Bác sĩ Nguyễn Đan Quế, một tù nhân lương tâm của Việt Nam, đã dành cho Ban Việt Ngữ Đài Á Châu Tự Do một cuộc phỏng vấn đặc biệt ngay sau khi hay tin Tổ Chức theo dõi nhân quyền Human Rights Watch quyết định trao tặng cho ông và 4 nhà tranh đấu Việt Nam giải thưởng nhân quyền Hellman/Hammett 2002. Dưới đây là nội dung phỏng vấn.
Trong đất nước Việt Nam thì những người tranh đấu đang bị động với Bộ Chính Trị Đảng Cộng Sản Việt Nam, nhưng trong thế lớn ngoài đất nước Việt Nam thì Bộ Chính Trị lại đang bị động với xu thế của thời đại. Chúng ta thấy rõ là những phong trào tranh đấu cho nhân quyền và dân chủ đang lên trên khắp thế giới, và những nhà tranh đấu cho Việt Nam cũng đang cư xử, đang tranh đấu đồng hành với xu thế này của thời đại. Do đó mà, trong thế nhỏ những nhà tranh đấu bị động, nhưng trong thế lớn thì Bộ Chính Trị Đảng Cộng Sản Việt Nam độc tài đang bị động đối với những người đang tranh đấu đòi tự do và dân chủ hóa Việt Nam. Vì thế, có thể nói là thời gian đang làm việc cho cuộc đấu tranh chung của dân tộc ta. Nghĩa là, cùng với thời gian mở cửa với thế giới bên ngoài thì Bộ Chính Trị đang từ thế độc tài sẽ chuyển dần sang thế bị động, và những nhà tranh đấu cho Việt Nam đang từ thế yếu đuối sẽ dần dần chuyển sang thế chủ động. Theo tôi, đây là lúc tất cả những người Việt ở hải ngoại cần vận động dư luận quốc tế, kể từ những tổ chức tranh đấu cho nhân quyền (thí dụ như giải thưởng vừa mới được Hunam Rights Watch trong cho các nhà hoạt động Việt Nam), những là lập pháp của các quốc gia, vận động sự cổ xúy của những chính phủ ủng hộ cuộc đấu tranh trong nước và đòi Hà Nội phải thi hành đúng đắn những thỏa hiệp về kinh tế với Mỹ và WTO.
Bác sĩ Nguyễn Đan Quế từng bị ở tù và không được phép hành nghề từ 25 năm qua, ông đã viết nhiều tác phẩm và bạch thư đòi hỏi tự do bầu cử và đa nguyên chính trị. Ông đã bị giam 18 năm trong trại tù cải tạo, từ năm 1976 đến 1986 và từ 1990 đến 1998. Ông được trả tự do vào ngày 30/8/1998 nhưng bị quản thúc tại gia từ đó đến nay tại thành phố Sài Gòn. Ông không thể rời khỏi nhà nếu không có giấy phép của công an, và tất cả người đến viếng thăm ông đều bị tra hỏi. Ông đã viết nhiều tài liệu và phổ biến rộng rãi trong và ngoài nước, trên các diễn đàn Internet và vào tháng 9/2000, nhà ông bị cắt điện thoại, email, công an còn lục soát nhà cửa và đưa ông ra đấu tố.
Sau đây là cuộc phỏng vấn Bác sĩ Quế do Nguyễn Khanh thực hiện...
NGUYỄN KHANH: trước hết thay mặt cho Quý Thính Giả của Ban Việt Ngữ Đài Á Châu Tự Do xin được chúc mừng ông về giải thưởng nhân quyền mà ông vừa mới được nhận lãnh. Xin ông cho biết cảm nghĩ khi nhận được tin báo về giải thưởng này"
BS NGUYỄN ĐAN QUẾ: Chúng tôi xin kính chào tất cả thính giả của Đài Á Châu Tự Do. Khi hay tin tổ chức theo dõi nhân quyền quốc tế trao giải thưởng cho 37 nhân vật trên thế giới thuộc 19 quốc gia, trong đó có 5 người Việt Nam, thì qủa đây là một sự động viên cổ vũ rất lớn lao cho phong trào cho nhân quyền, tự do dân chủ, dân chủ hóa Việt Nam. Và việc trao giải thưởng này đặc biệt có ý nghĩa với những người đang tranh đấu trực diện với Bộ Chính Trị đang Cộng sản Việt Nam.
