Hầu hết báo chí Mỹ Việt trong đó có Việt Báo đi tin sốt dẻo. Đại ý, Cộng hòa: Ls Văn thắng hơn 87%, Tân Nguyễn [ theo Đài Little Saigon khoản 65%]... Dân chủ: Bà Sanchez tới 100%, Joe Dunn, Lou Correa, đều thắng phiếu trong đảng. Đa số những ứng cử viên này là những người sát cánh cùng người Mỹ gốc Việt tranh đấu cho tự do, dân chủ, nhân quyền Việt Nam. Phân tích cho thấy một vài điều đáng chú ý liên quan đến tác phong đầu phiếu và giá trị đặc biệt của lá phiếu của cử tri người Mỹ gốc Việt ở vùng mà người Mỹ gọi là Little Saigon và người Việt thân yêu gọi là thủ đô tinh thần của người Việt tỵ nạn CS.
Một, tâm lý cử tri Mỹ gốc Việt đã kết họp hài hòa tâm lý trọng người tốt của Việt Nam và chánh trị thực dụng của Mỹ. Niềm tin cỗ truyền xuất phát từ đạo lý Khổng Mạnh vẫn còn. Về cá nhân ứng cử viên, đức thắng tài vi quân tử, tài thắng đức vi tiểu nhân. Qua Mỹ kỹ sư, luật sư, bác sĩ, giáo sư, thương gia, kỹ nghệ gia không thiếu, nhưng người còn nghĩ và lo cho vận mạng nước non nhà không nhiều. Nên ai còn có cái tâm lớn cho nước cho dân Việt đang khổ ở Việt Nam là được thêm dấu cộng trên chữ A. Về xã hội, xã hội Mỹ đúng là một xã hội mở rộng và nhiều cơ hội thăng tiến. Đúng như DB Trần thái Văn cảm động tâm tình khi biết chắc thắng với số phiếu bà con đã tín nhiệm mình đạt 87%, bày tỏ lòng tri ân đối với cử tri. Rằng nước Mỹ là một nước vĩ đại, một em bé Việt Nam Trần thái Văn khi đến Mỹ chỉ biết có hai chữ OK Salem mà nhờ gia đình, cộng đồng, xã hội giúp đã có thể phấn đấu vươn lên.
Riêng ứng cử viên gốc Việt, cử tri gốc Việt còn xét nét thêm vì tiên trách kỷ hậu trách nhân là bản tánh tự nghiêm khắc với mình của người Việt. Cử tri gốc Việt còn xem dáng điệu, cách ăn nói, đi đứng của cá nhân có mất gốc Việt không và nguồn gốc gia đình ra sao. DB Trần thái Văn may mắn được một gia thế mẫu mực Việt. Cha giáo sư, mẹ dược sĩ, câu là tướng nhảy dù loại chì. Từ nhỏ đã chọn con đường chánh trị dân cử, học và thực tập ở văn phòng dân biểu. Mỗi lần tập thể người Việt ở Little Saigon hữu sự là có Luật sư Văn, có Nghị viên Văn, có Dân biểu Văn. Nhưng lúc nào nói chuyện cũng biết kẻ lớn người nhỏ về tuổi tác, dĩ vãng. Trước quần chúng cử chỉ điệu bộ, lời ăn tiếng nói khiêm cung con nhà gia giáo, nhưng lập luận thuyết phục và rành rẽ tiếng Việt như một người xuất thân từ trường Việt dù học trung tiểu và đại học ở Mỹ. Làm chậm ăn chắc, phát triển theo vết dầu loang chánh tri. Nghị viên rồi lên dân biểu hạ viện tiểu bang, rất phù hợp với đạo đức Á đông, tu tề trị bình và họp với khuynh hướng chánh tri Mỹ gần đây. Những thập niên sau này khuynh hướng chung của cử tri Mỹ không ưa ai nhảy vọt. Tổng thống thường xuất thân từ thống đốc như Reagan, Clinton, Bush hiện thời. Do đó DB Văn được tín nhiệm lần thứ hai, là người cao phiếu nhứt trong kỳ bầu cử sơ bộ trong hàng ngũ ứng cử viên gốc Việt.
Hai, lá phiếu gốc Việt là giọt nước tràn thắng cử đang tiến dần đến tự lực tự cường làm ra đại diện dân cử cấp địa phương. Cộng đồng Mỹ gốc Việt ngay ở Quân Cam dù là cộng đồng người Việt hải ngoại lớn nhưt, chỉ sau cộng đồng quốc nội, vẫn là một cộng đồng thiểu số trong xã hội đa văn hóa, đa sắc tộc Mỹ ở Cali. Lá phiếu của cử tri Việt vẫn là lá phiếu biên tế, chưa đủ để tự làm ra một dân biểu, một nghị sĩ, một thống đốc. Nhưng đó là lá phiếu bản lề, swing vote, đóng vai trò giọt nước tràn đắc cử, nghiêng cho ứng cử viên nào là ứng cử viên đó thắng. Vì lẽ tỷ lệ số phiếu của ứng cử viên tranh cử ở Mỹ thường sát nút nhau.
