò, viên đạn đi thẳng vào ngực người phụ nữ VN nhỏ bé. Diễn tả thì dài dòng nhưng tình thế xảy ra rất mau chóng để tạo nên thảm kịch.
Nếu Bùi Quang không nói câu: "She is crazy" , nếu Chad Marshall không có máu lạnh, nếu Bích Câu là một người da trắng, thì vụ sát nhân đã không xảy ra.
Một nỗi oan khiên là chị vẫn tin tưởng ở cảnh sát sẽ giúp đỡ mình như những lần trong quá khứ, nhưng lần này chính họ đã giết chị.
Bà hàng xóm kêu cảnh sát đã hối tiếc về cú gọi và nói là sau này sẽ chẳng làm điều đó nữa.
Nhiều người không đồng ý về phán xét của đại bồi thẩm đoàn. Cảnh sát được huấn luyện rút súng là phải bắn vào trọng tâm của đối phương để kết liễu mau lẹ sự nguy hiểm gây ra cho họ, nhưng vấn đề là lúc nào thì nên rút súng, người cảnh sát đâu phải là robot, phải có sự phán đoán tình thế chứ.
Sau vụ này cảnh sát nói là sẽ xét lại về cách huấn luyện nhân viên. Luật cho phép cảnh sát bắn trong trường hợp như vậy, luật vốn lạnh lùng. Nhưng vấn đề tôn trọng nhân quyền lại ấm áp tình người nên nếu cộng đồng VN tạo được áp lực mạnh mẽ để có một phiên tòa khác xử Chad Marshall về tội vi phạm quyền làm người như sắc dân da đen đã làm năm 1992 vụ Rodney King.
Còn vụ kiện đòi bồi thường tài chánh thì sau vụ xử trắng án viên cảnh sát thì phía nạn nhân có vẻ không được thuận lợi cho lắm.
Dù sao thì những nhà đấu tranh của cộng đồng VN đã làm hết sức mình, tên Chad Marshall đã đi vào ký ức đồng hương như là một người cảnh sát có máu lạnh dựa vào luật pháp để giết người bừa bãi, tên này nên loại ra khỏi ngành.
Như là một tin buồn cho đồng hương, là một dịp để chúng ta nhìn lại thực lực của cộng đồng, để biết là nước Mỹ ngoài khía cạnh tự do nhân quyền còn có những lúc tàn nhẫn lạnh lùng mà người di dân thiểu số cần biết để mà sinh tồn và phát triển.
Giã từ tháng mười, trời bắt đầu lạnh và mau tối cho cảm giác u ám của thu đông.
San Jose 31-10-03
Gửi ý kiến của bạn
