(Đài RFA phỏng vấn kinh tế gia Nguyễn Xuân Nghĩa)
Tuần qua, lần thứ nhì trong 1 tháng, đồng đô la Mỹ lại trượt giá và mấp mé ở tỷ giá một Euro ăn được một đô la 17 xu như vào ngày phát hành hồi đầu năm 1999. Tình hình này sẽ ảnh hưởng ra sao với kinh tế thế giới và VN"
Biến động đó đã được giới kinh doanh ở Việt Nam quan tâm và có dư luận cho là các quốc gia nên chuyển từ đô la sang đồng Euro trong dự trữ ngoại tệ của mình.
Hỏi: Thưa ông Nguyễn Xuân Nghĩa, việc đồng Euro của Âu châu tăng giá so với Mỹ kim đã được dư luận Việt Nam quan tâm, nhưng mỗi nơi lại lý giải một cách về nguyên nhân và hậu quả. Trước đây, trong mục chuyên đề hàng tuần của đài Á châu Tự do, ông có tiên đoán là khi chiến cuộc Iraq khai mào, giá vàng tính theo đô la sẽ sụt, nhưng về dài thì đồng đô la vẫn sẽ tuột giá. Việc tiền Âu lên giá so với tiền Mỹ có nằm trong xu hướng đó không, và ông lý giải hiện tượng này ra sao"
-- Đây là loại vấn đề phức tạp trong quan hệ kinh tế giữa các nước và tôi thiển nghĩ là đáng quan tâm vì ảnh hưởng đến tính toán kinh doanh của mình, mà vài dư luận trong nước lại có những cách lý giải tôi e là tai hại. Nói cho đơn giản, ta thấy ra hai loại vấn đề từ cùng một hiện tượng, đó là tiền Mỹ sụt giá và thứ hai, tiền Âu tăng giá. Báo chí trong nước có giải thích việc tiền Mỹ sụt giá là vì thứ nhất kinh tế bị suy thoái chu kỳ, thứ hai là Mỹ lại bị khủng bố, rồi sự sụp đổ của hàng loạt công ty khổng lồ, tiếp đến là chiến cuộc tại Iraq, v.v... Tôi e rằng cách lý giải này chưa phản ảnh hết thực tế và còn dễ đưa tới loại kết luận thiên về chính trị, rằng đó là chỉ dấu của sự suy sụp uy thế của Hoa Kỳ và sự thắng thế của Âu châu. Loại kết luận này dẫn ta đến những tính toán tai hại trong kinh doanh, khi tàng trữ tài sản bằng ngoại tệ.
Hỏi: Vâng, nếu như vậy, xin ông giải thích về hiện tượng đô la sụt giá trước.
-- Đầu tiên, khi nói đô la sụt giá, ta phải hỏi là sụt giá so với cái gì, thí dụ như giá vàng hay giá của các ngoại tệ khác. Nguyên nhân cơ bản khiến tiền Mỹ mất giá là vì kinh tế Mỹ bị hai loại khiếm hụt song hành, thứ nhất là vì bội chi ngân sách, chi nhiều hơn thu, thứ hai là vì thất quân bình trong cán cân vãng lai, mua nhiều hơn bán so với các nền kinh tế khác. Trong luồng giao dịch toàn cầu, việc sụt giá như vậy là sự điều chỉnh tất nhiên và cần thiết, chứ không đơn giản là một biểu hiện của uy thế hay sức mạnh về kinh tế hay chính trị. Vấn đề ở đây là đô la là loại ngoại tệ được các nước sử dụng như phương tiện giao hoán phổ biến nhất nên việc điều chỉnh giá cả mới ảnh hưởng đến quyết định kinh tế của nhiều xứ khác. Và trong vụ điều chỉnh này, điều đáng lo ngại là hai ngoại tệ mạnh kia là đồng Euro của Âu châu và đồng Yen Nhật lại tăng quá thực giá của chúng trong khi các loại tiền khác thì không, thí dụ như tiền tệ Á châu vì Việt Nam ở trong khu vực đó và cũng trao đổi nhiều với các nước trong khu vực. Vì vậy, cùng với việc đô la tuột giá, sẽ có ngày ta thấy tiền Âu mất giá, và nếu dồn tài sản lưu trữ ra Euro có khi ta bị thiệt hại.
