Lịch Sử Nghĩa Trang Quân Đội Ơû Biên Hòa

LTS: Trung tuần tháng 4-2003 vừa qua, Tin Biển-San Jose đã phát hành ra thị trường cuốn "16 Ngàn Tử Sĩ Ở Lại Nghiã Trang Quân Đội Biên Hòa". Đây là một tuyển tập do nhà báo Giao Chỉ thực hiện, tổng hợp nhiều bài viết của nhiều tác giả về tiến trình xây dựng Nghiã Trang Quân Đội Biên Hòa và thực trạng Nghiã trang sau 30 tháng 4-1975. Trong tinh thần tưởng niệm 30-4-1975, VB trân trọng giới thiệu đến bạn đọc bài lược trình lịch sữ Nghiã Trang Quân Đội Biên Hoà, dựa theo tài liệu của nhà văn, nhà báo Giao Chỉ" trình bày trong tác phẩm nói trên.)
* Diễn tiến hình thành Nghĩa trang Quân Đội Biên Hòa
Trước năm 1965, các tử sĩ QLVNCH được chôn cất tại các nghiã trang của các Tiểu khu. Tại Sài Gòn-Gia Định, các tử sĩ được chôn tại Nghiã trang Mạc Đĩnh Chi hoặc Nghĩa trang Quân Đội Gò Vấp.
Từ năm 1965, Nghiã trang Quân Đội tại Biên Hòa được hình thành dự trù chỗ mai táng cho 30 ngàn mộ phần. Qua các trận chiến Mậu Thân 1968, Mùa Hè 1972 đã an táng trên 10 ngàn tử sĩ. Tính đến tháng 4 năm 1975, đã có 16 ngàn tử sĩ được mai táng tại đây.
-Phần mộ của các Tướng lãnh: có phần mộ các Tướng Đỗ Cao Trí, Nguyễn Văn Hiếu, Nguyễn Huy Ánh (Không quân), Phan Đình Soạn. . . và 2 đại tá được truy thăng Chuẩn tướng là Nguyễn Văn Phước, Lý Đức Quân. (Ghi chú của VB: trong cuộc chiến VN, các tướng lãnh sau đây đã tử nạn phi cơ trong khi chỉ huy: Trung tướng Đỗ Cao Trí, Thiếu tướng Nguyễn Viết Thanh, Chuẩn tướng Trương Quang Aân; tử nạn phi cơ khi đang thanh sát, thanh tra: Thiếu tướng Trần Thanh Phong, Chuẩn tướng Phan Đình Soạn. Tự sát vào ngày cuối của cuộc chiến: Các tướng Phạm Văn Phú, Nguyễn Khoa Nam, Lê Văn Hưng, Lê Nguyên Vỹ, Trần Văn Hai.)
-Danh xưng:
Lúc mới thành lập được gọi là Nghĩa Trang Quân Đội nhưng sau đó Chính phủ VNCH dự trù sẽ hoàn tất để thành Nghĩa Trang Quốc Gia, nơi mai táng không chỉ dành riêng cho tướng lãnh, sĩ quan các chiến binh mà còn dành làm nơi yên nghỉ cho các thành viên Chính phủ, các viên chức lập pháp, hành pháp và tư pháp.
-Thời gian xây dựng:
Trong tiến trình xây dựng, phần bang đất làm đường, tượng Thương Tiếc, Cổng Tam Quan, Đền Liệt Sĩ đã hoàn tất trước năm 1970.
Nghĩa Dũng Đài với ngọn tháp cao đã làm xong, Vành Khăn Tang vĩ đại chung quanh gần đến giai đọan cuối vào tháng 4-1975.
Dự trù tiến trình xây Nghĩa Trang sẽ hoàn tất để khánh thành đợt đầu vào Ngày Quân Lực 19 tháng 6 năm 1975, nhưng đã không thực hiện được do biến cố 30-4-1975.
-Sau 30 tháng 4 năm 1975
Sau 30-4-1975, Nghĩa Trang Quân Đội bị phá hoại dứơi nhiều hình thức nhưng ghi nhận chung vẫn tồn tại trong hoang phế.
Chương trình tảo mộ hàng năm bắt đầu từ cuối năm 1997 với các phần chính như sau: Thực hiện dưới hình thức thân hữu và sửa sang mộ phần thân nhân.
Phần mộ vô danh được làm cỏ, sơn quét lại, dựng mộ bia.
Hiện tại Nghiã trang Quân Đội ở Biên Hòa còn mộ phần của 2 vị tướng: Nguyễn Huy Ánh (Tư lệnh Sư đoàn 4 Không quân), Nguyễn Văn Phước (Phụ tá Tư lệnh Quân đoàn 4).
Chương trình tảo mộ đã hoàn tất qua các năm Mậu Dần (1998), Kỷ Mão (1999), Canh Thìn (2000), Tân Tỵ (2001) , Nhâm Ngọ (2002). Quý Mùi (2003).
*Ghi chú bổ sung về cuốn "16 Ngàn Tử Sĩ Ở Lại Nghiã Trang Quân Đội Biên Hòa":
Gồm các bài viết: 16 ngàn tử sĩ, chuyện kể từ đầu; Lịch sử Nghĩa trang Quân Đội; Tảo Mộ Xuân Mậu Dần; Thư Quê Hương; Xây dựng Nghiã trang Quân Đội VNCH; Bản thân và Nghiã trang; Remains of the War; Hồn ở đâu bây giờ; Báo cáo công tác tảo mộ 1999, 2000, 2001, 2002; Nghiã Trung Đài; Nghiã trang Biên Hòa trong lòng người lính Công Binh; Báo cáo công tác 2003...
Địa chỉ liên lạc mua sách: IRCC, Inc. 420 Park Ave, San Jose, CA 95110. Tel: (408) 971-7878.
Fax: (408) 971-7882.

• 3 Nhà Băng Ok Tài Trợ Xây Thủy Điện Sông Đà
• TQ Đưa Ào Ạt Tiền Giả Vào VN Quy Mô Lớn, Xài Ở Nhiều Tỉnh
• Tổng Trạm Lưới Điện Chuẩn Bị Bảo Trì Điện ngày Nhật Thực, Lượng Trước Không Có Anh Hưởng Bất Lợi Nào Cho Khách Hàng SCE Từ Hiện Tượng Tự Nhiên Này
• Chuyện tàu Việt Nam Thương Tín 2 - Phần 4