Bác Sĩ Trần Mạnh Ngô
Nguyên nhân bệnh Bốc Hỏa phần lớn do thay đổi kích thích tố nữ (estrogen) trong thời kỳ phụ nữ mãn kinh. Khi kích thích tố nữ xuống thấp sẽ ảnh hưởng phần não hypothalamus và do đó gây nhiều triệu chứng như ăn không ngon, khó ngủ, ảnh hưởng kích thích tố sinh dục, và bốc hỏa (hot flash).
Khi bị bốc hoả, mặt đỏ phầng phầng.
85 phần trăm phụ nữ tại Hoa Kỳ bị bệnh mặt đỏ phầng phầng, thường xẩy ra một hay hai năm đầu của thời kỳ mãn kinh. Khoảng 20 tới 50% phụ nữ bị bốc hoả kéo dài nhiều năm. Đôi khi rất lâu. Phần lớn là bệnh nhẹ, nhưng khoảng 15% phụ nữ cần phải điều trị Khi phụ nữ ở thời kỳ chuyển tiếp nhanh từ tiền tới mãn kinh, dễ bị bệnh bốc hỏa nặng.
Muốn điều trị bốc hỏa, trước hết nên dùng những phương pháp thiên nhiên. Nghĩa là không dùng thuốc, mà chỉ tìm cách tránh những nguyên nhân gây bốc hỏa. Nhiều lúc bị trạng thái căng thẳng, mặt dễ bị đỏ phầng, dễ bị bốc hoả. Cần phải tránh những đồ ăn thức uống dễ gây bốc hỏa, như tránh uống rượu, tránh dùng cà phê hay nước trà có nhiều caffeine, không ăn đồ nóng như ớt cay, không tắm nước quá nóng, không tắm saunas quá nhiều, không để phòng ngủ quá nóng nực, không hút thuốc lá, v…v…
Nên mặc quần áo mỏng, nhiều lớp để dễ thay bỏ từng lớp. Không nên mặc quần áo len hay hàng hóa làm bằng những hóa chất. Áo cổ hở tốt hơn cổ kín. Uống nước lạnh. Trong nhà nên hạ nhiệt độ xuống thấp. Dùng quạt thường xuyên. Ban đêm mặc quần áo bằng vải. Nhiều người phải tắm nước lạnh trước khi đi ngủ.
Thay đổi lối sống cũng giúp ích giảm bệnh bốc hỏa. Chẳng hạn nên tập thể dục. Đi cầu thang tốt hơn dùng thang máy. Như chúng ta đã biết triệu chứng bốc hoả của phụ nừ mãn kinh thường phối hợp nhiều triệu chứng khác như khó ngủ, thay đổi tính tình, mệt mỏi, kém tình dục, cholesterol lên cao trong máu và thêm những chứng bệnh khác liên hệ tim mạch, đau bắp thịt và bệnh về xương.
Cần thoải mái. Tập thở hay những động tác thể dục thoải mái, thoa bóp mình mẩy cho bớt đau nhức, hay tập thiền.
Đồ ăn giảm mỡ cũng giúp phụ nữ giảm bốc hỏa. Nên tránh đừng để mập quá.
Có nhiều thuốc giúp giảm bệnh bốc hỏa, nhưng phải hỏi ý kiến bác sĩ. Thí dụ thuốc giảm bệnh cao huyết áp như dùng cao dán thuốc clonidine, hay thuốc Aldomet, có thể giảm bốc hỏa. Thuốc giảm cao máu tác dụng vào mạch máu não giúp hạ hoả.
Đôi khi dùng thuốc điều trị bệnh ưu trầm cũng giúp cân bằng tâm thần, hạ hoả. Mục đích là cân bằng những hóa chất trong não bộ, như kích thích tố epinephrine và serotonin. Cũng có người phải uống thuốc an thần để hạ hoả. Những thuốc đồng dạng progesterone cũng giúp ích hạ hoả.
Kích thích tố nữ estrogen quan trọng nhất hạ hỏạ, đã từng dùng trong nhiều năm qua. Nhưng chỉ ít tháng gần đây, nhiều phụ nữ đã gián đoạn, không dùng estrogen nữạ Lý do chính là bởi họ lo ngại những biến chứng như nguy cơ ung thư vú, ung thư thân tử cung, hay những nguy cơ gây bệnh tim mạch.
Phytoestrogens đã từng bàn luận rất nhiều vì giúp ích điều trị bệnh bốc hoả.
Và gần đây, thuốc mới Gabapentin chứng minh công hiệu trong việc điều trị bệnh bốc hoả phụ nữ.
Tóm lại, bốc hỏa là bệnh thông thường do nhiều nguyên nhân, nhưng quan trọng nhất trong thời kỳ mãn kinh của phụ nữ. Estrogen là kích thích tố trị liệu bốc hỏa quan trọng nhất, nhưng gây thất vọng cho nhiều phụ nữ vì lo sợ một số cơ nguy đã từng tường trình trước đây. Tìm cách truy tầm những phương cách hữu hiệu hay khám phá thần dược điều trị bốc hỏa vẫn là ước mong của phụ nữ, của nhân loạị
Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., F.A.A.F.P.; E-mail: Tran.Ngo@verizon,net; Trang Web: http://groups.yahoo.com/DienDanYKhoa/
Nguyên nhân bệnh Bốc Hỏa phần lớn do thay đổi kích thích tố nữ (estrogen) trong thời kỳ phụ nữ mãn kinh. Khi kích thích tố nữ xuống thấp sẽ ảnh hưởng phần não hypothalamus và do đó gây nhiều triệu chứng như ăn không ngon, khó ngủ, ảnh hưởng kích thích tố sinh dục, và bốc hỏa (hot flash).