Hỏi: Nói tiếp về đô la mất giá, ông có cho rằng đó là chủ đích của Hoa Kỳ hay không, nhằm đạt mục tiêu là làm cho hàng Mỹ giảm giá và dễ cạnh tranh hơn, đồng thời làm cho hàng ngoại lên giá nên sẽ bớt nhập cảng hầu quân bình lại cán cân mậu dịch"
-- Đây cũng là một sự hiểu lầm tai hại khác, vì người ta có ấn tượng sai rằng giá trị tiền tệ phản ảnh uy thế kinh tế và sau thời kỳ chủ trương bảo vệ một đồng đô la mạnh, dưới triều đại của tổng thống Bill Clinton, Hoa Kỳ ngày nay đảo ngược chính sách và vì vậy Tổng trưởng Ngân khố Mỹ John Snow mới bị đả kích, hoặc một tỷ phú và cũng là nhà đầu tư nổi danh là ông George Soros vừa tuyên bố là sẽ bán khống tiền Mỹ như đã từng làm năm 1992 với đồng Bảng Anh và kiếm lời lớn. Thực ra, ông Snow bị trách oan và ông Soros chẳng còn khả năng khuynh đảo thị trường như trước, mà cái gọi là chính sách nâng giá đô la thời ông Bill Clinton cũng chỉ là một huyền thoại. Mạnh như Hoa Kỳ cũng chẳng thể cưỡng lại thị trường mà làm tiền Mỹ tăng hay giảm giá theo ý muốn của chính quyền. Và càng cưỡng chống, như trường hợp Nhật Bản hay cả Âu châu ngày nay, thì càng gây thất quân bình, dẫn đến biến động tai hại hơn nữa trong tương lai.
Hỏi: Ông nói đến tiền Âu châu nên ta bước qua phần thứ hai, vì sao tiền Âu lại lên giá"
-- Tiền Mỹ phải mất giá và thực tế thì đã tiệm tiến sụt giá từ 18 tháng nay trong một kịch bản ta gọi là tốt, một hiện tượng “hạ cánh an toàn”. Nhưng, nói đến tỷ giá giữa đồng Euro và đồng Mỹ kim thì mình phải nhìn vào tương quan kinh tế giữa đôi bên, khi tiền Mỹ mất giá tới hơn 20% so với tiền Âu mà chỉ sụt chừng 14% so với các ngoại tệ khác. Tuần qua, đồng Euro còn tăng giá tới một đô la 18 xu, cao hơn mức phát hành năm 1999. Kinh tế Âu châu hiện đang bị suy trầm nặng hơn kinh tế Mỹ, với nạn bội chi ngân sách còn cao hơn và chưa có dấu hiệu gì phục hồi, dù thật mong manh. Tiền Âu vọt tăng giá trong chu kỳ điều chỉnh tiền Mỹ như vậy một phần là vì mùng tám vừa qua, Ngân hàng Trung ương Âu châu lại không giảm lãi suất như nhiều người dự đoán để kích thích sản xuất. Việc đó xảy ra giữa chu kỳ điều chỉnh giá đô la, nên giới đầu tư ngoại tệ mới nhào vào bán tiền Mỹ mua Euro làm tiền Âu lên giá. Có lẽ, đây là một quyết định thiếu sáng suốt từ nhiều phía, vì Âu châu lệ thuộc vào xuất khẩu nhiều hơn xưa khi số cầu nội địa không tăng nổi để kích thích kinh tế và đáng lẽ tiền Âu sụt giá là điều có lợi cho họ, tiền Âu lên giá là bất lợi. Thứ nữa, trong bối cảnh toàn cầu đang bị nguy cơ giảm phát, khi hàng họ xuống giá mà bán vẫn không chạy, thì Mỹ kim tuột giá so với tiền Âu sẽ chuyển sức ép giảm phát qua Âu châu làm khu vực đó gặp nhiều khó khăn hơn. Cho nên, sẽ có lúc tiền Âu bị tuột vì cả lý do nội tại ở Âu châu lẫn lý do ngoại nhập là quan hệ trao đổi với Mỹ. Nói vắn tắt, vì lý do chính trị hay tự ái hoặc vì bất cứ nguyên nhân nào khác mà giữ giá Euro cho cao, và cao quá khả năng giao hoán của nó, là một quyết định sai lầm và khi tiền Âu mất giá thì có thể là đột ngột, người giữ Euro làm tài sản sẽ bị thua lỗ oan uổng.