HỎI: Ông nghĩ gì về thành phần nhân sự lãnh đạo mới tại Việt Nam cũng như những diễn biến chính trị mà ông nghĩ có thể xảy ra trong những ngày sắp đến"
ĐÁP: một Quốc hội chỉ có đúng nghĩa của Quốc hội khi sinh hoạt chính trị tại một quốc gia có tự do báo chí, và những người tham gia ứng cử vào Quốc hội phải là những chính trị gia. Cho đến nay tất cả các Quốc hội của Việt Nam, cũng như Quốc hội mới được bầu ra ký này, đều không đạt được hai tiêu chuẩn đó, cho nên dù có khác với các Quốc hội trước nhưng vẫn chỉ là công cụ của đảng Cộng sản Việt Nam.
Còn về những diễn tiến của tình hình chính trị Việt Nam trong thời gian tới thì, khi mở cửa với thế giới bên ngoài – đặc biệt là hiệp ước thương mại Mỹ – Việt, và rôì đây khi Việt Nam được gia nhập vào Tổ Chức Mậu Dịch Thế Giới WTO, thì hạ tầng cơ sở xã hội Việt Nam về kinh tế sẽ có những thay đổi theo chiều hướng của Tư Bản Chủ Nghĩa. Và chắn chắn với những thay đổi này, đi kèm sẽ là những tư tưởng tiến bộ, tự do dân chủ... do đó mà hạ tầng cơ sở xã hội Việt Nam sẽ có những thay đổi lớn lao. Tất nhiên là sự thay đổi ở hạ tầng sẽ dẫn đến sự thay đổi ở thượng tầng.
Trong tình hình này thì tất cả những nhân vật tranh đấu cho Việt Nam sẽ nương theo cái thế biến chuyển này để cho ra đời một nhà nước mới tôn trọng nhân quyền, tự do và có khả năng thực hiện đượng những tiến bộ cho xã hội.
HỎI: Ông có thể cho chúng tôi biết sơ qua về những hoạt động tranh đấu của ông thời gian gần đây có gặp khó khăn nhiều hơn trước hay không" Và cũng theo ông thì những hoạt động tranh đấu của những người yêu chuộng dân chủ trong nước hiện nay như thế nào"
ĐÁP: Quả thật những ngày gần đây thì cái guồng máy khống chế của Bộ Chính Trị đảng CSVN đối với những nhà hoạt động đòi tự do dân chủ cho Việt Nam có gia tăng và trở thành tinh vi hơn nhiều, hơn trước rất nhiều: bằng cách họ khu trú vào những nhân vật cầm đầu và có vẻ cởi mở đối với quần chúng, để có thể tranh thủ được, để có thể trình diện được với quốc tế là họ có một bộ mặt dân chủ.
Đó chính là những khó khăn, còn trên vấn đề tổng quát đối với những người đang tranh đấu ngày đêm chống lại chế độ tòa trị tại Việt Nam thì tôi có thể nói như sau:
Trong đất nước Việt Nam thì những người tranh đấu đang bị động với Bộ Chính Trị Đảng Cộng Sản Việt Nam, nhưng trong thế lớn ngoài đất nước Việt Nam thì Bộ Chính Trị lại đang bị động với xu thế của thời đại. Chúng ta thấy rõ là những phong trào tranh đấu cho nhân quyền và dân chủ đang lên trên khắp thế giới, và những nhà tranh đấu cho Việt Nam cũng đang cư xử, đang tranh đấu đồng hành với xu thế này của thời đại. Do đó mà, trong thế nhỏ những nhà tranh đấu bị động, nhưng trong thế lớn thì Bộ Chính Trị Đảng Cộng Sản Việt Nam độc tài đang bị động đối với những người đang tranh đấu đòi tự do và dân chủ hóa Việt Nam. Vì thế, có thể nói là thời gian đang làm việc cho cuộc đấu tranh chung của dân tộc ta. Nghĩa là, cùng với thời gian mở cửa với thế giới bên ngoài thì Bộ Chính Trị đang từ thế độc tài sẽ chuyển dần sang thế bị động, và những nhà tranh đấu cho Việt Nam đang từ thế yếu đuối sẽ dần dần chuyển sang thế chủ động. Theo tôi, đây là lúc tất cả những người Việt ở hải ngoại cần vận động dư luận quốc tế, kể từ những tổ chức tranh đấu cho nhân quyền (thí dụ như giải thưởng vừa mới được Hunam Rights Watch trong cho các nhà hoạt động Việt Nam), những là lập pháp của các quốc gia, vận động sự cổ xúy của những chính phủ ủng hộ cuộc đấu tranh trong nước và đòi Hà Nội phải thi hành đúng đắn những thỏa hiệp về kinh tế với Mỹ và WTO.
