* Tất cả chúng ta - con, cháu hiếu thảo - đều mong muốn ông bà, cha mẹ "sống đời với con". Và những vị cao niên cũng muốn được sống lâu, sống khoẻ để vui với con cháu, để nhìn thấy con cháu trưởng thành. Mục "Chăm sóc ông bà, cha mẹ" xin kính gởi đến các vị cao niên và con, cháu những bài viết liên quan đến sức khoẻ và đời sống của các vị cao niên, mong có thể giúp được các vị cao niên phần nào trong việc chăm sóc cho mình khi tuổi đã cao, và giúp các con, cháu chăm sóc ông bà, cha mẹ*.
TRÍ NHỚ CỦA NGƯỜI CAO TUỔI
Trí óc của con người có thể bị lão hóa theo thời gian. Tuy nhiên, có rất nhiều vị cao niên vẫn còn giữ được đầu óc minh mẫn, bén nhạy ngay cả khi tuổi đã cao. Có nhiều bà mẹ đến tuổi 60, 70, 80 vẫn là người lo lắng mọi chuyện trong ngoài, nhắc nhở con cháu những việc cần làm, từ việc nhỏ đến việc lớn.
Đa số các vị cao niên chỉ bị quá trình lão hoá của bộ não ảnh hưởng đôi chút đến trí nhớ. Các vị có thể cần nhiều thời gian hơn để nhớ ra tên của một người nào đó, hay quên mất là mình định đi vào bếp để lấy thứ gì, hoặc không thể theo dõi một câu chuyện dài … Nếu cha mẹ, ông bà của bạn có những vấn đề như vậy, bạn không cần phải lo lắng rằng các vị đã mắc phải các chứng bệnh lẫn (như Alzheimer) vì đãng trí chút ít là chuyên thông thường khi tuổi đã cao.
Theo thống kê, có đến phân nữa những người trên 65 tuổi cho biết rằng họ gặp khó khăn hơn khi phải nhớ một việc gì đó (thật ra, rất nhiều người trên 40 tuổi cũng than như vậy!).
Hầu như tất cả các vị cao niên trên 80 tuổi đều bị đãng trí, và các khả năng về toán, ngôn ngữ … cũng giảm sút. Các bác sĩ gọi đây là "minimum cognitive impairment" (sự tổn thương tối thiểu về lý trí).
Sự lão hóa của bộ não do tuổi cao gây ra, nhưng cũng có những nguyên nhân khác. Một trong những nguyên nhân chính làm cho bộ não bị lão hóa là vì não không còn hoạt động (inactive). Các vị cao niên vẫn còn hoạt động trí óc nhiều, như đọc sách báo, làm việc thiện nguyện, suy nghĩ lo lắng đến việc nhà…sẽ giữ được trí óc minh mẫn lâu hơn.
Có 40% những vị cao niên bị "minimum cognitive impairment" dần dần sẽ phát triển thành bệnh Alzheimer. Nhưng đa số (60%) không bị căn bệnh lẫn này.
Hãy chú ý đến cha mẹ, ông bà của bạn khi các vị có những triệu chứng bị bệnh lẫn. Một số yếu tố có thể làm cho bệnh nặng thêm, như thị lực và thính giác kém, lượng kích thích tố thay đổi, phản ứng phụ của các loại thuốc, huyết áp cao, thiếu một số loại vitamin, thiếu nước, bệnh trầm uất, căng thẳng, sợ hãi, và các chứng bệnh khác. Tất cả những vấn đề vừa kể cần phải được chữa trị hay cải thiện để giữ cho bệnh lẫn của các vị không phát triển theo chiều hướng xấu.
Hãy kiên nhẫn với cha mẹ, ông bà của bạn nếu các vị bị đãng trí. Giúp cho các vị đương đầu với bệnh đãng trí bằng cách đề nghị các vị ghi ra những việc cần làm (như một loại "to-do list" mà ngay cả những người trung niên và trẻ tuổi vẫn phải cần đến). An ủi và trấn an các vị rằng đãng trí đôi chút là thông thường, không nên quá lo lắng, vì lo lắng quá nhiều có thể làm cho bệnh lẫn càng tệ hơn. Điều quan trọng nhất: nên khuyến khích các vị xử dụng trí óc nhiều hơn - "tập thể dục trí óc" - để giữ được đầu óc minh mẫn.