Hỏi: Bây giờ, ta nói đến khía cạnh thứ ba là tỷ giá Mỹ kim so với ngoại tệ khác. Ông nghĩ là khi đô la điều chỉnh thì cần điều chỉnh đồng bộ đối với mọi loại ngoại tệ khác"
-- Đó là kịch bản lý tưởng nhưng trường hợp này ít xảy ra và vì vậy ta dễ bị biến động tài chính làm điên đảo thị trường và làm nhiều người sạt nghiệp. Tôi xin tạm phân biệt hai loại ngoại tệ, loại chính thì có tiền Mỹ, tiền Nhật, tiền Âu, đồng đô la của Canada hay của Úc Đại Lợi, là các khối kinh tế lớn; loại phụ là ngoại tệ của các nước đang phát triển. Cho đến nay, khi tiền Mỹ sụt giá thì ta mới chỉ thấy sự điều chỉnh tập trung vào các loại ngoại tệ chính, và làm tiền Nhật hay đồng Euro lên giá quá mạnh so với thực giá của chúng. Nhân đây, cũng phải nói là Nhật Bản đã có chính sách vực giá đồng Yen của họ khiến tiền Nhật tăng giá so với tiền Mỹ và đó là một điều cũng thiếu lành mạnh. Trở lại các loại ngoại tệ phụ thì mình phải thấy là kinh tế Mỹ bị nhập siêu, tức là mua nhiều hơn bán, với nước nào thì đơn vị tiền tệ của nước đó, thí dụ như đồng nhân dân tệ của Trung Quốc, đồng won của Hàn Quốc, đồng đô la của Đài Loan, đồng baht của Thái hay đồng Pesos của Mexico chẳng hạn, phải tăng giá so với tiền Mỹ. Nếu điều đó xảy ra thì ta có một sự điều chỉnh hài hòa vì phản ảnh đồng đều và đối xứng quan hệ mua bán giữa các nước với nhau dẫn tới những điều chỉnh kế tiếp trong luồng giao thương. Đằng này, mình lại chưa thấy như vậy và nguy hiểm hơn nữa là tiền Mỹ có khi còn tăng giá so với đơn vị tiền tệ của các thị trường gọi là đang lên, tức là so với các loại ngoại tệ phụ. Đó là một yếu tố mà mình nên quan tâm.
Hỏi: Vì kinh tế Mỹ bị nhập siêu nặng với các nền kinh tế đang lên đó"
-- Vâng, và đây là điều các nước Á châu, trong đó có Việt Nam phải chú ý hơn cả. Kinh tế Mỹ hiện mua nhiều hơn bán tới gần 500 tỷ đô la, các nước chống Mỹ cứ hay tự mê hoặc với lý luận và nhận định chính trị của mình trong khi vẫn cần bán hàng cho Mỹ. Trong số nhập siêu này, gần nửa là với Á châu, chính xác là khoảng 46%, trong khi tỷ trọng đó chỉ là 14% so với Âu châu. Nghĩa là nếu tiền Mỹ phải sụt giá thì chủ yếu là với tiền Á châu chứ không phải với khu vực Euro. Đằng này, tiền Mỹ lại lên giá so với tiền Á mà sụt giá với tiền Âu quá mức vừa kể. Nhiều nước, trong đó có Việt Nam, đã nghĩ đến mối lợi trước mắt là “tỷ giá chéo” giữa tiền của mình với tiền Âu. Thí dụ như từ gần một năm nay đồng bạc Việt Nam so với Euro cứ leo lên những đỉnh mới. Nói cho cụ thể là hối suất tiền Việt Nam so với tiền Mỹ thì sụt mà so với Euro lại lên. Hiện tượng đầy nghịch lý này là một nguy cơ đáng chú ý vì không phản ánh đúng đắn quan hệ trao đổi và sẽ có lúc phải điều chỉnh vì Mỹ bị nhập siêu với Á châu nặng hơn là với Âu châu, nên sự điều chỉnh lệch lạc hiện nay coi như chưa đủ. Một thí dụ khác là đồng nhân dân tệ của Trung Quốc hiện nay định giá quá thấp so với tiền Mỹ nên hàng Trung Quốc bán ra rất rẻ nhưng sự thể này khó kéo dài trong bối cảnh điều chỉnh trị giá Mỹ kim. Một vụ sụt giá tiền Mỹ đi cùng việc tăng giá đồng quan của Trung Quốc có thể gây nhiều chấn động bất ngờ...
