Nếu bạn dẫn con vào thư viện hay tiệm sách cuối tuần này, bạn có thể tình cờ chứng kiến một chiến dịch do các nhà thơ Hoa Kỳ tổ chức, nhằm bày tỏ lập trường chống cuộc chiến Iraq.
Kể từ hôm thứ tư, trong một chiến dịch rộng lớn chưa từng thấy kể từ thời Cuộc Chiến Việt Nam, các nhà thơ và nhà văn sẽ tổ chức hơn 50 buổi đọc sách, đọc thơ tại các tiệm sách, thư viện, nhà thờ... khắp Hoa Kỳ, được gợi hứng bở nhà thơ Sam Hamill, cũng là giám đốc nhà xuất bản Copper Canyon Press - chính Hamill trong một email cuối tháng qua đã mời gọi 50 người bạn nhà thơ cùng để ra một ngày cho "Thi Ca Chống Chiến Tranh" (Poetry Against the War).
Làm thế nào mà một email đã khởi lên phong trào thơ ca phản chiến toàn quốc trong suốt cả tháng và kéo dài hơn" Điều bi hài rằng, nguyên khởi lại do từ việc Đệ Nhất Phu Nhân Laura Bush hồi giữa tháng 1 đã mời nhiều nhà thơ lớn Hoa Kỳ, trong đó có Hamill, tham dự một hội nghị Bạch Oác ngày 12-2 để vinh danh thơ của Emily Dickinson, Walt Whitman và Langston Hughes.
Các nhà thơ đã từng giữ chức Khôi Nguyên Thơ (tạm dịch từ chữ poet laureate, người được chính phủ Mỹ bổ nhiệm mỗi năm, tượng trưng cho nền thơ Mỹ và sẽ đại diện nhà nước trong các lễ hội văn chương. Nếu dịch là Thi Bá hay Thi Vương thì sẽ ngộ nhận có thứ bậc, nhưng trong làng thơ thực thì không có thứ bậc này) như Rita Dove và Stanley Kunitz đã từ chối tham dự vì lập trường chính phủ về Iraq, trong khi Hamill có lập trường đối nghịch; thế nên, Hamill mời gọi thực hiện "một tuyển tập thơ phản đối để trình lên Bạch Oác."
Đáp ứng lời kêu gọi của Hamill cho tập thơ phản đối bắt đầu có tiếng vang - "tôi mong đợi chỉ 200 bài thơ thôi," ông giải thích qua điện thoại từ San Francisco, nhưng bây giờ, 2 tuần sau đó, cuốn "tuyển tập phản đối" của ông đã có hơn 5,000 bài thơ, kể cả thơ của "gần như tất cả các nhà thơ lớn của Hoa Kỳ," từ Dove và Kunitz cho tới W.S. Merwin, Galway Kinnell, Marilyn Hacker và Adrienne Rich.
Khi bà Laura Bush nghe về kế hoạch làm tuyển tập thơ chống chiến tranh Iraq, bà liền hủy bỏ hội nghị thi ca kia ngay. Bạch Oác lúc đó giải thích, "Trong khi bà Bush thông cảm về quyền của tất cả dân Mỹ về bày tỏ quan điểm chính trị, nhưng hội nghị này chỉ nhằm vinh danh thi ca thôi."
Các nhà thơ phản chiến đã phản ứng ngay. Grace Paley -- nhà thơ và là người viết truyện ngắn, người cũng sẽ xuất hiện với Kinnell và Julia Alvarez trong buổi đọc thơ Các Nhà Thơ Chống Chiến Tranh ngày 16-2 ở Manchester, Vt. - nói, "Nếu bà Bush nói thế ở bất kỳ nước nào khác, tất cả các baó lớn sẽ phì cười vào bà ngay. Các nhà thơ sống trong một thế giới, và thơ của họ tự động phản ánh suy nghĩ của họ. Ngay cả nếu bạn phủ nhận chính trị, thì đó cũng là một thái độ chính trị rồi."
Điều bi hài nữa là, ba nhà thơ mà Bạch Oác tính vinh danh, trong đó hai người - Hughes và Whitman - đã liên tục nêu lên chủ đề chính trị và xã hội trong thơ của họ.
Trong bài thơ năm 1935, nhan đề "Let America Be America Again," Hughes đã chỉ trích tính giả hình Hoa Kỳ, và lập trường thiên tả của ông đã dẫn tới nhiều năm bị FBI theo dõi, quấy rối. Còn Whitman đã từng làm các bài thơ chế giễu chính phủ Mỹ, nói tới những chức vụ cao nhất nước đã "được mua, được bán, được dàn dựng để thắng cử, được bán dâm, và chất đầy các cô gái giang hồ."