Khi bị bốc hoả, mặt đỏ phầng phầng.
85 phần trăm phụ nữ tại Hoa Kỳ bị bệnh mặt đỏ phầng phầng, thường xẩy ra một hay hai năm đầu của thời kỳ mãn kinh. Khoảng 20 tới 50% phụ nữ bị bốc hoả kéo dài nhiều năm. Đôi khi rất lâu. Phần lớn là bệnh nhẹ, nhưng khoảng 15% phụ nữ cần phải điều trị Khi phụ nữ ở thời kỳ chuyển tiếp nhanh từ tiền tới mãn kinh, dễ bị bệnh bốc hỏa nặng.
Muốn điều trị bốc hỏa, trước hết nên dùng những phương pháp thiên nhiên. Nghĩa là không dùng thuốc, mà chỉ tìm cách tránh những nguyên nhân gây bốc hỏa. Nhiều lúc bị trạng thái căng thẳng, mặt dễ bị đỏ phầng, dễ bị bốc hoả. Cần phải tránh những đồ ăn thức uống dễ gây bốc hỏa, như tránh uống rượu, tránh dùng cà phê hay nước trà có nhiều caffeine, không ăn đồ nóng như ớt cay, không tắm nước quá nóng, không tắm saunas quá nhiều, không để phòng ngủ quá nóng nực, không hút thuốc lá, v…v…
Nên mặc quần áo mỏng, nhiều lớp để dễ thay bỏ từng lớp. Không nên mặc quần áo len hay hàng hóa làm bằng những hóa chất. Áo cổ hở tốt hơn cổ kín. Uống nước lạnh. Trong nhà nên hạ nhiệt độ xuống thấp. Dùng quạt thường xuyên. Ban đêm mặc quần áo bằng vải. Nhiều người phải tắm nước lạnh trước khi đi ngủ.
Thay đổi lối sống cũng giúp ích giảm bệnh bốc hỏa. Chẳng hạn nên tập thể dục. Đi cầu thang tốt hơn dùng thang máy. Như chúng ta đã biết triệu chứng bốc hoả của phụ nừ mãn kinh thường phối hợp nhiều triệu chứng khác như khó ngủ, thay đổi tính tình, mệt mỏi, kém tình dục, cholesterol lên cao trong máu và thêm những chứng bệnh khác liên hệ tim mạch, đau bắp thịt và bệnh về xương.
Cần thoải mái. Tập thở hay những động tác thể dục thoải mái, thoa bóp mình mẩy cho bớt đau nhức, hay tập thiền.
Đồ ăn giảm mỡ cũng giúp phụ nữ giảm bốc hỏa. Nên tránh đừng để mập quá.
Có nhiều thuốc giúp giảm bệnh bốc hỏa, nhưng phải hỏi ý kiến bác sĩ. Thí dụ thuốc giảm bệnh cao huyết áp như dùng cao dán thuốc clonidine, hay thuốc Aldomet, có thể giảm bốc hỏa. Thuốc giảm cao máu tác dụng vào mạch máu não giúp hạ hoả.
Đôi khi dùng thuốc điều trị bệnh ưu trầm cũng giúp cân bằng tâm thần, hạ hoả. Mục đích là cân bằng những hóa chất trong não bộ, như kích thích tố epinephrine và serotonin. Cũng có người phải uống thuốc an thần để hạ hoả. Những thuốc đồng dạng progesterone cũng giúp ích hạ hoả.
Kích thích tố nữ estrogen quan trọng nhất hạ hỏạ, đã từng dùng trong nhiều năm qua. Nhưng chỉ ít tháng gần đây, nhiều phụ nữ đã gián đoạn, không dùng estrogen nữạ Lý do chính là bởi họ lo ngại những biến chứng như nguy cơ ung thư vú, ung thư thân tử cung, hay những nguy cơ gây bệnh tim mạch.
Phytoestrogens đã từng bàn luận rất nhiều vì giúp ích điều trị bệnh bốc hoả.
Và gần đây, thuốc mới Gabapentin chứng minh công hiệu trong việc điều trị bệnh bốc hoả phụ nữ.
Tóm lại, bốc hỏa là bệnh thông thường do nhiều nguyên nhân, nhưng quan trọng nhất trong thời kỳ mãn kinh của phụ nữ. Estrogen là kích thích tố trị liệu bốc hỏa quan trọng nhất, nhưng gây thất vọng cho nhiều phụ nữ vì lo sợ một số cơ nguy đã từng tường trình trước đây. Tìm cách truy tầm những phương cách hữu hiệu hay khám phá thần dược điều trị bốc hỏa vẫn là ước mong của phụ nữ, của nhân loạị
Trần Mạnh Ngô, M.D., Ph.D., F.A.A.F.P.; E-mail: Tran.Ngo@verizon,net; Trang Web: http://groups.yahoo.com/DienDanYKhoa/
Gửi ý kiến của bạn