Tuần qua, lần thứ nhì trong 1 tháng, đồng đô la Mỹ lại trượt giá và mấp mé ở tỷ giá một Euro ăn được một đô la 17 xu như vào ngày phát hành hồi đầu năm 1999. Tình hình này sẽ ảnh hưởng ra sao với kinh tế thế giới và VN"
Biến động đó đã được giới kinh doanh ở Việt Nam quan tâm và có dư luận cho là các quốc gia nên chuyển từ đô la sang đồng Euro trong dự trữ ngoại tệ của mình.
Hỏi: Thưa ông Nguyễn Xuân Nghĩa, việc đồng Euro của Âu châu tăng giá so với Mỹ kim đã được dư luận Việt Nam quan tâm, nhưng mỗi nơi lại lý giải một cách về nguyên nhân và hậu quả. Trước đây, trong mục chuyên đề hàng tuần của đài Á châu Tự do, ông có tiên đoán là khi chiến cuộc Iraq khai mào, giá vàng tính theo đô la sẽ sụt, nhưng về dài thì đồng đô la vẫn sẽ tuột giá. Việc tiền Âu lên giá so với tiền Mỹ có nằm trong xu hướng đó không, và ông lý giải hiện tượng này ra sao"
-- Đây là loại vấn đề phức tạp trong quan hệ kinh tế giữa các nước và tôi thiển nghĩ là đáng quan tâm vì ảnh hưởng đến tính toán kinh doanh của mình, mà vài dư luận trong nước lại có những cách lý giải tôi e là tai hại. Nói cho đơn giản, ta thấy ra hai loại vấn đề từ cùng một hiện tượng, đó là tiền Mỹ sụt giá và thứ hai, tiền Âu tăng giá. Báo chí trong nước có giải thích việc tiền Mỹ sụt giá là vì thứ nhất kinh tế bị suy thoái chu kỳ, thứ hai là Mỹ lại bị khủng bố, rồi sự sụp đổ của hàng loạt công ty khổng lồ, tiếp đến là chiến cuộc tại Iraq, v.v... Tôi e rằng cách lý giải này chưa phản ảnh hết thực tế và còn dễ đưa tới loại kết luận thiên về chính trị, rằng đó là chỉ dấu của sự suy sụp uy thế của Hoa Kỳ và sự thắng thế của Âu châu. Loại kết luận này dẫn ta đến những tính toán tai hại trong kinh doanh, khi tàng trữ tài sản bằng ngoại tệ.
Hỏi: Vâng, nếu như vậy, xin ông giải thích về hiện tượng đô la sụt giá trước.
-- Đầu tiên, khi nói đô la sụt giá, ta phải hỏi là sụt giá so với cái gì, thí dụ như giá vàng hay giá của các ngoại tệ khác. Nguyên nhân cơ bản khiến tiền Mỹ mất giá là vì kinh tế Mỹ bị hai loại khiếm hụt song hành, thứ nhất là vì bội chi ngân sách, chi nhiều hơn thu, thứ hai là vì thất quân bình trong cán cân vãng lai, mua nhiều hơn bán so với các nền kinh tế khác. Trong luồng giao dịch toàn cầu, việc sụt giá như vậy là sự điều chỉnh tất nhiên và cần thiết, chứ không đơn giản là một biểu hiện của uy thế hay sức mạnh về kinh tế hay chính trị. Vấn đề ở đây là đô la là loại ngoại tệ được các nước sử dụng như phương tiện giao hoán phổ biến nhất nên việc điều chỉnh giá cả mới ảnh hưởng đến quyết định kinh tế của nhiều xứ khác. Và trong vụ điều chỉnh này, điều đáng lo ngại là hai ngoại tệ mạnh kia là đồng Euro của Âu châu và đồng Yen Nhật lại tăng quá thực giá của chúng trong khi các loại tiền khác thì không, thí dụ như tiền tệ Á châu vì Việt Nam ở trong khu vực đó và cũng trao đổi nhiều với các nước trong khu vực. Vì vậy, cùng với việc đô la tuột giá, sẽ có ngày ta thấy tiền Âu mất giá, và nếu dồn tài sản lưu trữ ra Euro có khi ta bị thiệt hại.