Nhà thơ Grace Paley nói ngắn gọn về tình hình mới, rằng dân Mỹ phải "nói lớn hơn, phải can đảm hơn, phải bất bạo động. Như thế sẽ tạo ra thay đổi."
Kể từ hôm thứ tư, trong một chiến dịch rộng lớn chưa từng thấy kể từ thời Cuộc Chiến Việt Nam, các nhà thơ và nhà văn sẽ tổ chức hơn 50 buổi đọc sách, đọc thơ tại các tiệm sách, thư viện, nhà thờ... khắp Hoa Kỳ, được gợi hứng bở nhà thơ Sam Hamill, cũng là giám đốc nhà xuất bản Copper Canyon Press - chính Hamill trong một email cuối tháng qua đã mời gọi 50 người bạn nhà thơ cùng để ra một ngày cho "Thi Ca Chống Chiến Tranh" (Poetry Against the War).
Làm thế nào mà một email đã khởi lên phong trào thơ ca phản chiến toàn quốc trong suốt cả tháng và kéo dài hơn" Điều bi hài rằng, nguyên khởi lại do từ việc Đệ Nhất Phu Nhân Laura Bush hồi giữa tháng 1 đã mời nhiều nhà thơ lớn Hoa Kỳ, trong đó có Hamill, tham dự một hội nghị Bạch Oác ngày 12-2 để vinh danh thơ của Emily Dickinson, Walt Whitman và Langston Hughes.
Các nhà thơ đã từng giữ chức Khôi Nguyên Thơ (tạm dịch từ chữ poet laureate, người được chính phủ Mỹ bổ nhiệm mỗi năm, tượng trưng cho nền thơ Mỹ và sẽ đại diện nhà nước trong các lễ hội văn chương. Nếu dịch là Thi Bá hay Thi Vương thì sẽ ngộ nhận có thứ bậc, nhưng trong làng thơ thực thì không có thứ bậc này) như Rita Dove và Stanley Kunitz đã từ chối tham dự vì lập trường chính phủ về Iraq, trong khi Hamill có lập trường đối nghịch; thế nên, Hamill mời gọi thực hiện "một tuyển tập thơ phản đối để trình lên Bạch Oác."
Đáp ứng lời kêu gọi của Hamill cho tập thơ phản đối bắt đầu có tiếng vang - "tôi mong đợi chỉ 200 bài thơ thôi," ông giải thích qua điện thoại từ San Francisco, nhưng bây giờ, 2 tuần sau đó, cuốn "tuyển tập phản đối" của ông đã có hơn 5,000 bài thơ, kể cả thơ của "gần như tất cả các nhà thơ lớn của Hoa Kỳ," từ Dove và Kunitz cho tới W.S. Merwin, Galway Kinnell, Marilyn Hacker và Adrienne Rich.
Khi bà Laura Bush nghe về kế hoạch làm tuyển tập thơ chống chiến tranh Iraq, bà liền hủy bỏ hội nghị thi ca kia ngay. Bạch Oác lúc đó giải thích, "Trong khi bà Bush thông cảm về quyền của tất cả dân Mỹ về bày tỏ quan điểm chính trị, nhưng hội nghị này chỉ nhằm vinh danh thi ca thôi."
Các nhà thơ phản chiến đã phản ứng ngay. Grace Paley -- nhà thơ và là người viết truyện ngắn, người cũng sẽ xuất hiện với Kinnell và Julia Alvarez trong buổi đọc thơ Các Nhà Thơ Chống Chiến Tranh ngày 16-2 ở Manchester, Vt. - nói, "Nếu bà Bush nói thế ở bất kỳ nước nào khác, tất cả các baó lớn sẽ phì cười vào bà ngay. Các nhà thơ sống trong một thế giới, và thơ của họ tự động phản ánh suy nghĩ của họ. Ngay cả nếu bạn phủ nhận chính trị, thì đó cũng là một thái độ chính trị rồi."
Điều bi hài nữa là, ba nhà thơ mà Bạch Oác tính vinh danh, trong đó hai người - Hughes và Whitman - đã liên tục nêu lên chủ đề chính trị và xã hội trong thơ của họ.
Trong bài thơ năm 1935, nhan đề "Let America Be America Again," Hughes đã chỉ trích tính giả hình Hoa Kỳ, và lập trường thiên tả của ông đã dẫn tới nhiều năm bị FBI theo dõi, quấy rối. Còn Whitman đã từng làm các bài thơ chế giễu chính phủ Mỹ, nói tới những chức vụ cao nhất nước đã "được mua, được bán, được dàn dựng để thắng cử, được bán dâm, và chất đầy các cô gái giang hồ."
Nhà thơ Grace Paley nói ngắn gọn về tình hình mới, rằng dân Mỹ phải "nói lớn hơn, phải can đảm hơn, phải bất bạo động. Như thế sẽ tạo ra thay đổi."
Gửi ý kiến của bạn