HỎI: cả Hoa Kỳ và Việt Nam đều nói là đang tìm cách để cải thiện mối quan hệ song phương. Theo ông nghĩ thì quan hệ giữa Hà Nội và Washington có khác biệt giữa thời ông Đại sứ cũ và thời của ông Đại sứ mới hay không" Những khác biệt nếu có thì sẽ có lợi cho tiến trình dân chủ hóa Việt Nam hay không"
ĐÁP: Thời kỳ của Đại sứ cũ Peterson là thời kỳ thương thuyết, và thời kỳ của Đại sứ Mỹ bây giờ là thời kỳ của áp dụng. Bắt đầu từ ngày mồng 10 tháng 12 năm 2001 thì Hiệp ước thương mại Việt – Mỹ đi vào thực tế áp dụng. Và khi mà đã đi vào thực tế áp dụng thì chắc chắn cả hai bên phải tuân thủ những gì đã ký kết. Và theo như Hiệp định này thì Việt Nam sẽ phải mở cửa các lãnh vực về nông nghiệp và công nghiệp, phải bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, phải mở cửa các dịch vụ trong đó có những lĩnh vực quan trọng như là ngân hàng, bảo hiểm, viễn thông, Internet, tín hiệu vệ tinh, v.v... Thêm vào đó Việt Nam cũng phải bảo đảm quyền lợi cho các nhà đầu tư Mỹ, không được quốc hữu hóa các tài sản của họ.
Như vậy rõ ràng, rồi đây khu vực kinh tế tư nhân sẽ được lớn mạnh và giữ một vai trò ngày càng lớn hơn trong nền kinh tế quốc gia, và những xí nghiệp quốc doanh làm ăn thua lỗ thì chắc chắn sẽ phải giải thể.
Những người có tài điều khiển nền kinh tế sẽ dần dần nắm một vai trò then chốt trong xã hội.
Vì vập nói một cách tổng quát, hạ tầng cơ sở của Việt Nam dần dần sẽ tiến theo cái hạ tầng cơ sở chung của thế giới, nghĩa là sẽ phải công nhận quyền tư hữu, nghĩa là theo cái hạ tầng cơ sở của Tư Bản Chủ Nghĩa. Vậy thì các thượng tầng phải thay đổi theo, còn nếu không chịu thay đổi thì sẽ bị đào thải. Đó là một khuynh hướng tất nhiên, vì phải có một thượng tầng mới để đưa cái hạ tầng mới tiếp tục tiến lên theo khuynh hướng mới.
HỎI: Ông đã gặp ông Đại sứ mới của Hoa Kỳ ở Việt Nam hay chưa, hay là người đại diện của ông Đại sứ này hay chưa"
ĐÁP: chúng tôi chưa có dịp gặp tân Đại sứ Mỹ tại Việt Nam, nhưng Tổng lãnh sự Mỹ ở Sài Gòn thì đã có đến viếng thăm. Đây chỉ là một chuyến viếng thăm xã giao và trao đổi những vấn đề về thông tin, về tình trạng nhân quyền tại Việt Nam cũng như là tình trạng sinh sống cá nhân của tôi hiện tại.
NGUYỄN KHANH: thay mặt cho Quý Thính Giả của Đài Á Châu Tự Do xin được cám ơn Bác sĩ đã dành cho chúng tôi cuộc trả lời phỏng vấn này, và trước khi chia tay xin được hỏi là Bác sĩ có tin tức gì thêm về tình trạng của ông Trần Độ hiện đang bị bệnh nặng không"
ĐÁP: thì chúng tôi cũng chỉ được biết đến như quý đài đã biết, là ông ấy đang bệnh thôi, chứ còn chi tiết hơn thì không có. Đại khái là hiện ông Trần Độ đang rất yếu!
Send comment