Hỏi: Nói tiếp về đô la mất giá, ông có cho rằng đó là chủ đích của Hoa Kỳ hay không, nhằm đạt mục tiêu là làm cho hàng Mỹ giảm giá và dễ cạnh tranh hơn, đồng thời làm cho hàng ngoại lên giá nên sẽ bớt nhập cảng hầu quân bình lại cán cân mậu dịch"
-- Đây cũng là một sự hiểu lầm tai hại khác, vì người ta có ấn tượng sai rằng giá trị tiền tệ phản ảnh uy thế kinh tế và sau thời kỳ chủ trương bảo vệ một đồng đô la mạnh, dưới triều đại của tổng thống Bill Clinton, Hoa Kỳ ngày nay đảo ngược chính sách và vì vậy Tổng trưởng Ngân khố Mỹ John Snow mới bị đả kích, hoặc một tỷ phú và cũng là nhà đầu tư nổi danh là ông George Soros vừa tuyên bố là sẽ bán khống tiền Mỹ như đã từng làm năm 1992 với đồng Bảng Anh và kiếm lời lớn. Thực ra, ông Snow bị trách oan và ông Soros chẳng còn khả năng khuynh đảo thị trường như trước, mà cái gọi là chính sách nâng giá đô la thời ông Bill Clinton cũng chỉ là một huyền thoại. Mạnh như Hoa Kỳ cũng chẳng thể cưỡng lại thị trường mà làm tiền Mỹ tăng hay giảm giá theo ý muốn của chính quyền. Và càng cưỡng chống, như trường hợp Nhật Bản hay cả Âu châu ngày nay, thì càng gây thất quân bình, dẫn đến biến động tai hại hơn nữa trong tương lai.
Hỏi: Ông nói đến tiền Âu châu nên ta bước qua phần thứ hai, vì sao tiền Âu lại lên giá"
-- Tiền Mỹ phải mất giá và thực tế thì đã tiệm tiến sụt giá từ 18 tháng nay trong một kịch bản ta gọi là tốt, một hiện tượng “hạ cánh an toàn”. Nhưng, nói đến tỷ giá giữa đồng Euro và đồng Mỹ kim thì mình phải nhìn vào tương quan kinh tế giữa đôi bên, khi tiền Mỹ mất giá tới hơn 20% so với tiền Âu mà chỉ sụt chừng 14% so với các ngoại tệ khác. Tuần qua, đồng Euro còn tăng giá tới một đô la 18 xu, cao hơn mức phát hành năm 1999. Kinh tế Âu châu hiện đang bị suy trầm nặng hơn kinh tế Mỹ, với nạn bội chi ngân sách còn cao hơn và chưa có dấu hiệu gì phục hồi, dù thật mong manh. Tiền Âu vọt tăng giá trong chu kỳ điều chỉnh tiền Mỹ như vậy một phần là vì mùng tám vừa qua, Ngân hàng Trung ương Âu châu lại không giảm lãi suất như nhiều người dự đoán để kích thích sản xuất. Việc đó xảy ra giữa chu kỳ điều chỉnh giá đô la, nên giới đầu tư ngoại tệ mới nhào vào bán tiền Mỹ mua Euro làm tiền Âu lên giá. Có lẽ, đây là một quyết định thiếu sáng suốt từ nhiều phía, vì Âu châu lệ thuộc vào xuất khẩu nhiều hơn xưa khi số cầu nội địa không tăng nổi để kích thích kinh tế và đáng lẽ tiền Âu sụt giá là điều có lợi cho họ, tiền Âu lên giá là bất lợi. Thứ nữa, trong bối cảnh toàn cầu đang bị nguy cơ giảm phát, khi hàng họ xuống giá mà bán vẫn không chạy, thì Mỹ kim tuột giá so với tiền Âu sẽ chuyển sức ép giảm phát qua Âu châu làm khu vực đó gặp nhiều khó khăn hơn. Cho nên, sẽ có lúc tiền Âu bị tuột vì cả lý do nội tại ở Âu châu lẫn lý do ngoại nhập là quan hệ trao đổi với Mỹ. Nói vắn tắt, vì lý do chính trị hay tự ái hoặc vì bất cứ nguyên nhân nào khác mà giữ giá Euro cho cao, và cao quá khả năng giao hoán của nó, là một quyết định sai lầm và khi tiền Âu mất giá thì có thể là đột ngột, người giữ Euro làm tài sản sẽ bị thua lỗ oan uổng.
