Đại diện vùng của UNHCR, ông Jahanshah Assadi nói với Reuters ông rất bất mãn về lập trường của Việt Nam trong cuộc hội đàm tay ba tại Hà Nội với sự tham dự của UNHCR và đại diện hai chính phủ Việt Nam và Cam Bốt. Ông nói: “Họ nói trong lúc này, họ không cho phép đại diện Cao ủy đến”. Ông cho biết nếu không được đến Cao nguyên, Cao ủy không đồng ý cho hồi hương.
Assadi nhấn mạnh: “Đến đó là điều kiện tiên quyết. Chúng tôi sẽ không gửi họ trở về nếu họ không được an toàn”.
Ông nói phía Việt Nam, gồm các đại diện của bộ Ngoại giao, bộ Công an và bộ Di dân không cho biết lý do tại sao họ từ chối không cho đại diện Cao ủy đến Cao nguyên.
Một bản tuyên bố của bộ Ngoại giao Hà Nội nói “một số vấn đề kỹ thuật còn tồn tại” sau cuộc hội đàm ba bên và các bên liên hệ nghĩ còn cần phải thảo luận thêm. Bộ này còn nói các bên hội đàm đã đồng ý không coi những người vượt biên bất hợp pháp như những người tị nạn; không đồng ý thiết lập những trại tị nạn tại Cam Bốt; không đưa những người đó đến nước thứ ba để định cư mà đưa họ trở vê Việt Nam “càng sớm càng tốt”.
Bộ này nói chính phủ Việt Nam sẽ không kỳ thị hay trừng phạt những người trở về.
Việt Nam là nước thụ hưởng khá nhiều viện trợ của LHQ và các cơ quan quốc tế khác. Trong các cuộc thảo luận trước đây, Việt Nam đã nói với UNHCR rằng Hà Nội sẽ cho phép nhũng người tị nạn tại Cam Bốt được có một sự “hồi hương tự nguyện, an toàn, nhân phẩm được tôn trọng”.
Ông Assadi nói phái đoàn Cam Bốt rất ủng hộ những nỗ lực của Cao ủy Tị nạn và nói: “Hậu quả của chuyện rắc rối này là họ sẽ phải tiếp tục cho phép những người tị nạn ở trong nước họ”.
Khoảng 400 người Thượng hiện đang sống trong các trại tị nạn tạm thời ở miền Đông Bắc Cam Bốt từ ngày họ chạy trốn vụ đàn áp của chính quyền Cộng Sản sau các vụ biến động phản kháng của người Thượng hồi đầu năm nay. Ông Assadi nói số người hồi hương được đem ra thảo luận là khoảng 320 người.
Hôm thứ sáu một Tổ chức Nhân quyền trụ sở ở Mỹ đã chỉ trích Cao ủy Tị nạn rút lại sự bảo vệ đối với 107 người thiểu số sau khi họ không đáp ứng được đúng tiêu chuẩn.
Hôm thứ tư Cam Bốt nói nhóm đầu tiên gồm 72 người trong số những người bị loại khỏi danh sách tị nạn sẽ bị trục xuất trở về Việt Nam.