Nhưng trong cuộc bầu cử sơ bộ này, tỷ lệ phiếu của DB Trần thái Văn rất cao so với người kế ( gần 9 lần hơn) , và ứng cử viên Tân Nguyễn cũng rất cao so với người kế. Điều đó chứng minh kỷ luật tự giác đầu phiếu của cử tri gốc Việt đã chặt chẽ. Ở vài đơn vị bầu cử và trong cuộc bầu cử nghị viên, củ tri gốc Việt có thể đủ sức tự làm ra thị trưởng hay nghị viên thành phố, hay hội viên Hội đồng giáo dục. Một tiến bộ đáng mừng, một trưởng thành chánh trị đáng ghi dấu, chỉ trong vòng hai thập niên mà đã đạt được.
Ba, yếu tố đấu tranh cho tự do, dân chủ, nhân quyền Việt Nam mạnh hơn tính đảng Cộng Hòa, Dân Chủ. Cử tri Việt ủng hộ những ứng cử viên "pro Việt", chống CS, không phân biệt Cộng Hòa, Dân Chủ, Mỹ, Mễ hay Việt. Như tin Việt Báo loan tãi sơ khởi, Ls Văn thắng hơn 87%, Tân Nguyễn [theo Đài Little Saigon khoản 65%]... Đó là những gương mặt luôn luôn đứng sát cánh những cơ quan, đoàn thể, nhân sĩ và người gốc Việt trong phong trào đấu tranh cho tư do tôn giáo, tư do, dân chủ, nhân quyền Việt Nam.
DB Trần thái Văn vì nguồn gốc Việt chánh tông trở thành người cầm cờ đi hàng đầu trong hàng ngũ dân cử trong mặt trận tư do, dân chủ, nhân quyền cho Việt Nam này. Đồng tác giả Luật Treo Cờ Việt Nam, tác giả Luật Bánh Chưng.Vận động cho Lý Tống, đòi hỏi trao đổi văn hóa hai chiều nhơn Hà Nội - Washington thỏa thuận về WTO. Mới là dân biểu cấp tiểu bang mà đã vậy, khi bước lên được liên bang với quyền ngoại giao hiến định dành cho chánh quyền liên bang, DB Văn sẽ còn làm CS Hà Nội đổ mồ hôi hột hơn nữa. Nên tỷ lệ hơn 87% là một ủy nhiệm, một đầu tư , một thông điệp mà tập thể người Việt chống CS gởi cho DB Văn.
Bốn, cử tri Việt muốn ứng cử viên gốc Việt nếu không đoàn kết nhau được thì đừng đánh phá, có những lời lẽ không đẹp với nhau. Tranh đua là tốt; ganh đua là xấu. Phê bình thẳng thắn về chương trình ứng cử và cách phục vụ là tốt, là giúp cho cử tri rộng đướng dư luận và chọn lựa đúng. Bới móc đời tư, bôi bẩn oan sai đối phương là xấu, nhứt là dùng kỹ thuật bá đạo. Người chánh trực tin tưởng ngậm máy phun người trước nhưt là dơ miệng mình. Phun oan sai thì chẳng những dơ mà thối miệng nữa.
Thế cho nên truyền thông đại chúng tiếng Việt chuyên nghiệp lẫn truyền thông đấu tranh chính trực đã mặc thị và cố tình tránh né loan tải những chuyện không tốt ấy dù nhiều khi cũng "giật gân" lắm, dù bị những người trong cuộc trách móc sao không có ý kiến. Nhưng không sao, báo chí thường tâm niệm "Người có chưởi thì ta giả điếc, Chờ cho người hết giận ta khuyên."
Năm, chánh đảng là phương tiện thiết yếu trên đường ứng cử. Ở Mỹ làm chánh trị không thể là anh hùng cô đơn được. Đông có mầy Tây có tao mói thành chánh tri. Trên nguyên tắc Mỹ là đa đảng, nhưng thực tế sức mạnh chỉ có hai đảng. Cộng hòa và Dân chủ hoạt động rất mạnh. Không hoạt động theo kiểu hội kín để lật đổ chánh quyền như thời xưa ở Việt Nam nữa. Mà hoạt động công khai và minh bạch, lấy quần chúng nhân dân làm gốc, lấy bầu cử làm phương tiện để cử tri trọng tài tối hậu. Người ứng cử không có hậu thuẫn của Đảng khó mà đủ nhân tài vật lực để tranh cử. Số tiền gây quỹ được là dấu hiệu được lòng dân và hy vọng đắc cử. Trong các cuộc bầu cử vào chức vụ lập pháp, hành pháp của tiểu bang và liên bang, đảng viên của mỗi đảng chọn sơ bộ ứng cử viên để đưa ra cho toàn dân có đảng lẫn không có đảng bầu chung quyết.
Tóm lại kết quả bầu cử sơ bộ ngày thứ Ba 4/6/06 vừa qua là một dấu hiệu đáng mừng về tiến trình người gốc Việt đi vào dòng chánh chánh trị Mỹ. Sau 25 chánh thức đi bầu, mà tác phong bầu cử kết họp nhuần nhuyễn đạo lý Việt và chánh trị thực dụng Mỹ một cách hài hóa và kỷ luật "pro Việt" như thế là một điều đáng mừng và cần phát huy của Con Rồng Cháu Tiên trên đất nước hợp chủng Mỹ này.
Gửi ý kiến của bạn