Hỏi: Bây giờ, ta nói đến khía cạnh thứ ba là tỷ giá Mỹ kim so với ngoại tệ khác. Ông nghĩ là khi đô la điều chỉnh thì cần điều chỉnh đồng bộ đối với mọi loại ngoại tệ khác"
-- Đó là kịch bản lý tưởng nhưng trường hợp này ít xảy ra và vì vậy ta dễ bị biến động tài chính làm điên đảo thị trường và làm nhiều người sạt nghiệp. Tôi xin tạm phân biệt hai loại ngoại tệ, loại chính thì có tiền Mỹ, tiền Nhật, tiền Âu, đồng đô la của Canada hay của Úc Đại Lợi, là các khối kinh tế lớn; loại phụ là ngoại tệ của các nước đang phát triển. Cho đến nay, khi tiền Mỹ sụt giá thì ta mới chỉ thấy sự điều chỉnh tập trung vào các loại ngoại tệ chính, và làm tiền Nhật hay đồng Euro lên giá quá mạnh so với thực giá của chúng. Nhân đây, cũng phải nói là Nhật Bản đã có chính sách vực giá đồng Yen của họ khiến tiền Nhật tăng giá so với tiền Mỹ và đó là một điều cũng thiếu lành mạnh. Trở lại các loại ngoại tệ phụ thì mình phải thấy là kinh tế Mỹ bị nhập siêu, tức là mua nhiều hơn bán, với nước nào thì đơn vị tiền tệ của nước đó, thí dụ như đồng nhân dân tệ của Trung Quốc, đồng won của Hàn Quốc, đồng đô la của Đài Loan, đồng baht của Thái hay đồng Pesos của Mexico chẳng hạn, phải tăng giá so với tiền Mỹ. Nếu điều đó xảy ra thì ta có một sự điều chỉnh hài hòa vì phản ảnh đồng đều và đối xứng quan hệ mua bán giữa các nước với nhau dẫn tới những điều chỉnh kế tiếp trong luồng giao thương. Đằng này, mình lại chưa thấy như vậy và nguy hiểm hơn nữa là tiền Mỹ có khi còn tăng giá so với đơn vị tiền tệ của các thị trường gọi là đang lên, tức là so với các loại ngoại tệ phụ. Đó là một yếu tố mà mình nên quan tâm.
Hỏi: Vì kinh tế Mỹ bị nhập siêu nặng với các nền kinh tế đang lên đó"
-- Vâng, và đây là điều các nước Á châu, trong đó có Việt Nam phải chú ý hơn cả. Kinh tế Mỹ hiện mua nhiều hơn bán tới gần 500 tỷ đô la, các nước chống Mỹ cứ hay tự mê hoặc với lý luận và nhận định chính trị của mình trong khi vẫn cần bán hàng cho Mỹ. Trong số nhập siêu này, gần nửa là với Á châu, chính xác là khoảng 46%, trong khi tỷ trọng đó chỉ là 14% so với Âu châu. Nghĩa là nếu tiền Mỹ phải sụt giá thì chủ yếu là với tiền Á châu chứ không phải với khu vực Euro. Đằng này, tiền Mỹ lại lên giá so với tiền Á mà sụt giá với tiền Âu quá mức vừa kể. Nhiều nước, trong đó có Việt Nam, đã nghĩ đến mối lợi trước mắt là “tỷ giá chéo” giữa tiền của mình với tiền Âu. Thí dụ như từ gần một năm nay đồng bạc Việt Nam so với Euro cứ leo lên những đỉnh mới. Nói cho cụ thể là hối suất tiền Việt Nam so với tiền Mỹ thì sụt mà so với Euro lại lên. Hiện tượng đầy nghịch lý này là một nguy cơ đáng chú ý vì không phản ánh đúng đắn quan hệ trao đổi và sẽ có lúc phải điều chỉnh vì Mỹ bị nhập siêu với Á châu nặng hơn là với Âu châu, nên sự điều chỉnh lệch lạc hiện nay coi như chưa đủ. Một thí dụ khác là đồng nhân dân tệ của Trung Quốc hiện nay định giá quá thấp so với tiền Mỹ nên hàng Trung Quốc bán ra rất rẻ nhưng sự thể này khó kéo dài trong bối cảnh điều chỉnh trị giá Mỹ kim. Một vụ sụt giá tiền Mỹ đi cùng việc tăng giá đồng quan của Trung Quốc có thể gây nhiều chấn động bất ngờ...
Gửi ý kiến của bạn
